Vrijdag 26 Mei 1944
No. 6396
voor het Land van ïïeusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard
-pingieren,
hel Vreugdefeest.
Buitenlandsch Overzicht
VERD U1STEREN
UITGAVE: FIRMA L. J. VEERMAN, HEUSDEN
INT. TEL. 19, POSTREK. 61525
EEN EEREPLICHT
DOOD V O N N I S S E N
VOLTROKKEN
Varen, varen, over de baren
Varen, varen, over de zee!
Wilt gij achterblijven, wanneer
Dit blad verschijnt Vrijdagmiddag
Algemeen Redacteur:
J. H. ROZA HEUSDEN
NIEUWSBLAD
UND VAN ALTEHA
Abonnementsprijs per 3 maanden
franco per post beschikt f 1.30
bij vooruitbetaling
Bij onze agenten 11 cent per week
Advertentiën24 m.M. f 1.32
elke m.M. meer 51 a cent
Advertentiën worden tot Vrijdag
morgen 9 uur ingewacht
In .het bergachtige terrein van het
Italiaansche zuidelijke front woedt over
een breedte van 35 km een materiaalslag
van de grootste afmeting. Onafgebroken
trommelvuur met een geweldig gebruik
van munitie, de sterkste luchtaanvallen,
het gebruik van de pantserwagens als
mobiele artillerie, een verbitterde wor
steling om elk steunpunt en elke hoogte,
die vaak binnen korten tijd meermalen
van eigenaar wisselen. Dit alles geeft
aan deze gevechten, het kenmerk van
de groote afweerslagen van den vori-
gen wereldoorlog.
Het gelukte den vijand na verbitterde
gevechten, waarbij hij uiterst zware bloe
dige verliezen leed, ten, Noorden van
Formia eenige vorderingen te maken.
In het gebied van Esperia werden
alle vijandelijke aanvallen, die met het
sterkste gebruik van artillerie en pant
serjagers werden ondernomen, afgesla
gen. Cassino, waarop de Engelschen en
Amerikanen sinds maanden met gebruik
making van sterke strijdkrachten tever
geefs hadden stormgeloopen werd ten
gunste eener verder achterwaartsch ge
legen grondstelling, die krachten be
spaart. zonder sl$g of stoot ontruimd.
'Aan het landingshoofd van Nettuno
werden bij oplevende gevechtsactiviteit
sterke aanvallen van den vijand ten
Zuiden van Cisterna en ten Zuiden van
Littoria afgeslagen.
De geallieerden doen met hun vele
technische wapens en hun nieuwe re
serve's, steeds hernieuwde aanvallen, die
zij tot een hoogtepunt opvoeren. In de
middaguren van den 20sten Mei viel de
vijand onze nieuwe stellingen aan den
Westelijken vleugel aan. Öm de plaats
Fondli ontstonden verbitterde Tg vechten.
In den sector Pioo-Pontecorvo bracht
de vijand een, plaatselijke penetratie tot
stand. Tegenmaatregelen tot afgrende
ling worden genomen. Bijzonder hevi
ge vijandelijke aanvallen werden aan
de randen der stad Pontecorvo tot staan
gebracht. In den sector van Piedimonte
werden sterke vijandelijke aanvalsgroe
pen door geconcentreerd vuur van artil
lerie en werpers uiteengeslagen en een
penetratie in het Zuidelijke deel van de
stad na harden strijd in een tegenaan
val wéder opgeruimd.
De Duitsche troepen betrokken in
den sector tusschen Gaeta en Pontecorvo
in verbitterde gevechten met overmachti
ge vijandelijke strijdkrachten infanterie
en pantserwagens al vechtende nieuwe
stellingen. De vooruitgeschoven front-
boog van Gaeta werd ontruimd.
Eenige hoogten ten Noorden van Itri
en de plaats Campodimele vielen na har
den strijd in, 's vijands handen. In an
dere see to ren brachten onze pantsergre
nadiers in vastberaden tegenaan va Uien
de vijandelijke aanvalsspitsen tot staan.
