j IR. MUSSERT OVER DE SCHREEF.
„Trouw aan de beweging gaat
voor trouw aan een corrupte
Regeering".
vergelijkingsinkomen, hetgeen overeen
stemt met f 2700 voor het inkomen
over het belastingjaar.
Verder is een bepaling opgenomen,
die zal voorkomen, dat het doel der
wet wordt voorbijgestreefd door be
tasting te heffen van dengene, wiens
inkomen alleen door een erfenis of
een legaat is vermeerderd of voor ach
teruitgang met meer dan een tiende is
behoed.
Tenslotte wordt voorgesteld, de cri
sisinkomstenbelasting te heffen over 5
achtereenvolgende belastingjaren, voor
.tiet eerst over het belastingjaar 1934
*—'35.
ïn de Dinsdag gehouden bijeenkomst
ivan de Eerste Kamer heeft de Mi
nister-president de heer Cotijn, citee-
rend uit een geheime circulaire van
de N. S. B. de verbluffende mededeeling
gedaan, dat de heer Mussert zijn. vol
gelingen heeft voorgeschreven, dat
trouw aan de N. S. Bi. gaat voor trouw
aan een corrupte Regeering, die steunt
,op de bonzen der vakbeweging. De
indruk van 's Ministers verklaringen was
100 groot, dat de heer de Savornin
Lohman, die op het Regeeringsverbod
der N. S. B. critiek had laten hooren,
uitriep: „U hebt mi/ overtuigd!"
Na deze mededeetingen, waarbij zich
nog aansloot de verzekering vari den
heer Colijn, dat in Utrechtsche krin
gen namen worden gefluisterd van per
sonen, die betrokken zouden zijn in
een z.g. Stavisky-affaire, welke, zoo ze
bekend werden, de Kamer met stom
heid, zouden slaan, is de verklaring
begrijpelijk, door minister Colijn af
gelegd, dat indien de Regeering moet
toeslaan, ze raak en hard zal treffen.
VERSLAG van de Vergadering
der KAMER VAN KOOPHANDEL
EN FABRIEKEN voor de Langstraat,
gehouden op 7 Februari 1934.
'Aanwezig acht leden van de af-
ijdeeling Grootbedrijf en 9 leden van
'ide afdeeling Kleinbedrijf.
VoorzitterG. N. van Loon.
SecretarisiMr. R. J. Th. van der
Heijden.
Na onderzoek der geloofsbrieven
Ider herkozen en nieuwgekozen leden
worden deze door den Voorzitter ge
ïnstalleerd.
De notulen der vergadering van
tl 5 November worden onveranderd
Vastgesteld.
De Voorzitter houdt hierna de ge
bruikelijke Nieuwjaarsrede. Aan deze
rede ontleenen wij het volgende
Woorden van nagedachtenis wer-
Iden gewijd aan den Oud-Voorzitter
ider Kamer, den Heer Bernard J.
(H. C. Timmermans, die op 25 Ja
nuari j.l. is overleden en Voorzitter
(d-er Kamer was vanaf 1 April 1922
tot 1 Januari 1930.
Gedwongen door ernstige onge
steldheid van blijvend karakter, heeft
fhii het Voorzitterschap neergelegd.
Qllii bleef lid tot 1 Januari 1932.
Zijn figuur werd vooral geken
merkt door een snelle, breede en
juiste visie op de telkens wisselende
problemen, die zich tegenwoordig in
het zakenleven voordoen, en door een
zekere geestdrift bii het uitvoeren van
besluiten, die alle hinderpalen ter zij
de schoof.
Hij wist niet alleen zijn eigen za
ken tot bloei te brengen, maar steeds
heeft hij zijn tijd en zijn werkkracht
ïn tal van functies ook voor alge-
meerie belangen in ruime mate gege
ven.
Warm voorstander van den voor
uitgang zijner woonplaats, had hii
Itevens groote belangstelling voor al
le economische aangelegenheden van
ihet uitgestrekte district onzer Ka
mer.
•Terwijl de heer Timmermans in
Ide kringen der Neder landsche
(Schoen- en Lederindustrie, en ook
5sn 'breedere maatschappelijke krin-
jgen van dit gewest, een voorname
positie was gaan innemen, bleef hii
eenvoudig van hart. Afkeerig van
felle vertoon wist hii ook in den om-
tgang met de eenvoudigste menschen
ieen zekere kameraadschappelijkheid
{te iyewaren.
