NIEUWSBLAD
Plaatselijk Nieuws
Een geschiedenis
uit de oorlog 1914-1918
TWEEDE iBLAD
Raadsverslag gemeente Eethen
DONDERDAG 24 MAART 1949
No. 6655
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
HEUSDEN.
De biljartclub „De Stoottroe
pen" hield een vergadering in het
clublokaal hotel „Concordia". 0,m.
werxl een nieuw bestuur gekozen,
hetwelk als volgt is samengesteld:
Voorzitter: B. Aarts; Secretaris: J.
M. V. d. Pol; Penningmeester: A.
Doedeijns en wedstrijdleider: Ger.
Jonker.
ANDEL.
Tot bestuurslid van de stich
ting voor de Welvaart in het Land
van Heusden en Altena is o.m. geko
zen mr. G. A. Bax, burgemeester der
gemeenten Andel, Giessem en Rijs
wijk.
Ook in deze gemeente zal wor
den ingesteld een Comité tot steun
aan het wettig gezag. Een aantal per
sonen zal worden aangezocht in dit
Comité zitting te nemen.
De ingezetenen worden eraan
herinnerd, <iat de formulieren voor
de Reinigingsdienst reeds 15 dezer
ter secretarie behoorden te worden
ingeleverd. Nalatigen worden aange
spoord alsnog ten spoedigste de for
mulieren in te vullen en ter secretarie
te bezorgen.
De heer A. G. Sitraver, vroe
ger al'hier woonachtig, is aangesteld
als brugwachter bij de Rijkswater
staat.
Bij de burgemeester kwam be
richt binnen, dat de dienstplichtige
P. Crielaard Pzn. met een schedel-
basisfractuur in het ziekenhuis te Me-
-dan in Nied'. Indië was opgenomen.
De heer G. van Houwelingen
onderwijzer aan de Chr. scbool alhier,
is bevorderd tot reserve eerste luite
nant. 1
Maandagavond werd in café
Bonman een damlclu b opgericht. Een
voorlopig qomité werd benoemd, be
staande uit de heren Nijenhuis, G.
Koekkoek en J. Sterrenburg. Ge
noemde lieren willen trachten leden
voor deze club te winnen, waarna in
een alg, vergadering een definitief
bestuur kan worden gëkozen.
Hoewel niet veel aanwezigen, bleek
toch bij deze zoveel enthousiasme,
dat besloten werd de zaak flink aan
te pakken. Onder de bezoekers zagen
we de heer Nieuwkoop, 2e secretaris
van de Brab. Dambond, verder een
tw eetal'bestuursleden uit Sileeuwijkn.l.
A. Wijnbelt en H. van Arkel.
De 'henen Nieuwkoop en v. Arkel
speelden legen diverse spellers uit
Andel en wezen op de eventuele fou
ten in de opening.
Zo werd deze avond nog, een leer
zame op damgebied. Wij wensen |de
jonge club veel succes.
De eerstvolgende damavond is vast
gesteld op Dinsdag 29 Maart.
NEDERHEMEKT.
Voor het Bouwfonds kwam ge
durende de maand Februari binnen
*an maandelijkse bijdragen in de bus
jes f28.93, aan bijzondere giften van
verjaring f26.50, terwijl de kerkcol-
lecte f51.76 bedroeg, zodat in totaal
dus f 107.19 werd bijeengebraacht
Het totaal bedrag dat ingezameld
werd in 2 jaren, dus pinds de stich
ting van het Bouwfonds, is gegroeid
tot de kapitale sosm van 3 568.94.
Vobrwaar een ongedacht en modi
succes. f
Aan onze gemeente is een
bouwvolume toegewezen van slechts
720 M3, bestemd voor de bouw van
2 woningen. 1
Dit volume is verdeeld en toegewe
zen aan de dames Zinkstok en Ver
burg voor een woning aan de .Ka
pelstraat en aan de heer A. v. Aalst
voor een woning aan de Molenstraat.
