Tweede Blad
Uo. 5405 Vrijdag 2 Fair.
De Grootmoeder.
SM
Engelsche Spitschoppen.
WILLEM DE BRUIN
Ijzerhandel Gorinchetn.
voor het Land
van Heusden en Altena.
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
VRAAGT THANS
BEHOORENDE BIJ HET
PIJN IN I)E GEWRICHTEN.
Gewrichtspijnen worden veroor-
aaakt door urinezuur dat zich heeft
kunnen afzetten in de gewrichten ten
gevolge van onvoldoende zuivering
ran het bloed door verzwakte wer
king der daarvoor zorg dragende or
ganen. Verkeeren deze organen in
gezonden toestand, dan wordt het
urinezuur geregeld met de urine uit
het lichaam afgevoerd. Zijn zij ver
zwakt, dan raakt het bloed overza-
digd ermede, het urinezuur kristalli
seert en zet zich af in de spieren,
gewrichten enz. De scherpe kanten
4er kristallen veroorzaken de ondra
gelijke pijnen, waaraan rheumatiek-
patienten lijden.
Meer dan ooit is het in zulke ge
vallen noodzakelijk de oorzaak van
het kwaad weg te nemen. Tijdelijke
verlichting mag aangenaam zijn,
«loch de pijn herhaalt zich daarna
slechts erger. Door echter/de afvoer-
organen tot gezonde werking te bren
gen, wordt het urinezuur ook gere
geld afgevoerd, en hiervoor kunt gij
niets beters gebruiken dan het mid
del dat reeds jarenlang zijn deug
delijkheid bewezen h^'eft en waarvan
duizenden verklaarden, dat het hun
uitstekend geholpen heeft: Foster's
Rugpijn Nieren Pillen. Deze werken
uitsluitend op de bovengenoemde or
ganen, zij doen slechts één ding, doch
doen dit dan ook uitermate goed.
Neem nog heden een proef en ook
gij zult overtuigd worden van de uit
stekende hoedanigheden van dit pro
baat middel.
Verkrijgb. löij apothekers en drogis
ten af i.-,
f 1,75 en
f3.— per
doos. Let
vooral op'
den juis-
ten naam.
UGBW
JpRÈ%
Liiüdfiiouwnihriek.
SCHURFT BI) AARDAPPELS.
Het is bekend, dat aardappel-
«churft. ook wel pok of roest 'ge
noemd, veel voorkomt. Hoewel de
handel bij aankoop en afname van
partijen wel degelijk rekening houdt
met de meerdere of mindere mate
van aantasting door schurft, wordt
tioor menig verbouwer nog te wei
nig aandacht aan het schurftvraag-
stuk besteed.
Men zorgt er wel voor pootgoed
te nemen van goede afstamming, be
paalt met zorg de hoeveelheid en
de soort der kunstmeststoffen voor
het verkrijgen van een maximalen
FEUILLETON.
Komt ge van huis?
Ik hen er om twaalf uur uitge
gaan 'en heb gewandeld.
Dat 'zegt mij, dat ge nog een be
trekking hebt.
Ik heb gezocht, maar ik ben oud,
men vvijst mij af.... O! ik heb geen
kans meer!
Omdat ge niet meer weet te spre
ken. Ge zijt niet meer de Darasse,
de chef der smokkelaars. O! oude
vriend, op eiken leeftijd is het leven
een slagveld'; men moet vechten, om
een plaats te verkrijgen.
Jij kunt mij wel helpen, Paolo!
Ik heb u geholpen met mijn beurs,
zooveel j.k kon; hebt ge mijn raad
gevolgd? Neen, ge drinkt nog altijd.
Paolo, ik bezweer je
Dat behoef je niet; wie eens ge
dronken heeft, blijft het altijd doen.
Pierre is een dronkaard geworden;
daardoor heeft hij zijn genie, zijn ver
stand verloren.
Paolo, misschien heeft hij nog
wat overgehouden.
Welnu, zooveel te beter. Maar laat
ons nu over "de belangrijke zaken spre
ken, die je mij te vertellen hebt.
