Het Verkeerswezenprobleem in de Bommelerwaard is urgent,
I DE BOEKENWEEK 1948 I
Vervolg Gemeenteraadsverslag VEEN.
Ruilverkaveling te Ammerzoden
Het, voetpad is de oorspronkelijke
voorvorm van de moderne verkeersweg.
Onze Germaanse voorvaderen tracht
ten, op hun tochten, door de lage lan
den, steeds de kortste weg te volgen
tussen twee punten, doch allerlei ge
ografische factoren waren oorzaak, dat
het voetpad sterk van de rechte ljjn,
die toch de kortste verbinding tussen
twee punten is, afweek.
Toen het maatschappelijk leven zich
al meer en meer ontwikkelde, evolueer
de zich ook het verkeerswezen. Ge mo
derne verkeersaders legde men aan vol
gens een van te voren vastgesteld traoee.
Aanvankelijk legde de moderne mens
die wegen aan, zonder rekening te
houden met de factor „natuurschoon",
daar hij schoonheid met betrekking tot
wegaanleg als luxe aanmerkte.
Na de eerste wereldoorlog wijzigde
£ich deze opvatting en de commissie
De Weg" in het Landschap" van de
Bond Heemschut verricht in deze goed
werk. De schoonheidsfactor wordt thans
steeds sterker beklemtoond, al blijft
«atuurlijk het techn i sch-economisch mo
tief het meeste gewicht in de schaal
werpen. i
Ook het wiskundig axioma van de
rechte lijn bij wegenaanleg laat men
meer en meer varen.
Daarnaast blijft de oude, „natuurlij
ke" weg meermalen zijn bekoring uit
oefenen. We denken hier aan de slin
gerende paden en smalle weggetjes tus
sen korenvelden, aan de met haar karre-
sporen doorploegde heidepaden, of aan
het meanderrijke pad door het bos met
zjijjn opwekkend-prikkelende geuren.
De noozaak van goede wegen.
Een gebied kan eerst dan tot mate
riële en geestelijke ontwikkeling ko
men, wanneer aan de voorwaarden,
een behoorlijk verkeerswezen en goe
de ontsluiting der landstreek, is vol
daan.
Wanneer we evenwel de Bommeler
waard aan deze norm toetsen, dan be
merken we, dat er op dit gebied nog
veel verbeterd moet worden.
Geologisch gesproken spreiden zich
in het lage gebied tussen de rivierar
men, die de Betuwe omsluiten ruggen
van oudere formaties, dan de diluvialte,
Oostwaarts als een waaier uit. Deze
hogere formaties waren aanvankelijk de
uitgezochte plaatsen van de primitieve
bewoner voor het stichten van een
nederzetting, waaruit zich in de Bom
melerwaard o.a. ontwikkelden de plaat
sen: Bruchem, Kerkwijk, Zaltbommel,
Del wijnen, enz.
In de greep van meedogenloos wa
tergeweld bleven de lage stroken tus
sen de hogere ruggen, als 'iet bladmoes
tussen de nerven verzonken.
De oorspronkelijke wegen verbonden
begrijpelijkerwijze bovengenoemde, aan
vankelijk primitieve dorpen.
J-
Bij de latere dijkaanleg, voerde de
weg over de kruin der waterkeringen,
waarlangs eveneens plaatsen werden ge
sticht. Slechts enkele wegen brengen
de verbinding tot stand tussen de Maas
en Waaldorpen.
De middenmoot der Bommelerwaard
lag en ligt er nog grotendeels, in de
natte seizoenen, tot een waterpoel ge-
transformieerd, als onontsloten gebied,
door gebrek aan goede wegen, als een
oer-Tgebied.
Inderdaad is hier uit aesthet'sch oog
punt bezien, veel landschappelijk schoon
te bewonderen, vooral wanneer straks j
stralend zonnelicht valt over de stui
vende wilgekatjes der grienden langs
de gril lig-gekar telde wallekanten der
sloten, maar door ontsluiting en weg
aanleg zouden deze gebieden een meier
waardevol bezit kunnen worden.