Djê' zaken onzer Kamer lagen hem
bijzónder na.
N^jdat hij zich reeds eenigen
(tevoren uit andere openbare func-
Ities. had moeten terugtrekken, nam
bii in de vergadering van 30 De
cember 1931 van onze Kamer af
scheid in een uitvoerige, treffende
toespraak, die hii slechts met de
grootste krachtsinspanning ten einde
kon brengen.
Zijn kwaal zette haar sloopings-
iwerk voort, totdat deze sterke per
soonlijkheid dezer dagen in den leef
tijd van 57 jaren, naar menschelijke
berekening te vroeg, uit dit leven
werd weggenomen.
Door zijn helder inzicht en zijn
stuwende kracht, alsook door zijn
spontaan medeleven met het wel en
iwee dezer streek, heeft hii zich voor
onze Kamer bijzonder verdienstelijk
gemaakt.
t |Moge hii in vrede rusten.
In zijn rede wees de Voorzitter
er op, dat na de periode van voort
durende prijsdaling van grondstoffen
en fabrikaten, die ruim vier jaar
aanhield, in het vooriaar van 1933
een stilstand is bereikt. Sindsdien wij
zen de meeste grondstoffenprijzen we
der een stijging aan.
Voor een beoordeeling der alge-
meene conjunctuur is het prijsverloop
der ruwe huiden niet zonder belang,
omdat de invoer zoowel als de uit
voer van dit product in alle lan
den vrij. en practisch onbelast is,
en ook de prijsvorming nergens door
rechtstreeksche maatregelen kunst
matig is beinvloed.
Bovendien is de ruwe huid een
der meest internationale handelsar
tikelen. in dien zin dat het aantal
landen, die voortdurend ruwe huiden
met elkaar uitwisselen, zeer groot is.
Voor de verschillende huidensoorten,
elk op zich zelf genomen, bestaat
dus slechts één. weinig afwijkende,
universeele prijs.
Toen begin 1928 de huidenprijzen
begonnen te dalen, was dit ook een
der eerste verschijnselen, die het ein
de der algemeene hausse inluidden.
Het laagste peil der huidenprijzen
werd bereikt in de periode April
1932 tot Mei 1933. Sindsdien valt
een aanmerkelijke stijging te regis-
treeeren. Er deden zich nog schom
melingen voor. doch het laagste peil
na Mei 1933 ligt aanzienlijk boven
het laagste punt der eerstgenoemde
periode, evenals ook het hoogste punt
na Mei 1933 aanzienlijk hooger is
dan de overeenkomstige noteering
vóór dit tijdstip. De stijging kan op
40 h 50 pCt. worden gesteld.
Uit deze en meerdere andere ge
gevens zou mogen worden afgeleid,
dat de wereldhandel over het diepste
punt der depressie heen is.
Of reeds van een beginnende al
gemeene opleving kan worden ge
sproken moet de toekomst uitwijzen.
Er zijn nog maar al te veel facto
ren. die aan een werkelijk herstel
der algemeene welvaart in den weg
staan.
Een verhooging der grondstoffen-
prijzen zal toch moeten worden ge
volgd door een prijsverhooging der
eindproductenen het is de vraag
of bii de gedaalde koopkracht, die
door steeds zwaardere belasting ver
der wordt omlaaggedrukt. niet de af
zetmogelijkheid zal inkrimpen.
De totale werkloosheid in het dis
trict onzer Kamer nam in 1933 nog
toe.
1931 1932 1933
Geheel werkloos 2237 2477 2734
Gedeeltel. werkloos 646 594 642
2883 3071 3376
De toestand over het geheele dis
trict samenvattend moet men zeg
gen, dat de malaise zich in 1933
nog heeft geaccentueerd.
Voor de voornaamste industriege
meenten (Dongen. Loon op Zand,
Waalwijk 1 te zamen is het beeld iets
gunstiger.
1931 1932 1933
Geheel werkloos 847 570 579
Gedeeltel. werkloos 602 509 575
Schoenindustrie. Uit meerdere ge
gevens valt te concludeeren. dat de
productie in 1933 eerder is toegeno
men. Een gunstig verschijnsel is de
paraatheid en het aanpassingsvermo
gen der industrie, die zich met suc
ces is gaan toeleggen op de vervaar
diging van speciale schoensoorten
(opanken. sandalen, sandalettes e.a.),
die vroeger uit andere landen wer
den betrokken.