Namens het Polderdistrict
Bommelerwaard boven de Meidijk is
publiek aanbesteed het bouwen van
een machinistenwoning bij het te
stichten uitlaatgemaal te WelLseind.
Het werk is gegund voor een som
van f12000.aan de laajgste in
schrijver, de heer J. OlysLagers te
Vught.
Bij Kon. Besluit is benoemd
tot Dijkgraaf van het Polderdistrict
Bommelerwaard boven de Meidijk, de
Edelachtb. Heer J. Roseboom, Bur
gemeester van Hedel en Kerkwijk,
wonende te Nederhemert.
Met grote erkentelijkheid en
dankbaarheid maakt het comité „On
ze Jongens Overzee" bekend, dat de
huis-aan-huiscollecte verre de ver
wachtingen heeft overtroffen. In to
taal werden 175 rantsoenen tabaksar
tikelen verzameld, benevens f 175.-=-,
zodat het comité haar werk kon
voortzetten.
De zgn. Paaspakketten zijn inmid
dels verzonden naar onze militairen
in de tropen ,die verrast zullen zijn
met de ojp hen afgestemde inhoud-
Ook namens hen, wordt aan de in
gezetenen van onze gemeente har
telijk dank gezegd voor uw bijdragen
en medewerking.
Sanapirin bevrijdt
U van kon en pijn!
Bij Kon. Besluit van 2 Miaart
j.l. is benoèmd tot Heemraad van
net Polderdistrict Bommelerwaard bo
ven de Meidijk, de heer G. dieGaay
alhier. Wij feliciteren de heer de
Gaay met deze benoeming.
Een traditie wordt voortgezet, im
mers zijn. grootvader vervulde 'jaren
lang het ambt van Dijkgraaf, rijn
vader van 19071947 dat van'Heem
raad, en nu is Jiem de eer te beiurt
gevallen een belangrijke plaats 'in het
Polderdistrict te mogten 'bekleden.
Ongetwijfeld zal hij! rijn beste
krachten wijden aan de behartiging
der belangen hem toevertrouwd.
(Vervolg)
Ingekomen is een brief van A.
Thur.
De Voorzitter zegt, dat het hem be
kend is dat verschillende leden van
de raad een exemplaar van dit stuk
hebben ontvangen. Het stuk bevat
meerdere aanteiginglen a<an heit adres
van wethouder van der Beek en één
aan het college van Bi. en W. Aan
gezien het stuk zich geheel beweegt
op het terrein dat ligt bui ten de com
petentie van de gemeenteraad, kan
hij niet toestaan, dat het in behande
ling wordt genomen. Wethouder v.
d. Beek heeft dringend gevraagd het
woord hierover te mogen voerien. Ook
dit kan hij niet toestaan. Om echter
te voldoen aan het verlangen van
sommigen uwer, wil spr., zonder dis
cussie toe te laten, ter voorkoming
van gerucht en geroddel wel mede
delen
I. dat wethouder van der Beek
uitdrukkelijk verklaart bij bet bezoek
aan het Departement van Verkeer in
1946, zich niet als Burgemeester'maar
als loco-burgemeester te hebben aan
gediend
dat door hem bij het Departement
van Verkeer namens het gemeente
bestuur, op* grond van algemeen be
lang gepleit is voor een vergunning
aan Mouthaan als taxi-verhuurder,
doch daarbij is niet gezegd', dat in
de gemeente geen gelegenheid zou
rijn om een auto te huren;;
II. dat het zeker niet opgaat een
Wethouder of Raadslid verantwoor
delijk te stelen voor hetgeen een
Procureau-Generaal verklaart, al heeft
'er een particulier gesprek tussen hem
en dien functionaris plaats gehad,
waarbij het jileit is gevoerd tegenover
béschuidigde gemeentenaren
III. dat de mededeling als zou
het college van B. en W. op alle
mogelijke manieren 'hebben tegenge
werkt, dat aan 'Thur in 1948 een
tweede auto zou worden toegewezen,
m flagranten strijd is met de waar-
neiid.