Aan weerskanten van Pontecorvo werden
alle aanvallen van den vijand ondanks
urenlang trommelvuur van de artillerie
en het massaal gebruik van pantserwa
gens. 'afgeslagen.
In het gebied ten Zuidoosten van
Aquino stortten de vijandelijke aanvallen,
die door krachtige artillerie en talrijkie
pantsergevechtswagens werden onder
steund. in het geconcentreerde vuur van
onze wapens ten deele in gevechten op
korten afstand ineen. Vijandelijke infan
terie met pantserwagens, die het Noor
delijke deel van de plaats binnendron
gen werd in, een tegenaanval verdreven.
De Vijand verloor hierbij dertig pantser
wagens. De le divisie valschermjagers
heeft sinds het begin van den slag op
12 Mei 100 pantserwagens stukgescho
ten. De vijand, die herhaaldelijk de
plaats Pico was binnengedrongen, werd
in een onverwijlden tegenaanval weer
verdreven.
Ook in het gebied ten Noordwesten
van Pontecorvo dreven tegenaanvallen
den vijand naar het Zuiden en ruimden
zijn verkregen bruggenhoofden over den
Liri op. Öm Pontecorvo wordt verbit
terd gestreden, waarbij de vijand zware
bloedige verliezen leed. zonder dat hij
resultaten behaalde.
Aan het Oostelijk front blijft het
bij slechts plaatselijke gevechten aan
den Benedenloop van den Dnjestr, in
het voorterrein van de Karpathen en ten
Zuidoosten van Witebsk.
De laatste dagen der vorige week
en in het begin dezer week deden,
Amerikaansche en Engelsche bommen
werpers vergezeld met jagers verschil
lende aanvallen op Duitschland, waarbij
lie- ige luchtgevechten ontstonden, die
zich tot aan de Oostzee uitstrekten.
De Amerikaansche jachtvliegers, die
Zondagmiddag boven het Noordelijk ge
bied van het Du'tsche Rijk verschenen,
hebben een nieuwe aanvalsmethode toe
gepast waarop men van bevoegde Duit
sche ziide nadrukkelijk de aandacht ves
tigt. De formaties Amèrikaansche jacht-
v.bcgtu gen zijn er op ondubbelzinnige
wijze toe overgegaan in scheervlucht
jacht oo burgers te maken en hebben
hun taaie van begeleidende bescherming
opgegeven.
Noch militaire objecten ^noch bewape-
ningsfabrieken, troepenverblijfplaatsen of
iets van dien aard vormden hun doel,
doch z:' richtten hun aanvallen met de
boordwapens op de landelijke bevolking
in de dorpen die zich op het moment
van d^n aanval meestal op weg naar
de kerk bevond of wandelingen maakte.
Daarb.i werden door de Amerikaansche
vliegers ook kinderen beschoten, die
langs de wegen of op speelplaatsen aan
het spelen waren. Ook boeren op de ak
kers of het vee in de weide werden, als
doel hunner boordwapens gebruikt.
s In het verre Oosten hebben Woensdag
17 Mei vijftig vijandelijke bommenwer
pers gepoogd een aanval te doen op
oostelijk Java uit de richting van, den
Indischen Oceaan.
Tien der vijandelijke machines pro
beerden Soerabaja aan te vallen, maar
deze poging faalde, aangezien de Ja-
pansche luchtafweer drie toestellen, neer
schoot en de overige machines op de
vlucht dreef. Er werd slechts onaanzien
lijke schade berokkend aan de Japansche
installaties op den beganen grond.
De aanvallende toestellen waren blijk
baar afkomstig van vijandelijke vlieg
kampschepen. die in, den Indischen Oce
aan op de loer liggen om aanvallen
te ondernemen.
Kort na deze aanvalspoging versche
nen weer drie vijandelijke vliegtuigen
van het type „lonsolidated" boven Soe
rabaja. Zij werden door een. hevig sper
vuur van den Japanschen afweer ont
vangen. Twee toestellen werden bescha
digd en geraakten in brand.