Ongetwijfeld heeft de contingen
teering van schoenen tot deze ont
wikkeling bijgedragen.
Ondanks de import-beperking zijn
de schoenenprijzen verder gedaald.
De uitvoer is, tengevolge van de
groote belemmeringen, die elders
speciaal aan den schoenenimport in
den weg worden gelegd, tot c.a. 1/10
gedeelte van den export van 1929
gedaald. Gerekend vanaf 1929 weegt
de verminderde import van lederen
schoenen ongeveer op tegen het ver
lies aan export.
Niettegenstaande de contingentee-
ring was de invoer van rubberschoe
nen in 1933 nog belangrijk grooter
dan in alle voorafgaande jaren, uit
gezonderd 1932.
Onder den druk der hevige onder
linge concurrentie is de prijsdaling
zelfs te sterk geweest.
Aangezien zekere uitwassen in het
zaken doen zijn ontstaan, is men over
gegaan tot de stichting eener cen
trale organisatie, teneinde den handel
aan bepaalde regelen te binden.
De lederindustrie in dit district
werkte in het algemeen op gelijke
capaciteit als in 1932.
Opmerking verdient het feit. dat
de lederexport tegenover 1932 steeg
met 668 Ton '(waarde f 1.061.000.
Ongetwijfeld is echter deze toena
me ten koste van den prijs gegaan.
Hoewel de totale lederuitvoer ten
bedrage van 2.850.000 K.G. en ter
waarde van f8.795.000.aanzienlijk
beneden de jaren 1930/31 blijft, ge
tuigt 't feit, dat de export ondanks alle
belemmeringen tegenover 1932 toe
nam. van een te waardeeren activi
teit.
De rentabiliteit liet in de leder
industrie alles te wenschen over. De
geheel onbeperkte concurrentie van
het buitenland maakte het onmogelijk
de in 1932 sterk gedaalde lederprij-
zen te verhoogen.
Sommige belangrijke artikelen zijn.
ondanks de stijging der ruwe huiden,
in den loop van 1933 zelfs nog ge
daald.
Nog steeds is Nederland het eeni
ge land ter wereld, waar leder vrij
van inkomend recht kan worden in
gevoerd. De met ingang van 1 Oc
tober 1933 ingevoerde contingentee-
ring van leder zal. wanneer aan de
uitvoering behoorlijk de hand wordt
gehouden, ten minste een einde ma
ken aan de onbegrensheid van het,
zoowel naar kwaliteit als naar prijs,
abnormale aanbod uit diverse landen.
De lederprijzen bewogen zich in
r933 °P een peil. dat voor de ver
scheidene soorten 25 a 50 pCt. lager
ligt dan in 1913
Het proces der moderniseering had
ook in de lederindustrie verderen
voortgang. Men nam ook de fabri
cage ter hand van speciale ledersoor
ten. die vroeger hier niet werden ge
maakt.
Zou men. dank zii de begrenzing
van het buitenlandsche aanbod, tot
een eenigszins loonende prijshasis in
het binnenland kunnen geraken, dan
zou dit aan de exportkansen tegemoet
komen.
Anderzijds nemen de exportmoei
lijkheden nog voortdurend toe. Zoo
heeft Duitschland dezer dagen de in
komende rechten op leder zoodanig
verhoogd, dat de invoer vrijwel on
mogelijk wordt. Hierdoor wordt voor
al aan onze overlederindustrie weder
groot nadeel berokkend.
SCHEEPSBOU W-INDUSTRIE.