Paolo, ik heb je een voorstel te
tfpen.
oogst, men besteedt zorg aan de
grondbewerking en verpleging van
het gewas, maar de maatregelen, die
genomen kunnen worden om de
schurftaantasting binnen engere gren
zen te brengen, waardoor par
tijen bii aflevering wegens te sterk
schurftig zijn der knollen minder
redenen tot aanmerkingen behoeven
te geven, vinden nog te weinig toe
passing.
Het is gewenscht, dat aan het
schurftvraagstuk volie aandacht
wordt geschonken, niet alleen met
het oog op de cultuur van poot- en
consumptieaardappelen voor binnen-
landsch gebruik, maar zeker ook in
verband met den export.
Wat de cultuur van pootaardap-
pelen betreft kan worden opgemerkt,
dat het zeer zeker van buitengewoon
belang is, dat daarbii streng op de
aanwezigheid van virusziekten, zoo
als bladrol, krinkel, mozaïk, stippel-
streep en nog enkele andere wordt
gelet, want daardoor vooral zal het
geteelde pootgoed bijzondere waarde
krijgen en kunnen wij het Neder-
lanidsche pootgoed een goeden naam
verzekeren.
De kooper let echter niet alleen
op den inwendingen gezondheidstoe
stand van het product, maar ook
op het uiterlijkmeermalen wordt het
beste, geselecteerde pootgoed niet als
zoodanig gewaardeerd, als het schurf
tig is. Men vergete daarbij niet, dat
wij niet aanwezig zijn op het oogen-
blik, dat het pootgoed bii den af
nemer aankomt, zoodat wij niet in
de gelegenheid zijn te betoogen, dat
het geselecteerde pootgoed vooral
zijn waarde ontleent aan de afwezig
heid van uitsluitend inwendig voor
komende onzichtbare ziektekiemen.
Men acht het eenvoudig een tekort
koming van het geselecteerde poot
goed, als dit uitwendig ziektever
schijnselen vertoont, zooals die van
schurft.
Daarom, als wii den uitvoer van
pootgoed ten volle willen ontwikke
len, zullen wij ook aan deze, welisr-
waar niet bijzonder gevaarlijke, maar
uitwendig duidelijk als ziekte waar
neembare afwijking onze volle aan1-
dacht moeten schenken. Dat er lanj-
den zijn en daaronder voor den po-
terafzet zeer belangrijke, waar slechts
een zeer geringe aantasting door
schurft bij invoer wordt toegelaten,
maakt dit voor een deel van het
door ons land voortgebrachte poot
goed tot een beslisten eisch.
Voor de consumptieaardappelen
geldt hetzelfde. Bij de uitvoer naar
een aantal landen speelt de schurft
aantasting geen belangrijke rol waar
mede echter geenszins gezegd is. dat
voor die landen op die aantasting in
het geheel niet gelet behoeft te wor
den. Maar voor den uitvoer naar an
dere is de schurftaantasting wel dege
lijk van belang en soms zelfs van
zeer veel belang en daarvoor kunnen
alleen de in zeer geringe mate
aangetaste partijen voor uitvoer in
aanmerking komen.
Wij hebben in de laatste jaren
ervaren, dat de eischen met betrek
king tot de afwezigheid van schurft
bij in te voeren partijen aardappe
len in verschillende labden ver
scherpt zijnwii zullen goed doen
rekening te houden met de mogelijk
heid, dat dit er in de eerst volgende
jaren niet minder op zal worden.
In vele gevallen komen nu slechts
de betere, d.w.z. de meer schurft-
vrije partijen, straks misschien alleen
de beste, voor uitvoer in aanmeh
king; de rest zoowel de poot- als
de consumptieaardappelen zal al
leen in het binnenland afgezet kun
nen worden of slechts kunnen dienen
voor veevoer.
Het is van het hoogste belang,
dat de landbouwers zich hiervan ten
volle rekenschap geven en dat zdj
Zoo, mij?
Ja, kleine Paolo, een prachtige
zaak!
De Italiaan begon te lachen.
Lach niet, Paolo, het is een ern
stige zaak!
Dan word ik ernstig.
Indien wij elkaar goed verstaan,
Paolo, en waarom zouden wij dat niet?
zijn wij morgen beiden rijk.
Drommels! zeide de Italiaan.
En hij zag Darasse aan.
Luister je?
Ja, en ik wil weten...;
Ik moet eerst het verleden in je
geheugen terugroepen.
Zoo!
