Tweede Blad No. 5210 Vrijdag 18 Maart LETTERS ARTIKELEN voor het Land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard Bezuiniging door inkrimping van bet aantal kleine gemeenten RAVEN SWAAVs Kinderrubriek Burgerlijken Stand. BEH00RENDE BIJ HET Wanneer we de gemeentelijke in deeling in ons landje eens nauw keurig nagaan dan kunnen we niet anders zeggen dan dat het er vreemd mede is gesteld. Tal van landsge deelten zijn er waar elke kerktoren het middelpunt vormt van eene ge meente en waar dus een gering aan tal inwoners binnen een heel klein grondgebied de bevoegdheden uitoe- ent, die de Grondwet aan de ge meenten heeft gegeven. Met groot genoegen namen wij kennis van een artikel der bezuini gingscommissie van de Nederland- sche Maatschappij voor Nijverheid en Handel, waarin onze gemeentelijke gebiedsindeeling critisch wordt be keken en zij tot de slotsom komt dat door samenvoeging van kleine gemeenten heel veel zoude zijn te besparen. Die commissie zegt o.m.: „Wie de ontwikkeling van ons ge meentewezen ook maar zeer opper vlakkig volgt, kan zich slechts er over verbazen, dat de vooruitgang der staatkundige ideeën ten opzichte van de rol, die de gemeenten in den hedendaagschen staat vervullen en moeten vervullen, niet bij machte is geweest, een staketsel omver te werpen, dat haar groei in hooge ma te in den weg staat. De indeeling van ons land in ge meenten is een anachronisme. Zij stamt voor een deel uit lang vervlo gen tijden, toen particulier bezit en overheidsbevoegdheden met elkaar in nauwe relatie stonden. Wie kent niet de oude ambachtsheerlijkheden, waar de ambachtsheer eigenaar van een bepaald kasteel of landgoed allerlei ©verheidsgezag uitoefende Welnu, wie de kaart van het land kent, kan tal van gemeenten aanwijzen, die voor haar ontstaan zich moeten be riepen op dat verre verleden. Nu zou dit een verschijnsel van v*ij onschuldigen aard zijn, wanneer «iet het vraagstuk der gemeentegren zen langzamerhand was geworden een probleem op zichzelf. De commis sie doelt hier niet op de veel rumoer verwekkende annexatiekwesties der groote steden. Neen, de belangen van ket platteland, dat nog altijd in gril lig gevormde bestuurseenheden is verdeeld, vorderen, dat de indeeling van de gemeenten eens met zorg wordt onder handen genomen. Reeds is er op gewezen, dat het kier gaat om de ontwikkeling van de gemeentelijke werkzaamheidwie moet niet toegeven, dat een groo- tere bestuurseenheid, een groep van dorpen, beter allerlei voorzieningen kan treffen, dan elk dorp of gehucht afzonderlijk Onze tijd heeft op al lerlei gebied practisch de grenzen doen vervallen voor de specifieke be langen van een bepaalde gemeente. Allerlei belangen zijn voor gansche streken dezelfde. Zou het niet juist zijn, deze ontwikkeling ook in de be stuursorganisatie tot uitdrukking te brengen en door centralisatie van ge meentelijk gezag een meer efficient gemeentebeheer te bevorderen Van de 162 Noordbrabantsche ge meenten zijn er 18 met minder dan 1000 inwoners, van de 121 Limburg- sche 22, van de 106 plattelandsge meenten in Zeeland meer dan een derde en van de 70 Utrechtsche plat telandsgemeenten 21. En dit betee- teeként nog al wat. Immers heeft elke gemeente, hoe klein ook dus ©ok de kleinste gemeente van ons land d.i. Hemmen in de provincie Gelderland met 203 inwoners ha ren raad, haren burgemeester, hare wethouders, haren secretaris en ha ren ontvanger, een bestuursorganisa tie die veel geld kost. De commissie heeft getracht ee- nige berekeningen te maken, waar uit eene volkomen juiste conclusie valt te trekken. Zii heeft naast el kaar geplaatst de organisatie voor de plattelandsgemeenten van Friesland ©n voor die van Zuidholland, terwijl »j is uitgegaan van het standpunt, dat wanneer eene gemeentelijke in deeling in Friesland mogelijk is met een gemiddelde van ruim 9000 in woners, dit ook in andere provinciën