Wel trekt zich als een breed lint
de Rijksbetonweg Hedel -Zaltbommel
door de Bomme'erwaard, maar het mees
te profijt heeft het hoofdverkeer van
deze weg. Voor het locale verkeer
heeft deze weg geen grote betekenis.
Al kunnen nu de graag bezochte mark
ten van den Bosch en Geldermalsen
er gemakkelijker door bereikt worden.
Van meer belang de weg Zaltbom
mel -Rossum, Rossum-Hedel en de weg
Zaltbommel-Heusden, door Bruchem,
Kerkwijk, Del wijnen naar Well. Bij
laatstgenoemde plaats volgt hij de af
sluitdijk naar het Eiland Nederhemert
tot de Heusdense brug.
Algemeen is er in de Bommelerwaard
grote behoefte aan tertiaire wegen,
voerend naar het „binnenland".
In deze tijd van het jaar toch is
het ondoenlijk door de neerplensende
regens geheel doorweekte polderwe
gen te berijden. v
Open verbindingswegen lopen 5glo-
baal genomen door het gebied, omslo
ten door de lijn Gameren, Nieuvvaal,
Zuilichem, Aalst, Nederhemert, Del wij
nen, Kerkwijk, Gameren.
Daarbij is ook het ontsluiten van
de streek Boven de Meid-ijk dringend
nodig.
De eerste stappen tot ver
betering.
Wie in deze dagen de Hedelse pol
der bezoekt wordt getroffen door de
grote bedrijvigheid, die er heerst. Spa
den blikkeren, graafmachines razen en
de locomotiefjes der grondtreintjes gil-'
len. Hoger rijzen de hopen vergraven
aardede plannen tot ruilverkaveling
zijn bezig werkelijkheid te worden. En
deze plannen houden tevens in verbete
ring van het verkeerswezen door aan
leg van nieuwe wegen en verbetering
van bestaande, in dit gedeelte van de
Bommelerwaard,. waardoor naast het
geen reeds werd gedaan tot opheffing
van deze streek, ook het ideaal radicale
wegconstructie in alle delen Van de
Waard, weer iets dichter wordt be
naderd.
Gemeenteraadsverslag
Herziening Tegesverordening.
Wordt gewijzigd conform het voor
stel van B. en W. Het feges voor een
.ventvergunning wordt van 15 op 35
cent gebracht voor een dag, f 3.
voor een maand en 15 gulden voor
«en jaar.
Voor het doen voltrekken van een
fcuweldjk op Donderdag f 5, op Maan
dag, Dinsdag en Vrijdag 115, op
Woensdag f 30 en Zaterdags vrij van
betaling.
Verlening bijdrage aan de polder
van Veen in de kosten van bestrating
der polderwegen. Van het polderbe
stuur is een verzoek ingekomen, om een
bijdrage in het onderhoud van de bij
baar in onderhoud zijnde wegen. Deze
wegen verkeren in deploraoeien toe
stand en nu wil het bestuur van de
|?oIder een gedeelte dezer wegen van
klinkers voorzien, als de gemeente een
bijdrage van 50 pCt. wil verlenen in
het bedrag dat bet onderhoud meer
kost dan f1500 per jaar.
B. en W. stellen voor hiertoe over
te gaan fot op het ogenbHk dat de
gemeente de polderwegen overneemt,
dan dient een en ander opnieuw beke
ken te worden.
De Voorzitter noemt dit het eerste
begin tot betere wegentoestanden in
de gemeente. In de kom der gemeen
te zaf 1 km van klinkers worden voor
zien.
De heer v. d. Pof hoopt dat de
verbetering spoedig werkelijkheid zal
worden.
De heer Timmermans zegt ars het
maar n.'et zo gaat ars met het licht en
slechts de kom geholpen wordt en de
rest van de gemeente, in de modder
blijft zitten.
De heer Smits zag ook liever eerst
de Wierstraat verbeerd.
De Voorzitter zegt datvan de por
der van Aarburg wat stenen kunnen
worden overgenomen, zodat een fengte
van 1 km van stenen kan worden voor
zien. Het is een begin, en fogisch
dat men daarmede in de Kom begint.
Het is echter de bedoeting het hier
niet bij te laten.