De offerzin van het Nederlandsche
volk is bekend.
Zelfs voor vreemde volkeren in, nood
worden in het verleden groote bedragen
ingezameld.
Wanneer u Op 27 Mei een bus wordt
voorgehouden, dan is dat, omdat van
u een offer wordt verwacht.
Ditmaal niet voor vreemden en ook
niet voor menschen, die in nood ver-
keeren, maar voor de organisatie front-
zorg. die zich heeft belast met de
zorg voor de nu reeds meer dan veer
tigduizend Nederlandsche vrijwilligers
aan alle fronten.
Ditmaal hebt gij een ee re plicht te
vervullen, tegenover hen, die ervoor
Van 21 tot 27 Mei.
Begin 21.45 uur Einde 5.30 uur
Van 28 Mei tot 3 Juni.
Begin 21.45 uur Einde 5.30 uur
zorgen, dat het bolsjewisme niet aan
Nederlands grenzen staat, maar nog al
tijd in het Oosten, wordt tegengehouden.
Zij zullen aan, het resultaat van deze
collecte kunnen afmeten, of het Neder
landsche volk iets begrijpt van, hun
offerbereidheid, die hen in staat stelde
het eigen leven op het spel te zetten
om voor ons allen een toekomst te win
nen.
Vergeet vooroordeelen, politieke ver
deeldheid en domme haat.
Bedenkt, dat ons volk eens groot
was. omdat het één was in lief en leed.
Helpt ons daarom ook nu te zorgen
voor hen, die toch altijd voor ons en
voor ons vaderland nog zoo ontzaglijk
veel meer presteeren.
Meldt u als collectant en geeft met
ruime hand.
(Aanmelding bij de buurtschapshoof-
den v. d. Nederlandschen Volksdienst).
Duitsche valschermjagers in het Westen. De opperbevelhebber van het
Duitsche valschermleger, General der Flleger. Student, inspecteert zijn
valschermjagers, die in het Westen op wacht staan PK Arppe/O/H/P m
's-Gravenhage. 17 Mei.
Het Polizeigerecht te Amsterdam heeft
de Nederlanders Lute Thijs de Haan,
geb. 8 Nov. 1914, student, Ferdinand
Alfons Maria van der Ham, ,>geb. 20
Nov. 1916, houthandelaar, Hendrikus
Johannes Antonius Wittebol, geb. 8 Jan.
1920, gemeente-ambtenaar, Marten Lij-
nema, geb. 16 Maart 1910, landbou
wer. als saboteurs ter dood veroordeeld.
De veroordeelden hadden zich aange
sloten bij een verzetbeweging. Zij heb
ben voortdurend personen gesteund, die
zich als delinquenten wisten te onttrek
ken aan, een vervolging door de Duit
sche autoriteiten.
De Haan heeft een. leidend aandeel
gehad in een roofoverval op het post
kantoor te Wassenaar op den avond
van 11 Mei 1944. Den daders waren
aanzienlijke bedragen in handen geval
len. Van der Ham was in het bezit van
een verdedigingswapen. Bij een controle
van de persoonsbewijzen op het station
Utrecht pleegde hij een moordaanslag
op de hun dienst verrichtende ambtena
ren van de Duitsche Sicherheits polizei.
De poging mislukte.
Lijnema stond in zeer nauw contact
met mannen van de verzetbeweging.
Hij was in het bezit van een schietwa
pen met de benoodigde munitie. Dit
wapen heeft hij bewust aan een mede
plichtige gegeven, die besloten was van
dit wapen' gebruik te maken.
Wittebol heeft van zijn functie als
ambtenaar misbruik gemaakt. Hij heeft
aan mannen van de verzetbeweging offi-
*5eele formulieren en het gemeente-
zegel, alsmede levensmiddelenbonnen ter
beschikking gesteld. Hij wist vajj, een
voorgenomen roofoverval op het ge
meentehuis. Om dezen overval te be
gunstigen. heeft hij den misdadigers a die
besloten waren, deze daad te volvoeren,
den sleutel van de brandkast gegevei
welken sleutel hij in. bewaring had zoo
dat hiervan een duplicaat gemaakt kon
worden. Dezen duplicaatsleutel heeft hij)
zélf op de brandkast geprobeerd.