De heer Donken vraagt óf er dus
niets over dit schrijven gezégd mag
worden.
De Voorzitter zegt, dat hij zulks
niet kan toestaan, 'het valt buiten 'de
competentie van de raad1.
De heer E. v. d. Beek vindt he't
schrijven sterk, de man durft veel
te beweren. U zegt, dat de béschuidi-
diging aan het adres van B. en W.
in flagrante strijd i.s met die waar
heid. Mag men dan dergelijke be
schuldigingen maar straffeloos doen.
Is 'daar dan niets tegen te doen
De Voorzitter merkt op, dat daar
niets tegen te doen is.
Voorlopige vaststelling gem.-reke
ning dienstjaar 1946. Deze is on
derzocht door een commissie, na
mens welke, de heer Donken verslag
uitbrengt en verklaart dat alles in
behoorlijke orde is bevonden. Al
leen is het de commissie opgeval
len dat er een post achterstallige
huur van het schoolgebouw in Hees
been in voorkwam. Verder advi
seert zij tot goedkeuring.
De Voorzitter kan mededelen dat
de huurder wel genegen is te be
talen, doch dat deze wil trachten
van de wederopbouw boerderijen te
halen wat er te halen is. B. en W.
zullen echter, als er onwilligen zijn,
niet terugschrikken om beslag te
doen leggen.
De rekening wordt hierop voor
lopig vastgesteld in den gewonen
dienst met een ontvangst van
f 431555,22 en een uitgaaf van
f437837,64 alzo met een nadelig sal
do van f 6282,42, de kapitaaldienst
met een ontvangst van f 516757,08 en
een uitgaaf van f543115,93, nade
lig saldo f 31358,65.
Aanbieding gem.-rekening 1947.
Wordt de raad aangeboden meteen
ontvangst van f343,371,82, uitgaaf
f347737,57, nadelig slot f4365,75 voor
de gewone en voor de kapitaaldienst
met één ontvangst van f732684,58,
uitgaaf f999996,62, nadelig saldo
f266,307,04. i
Wordt in handen gesteld van een
commissie bestaande uit alle raads
leden, behalve de wethouders. Even
eens de gem.-begroting 1949, die in
de gewone dienst een bedrag aan
geeft voor ontvangst en uitgaaf van
f 492028,44 met een post onvoorzien
groot f6876,35 en voor de kapitaal
dienst in ontvapgst en uitgaaf
f863400,38. - t
De Voorzitter licht nog toe dat
de nadelige sloten tot en meit 1947
f 27000,hebben bedragen, waar
van door het rijk f 1100(0 zal wor
den betaald, dus voor de gemeente
f16000 overblijft, die over 10 jaar
uitgesmeerd moeten worden.
Ook de rekeningen van 'de Bur
gerlijke Armbesturen worden in
handen gesteld van dezelfde com
missie. 1
Benoeming leden Burgerlijk Arm
bestuur.
Voor. Eethen worden door B. en
W. aanbevolen de heren J. Brandeir-
horst aftredend en M. Spoor.
De heer Donken maakt de op
merking dat het beter was geweest,
als de raad eerst de nekeninjgjein
van de armbesturen; had behandeld,
waarop de Voorzitter antwoordt, dat
hij het daarmede eens is, doch dat
deze benoemingen reieds vroeger luid
den behoren te geschieden.
De heer Branderhorst verkreeg
bij de hierop gehouden stemming
5 stemmen, de heer M. Spoor 1, ter
wijl 1 stem van onwaarde iwerd ver
klaard. 1 1 I
Vacature Bah.-Broek, aftredend de
heer G. H. Straver, naast dezen be
velen B. en W. ter benoeming aan)
de heer J. Straver Jzn. De eerste!
verkreeg 3, de tweede 4 stemmen,
zodat de heer J. Straver werd ge
kozen.