De heer .Dekker zou, zodra dit
mogefijk is, stenen bijkopen en dan
verder gaan.
De heer Timmermans wïT wei voor
stemmen, doch alfeen als begonnen
wordt waar de weg het srechtst is en
dat is de Wierstraat.
De heer v. d. Pof merkt op dat de
wegen o.eilil slecht zjn.
De heer Smits is van mening, dat
als de Wietstraat verbeterd wordt, het
doorgaand verkeer, meer deze straat afs
route zal nemen.
De heer v. d. Pot betwijfeT of de
bewoners, daarop wef zo gesteld zul
len zijn.
Het voorster van B. en W. wordt
hierop met op één na algemene stem
men aangenomen. De heer Timmer
mans stemde tegen.
Rondvraag.
De heer Timmermans noemt enige
ingezetenen, die evacué's hebben ge
had, doch doch daarvoor nooit een
cent hebben ontvangen.
De Voorzitter zegt dat er gelegen
heid is geweest om zulks op te geven,
de termijn daarvoor is thans gestoten.
Het beste is dat men zich thans wendt
tot de D.B.V.O. te 's-Bosch.
De heer v. d. Pof zegt dat zoeven
bestoten is om het schoolgebouw aan
het schoolbestuur af te staan, is het
bekend dat het slechts één schoof zal
Wijven
De Voorzitter antwoordt dat zulks
niet te zeggen is, er z jn zoveel leer
lingen, dat vijf lokalen nodig zijn.
Blijft er openbaar onderwijs dan dient
men opnieuw een besluit te nemen, het
zij het gymnastieklokaal biervoor in
orde wordt gemaakt of de kinderen
naar een openbare schoor in een an
dere gemeente worden gebracht.
De heer v. d. Pof had verwacht,
dat er een adres zou zjn geweest van
de bewoners der nieuwe woningen over
een septietank.
De Voorzitter zegt dat B. en W.
zich hiervoor gewend hebben tot de
Insnecteur voor de Volkshuisvecting.
Herover wordt nader bericht ver
wacht.
De heer Timmermans zou de stoot
dicht gooien.
De Voorzitter merkt op dat het een
poldersloot is en de gemeente er dus
niets over heeft te vertellen.
De heer Schreuders merkt op dat het
gaat over de faeca'.iën. Wordt de sloot
gedempt, dient men riolering aan te
brengen en komt men verder toch ook
weer in tie sfoot.
De heer Timmermans meent, dat men
overal in de gemeente zelf voor zijfi
faecaliën moet zorgen, dat moet men
daar dan ook maar doen.
De heer Smits vraagt hoe of het
precies in elkaar zit met de aansluiting
aan de waterleiding. Heeft men het
recht als men niet tot aansluiting over
gaat, deze dan toch aan te brengen?
De Voorzitter zegt dat aansluiting
verplichtend is, de kosten komen ten
laste van de huiseigenaren.
De heer v. d. Pol verklaart 60 me
ter van de leiding af te wonen, afs hij
de kosten voor aansluiting geheet zek
moet betalen, zaf hij dat alleen doe*,
als hij er toe gedwongen wordt.
De Voorzitter zegt, dat de contrac
ten nog niet binnen zijn, zodra dft
het geval is, zal men hierop nader te
rugkomen. In 1935 of '36 is reeds
tot aansluiting besloten, dit kon toe*
niet plaats vinden omdat naburige ge
meenten niet wilden aansluiten.
De heer Honcoop maakt zich sterk
dat verschillende ingezetenen 100 of
200 gulden betaald zouden hebben voor
een pomp, als ze overtuigd waren ge
weest dat ze goed water zouden krij
gen. Nu wordt bezwaar gemaakt tegen
een uitgaaf van 50 of 60 gulden.
De heer Dekker wijst op de nood
zakelijkheid van verven der woningen
in de Nieuwstraat.
De Voorzitter zegt dat zulks opgeno
men is en zal gebeuren.
De heer Dekker vraagt of de ge
meente over verbreding van de Nieuw-
strar.t ook zeggenschap heeft.
De Voorzitter zegt dat B. en W.
zullen bekijken of één richting verkeer
ook verbetering kan 'brengen.