De vonnissen zijn, nadat de kwestie
van grafieverleening is onderzocht, vol
trokken. Uit het proces is gebleken,
dat de veroordeelden eerst na hun ar-,
restatie hebben vernomen, dat hun op-/
drachtgevers joden en communisten wa-/
ren, Zij waren door deze ophitsers ach
ter de schermen in verregaande mate,
opgehitst.
Het Polizeistandgericht Arnhem heeft
op 15 Mei den student Julius Moorman
uit Nijmegen, geboren. 12 April aldaar,,
ter dood veroordeeld, omdat hij opt
10 April 1944 in Nijmegen, tezamen mét
den student Georg Muskens geprobeerd,
heeft een Rijksduitschen Polizeioberin-
spektor te berooven en te vermoordenj
Hij was in het bezit van een knuppel,
terwijl de door het verzet doodgescho
ten student Georg Muskens een pistool
gebruikt had. waarmede hij clen Duiti
schen ambtenaar verwondde.
Het op grond van de Ordnungs-.
schutzverordnung en de Gewaltver-
brecherverordnung gevelde doodvonnis
is na onderzoek van .de gratiekwestie
voltrokken.
's-Gravenhage, 20 Mei.
Officieel wordt bekend gemaakt:
Het Deutsche Obergericht in het be
zette Nederlandsche gebied heeft de
communisten Johan Hissink, Johannes
Hoogendoorn en Jan van der Zwaar we
gens sabotage ter dood veroordeeld,
Hissink en v. d. Zwaag zijn jarenlang
opgetreden als communistische .functio
narissen en hebben in aanzienlijken om
vang communistische pamfletten ver
spreid. De veroordeelde Hoogendoorn
heeft als drukker deze pamfletten ver
vaardigd.
Het vonnis is voltrokken.
Met de voltrekking van het doodvon
nis tegen. Hissink, Hoogendoorn en van
der Zwaag is de communistische woel-
arbeid van deze drie veroordeelden be
straft. Hissink en van der Zwaag waren
volgens hetgeen tijdens het proces ge
bleken is, .verscheidene jaren in buiten
gewoon grooten omvang en in leidende
functie voor de verboden. C.P.N. (Com
munistische Partij Nederland) illegaal
werkzaam geweest en hadden daarbn
ophitsende communistische agitatie ge
pleegd. Als leidende functionarissen heb
ben zij' zich vooral bezig gehouden met
het verspreiden van communistische ge
schriften, terwijl de veroordeelde Hoo
gendoorn van 1941 tot 1943 in duizen
den exemplaren het communistische vlug
schrift „De Vonk" alsmede andere pam
fletten en plakkaten van de C.P.N. ge
drukt heeft.
Wegens deze woelarbeid zijn Hissink,
Hoogendoorn en v. d. Zwaag ter dood
veroordeeld.
De beklaagde Jan Zeeuw uit Velzen
is bij Vonnis van het Deutsche Oberge
richt als saboteur ter dood veroordeeld.
Hij heeft illegale ophitsende communis
tische geschriften verspreid en deelge
nomen, aan verscheidene daden van sabo
tage tegen inrichtingen van de Duitsche
Weermacht. Het vonnis is voltrokken.
Zeeuw, die tot dusver niet gestraft
is, en vroeger tot geen enkele politieke
vereeniging heeft behoord, .heeft zich,
naar hii tijdens het proces uiteenzette,
in 1942 door een kennis ertoe laten ver
leiden, regelmatig een illegaal ophit
send communistisch vlugschrift te be
trekken. Nadat hij zich hierdoor een
maal had vergrepen aan de beschikking
van de bezettende macht, geraakte hij
steeds meer in de klauwen van de com
munistische ophitsers. Deze verleidden
hem ertoe, zelf te gaan werken voo'
de verspreiding van het illegale ophit
sende vlugschrift en wisten hem ten
slotte er toe te brengen dat hij in zes
gevallen deelnam aan daden van sabo
tage tegen eigendom van de Weermacht.