geen bezwaren ontmoet. Naar het Friesche gemiddelde zou het Zuid- hollandsche platteland kunnen vol staan met 63 gemeenten en thans zijn er 166. De vraag rijst wat dit beteekent voor het kostenverschil. De commis sie heeft de beschikking gekregen over de Zuidhollandsche provinciale regeling van de salarissen voor bur gemeesters, secretarissen en ontvan gers. Berekend naar de gemiddelden van de jaarwedden voor die function- narissen in gemeenten van ongeveer 9000 inwoners, buiten beschouwing gelaten den kinderbijslag en den af trek voor pensioen, is het totaal te j bepalen op ongeveer f770,000. Op dit oogenblik is, op dezelfde wijze berekend en met inachtneming van de kortingen voor combinatie van functies, het totaal niet minder dan j ruim een millioen. Aan de handhaving van een van oudsher bestaande gebiedsindeeling van het platteland van Zuidholland wordt dus jaarlijks een kwart milli oen opgeofferd alleen voor de bur gemeesters, de secretarissen en de ontvangers. Nu kan men zeggen, ja maar drie vierde der jaarwedden van den bur gemeester en den secretaris wordt tot een maximum van 3000 gulden door het Rijk voor zijne rekening genomen, maar dit doet toch niet af aan het feit dat het toch eene openbare kas is, waaruit die jaar wedden worden betaald. En nu heeft de commissie zich hier tot de ge noemde drie functionnarissen be perkt, doch het spreekt vanzelf dat eene samenvoeging van gemeenten ook voor wat betreft het aantal der andere ambtenaren, groote besparin gen zou geven. Men zou stellig met minder personeel kunnen volstaan en dit kleiner personeel zou dan een keurcorps moeten en behooren te zijn, dat in staat zou zijn het gemeentelijk beheer ook ten plattelande te bren gen op de hoogte van den tijd. Dat de verwezenlijking van het vo renstaande van groote beteekenis voor het geheele land zou zijn, is duidelijk. Vast staat dat we eene zeer belangrijke kostenbesparing zouden krijgen, zoo men alleen slechts liet op liet kwart millioen dat jaarlijks in de provincie Zuidholland zou zijn te besparen. Nu zegge men niet dat de Friesche norm veel te hoog .is, want we kunnen met zekerheid be weren dat de zaken in Friesland's gemeenten geenszins doen veronder stellen dat die inderdaad te hoog zou zijn. Integendeel krijgen wii den in druk dat de zaken in de Friesche gemeenten beter worden beheerd dan in de andere gemeenten van ons land. De gemeentelijke indeeling hier te lande verschilt weinig van wat zii honderd en meer jaren geleden was. En nu is er geen enkel redelijk mo tief om die indeeling, die allerlei rationecle voorzieningen bemoeilijkt, te ontzien. Als over samenvoeging van kleine gemeenten wordt gesproken is een der argumenten, die daartegen wor den aangevoerd dit n.l. het historisch gewordene moet blijven. Hiermede zijn wij het geenszins eens, want zii die aldus redeneeren geven blijk van een star conservatisme, dat eiken vooruitgang en elke verbetering in den weg slaat en waarlijk niet ge noemd kan worden iets van onzen modernen tijd te zijn. Een ander argument, dat tegen standers van samenvoeging van ge meenten ook gaarne bezigen is dat van eene samenvoeging van gemeen ten toekenning van wachtgelden het gevolg is. Dit argument is wel puist, maar men vergete niet, dat wacht gelden slechts voor eenige jaren wor den toegekend en bii ommekomst dier jaren de groote voordellen gevoeld worden. En de betaling van wachtgel den zou nog heel wat korter kun nen duren, wanneer de regeering. meer dan zij tot nu toe deed, er aan meewerkte om wachtgelders spoedig aan eene nieuwe betrekking te helpen, waardoor dan het wacht geld 't zii geheel, 't zii gedeeltelijk kwam te vervallen en de samenge voegde gemeenten dus geen wacht geld meer uit hare kassen behoef den te betalen. 