Mijnheer Téraud', die door de
smokkelaars in de zee is geworpen,
heette niet Téraud.
Och kom!
Ik zeg je, dat ik er zeker van ben.
Hoe heette hij dan?
Wacht, wacht, ik zal het je zeg
gen; maar ik moet bij het begin be
ginnen.
Goed.
Je weet, en beter nog dan ieder
ander, dat mevrouw Téraud zich eenige
oogenblikken na den dood van haar
man in zee heeft geworpen.
Dat is een oud nieuwtje! zeide
Paolo.
Hij stak een cigarette aan, en zeide,
toen Darasse even ophield met spre
ken:
Wat nu? wat wilde u zeggen?
Mevrouw was, zooals men kan
dus bii de maatregelen, die zii ne
men voor hun aardappelcultuur, wel
bewust naar de voortbrenging van
een zooveel mogelijk schurftvrijen
oogst.
De ervaring heeft geleerd, dat dit
meer een cultuurvraagstuk is dan een
van directe ziektebestrijding; van
daar, dat elke landbouwer voor elk
perceel, waarop hii aardappels wil
telen, aan de hand van de algemeene
ervaring moet overwegen welke maat
regelen hij moet nemen.
Getracht wordt, door voortgezette
toetsing van praktijkervaringen en
door bijzonder onderzoek voldoende
gegevens te verkrijgen om de praktijk
vollediger dan tot nu toe mogelijk
was voor te lichten over het vraag
stuk, hoe de schurftziekte bii aard
appels voorkomen kan worden. Daar
voor werken thans samen het Rijks-
landbouwproefstation te Groningen,
het Laboratorium voor Mycologie en
Aardappelonderzoek. het Instituut
voor Plantenveredeling, het Labora
torium voor Landbouwscheikunde. de
Plantenziektenkundige Dienst, de Re
gelingscommissie voor het Land-
bouwproefveldwezen en de Neder-
landsche Algemeene Keuringsdienst
(N.A.K.). De resultaten van dit ge-
zamelijk onderzoek zullen te zijner
tijd bekend gemaakt worden.
De aanwijizngen, die op dit oo-
genblik gegeven kunnen worden, slui
ten zich in hoofdzaak aan bii de tot
nu toe opgedane praktische ervaring.
Aan velen zullen zij reeds bekenid
maar het gaat er thans om. dat daar
mede. meer dan tot nu toe het geval
was, rekening wordt gehouden bij
de aardappelcultuur, opdat meer
doelbewust gestreefd wordt naar de
voortbrenging van zooveel mogelijk
schurftvrije aardappelen.
Bii de middelen, waarover we nu
reeds beschikken, zal zeker succes
hebben het verbouwen van minder
vatbare rassen. Er zal wellicht geen
ras te vinden zijn. dat beslist onvat
baar voor schurft is maar er zijn
toch wel groote verschillen waar te
nemen. Van groot belang is het daar
om, de kweekers hun nieuwe ras
sen op schurftvatbaarheid laten on
derzoeken.
In alphabetische volgorde wor
den hier enkele rassen genoemd waar
omtrent, wat betreft de vatbaarheid
voor schurft, reeds iets meer beleend
is. Bij het opmaken van het bouw
plan houde de teler er reeds zooveel
mogelijk rekening mede.
1 Weinig en nuttig vatbaar zijn
Alpha, Atlas, Erdgold, King Edward
VII en Souvenir.
2). Tamelijk vatbaar zijn: Beve
lander. Concurrent, Friso, Furore, Inr
dustrie, Noordeling, Roode Star,
Thorbecke, Triumph, Zeeuwsche
Blauwe en Zeeuwsche Bonté.
3Sterk vatbaar zijn Albion,
Bintje, Eersteling, Eigenheimer en
Ijdeaal.
Is het bekend, dat er op een be
paald stuk land steeds schurftige
aardappels geoogst worden, dan zal
het verstandig zijn het eens te pro-
'beeren met een ras uit groep i
Weet men. dat ergens weinig
schurft voorkomt, dan is men vrijer
in zijne keuze. Zoo behoeft men op
zware klei niet voor schurft te vree-
zen. Ook op pas ontgonnen heide-
of dalgrond zal men weinig of geen
schurft aantreffen. Als regel zijn de
eerste en de tweede vrucht mooi glad,
daarna neemt de schurft gewoonlijk
zeer sterk en snel toe.