Zeeuw verklaarde tijdens de proces
voering, dat hij zich uitsluitend onder
den druk van communistische ophitsers
ertoe had laten dwingen, aan de dadlen
van sabotage deel te nemen. De ver
dediger van den beklaagde, de advo
caat mr. Ravenswaay, zeide dat de be
klaagde zonder twijfel communistische
aéïie had bedreven. De beklaagde is
geen typische saboteur, maar heeft een
zwak karakter, dat bezweken is voor
de verleiding van geraffineerde ophit
sers.
Op voorstel van het O.M. veroor
deelde het Deutsche Obergericht den
beklaagde Zeeuw wegens sabotage ter
dood. De president verklaarde bij' de
motiveering van het vonnis, dat de be
klaagde het verbod overtreden had om
lid te zijn van. een ontbonden partij en
dat hii zich schuldig gemaakt had aan
het verspreiden van ophitsende vlug
schriften. Voorts heeft hij als medeplich
tige deelgenomen aan pogingen tot
brandstichting en tot verstoringen van
het transport, die gevaar opïeverdien
voor het algemeen belang. Door deze
strafbare handelingen heeft hij zich
schuldig .gemaakt aan sabotage, daar de
strafbare f eiten bestemd en, geschikt wa
ren om de openbare orde en de veilig
heid van het openbare leven in Neder
land in, gevaar te brengen. Dientengevol
ge is alleen de zwaarste straf op haar
plaats.
's-Gravenhage 22 Mei.
Officiéél wordt medegedeeld
De beklaagden Isaak Hendrik Rup
pert. Willem Jorritsma, Gerrit Joseph
Temidden van een periode van
bruut oorlogsgeweld, voltrekt zich
in alle stilte het schoone wonder
van elk jaar en weett in onbedwing
bare activiteit de natuur voort, aan
het feestkleed van den komenden
zomer. Alom dient zich reeds de
zomerweelde aan, die het menschen-
hart zoo intens kan doen verlan
gen naar het schoone en goede.
Ja, juist in den noodtoestand, waar
in de wereld van heden *s geraakt,
zijn millioenen harten vol HnKster-
veriangen, vol verlangen naar hulp
en redding.
Toen suizende wind en vurige tong
het tempe.'gebouw vervulde, ervulue
ae Heilige Geest de harten der Apos
telen, de harten van hen, die tevoren
ongeletterde mannen, visschersvclk
waren geweest, en greep de verande
ring van de aarde plaats. De in hei
dendom verzonken wereld hoerde
een nieuw geluid: een prediking van
liefde en ver.ossing en de uitgestorte
Geest bracht vrede onder de vol
keren. Alleen die Geest adelt den
mensch, en doet het ware Pinkster
vuur in het hart der menschen
branden.
Vanouds was het Pinksterfeest, het
feest der vreugde en in die tolkiore
vindt men daarvan nog zijn afspie
geling. Maar kerkelijke en heiden-
sche gebruiken zijn soms zoo door
eengestrengeld, dat ze een bijna
onontwarbare samenbinding vormen,
zoodat het dan uiterst moeilijk is
de kerkelijke oorsprong van het Pink-
sterleest te onderscheiden.
Het Pinkstervermaak omvatte eer
tijds wel vier dagen en begon met
„Luilak", oftewel met den Zater
dag voor Pinksteren. Hij, die op
dien dag het langste sliep, was de
„luilak". 'Al heel wat ruzier 19 er
over den oorsprong van dit „fui akke-
feesf' geweest. De een noemde hét
van Joodschen, de ander van C'hriste-
lijkeu oorsprong.
Met „fuilak" bedoelde men het
volgende:
„Luilak was een volks-, ook een
kwajongensteest. Wie op den bewus-
ten 'Zaterdagmorgen het laatst uit
den Witten Doelen te Amsterdam
kwam, moest op warme bollen met
stroop trakteeren. Goed voor dc boi-
ïenbakkers alzoo. En wie het laatst
in de werkpfaats verscheen, moest
zijn kameraden op een „slokje" ver
gasten!