Vacature Genderen. Aftredend de
lieer D. v. Gam mere n, naast deze
bevelen B. en W. aan dhr. A. v. d.
Kolk. De aftredende wordt met al
gemene stemmen herkozen.
Vacature Drongelen. Aftredend de
heer "M. de Haan, naast deze wordt
aanbevolen de heer H. Vos. Dte laat
ste verkreeg 1 stem, de aftredende
6, zodat deze werd gekozen.
Vacature Bab.-Broek, wegens het
overlijden van de heer H. Vos. B.
en W. bevelen ter benoeming aan
de heren P. de Graaf en C. Vos. Bij
de eerste stemming werden uitge
bracht 3 stemmen op de beer P. de
Graaf, 2 op de heer Vos en 2 op
de heer G. H. Straver. Bij de hierop
volgende 2e stemming werden, na
dat de Voorzitter had verklaard,
dat men zich aan de voordracht
moest houden, 3 stemmen uitge
bracht op elk der beide .voorgedra
genen. Bij de derde stemming ver
kreeg de heer C. Vos 4, de heer P.
de Graaf 3 stemmen, zodat de heer
Vos werd gekozen.
Aanvrage vergoeding art. 72 L.O.
wet, voor oorlogsschade Bijzondere
school te Genderen. 1 1
De Voorzitter deelt mede, dat hier
voor een bedrag benodigd is svan
f3881,71. Wordt door de raad goed
gekeurd. 1
Voorstel tot toekenning van pre
mie voor woningverbetering.
De Voorzitter deelt mede, dat van
de ingezetenen Th. de Koning te
Genderen, Kramer te B.-Broek en
A. v. d. Schans te Drongelen aan
vragen zijn binnengekomen, terwijl
nog een aanvraag onderweg is m.l.
van de Waal uit B.-Broek. 1
Op voorstel van B. en iW. wordt
besloten de gevraagde medewerking
te verlenen. l
De heer Donken informeert naar
het geval in Drongelen. 1 1
De Voorzitter zegt er persoonlijk
te zijn geweest, is evenwel niet zon
der zorg of dit wiel goed izit.»
De heer Donken zal ook nog
eens gaan praten.
Rondvraag.
Die heer v. d. Heuvel informeert
hoe of het zit met het bouwvolume,
is er kans, dat er nioig enige uitbrei
ding komt?
De Voorzitter verklaart niet zoinider
hoop te zijln, dat er noig iets komt.
men moet er zich edhlter niet te veel
van voorstellen. Er zijn 48 particu
liere aanvragen om te bouwen, waar
onder gevallen Zijn die schreeuwen
om een oplossing. B. en W. zullen
niets onbeproefd laten om enige uit-
-breiding van het bouwvolume te krij
gen.
De heer v. d. Heuvel informeert
vervolgens naar het oorlogsmonu
ment. Hij noemt het een schande
voor de gemeente, dat dit in 1949
vermoedelijk nog niet tot stand zal
komen.
De Voorzitter 'merkt op, dat de
heren die geschiedenis van dit geval
bekend is. Hiet heeft lang geduurd
door de overheidsinstanties die ge
passeerd moesten worden. Eindelijk
werd de goedkeuring verkregen en
toen kreeg men 'de kwestie met de
architect, de heer v. Embden, die
professor werd en een opdracht kreeg
voor hiet maken van plannen voor de
wederopbouw van Bandoeng. Dieze is
thans evenwél' weer in Holland en
beeft toegezegd die uitvoering van het
plan op de voorrangslijst te zullen
plaatsen.
De heer E. v. d. Bteek vraagt of
Feuilleton
Met zware stappen ging hij op on
derzoek uit en Seliny ontdekkend,
nam hij zij,n muts van het hoofd en
zeide: „Is u de Amerikaanse ver
pleegster?" Hij sprak deze woorden
in het Engels. Seliny, dit horende;
hadde krijgsman wel willen .omhel
zen.