Was het verslag betreffende deze
industrie over het kalenderjaar 1932
reeds in mineur gesteld, de bedrijfs
resultaten over 1933 zijn nog slechter
geweest dan de meest pessimistische
verwachtingen in den aanvang van
het jaar. De algemeene toestand in
de scheepvaart, voor zoover de
scheepsbouw-industrie in ons district
daarbij belang heeft, is in het af-
geloopen jaar nog steeds teruggeloo-
pen. De in September j.l. in wer
king getreden „Wet op de evenredige
vrachtverdeeling in de binnenvaart"
heeft door prijsverhooging van de
vrachten hier en daar voor de schip-
Eers wel verbetering gebracht in hun
estaansmogelijkheid. doch, aange
zien het kwantum te vervoeren goe
deren eer af- dan toegenomen is.
heeft de scheepsbouwindustrie van
die regeling in de binnenvaart nog
geen voordeelen ondervonden. De
werkgelegenheid was ook in het afge-
loopen jaar nog zeer gering en be
droeg ongeveer 20 pCt. van de werk
gelegenheid in normale economische
omstandigheden. De werkgelegenheid
in 1933 biedt een iets gunstiger beeld
tegenover 1932. de bedrijfsresultaten
zijn echter veel ongunstiger.
PAPIER-INDUSTRIE.
Hoewel deze industrie hare perso-
neelbezetting ongewijzigd kon hand
haven, was het afgeloopen jaar ver
re van gunstig. Tengevolge van ver
hoogde tarieven, contingenteeringen,
deviezen-bepalingen e.d. gingen ver
schillende afzetgebieden verloren.
Slechts door intensievere bewerking
van nog behouden gebleven afzet
gebied kon worden voorkomen, dat
de totale afzet op de exportmarkt te
rugliep.
SUIKER-INDUSTRIE.
Waar de suikerindustrie nog steeds
onder de gevolgen der wereldcrisis
gebukt ging, bleef de binnen het
district onzer Kamer gevestigde Sui
kerfabriek nog buiten bedrijf. Mocht
Rijkssteun voor de suikerbietenteelt
niet meer beschikbaar worden ge
steld. dan is van een inbedrijfstelling
dezer fabriek binnen afzienbaren tijd
zeer zeker geen sprake meer.
HOOI- EN STROOHANDEL.
Het jaar 1933 was voor den hooi
en stroohandel niet gunstig. De uit
voer van stroo bleef bij dien in 1932
achter, terwijl de hooiuitvoer tot bij
na nihil is gereduceerd, Met het ver
bruik van hooi krimpt langzaam maar
zeker ook de handel in dit artikel
in. In de prijzen van hooi was wei
nig of geen schommeling waar te ne
men. De oogst 1933 was niet groot
en de beschikbare voorraden zijn ver
moedelijk te klein, zoodat een schraal
voorjaar mogelijk nog eenige ople
ving kan brengen.
De prijzen van stroo gaven iets
meer beweging te zien, echter van
niet veel beteekenis. De vooruitzich
ten voor 1934 zijn niet gunstig.
GRAAN, MEEL EN VEEVOEDER.
De prijzen van verschillende gra
nen en veevoederartikelen liepen van
af het begin 1933 zeer sterk terug
en bereikten een zóó laag peil, als
zelfs vóór 1914 niet werd gekend.
Vanzelfsprekend was hiervan het ge
volg, dat groote verliezen werden ge
leden op voorraden en loopende con
tracten. Intusschen zijn de prijzen in
het najaar ten gevolge van Regee-
ringsmaatregelen kunstmatig weder
om opgeloopen. In het algemeen had
den de bedrijven het zwaar te verant
woorden. De thans zwaar drukkende
lasten van uitbreiding van het pro
ductievermogen in normale jaren wer
den nog verhoogd door het vermin
derde verbruik tengevolge van de
crisis.
Intusschen komen de verschillende
steunmaatregelen voor landbouw,
tuinbouw en veeteelt ook, zij het in
direct, wel ten goede aan graan-,
meel- en veevoederbedrijven.
SCHEEPVAART (Binnen-).
Het jaar 1933 is voor de binnen
scheepvaart verre van gunstig ge
weest. Naast de algemeene ongunsti
ge economische tijdsomstandigheden
is dit te wijten aan de zware con
currentie, die de binnenscheepvaart
te voeren heeft tegen het zich steeds
meer ontwikkelende vrachtautover-
voer, dat vooral door de verbetering
van groote verkeerswegen en van ri
vierovergangen sterk wordt bevor
derd.
De werking der „Wet op de even
redige vrachtverdeeling in de bin
nenvaart" intusschen heeft nog niet
die verbetering gebracht, die men
zich daarvan had voorgesteld. Het
door de bevrachtingscommissies vrij
geven van vervoer te water voor
eigen werk, vaste relaties, enz. en de
toename van het vervoer door het
beurtvaartverkeer hebben de ver
wachte verbetering van de particu
liere scheepvaart tegenhouden. In
tusschen zal een strengere controle
op de naleving van de bepalingen der
wet hier wel eenige verbetering kun
nen brengen.