De schooljongens hadden, zoo weet
ons Ter Gouw verder te verhalen,
ook hun „luilak", die door deheele
school werd afgeranseld, tenminste,
als hij niet op de zoo zeer begeerde
„drieduütskorstjes" wilde trakteeren.
Zelfs de dienstmeid, die 't laatst
schrobbende „collega's", zag zich
buiten verscheen, onder de druk
genoopt 'hen bij de „koffievrouw"
op anijs te onthalen!
De straatjongens maakten het wel
iswaar weieens wat al"te bont. Zoo
dra het morgenlicht aanbrak, trok
ken ze in groote groepen de straten
door, voorzien van aJ.erlei „vuilig
heid". Op elke deur, die nog geslo
ten was, werd gehamerd, met dikke
Knuppels of steenen, nadat er eerst
een „kreng" aan de deurknop was
opgehangen!
In de 16e en 17e eeuw was het
nog erger gesteld in Amsterdam.
In hun ijver om te toonen, dat ze
waarlijk geen luilakken waren, had
den er op pfeinen en bruggen meer
malen vechtj:ar.ijen p'aats tusschen
halfwassen jongens en volwassen
mannen, zoodat 'de stadsregeenng
zic'fi genoodzaakt zag daartegen keu
ren uit te vaardigen.
Er werd heel vaak beweerd, dat
bij deze handelingen de weesjongens
het ergste waren. In 1566 werd de
Sc'hout van Amsterdam gescholden
voor: „Lange Deventerkoek!" De
dader was een weesjongen. En zoo
weten oud-schrijvers meerdere .voor
vallen aan te halen, waarbij "steeds
weesjongens betrokken waren.
Om den „luüak" te sarren, zong
men:
„De leuyelak
De groote slaapzak
Hij is opgestaan,
Hij mag wei weer naar bed toe gaan!
Aluin! aluin! een dief in je tiiiin!
Alarm! alarm! je liet in je arm!
Ai schoon, af schoon, de roozeboom!
AI hier, al 'hier! de eglantier!"
of:
„Luilak
Slaapzak
Beddezak
Kermispop,
Staat om negen uren op!
Te Makkum droegen met Pinkste
ren zeven groote jongens een ventje
van een jaar of zes in optocht rond,
de z.g. „Pinksterbloem". Zij waren
daarbij potsierlijk uf.gedost: zijdroe-
gen hooge mutsen van gekleurd pa
pier, vol vaantjes. Hun handen en
gezicht hadden ze zwart gemaakt.
Twee jongens droegen een ladder,
w aarop een soort tempeltje stond
van latwerk, kunstig versierd met
groen en papieren bloemen. Er bo
venop prijkte een goudvaantje.
Rondom het geheel hingen ui gebla
zen eieren. Voor elk huis hield men
stil en stak het knaapje zijn hoofd
uit het tempeltje om een gift m
ontvangsrte riemen, 's Middags trok
ken de jongens de boerderijen langs.
1 e Koevorden werden de melk
koeien van oe boeren die in die
stad woonden, eiken morgen naar
de wei 'gebracht en 's avonds weer
op stai gezet. Op den eersten Pink
sterdag was het nu gewoonte, dat
de jeugd goed uitkeek, welke koe
de laatste was die de weide inliep,
's Avonds werd het dier dan met
bloeiende braam en groen versierd en
onder het zingen van:
„Piriksterboed,
Oranje-zoet,
Hoe zit 'je zoo diap n de veeren?
Had je wat 'eerder opgestaan,
Dan had je geen nood gekregen",
weer naar den stal geleid'.
Te Zuid-Laren noemde men het
kind, dat op Pinkster-Maan lag het
eerst de koeien van staf haalde en
in de weide joeg: „Vroegrijp", het
tweede „Dauwworm" en het derde
„Midden tn de ton". 'Het laatste
„Nutskoek".