„Ja, jal" sprak hij, ik spréék En
gels. Ik ben zeven jaren in New-
York geweest, maar moest terugke
ren om voor mijn geboortegrond te
strijden. Ik werd gevangen genomen
door de Oostenrijkers, doch wist de
ze nacht te ontvluchten. Op mijn
zwerf tocht vond ik in enige huizen
een vijftal kinderen, wier ouders al
len door granaten gedood werden.
Ze hinderden me weliswaar in mijn
vlucht, maar wat moest ik doen. Ik
kon die stumperas toch niet alleen
achterlaten. Zo duurde mijn tocht
lang en eindelijk heb ik het geluk u
hier te vinden. Indien ge ze Tets te
éten en te drinken kunt geven en
zorg voor hen dragen, dan trek ik
verder om mij weder bij ons leger te
voegen. Wij vechten tot de laatste
man, wij Serviërs! We worden over
wonnen, maar toch... we vechten 1
Och, als ge zo goed zoudt willen
zijn
Een uur later stond hij van tafel
op, waar allien zich aan een stevig
maal tegoed hadden gedaan en nam
afscheid van Seliny.
„Ik wenste, dat ik woorden kon
vinden omomte zeggen wat
ik van uw denk en van uw eenvou
dige dapperheid", sprak hij stame
lend..,, maar 'tis mij onmogelijk! Hier
deze lamme vrouw en die lieve kin
deren hebben me alles van u verteld.
Zij .steunen allen op u, mevrouw,
alsofalsof ge de Moeder der
Smarten zelve waart, neergedaald op
deze door leed .overstelpte wereld.
Indien u het wenst, zal ook ik hier
blijven."
„Neen, neen," onderbrak ze hem.
„Vertrek 1 vertrek spoedig! Ge hebt
genoeg gedaan door deze arme klei
nen jbe redden. Ik zal verder voor hen
zorgen."
,pVIaar weet ge dan niet, mevrouw,
dat men in oorlogstijd zo nauw niet
kijkt. Hoe dikwijls werden reeds vrou
wen en kinderen doodgeschoten. Laat
ik blijven om u met mijn" leven te
verdedigen 1"
„Neen, 'gij moet gaan! Ik heb nog
slechts één verzoek. Zeg mij uw
naam. Dan zal ik de goede God
voor iu bidden en smeken, dat Hij
u spare moge, die uw leven wilt ge
ven voor een vrouw en deze kleine
lievelingen".
Beschermend strekte ze beide han
den over de kinderen uit en de sol
daat, diep ontroerd nam een der
handen in de zijne en 'kuste deze.
Toen nam hij een enveloppe uit zijn
zak en reikte deze haar toe. „Liet is
het handschrift van mijn moeder"
sprak hij eenvoudig en rij begreep
zijn offer. Toen wierp hij een laatste
liefdevolle Mik op de kinderschaar,
wuifde met de hand' en verdween
in het duister van de nacht.
Gedurende enige minuten na rijn
vertrek gevoelde tante Seliny zich
bitter gestemd en alleen. Onwille
keurig gingen haar gedachten terug
naar haar geliefd en rustig Caneville,
dat daar ver, eindeloos ver van het
strijdgewoel en al deze menselijke
ellende in zijn vredige rust als een
sprookie lag aan .de Missisippi. Egn
ogenblik gevoelde zij iets van heim
wee. Doch aanstonds daarop bedacht
zij, hoe mogelijk nog andere .vluch
telingen of zwervende kleinen door
de koude nacht konden dwalen. En
wederom was het haar zorgende lief
de, die haar alles en zich zelve deed
vergeten om anderen wel te doen.
Zij hegaf zich naar de keuken, nam
'enige lampen met olie gevuld, en
plaatste deze in de vensterbanken van
haar h.osspitaal, opdat ze tot geleide
en uitnodiging mochten strekken voor
lien, die eenzaam en verlaten waren.