De binnenscheepvaart maakt een
zeer moeilijken tijd door en, al wor
den de levensomstandigheden der
schippers door bijzondere maatrege
len tijdelijk gunstiger, toch zal er
nog veel verandering moeten Komen,
vooraleer er van een gezond bedrijf
sprake zal kunnen zijn.
MIDDENSTAND.
Terwijl de positie van den midden
stand in enkele industrieele gemeen
ten van het district, in verhouding
tot de tijdsomstandigheden, min of
meer gunstig kan worden beoordeeld,
is de toestand voor den middenstand
in het algemeen, vooral in de lan
delijke gemeenten, zeer moeilijk. De
omzetten van winkeliers en kleine
handeldrijvenden liepen sterk terug.
De allereerste oorzaak hiervan is ge
legen in de verminderde koopkracht
van het publiek.
Alleen de betere middenstandsza
ken met voldoende bedrijfskapitaal
kunnen zich behoorlijk handhaven;
de kleinere zullen ongetwijfeld, in
dien steun achterwege blijft, ten
gronde gaan. Van de zijde van den
Middenstand wordt intusschen aange
drongen op een beperking in het
oprichten van nieuwe zaken.
LANDBOUW, TUINBOUW EN
VEETEELT.
Door de uitbreiding der van over
heidswege ingevoerde steunmaatrege
len werd een einde gemaakt aan het
laagterecord, dat de prijzen van ver
schillende land- en tuinbouwproduc
ten hadden bereikt. Hierdoor onder
vond de land- en tuinbouw verlich
ting, al is er van een werkelijk loo-
nend bedrijf nog geen sprake.
Ook de resultaten, die met de vee
teelt werden behaald, zijn beter dan
in 1932, al is ook hier die verbe
tering gevolg van door de overheid
getroffen maatregelen.
Pacht- en koopprijzen van lande
rijen, tot een zeer laag peil gezakt,
hebben die daling niet doorgezet,
zelfs vertoonen ze thans hier en daar
een kleine stijging.
HANDELSREGISTER.
Het aantal dossiers van het Han
delsregister steeg in 1933 van 2300
tot 2427. Het aantal uittreksels uit
het Handelsregister bedroeg 267 te
gen 247 in 1932, het aantal inzagen
798 tegen 753 in het voorafgaande
jaar.
Het aantal certificaten van oor
sprong en legalisaties bedroeg 136
tegen 95 in 1932.
Het aantal ingekomen en uitgaan
de stukken, (drukwerken, circulaires,
formulieren, enz. niet medegerekend)
klom van 4279 in 1932 tot 5105 in
1933. Het aantal verstrekte handels
inlichtingen steeg van 1684 in het
voorafgaande jaar tot 2532 in 1933.
Uit deze cijfers moge blijken, dat
van de diensten der Kamer nog steeds
meer en meer gebruik wordt ge
maakt.
Kon ik U, evenmin als het vorige
jaar, een vroolijk beeld van den wel
vaartstoestand in het district onzer
Kamer bieden, het stemt toch tot te
vredenheid, dat die toestand over het
geheel genomen niet slechter is ge
worden. In sommige bedrijven was
zelfs eenige opleving te bespeuren,
al is die opleving vermoedelijk wel
het gevolg van door de overheid ge
troffen steunmaatregelen.
Wat de werkzaamheden onzer Ka
mer betreft, kan ik met voldoening
vijzen op het besluit, in het afgeloo
pen jaar genomen, tot instelling ee
ner Commissie van belanghebbenden
tot bestudeering van den waterstaat
kundigen toestand van het gebied,
behoorende tot het district der Ka
mer. Binnen zeer korten tijd kan een
rapport dier Commissie worden te
gemoet gezien en wij mogen verwach
ten, dat dit rapport veel zal bijdra
gen tot een spoedige verbetering van
den, op meerdere plaatsen onhoud-
baren, toestand.
Het verkeersprobleem in de Lang
straat is nog niet opgelost, al zijn
er teekenen, die er op wijzen, dat de
bemoeiingen onzer Kamer in deze
niet zonder vrucht zullen zijn.