Te Zaltbommel werden in het
laatst der 19e eeuw nog door een
paar vrouwen enkele „Pinksterlied-
jes" gezongen, maar deze herinner
den weinig aan dezen feestdag.
Alleen de regel:
„Op een Pinksteren Manedag"
zinspelen nog eenigszins op het
Pinksterfeest.
In 1884 schoot men bij Aduard
met Pinksteren nog op de papegaai.
Ook in "Zeeland was dit eertijds een
gehéld volksvermaak, evenals te Wa
genborgen, Appingedam, Meeden,
Middéïstum, Deltz'ijl. Thans zijn
de oude en bekende 'Pinkstergebrui-
ken in het vergeetboek geraakt.
Ook de bekoorlijke zijn grooten-
deels verdwenen. Gebleven is het
eeuwig verlangen van het mcnschen-
hart, dat een nieuw Pinksteren wil
zien komen over allen en verzucht
met 'Joost vaan den Vonder:
„Komt, komt, om driemaal Heilige
Geest!
Gebenedijt ons Pinkster-feest!
Komt, tortelduif van 's Hemels dak,
En brengt ons den olijventak!
Vertrooster, brengt ons Christivreê,
En neemt in onze herten steê.
Roukens. Wouter Jaspers, Petrus Ge-
rardus Frederik Snelleman en Abraham
de Kriek, allen uit Rotterdam, zijn, als
saboteurs door het Duitsche Oberge
richt ter dood veroordeeld. Zij hebben
opruiende communistische pamfletten
vervaardigd en verspreid en contributies
geïnd voor de illegale C.P.N.
Het vonnis is voltrokken.
Het proces tegen de zes beklaagden
dat drie dagen heeft geduurd, gaf een
indrukwekkend beeld van de geraffineer
de techniek, die de leidende functiona
rissen van het communisme .overeen
komstig de aanwijzingen uit Moskou, toe
passen voor het omwentelen van de
Europeesche orde. Met uitzondering van
Ruppert en Jorritsma zijn de beklaagden
reeds geruimen tijd voor de ontbin
ding van de C.P.N. lid geweest van
de communistische partij en hebben zij
in het partijapparaat gewerkt. Moskou-
sche agitators zijn erin geslaagd de be
klaagden eerst er toe te verleiden, nu
en dan en later voortdurend contributie
en steungelden te betalen. Toen de be
klaagden door deze strafbare handeling
hun jiet waren geraakt, werden zij er
toe aangezet zelf illegale bijdragen te
incasseeren en oppruiende tijdschriften
te verspreiden.
Ruppert werd doordat hij kennis
maakte met jonge communisten, voor
cje communistische omwentelingspogin
gen gewonnen. Hij toonde zich bii den
communistischen arbeid .zoo actief, dat
hij tenslotte opklom tot een van de
leidende posities in het illegale partij
apparaat te Rotterdam.
Jorritsma, die afkomstig is uit een
ordelijk burgerlijk milieu, leerde op de
Rotterdamsche Hoogeschool een ouderen
Joodschen student kennen, die hem, on
der voorwendsel samen nationaal-eco-
nomische privaatstudies te willen verrich
ten, voor de dwaalleer van het commu
nisme won. Op aandrang van Ruppert
liet Jorritsma zich later ertoe verleiden
gedurende vrij langen tijd opruiende
communistische pamfletten op een sten
cilmachine te vervaardigen.
De beklaagden hebben tijdens het
proces, overeenkomstig de door Mos
kou gegeven aanwijzingen, zooveel mo
gelijk te qntkennen en alleen dat te
bekennen wat niet ontkend kan wor
den, met alle middelen getracht dej
toedracht te verdoezelen of hun aan
deel hieraan tenminste te verkleinen.
Slechts onder den druk van de getui
genverklaring a charge hebben zij hun
deelneming aan de communistische plan
nen. toegegeven.