De heer Dekker zag de raadsverga
deringen het liefst des avonds gehou
den.
De Voorzitter zegt dat de menmge*
hierover verdeeld zijn.
De heer Honcoop vraagt of m het
vervolg de notulen niet bij de stukkei*
kunnen worden gelegd.
De heer v. d. Pol en anderen voele*
daar niet voor en houden het liever
bij het oude.
De vergadering wordt hierop geslo
ten.
DE WERKEN EN SLEEUWÏ.IK
Geboren: Gerrit, z. van G. Roubos
en M. v. d. BerghDirk, z. van W. A.
v. Berchem en A. v. d. Heuvel.
OndertrouwdWillem K. van KTij,.
27 j. en Adriana Kramer, 20 j.; Hui-
bert Kasen, 36 j. en Anna P. Hoeke,
26 jaar.
GetrouwdAndries van Masbergen.
26 j. en Jannigje Helena Klop, 21 j.
OverledenAaltje Pellikaan, weduwe
van A. L. Waltheer, 73 j.; Maria de-
Hoog, wed. van G. F. van JtSant, 81 j.
ZUILICHEM.
Geboren: Mattijsje C., d. van C.
J. v. Wijgerden en C. J. v. Maaren; Jam
H., z. van C. G. M. v. Heusden en L
A. v. d. Maas; Hendrika, d.-van G. A„
v. Veen en J. Schreuders; MartinusB z„
van C. Lob r egt en St. v. Brakel.
GetrouwdJ. Verhoeks en H. Hobo.
Overleden: G. Bok, 69 j.
WAT BRENGT ONS
26 FEBRUARI
6 MAART
1e. HET GESCHENK „OEROEG"
dat aan een ieder, die in de Boekenweek bij ons een
boek koopt ter waarde van f 3 50, gratis wordt uitgereikt»
2e. EEN PRIJSVRAAG
verbonden aan dit GESCHENK, waarbij evenals vorig
jaar - wederom 3 prijzen van f 100,-, elk in de vorm
van waardebonnen voor boeken, alsmede 50 boekprijzen
beschikbaar zijn gesteld.
3e. EEN BELANGRIJKE UITGAVE voor de rijpere jeugd
„LOO-A RITMEN EN ROZEN" voor de lage iprqe
van 30 cent per exemplaar.
4e. KRUISWOORD-PUZZLE
voor onze jongens en meisjes van 12 15 jaar»
De Kruiswoorden-puzzle woTdt uitgereikt aan hen, die
in aanmerking komen voor HET GESCHENK, dus ook
aan hen, die EEN BOEK KOPEN ter waarde van f 3 50.
.Op de laatste pagina van HET GESCHENK vindt men de namen van 19 auteurs,
waaronder ook van hen, die manuscripten hebben ingezonden in v.-rband met deze
prijsvraag en waai onder dus ook de schrijver (schrijf-ter) van OEROEG bevindt.
De bedoeling is nu, om de auteur van de novelle OEROEG uit deze 19 medewerkers
te onderscheiden en deze op te geven op de briefkaart, die achter in HET GESCHENK
aanwezig is.
De BOEKENWEEK 1948 beloofd weer een succes te worden, zoals zij dit al sedert
jaren was Van 26 FeOruari-6 Maart zal HET BOEK weer in de belangstelling staau
van het gehele Nederlandse Volk Ook Uw belangste ling is bet waard en daarom
zullen wij U gedurende deze week gaarne met alle gegevens ten dienste staan, ter
wijl U in onze speciale étalage onze boekenkeur kunt bezichtigen.
Koopt regelmatig een GOED B0E£.
Lezende mensen, gelukkige mensen.
U kunt dit geluk nog verhogen, door in deze week te kopen. Misschien dit geluk
nog verdubbelen, door het gekochte boek - waarvan U zelf genoten en ds voor
delen daaraan verbonden, door de Boekenweek ontvangen hebt - te bestemmen voor
onze jongens in indië.
Als het zo gaat, dan is het succes van DE BOEKENWEEK dubbel verzekerd.
BOEKHANDEL FIRMA L. J. VEERMAN
Telef. 19 Heusden.