Inzake den spoorwegovergang bij
's-Hertogenbosch in den weg naar
de Langstraat bestaan er wel gege
vens, die de verwachting wettigen,
dat deze kwestie eerlang tot een op
lossing zal worden gebracht.
Ten slotte wijs ik nog op de voor
het personeel der Kamer zeer groote
uitbreiding van werkzaamheden ten
gevolge der getroffen contingentee-
ringsmaatregelen. De Kamer n.l. is
belast met de uitvoering van die
maatregelen en, wanneer ik mede
deel, dat dit betreft de contingen-
teering van 34 soorten artikelen,
waarvan de meeste nog in verschil
lende groepen zijn onderverdeeld, dan
zal het U duidelijk zijn, dat deze
nieuwe werkzaamheden, vooral waar
het betreft de contingenteering van
leder, de taak van het personeel zeer
verzwaard heeft. Enkele cijfers over
deze contingenteeringswerkzaamhe-
den illustreeren zulks nog ten volle.
Van 1 Januari tot 1 November 1933
werden afgegeven 144 invoervergun
ningen, van 1 November tot 31 De
cember j.l. 719.
Voor het afgeven der invoerver
gunningen zijn thans 41 verschillende
registers in gebruik. Opgemerkt zij,
dat elke vergunning in drievoud moet
worden uitgeschreven en voor iedere
vergunning consentgeld moet worden
geïnd. Deze consentgelden moeten
wekelijks aan het Crisis In- en Uit
voerbureau worden verantwoord.
Het aantal ingekomen en uitgaande
brieven, uitsluitend betrekking heb
bende op de contingenteering, be
droeg in de twee laatste maanden van
1933 537. Llieronder zijn niet begre
pen de zeer talrijke drukwerken, for
mulieren e.d., welke in die twee
maanden bovendien werden verwerkt.
Verder was het aantal mondelinge
en telefonische inlichtingen legio.
Nog memoreer ik, dat onze Kamer
in het afgeloopen jaar afscheid nam
van de leden, de heeren Verheijen
en Scheldekens, wien ik reeds namens
U dank bracht voor hun zeer gewaar -
deerden arbeid in het belang van
handel en nijverheid in het district
onzer Kamer.
De periodieke aftreding en daar
opvolgende verkiezing van leden on
zer Kamer bracht nog een niet ver
wacht verlies. De heeren Elemans
en Rombouts keerden niet meer in
de Kamer terug. Ik betreur hun heen
gaan; zij waren leden, wier aanwe
zigheid op prijs werd gesteld en ik
spreek ongetwijfeld namens U allen,
indien ik hun dank breng voor het
geen zij voor de Kamer hebben ver
richt.
Laat ik tot slot de hoop uitspre
ken, dat 1934 eindelijk de zoo lang
verwachte opleving in het algemeen
zaken- en bedrijfsleven moge bren
gen, en dat God U allen in het aan
gevangen jaar moge zegenen in Uwe
ondernemingen en in Uwe gezinnen.
Tot Algemeen Voorzitter der Ka
mer wordt herkozen de heer G. N.
van Loon en tot Voorzitter der Afd.
Grootbedrijf de heer A. I. J. Smits.
De heer J. C. H. M. W. Sassen
stelde zich niet meer beschikbaar als
Voorzitter der Afd. Kleinbedrijf; in
zijne plaats werd gekozen de heer
A. van Beek.
In de Commissie voor het Handels
register werd gekozen de heer G. F.
P. v. d. Assum (vacature H. Verheij
en) en in de Commissie» voor het
Jaarverslag de heer V. D. C. Snels
(vac. J. P. Elemans).
Goedgekeurd wordt het besluit der
Bevrachtingscommissie L. te Breda
om het tijdelijk agentschap te Din-
teloord te wijzigen in een vast agent
schap.
Aan de Directie der Ned. Spoor
wegen was verzocht om te willen na
gaan of het bezwaren ontmoet, dat
door de Nederlandsche Spoorwegen
bij drukke overwegen wordt aange
geven, hoelang de overweg vermoe
delijk gesloten zal blijven. Vooral bij
1449 1079 11$4
De hevigheid der algemeene de
pressie in aanmerking genomen, kan
de positie van de twee voornaamste
industrieën in dit district tot eenige
tevredenheid stemmen.