Het Obergericht heeft de 6 beklaag
den wegens sabotage ter dood veroor
deeld. De president heeft bij het uit
spreken van, het vonnis verklaard, dat
de C.P.N., evenals de communistische
partij in andere landen, van het begin
af aan het doel heeft nagestreefd de
bestaande staats- en maatschappelijke or
de met geweld ten val te brengen en
in plaats hiervan een dictatuur van het
proletariaat naar Sovjetmodel in te stel
len. Als middel om dit doel te bereiken)
n.l. het ondermijnen van de orde en ver-»
nietigen van het Europeesche staatsbe
stel, ruide zij de volksmassa op en
GEEN BETERE MARINEKLANT-
DAN KEES OF PIET UIT NEDERLAND.
Indiensttreding bij de Kriegsmarine is mogelijk voor iederen Nederlander
tusschen 17 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannahme-
stelle West. Plompetorengracht 24, Utrecht; alle Hafen- en Ortskomman-
danturen en de verschillende -Meldestellen in Nederland.
voor de tienduizenden, die bereid
zijn het hoogste offer te brengen,
opdat uw kinderen menschwaardig
zullen leven, op 27 Mei a.s. bij
de landelijke collecte voor front-
zorg uwerzijds een offer wordt
gevraagd
U kunt uw bijdrage ook storten,
op girorekening 106156 ten na
me van frontzorg, Rotterdam.
Meldt u aan als collectant bij
het betrokken buurtschapshoofd
v. d. Nederlandschen Volksdienst.
bracht haar tot zedelijk bederf door
onscrupuleuze onderaardsche woelingen
en in het bijzonder door opruiende pro
paganda in woord en geschrift. De com
munistische partij deinst hierbij niet te
rug voor moord en brandstichting.
Voor het communisme is elk middel,
ook al is het nog zoo verwerpelijk, voor
het bereiken van zijn doel goed. Het pa
rool luidt: sabotage tegen iederen prijs.
Derhalve maakt iedereen, die in den
een of anderen vorm deelneemt aan de
illegale communistische activiteit zich
schuldig aan sabotage. Er is niet alleen
dan sprake van sabotage wanneer da
den van gewéld en aanslagen op men
schen en voorwerpen zijn gepleegd,
doch ook wanneer het streven van de
verboden communistische partij doorihet
betalen van solidariteitsbijdragen en con
tributies, alsmede door het verspreiden
van opruiende pamfletten wordt ge
steund.
De boekhouder Cornelis Spitters uit
Waalwijk is door het Duitsche Oberge
richt in de bezette Nederlandsche ge
bieden ter dood veroordeeld omdat hij
in het ongeoorloofde bezit was van
munitie en getracht heeft een lid van
de Duitsche weermacht te verleiden hem
twee pistolen te verkoopen. Het von
nis is voltrokken.
De 24-jarige Spitters nam in den
herfst van 1943 het besluit om zich
een wapen te verschaffen om zoo op
pclit'eke tegenstanders wraak te kunnen
uitoefenen. In October 1943 ontmoette
hii op straat in zijn geboorteplaats een
hem onbekenden Duitschen soldaat. Hij!
sprak hem aan en vroeg hem of hij
niet een burgercostuum zou willen koo-
pen. Tijdens de verdere besprekingen
verklaarde Spitters den soldaat, dat hij
hem ook zonder geld aan een costuum
zou kunnen helpen, wanneer hij hem
daarvoor een legerpistool met minstens
30 patronen gaf. Overeengekomen werd
dat de soldaat den volgenden dag het
wapen en de munitie zou meebrengen.
Toen zij elkaar den volgenden dag ont
moetten, zeide het lid van. de Weer
macht. dat hij het pistool niet bij zicb
had. Hij zou het echter des nachts kun
nen brengen wanneer de compagnie voor
een oefening zou zijn uitgerukt. Bij de
ze gelegenheid zei Spitters, dat hij toch
moest zien nog een tweede pistool en
zooveel mogelijk munitie te kunnen be
zorgen. Hiervoor zou hij een zomerjas
krijgen. Bij een andere ontmoeting met
den Duitschen. soldaat, die zijn supe
rieuren van het gebeurde in kennis had