't Is wel merkwaardig, dat de re geering blijkbaar niet de meening huldigt dat wachtgelders, indien ge schikt, zoo spoedig doenlijk in de eene of andere betrekking moeten worden benoemd en dus moeten voorgaan bij anderen, hetgeen we nu dezer dagen weer konden bespeuren bij de benoeming van een Burgemeester der gemeenten Wijk en Veen, voor welke betrekking meerdere wachtgel ders solliciteerden. In onze omgeving zijn meerdere kleinere gemeenten te noemen, die alleszins voor voeging bij grootere in aanmerking kunnen komen en dit niet slechts in het Land van Heusden en Altena, maar ook in den Bom melerwaard. Zoo zouden b.v. de ge meenten Brakel, Zuilichem en Poe- deroijen eene combinatie vormen, waartegen al heel weinig bezwaren zouden kunnen worden ingebracht. Ook Andel, Giessen en Rijswijk lig gen als 't ware voor samenvoeging gereed. En zoo zouden we nog heel wat meer gemeenten kunnen noemen, welke met samenvoeging zeer gebaat zouden zijn. Met dat „gebaat zijn" doelen wii uit den aard der zaak al lereerst op bezuiniging der uitgaven en dat dit vooral in den tegenwoor- digen tijd hoog noodig is, is moei lijk voor tegenspraak vatbaar. In tal van kleine gemeenten zuchten de in gezetenen onder de financieele lasten, welke hun van gemeentewege wor den opgelegd. En dat is zeer begrij pelijk. Samenvoeging met andere ge meenten zou voor tal van kleine ge meenten de oplossing zijn. En daarom geven wij bestuurders van kleine ge meenten gaarne den raad „overweeg ernstig of uwe gemeente niet gebaat zou zijn bij voeging bii eene andere gemeente". BRENGEN U GELUK De prijzen der Letters-Artikelen LET IERS KOFFIE ROOD LETTERS KOFFIE GROEN LETTERS KOFFIE GEEL LETTERS KOFFIE BLAUW. LETTERS-THEE LETTERS-TABAK, Rook, Krul LETTERS TABAK, Rook, Baai LETTERS-TABAK, Pruim LETTERS-CACAO FETTERS-MARGARINE bedragen vanaf heden CO cent per half pond. 55 cent per half pond. 47J cent per half pond. 45 cent per halt pond. 38 cent per ons. 25 cent per ons. 25 cent per ons. 25 cent per ons. 20 cent per ons. 30 ceDt per half pond. LETTERS-ZEEP37J cent per doos. LETTERS-KOEK 30 cent per stuk. Bij elk half pond Letters-Koffie Groen ontvangt U geheel extra twee cadeaux bonnen, welke U apart kunt opsparen, PEILNUMMER SERIE C. No. 2749 (Jacob de Jong, Klooster 277, Ai kei), N V. v.h M RAVENSWAAY ZONEN, GORINCHEM. Beste jongens en meisjes. De oplossingen de vorige raadsels zijn: 1Hii bedoelde Als de musschen komen en mijn zaad opeten, dan komen mijn zaadkorrels niet opko men de musschen ni.et, dan komen de tarwekorrels wel op en komt de tarwe er dus wei. 3. De vingerhoed. De nieuwe raadsels zijn: 1Op een kouden winteravond kwamen vier hongerige reizi gers in een dorpsherberg. De herbergier had niets anders in huis dan wat brood en 4 eie ren. Die 4 eieren legde hii op een schaal. Ieder van de 4 gasten mocht één ei nemen, maar toch moest er één ei op de schaal blijven. Hoe moesten ze dat doen 2. Neem de eerste letter van een domme vogel, dan de eerste letter van een hemellichaam, daarna de eers'e letter van een boem en tenslotte de eerste letter van iemand, die niet vlij tig is, dan krijg je door deze vier letters samen te voegen den naam van een nuttig vier voetig dier. 3. Twee armen, twee hoofden, vier oogen, zes voeten. Rara, wat is dat OOM KAKEL. DE VERDWENEN KONINGS MANTEL. I Koning Pierik de Eerste, van Ba- talonië, liep in een erge booze bui de kamer op en neer. Iedereen in het paleis bewoog zich op zijn tee- nen door de gangen en vertrekken, om vooral de toorn van den koning niet nog verder op te wekken. En toch scheen buiten de zon zoo heer lijk en bracht een frissche voorjaars wind de geuren van pas ontloken bloerrien over. Waarom koning Pie rik dan wel zoo woedend was Ik zal het jullie vertellen. Verleden week had de koning zijn prachtige hermelijnen koningsmantel eens goed bekeken en gedacht „Sapperloot, ik mag mijn mantel wel eens laten wasschen. Hii ziet er nog al smoezelig uit. En als het straks voorjaar is, kan ik me er niet mee op straat vertoonen. Ik