Daar staande voor de nu stille wo
ning in de doods verlaten straat,
hoorde zij uit de verte het dof (gen
dreun van het zware geschut, dat de
lucht als bij een onweder deed tril
len. Droevig 'schudde zij het hoofd
en prevelend niet de lippen strom;-
pelde ze 'naar binnen en legide zich,
eindelijk uitgeput ter ruste, nadat ze
nog even een rondgang had gemaakt
langs de sluimerende kleinen en hier
en daar een moede rlijke kus op de
blanke kinderkopjes 'had gedrukt.
'Midden tussen haar gebeden viel
ze in 'slaap en meende reeds uren
lang geslapen tie hebben, toen ze plpt-
seling door de stem der lamrnje vrouw
werd gewekt. Zij hoorde buiten aar
zelend geklop*, gevolgd' door kinder
lijk gefluister.. Opstaande opende ze
de deur en vier kleine kinderen ston
den haar smekend aan te staren.
„Maar mijn lieve hemelI Waar ko
men jullie vandaan?" riep tante Se
liny uit. Een der oudste meisjes trad
schuchter naar voren en begon het
verhaal van ellende. Doch enkele
woorden waren voldoende om het
grote moederhart van tante Seliny te
treffen. Teder omvatte ze de kleine
spreekster en verzocht haar en de an
dere kinderen haar te volgen. Spoe
dig had ze ook deze gevoed en ter
ruste gebracht. Intussen begon de
ochtend aan te breken en Seliny
dacht genoeg rust genoten te hebben.
Vol ijver toog ze aan het werk pra
het ontbijt voor de talrijke hongerige
maagjes in gereedheid te brengen.
Toen echter langzamerhand de zon
hoger aan de hemel kwam te staan,
brak het vreselijk uur van ontzetting
aan.. In wilden galop kwamen woest
uitziende ruiters in vreemde kleder
dracht door de straat gerend.
Het waren woeste benden, van het
leger losgeraakt en geleken op troe-
>en rovers door de oorlogsgod losge-
aten. Verschillende sprongen van
run bestoven en schuimende paar
den, haakten en beukten de winkels
en huizen open en sleepten alles naar
buften.
Tante Seliny had in haar doods
angst de deur gesloten en miet stoe
len en tafels gebarricadeerd. Sidde
rend van angst wachtte rij pp het
vreselijke wat nu komen ;ging. Ter
wijl ze 'daar stond werd er plotseling
luid aan de achterzijde van het huis!
pp een klein poortje geklopt. Naar
achteren snellend wilde ze juist pok
deze toegang, afsluiten, toen een Ser
visch soldaat naar binnen strompelde,
het gehele gelaat mei bloederige doe
ken omwonden. Uitgeput liet hij zich
als een blok op de grond vallen.
„Help me!" smeekte de ongelukkige,
„ik ben die woestelingen ontvlucht,
het zijn wanordelijke benden, die in
hun eigen leger aan het muitien zijn.
Ze hebben me vreselijk en onmense
lijk toegetakeld."
Met alle krachtsinspanning sleepte
zij de zwaargewonde man naar het
voorvertrek en begon met zorg zijn
wonden te wassen. Nauwelijks had
zii één nieuw verband bevestigd, toen
geweldig gejoel voor de deur iop-
kloak, gevolgd door beuken en slaan
met geweerkolven. Ademloos van
schrik schoolden de kinderen bijeen
terwijl de lamme vrouw en Seliny zich
voor hen plaatsten. Onder het geweld
der slagen sprong spoedig de deur
uit haar hengsels en een wilde bende
stormde het vertrek binnen. Toen de
woeste kerels het toneel aanschouw
den, twee oude vrouwen met een
groep hulpeloze kinderen, hielden ze
een ogenblik stand. Een trad naar
voren en deed enige vragen. Doch
Seliny begreep hem niet.
Wordt vervolgd
behorende bij het
Koker i 50 tabletten 75 ct. in alle wel
voorziene Apotheken en Drogisterijen.