Op gescheurd grasland worden de
aardappelen in den regel zeer sterk
schurftig. Dit valt waar te nemen op
alle grondsoorten en het houdt vele
jaren aan. Indien mogelijk moeten
zulke perceelen van den aardappel-
bouw uitgesloten worden. Zoo is het
ook met alle perceelen. waarvan be
kend is, dat de schurft er bepaald
gelooven, geen vrouw van lage af
komst; integendeel, zij was van hoo-
gen adel en had een enorm rijke fa
milie.
De Italiaan begon te lachen.
Een verhaal om bij in te slapen.
Hij gaf onverschilligheid voor; maar
zijn vlammende blik was op de oogen
van Darasse gevestigd.
Neen, Paolo, neen; het is geen
verzinsel maar een waar verhaal. De
moeder van mevrouw Téraud bestaat
nog en bezit millioenen.
Zooveel te beter voor haar. Ga
voort.
De oude dame heeft zich verbeeld,
dat haar dochter niet dood is, is over
tuigd, dat haar kleinkind leeft en be
weegt hemel en aarde om haar terug
te vinden. Dat wist ge niet, Paolo.
Neen; hoe zou ik dat kunnen we
ten? Die dame is heel ongelukkig, ar
me vrouw!
Dus, zij zoekt haar dochter en
haar kleindochter overal?
Een dwaasheid!
Misschien is het dat. Het is ook
waar, dat zij dengene, die haar heur
kleindochter doet terugvinden, een for
tuin zou geven.
Wie heeft u dat gezegd?
De dame zelf.
Hebt ge haar gesproken?
Ja-
Wanneer?
Vier dagen geleden.
Waar?
Bij haar aan huis.
hevig optreedt.
Sterke schurftaantasting vindt men
dikwijls ook op de landerijen, waar
veel met kalk, compost en dergelijke
ontzurende stoffen is bemest.
In het algemeen neemt men waar,
dat op tamelijk ontkalkte (basenar-
mel zand-, dal- en veengronden de
aardappelen weinig door schurft wor
den aangetast, ofschoon de weersom
standigheden daarbii soms een nog
niet verklaarde rol spelen. Een be
paalde grens is niet aan te geven;
deze zal in verband met nog onbe
kende bodemomstandigheden variee-
ren. Globaal genomen is het gevaar
voor schurftaantasting niet groot
meer bij een kalktoestand van onge
veer 15.
Bii hooger kalktoestand werkt be-
kalking de schurft in de hand. Meri
gebruike dan geen alkalisch werken
de meststoffen zooals thomasslakken-
meel, chilisalpeter of kalksalpeter,
maar geve ammonsalpeter en super
fosfaat, of zwavelzure ammoniak in
gevallen, waar er geen gevaar is dat
de opbrengst lijdt door het sterker
ontkalkend effect van deze laatste
meststof. Bii gronden met lager kalk
toestand dan bovengenoemd kan het,
om een goede opbrengst te verzeke
ren, gewenscht zijn een alkalische
bemesting te geven, die daar weinig
gevaar voor schurftaantasting geeft.
Men late grondmonsters onderzoeken
door het Bedrijfslaboratorium voor
Grondonderzoek te Groningen, dat
daarbii een bemestingsadvies geeft.
De kosten daarvan zijn veel geringer
dan de schade, die men bii verkeerde
maatregelen ondervindt.
Een ander middel, dat dikwijls
goede resultaten geeft, is het gebruik'
van groenbemesting. Het is wel ge
bleken, dat verschillende soorten van
groenbemesting voldoende helpen,
mits de grond niet te sterk schurf
tige aardappels levert. Men zaait
vroeg in den herfst rogge of winter-
gerst en ploegt ze onder in het voor
jaar. Dit eenvoudige middel, gecom
bineerd met een doelmatige bemes
ting, zal dikwijls in de goede rich
ting werken.
Op de zavelgronden in Friesland
heeft men dezelfde goede resultaten
opgemerkt van knollen, rapen, ram
menas, enz., waarvan de resten in
het voorjaar worden ondergepleegd.