zal hem daar om maar aan de waschvrouw ge ven!" Daarop had de koning de konink lijke waschvrouw ontboden en toen hji haar het lijstje van de wasch overhandigde, stond daarop, boven de tafellakens en de zakdoeken, met groote letters geschrevenEen her melijnen koningsmantel. De wasch vrouw had al het koninklijke wasch- goed meegenomen en de koning had haar vooral op het hart gedrukt, toch voorzichtig te zijn met de her melijnen koningsmantel, omdat het de eenigste was, die hij bezat. De waschvrouw had het plechtig be loofd. En wat was er nu gebeurd Van daag was de wasch thuis gekomen. Het zoontje van de waschvrouw met zijn Zondagsche pak aan, had de ko ninklijke wasch in de koninklijke zak naar het paleis gebracht. De koning had zelf de zak open gemaakt en nagekeken of alles, wat er op het lijstje stond, ook in Öe zak zat. En alles was er behalve cle konings mantel! In plaats daarvan vond de koning onder in de zak een paar, uitgewasschen stofdoeken„Sapper loot, wat was koning Pierik boos geworden! In plaats van zijn prach tige hermelijnen koningsmantel kreeg hii een paar stofdoeken terug. On middellijk werd de waschvrouw aan nuwachtig aan een punt van haar het hof ontboden. Fin terwijl ze ze- schort frommelde, bulderde de ko ning haar toe: „Het is wat moois! Verleden week had je ook al een half-hemdje van mij weggemaakt! En nu weer mijn prachtige koningsman tel! Op die manier raak ik al m,f[rï kleeren kwijt!" De waschvrouw stond te beven van angst en kon haast geen woord uitbrengen. Eindelijk stotterde ze„Het spijt me heel erg, Majesteit, maar dat halve-hemdje van verleden week was toch al érg oud en ver sleten „Wat doet dat er toe voer de koning uit, „waS het Uw half- hemdje of was het mijn half-herrficK je Ik moet mijn waschgoed terug hebben en waar is de koningsman tel nu?" De waschvrouw beefde nog meer en stamelde: „Ik... Ik... Ik... weet het niet, Majesteit! Toen ik vanmor gen het goed van de lijn haalde, ontdekte ik, dat de mantel verdwenen was! En toen dacht ik, ik zal U, in plaats daarvan maar een paar bes te stofdoeken terug geven!" „Sapperdemallemosterdpotriep. de koning uit, en sloeg van boosheid met zijn vuist op tafel, zoodat de pannen op het dak rinkelden, „dat is een mooie behandeling! Nu kan ik niet eens op straat gaan wandelen! Ik kan toch zeker geen stofdoek om doen Ga uit mijn oogen, ik wil al leen zijn en nadenken, wat mij .thans te doen staat!" (Wordt vervolgd.) HEUSDEN. Geboren: Maria Hendrika Chris tina, d. v. J. H. Brouwers en J. P. v. Ooijen; Neeltje Lena, d. v. D. v. d. Stoep en J. C. v. Baardwijk. Ondertrouwd: A. Versteeg, 25 j. en Joh. v. Mersbergen, 26 j. Overleden: Jos. v. Hest, 64 j.; L. Kuijpers, 62 j., echtg. v. A. Toeti huis; Maria Kooij, wed. v. A. Maasen, 73 j.; Wilh. Heijkans, 78 j., echtgen. van H. Wijts. WOUDRICIIEM. Over de maand Februari 1932. Geboren: Maria Johanna, d. v. Joh. Baks en D. Schriek; Antonia, d. v. A. Vink en H. v. Wijk; Neeltje Wib lemina, d. v. P. C. Kentie en A. Wijn- belt; Joost, z. v. W. Holster en N, P. Verhagen; Johannes, z. v. Joh. C. Berm en A. Krielaart. SPRVNG-CAPELLE. Over de maand Februari 1932. Geboren: Joannes Petrus, z. v. J. L. J. v. Breemen en H. B. de Bruijn; Hendrik Pieter, z. v. A. M. Stam en W. H. v. Achterberg; Johannes, z. v. J, Volkers en A. J. Kluwen; Marie An tonia Christina, d. v. A. v. Zeist en J. A. de Rooij; Cornelia, d. v. A. v. Dijk en J. J. Verhagen; Albert, z. v. H. J. Alberson en P. Drost; Antonia, d. v. H. A. Rijkers en A. de Rooij; Lamber- dina Margaretha, d. v. J. J. Mandema- kers en D. Kuijsten; Marinus MauritSj Op de Veemarkt te Tiel werd Maandag een groote Paaschvee tentoonstelling gehouden door de Geldersche Overijselsche Maatschappij van Landbouw. De tentoonstelling werd zeer druk bezocht. jtienwsblad 2. ei '-j- 1 lei, -j- k klei.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1932 | | pagina 1