Vooral daar waar de cultuur van die
j gewassen veelvuldig voorkomt,
schijnt de schurft minder erg op te
treden. In andere zavelstreken meent
men te hebben ervaren, dat bieten
een goede voorvrucht voor aardap
pelen zijn, hetgeen wellicht eveneens
is toe te schrijven aan de onderge-
ploegde loofresten.
Sommige partijen aardappelen zijn
aanmerkelijk te verbeteren door de
sterk aangetaste knollen eruit te sor-
teeren. In ieder geval moet dit bii
handelspootgoed regel zijn.
Ook kan het voorkomen, dat be
paalde gedeelten van een stuk lanjaf
sterker schurftige aardappelen leve
ren. In zoo'n geval is het ten zeerste
aan te raden de aardappelen van het
minder goede gedeelte apart te hou
den. omdat ze anders de heele par
tij voor den handel minderwaardig
kunnen maken.
Zoowel in het belang van de ver
bouwers zelf. als in dat van onzen!
binnen- en buitenlandschen afzet van
consumptie- en pootaardappelen
wordt hun ten zeerste aanbevolen
met bovenstaande zooveel als maar.
mogelijk is rekening te houden.
v-
LICHT EN GEURIG.
Alom verkrijgbaar
met esschen houten steel
Geheel uit één stuk vervaardigd van elastisch staal.
Ongekende \n ij k r a c h t
g E
V V w V
Een lichtstraal verhelderde het som
bere gelaat van den Italiaan.
In dat geval, mijnheer Darasse,
zeide hij zoo bedaard mogelijk ben
ik gedwongen te gelooven, dat hetgeen
ge mij vertelt, geen sprookje is. Maar
kom, welke prachtige zaak hebt ge
mij voor te stellen.
Wat, begrijpt ge mij niet?
vroeg Darasse verwonderd.
In het geheel niet.
En ik heb toch verklaard...
Ge hebt mij Hog niets verklaard,
waarde Darasse.
Dengene, die haar heur kleindoch
ter terug geeft, geeft zij een fortuin,
te weten tweemaal 100.003 francs.
Dat is prachtig, Darasse! Zij is
gul, die groote dame! Maar wat kan
dat ons geven?
Wat, Paolo? begon Darasse.
En hij vestigde op zijn beurt zijn
blik op den Italiaan.
Waarde vriend, hernam deze,
na een tweede cigarette te hebben aan
gestoken ge hebt mij van een prach
tige zaak gesproken, die ik zelf niet
inzie. Een rijke dame, die gij kent, die
ge hebt bezocht en die, zooals ge zegt,
de moeder van mevrouw Téraud is, zou
tweemaal honderdduizend francs geven
aan dengeen, die haar heur kleindoch-
ter liet terugvinden; dat is goed. Maar,
goede Darasse, om die dame te hel
pen, en recht op het geld te hebben,
moet men eerst weten, dat de dochter
van mevrouw Téraud leeft, en tentwee-
de, waar zij i s.
Darasse bleef een oogen blik verslaf-
gen zitten, alsof hij een zwaren slag
had ontvangen.
Maar Paolo, stamelde hij
hebt mij gezegd
Wat heb ik gezegd?
Dat ge niet alleen wist,( dat de
jonge dame leeft, maar ook waar zrf
is. i
Paolo begon hartelijk te lachen,
Heb ik dat beusch gezegd?
Ja. j
Wanneer?
Ongeveer een maand geleden.
Dan, goede vent, heb ik het voor
de grap gezegd, om eens te zien, wat
ge zoudt zeggen.
De oude ellendeling was geheel ve*
slagen.
Kom, kom, Darasse, voegde
Paolo erbij de dochter van mevrouw!
Téraud is dood, evenals haar vader en
moeder, en de millioenen der dame ja
kwestie kunnen haar niet weer in het
leven roepen.
Hoe plotseling viel Darasse van de.
hoogte, waarop zijn droomen van for
tuin hem hadden geplaatst. Hij liet eeaf
soort van gebrom hooren en liet zij*
hoofa op de borst zinken.
Er heerschte een lange stilte.
Een samentrekken der gelaatsspieren
en een beving der lippen lieten de in
nerlijke verontwaardiging van Paolo
merken. Zijn oogen glinsterden.
(Wordt vervolgd)
Nieuwsblad
35.
V
Prijs TWEE GULDEN.
