TWEEDE BLAD
NIEUWSBLAD
Plaatselijk Nieuws
Maas ezi Waal
Uwe
Mannen
zullen
vallen
MIJNHARDTJES
Komt er een school voor de
B.LuO. in de Bommelerwaard
VRIJDAG 27 MEI 1949
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
ANDEL.
De stemming voor de gemeen
teraad zat alhier plaats hebben op
Vrijdag 17 Juni a.s.
Tot leden van het stembureau zijn
benoemd de heren L. J. Vogelaar,
voorzitter, G. Naaijen Antzn. en J. (F.
van Duist.
ALMKERK.
De Ring Altena van Ned.
Herv. J.V. in het Land van Altena
zal te Uitwijk op Hemelvaartsdag een
landdag houden. Verschillende spre
kers zullen daar het woord voeren.
Ds. G. J. van Dingjstee, vroe
ger predikant bij de Ned. Herv. kerk
alhier, deed Zondag 22 dezer zijn
intrede in de Ned. Herv. kerk te
Nieuw-Helvoet, na des morgens be
vestigd te zijn door Ds. van Ewijck
uit Stolwijk.
Tot leden van het Comité in
zake Ouderlingenconferenties in de
Ger. Kerken werden o.m. gjgjekozen
d.e heren W. Brienen te Werkendam
en J. Klop te Nieuwendijk.
CAPELLE.
Dip initiatief van de Oranjever-
eniginjg' „Wilhelmina" is te dezer
plaatse onder voorzitterschap van de
heer L. Boldervaart een „Comité Ou
den van Dagen" op|g|ericht, waarin
naast de heer Poldervaart zitting neb
ben de heer L. Stein, secretaris;
mej. ,M. Mouthaan, penninjglmeeste-
resse, alsmede de damles mevr. Ger-
lach, mevr. Waverijn-Hollestelleme
vr. Polderv'aarit-CioiHiee, rnevir. Verhoe-
veii-Blankers, mevr. Schooindermark-
Ockers, mej. Bi. Vos, 'mej. M. Mole-
gradf, mej. ML Versteeg! en de heer
H. M. J. Kommers.
Het Comité tracht de iniodjge mid
delen bijeen te krijgen (om de oudjes
van 70 jaar en ouder pp Dinsdag 21
Juni e.'k. een prettjgie; dag te bezor
gen. Die beldloelmgl is idie dag met hen
een autorit te maken door de mooi
ste gedeelten van de provincie Noord
brabant.
De lijsten met candidaten voor
de verkiezing van leden van dp raad
der [gemeente S prang-Cape 11e zijn na
'loting,: voor zover nodig, alis volgt
genummerd
Lijst C. H. van Caem, no. 1
lijst G. A. S. de Bas, no. 2;lijst H.1
Maijers, no. 3 lijst Adr. Rjos, no.
4lijst H. Winkelman, no. 5 en
lijst J. W. Trum, no. "6.
Voor de lijsten C. H. van Caem
en G. A. S. de Bas was ovefgletegjd
een verklaring, waarbij' zijl voor een
voorkeurnummier in aanmerking wil
den komen, zulks als bedoeld in het
5e lid van aft'. 50 der Kieswet, waar
door zij reeds verzekerd wanen van
het nummler 1 en 2.
De postduivenverenigliinjg „De
Luchtvaart" hield j.l. Zondag, wed
vluchten vanaf Vilvoorden (R) en
vanaf Corheil (Fr.) me de v|Ol|gende
uitslagen
Vilvoorden: Adr. Sjpdierings 1; J.
van Doornik 2, 9St. van Peer 3
B. Pols 4, 6, 14; H. van Campen 5
Gebr. van Onzenport 7, 11 Adr.
Bbom 8, 10, 12 en J. van Goster-
hout 13.
Gorbeil: Adr. Klootwijk 1, 4, 14,
16; Adr. van der Schans 2, 6, 27;
J. van Doornik 3, 5, 29J. Nieuwen-
huizen 7, 19, 24; J. van Raams-
donk 8 H. Verduijn .9, 34 1 P. Nieu-
wenhuizen 10, 11, 18; W. Versteeg
12, 13, 22, 33; C. Smits 15; B. Pols
17, 28; St. van Peer 20, 26 jM. van
Peer 23, 25, 30; C. van Tilborgh
31 ,32 en Gebr. vah Onzenoort 21
35-
Onder zeer veel blijken van
belangstelling en medeleven vierden
de echtelieden J. Rijken en Arn. v.
Drunen, wonende aan het Vaartje,
j.l. Zondag hun 60-jarig huwelijks
feest. 's Morgens werd in de kerk van
St. Bar'thliomeus te Waspik een H.
Mis uit dankbaarheid opgedraJgen,
terwijl na 'de middag in het café
,;Middenhuis" een druk bezochte re
ceptie plaats had.
De motorsportviereniging „Ma
rijke" organiseert Zaterdag 23 Juni
a.s. een ofiënteringsrit over een par
cours van ongeveer 160 km. Aan deze
sterrit kunnen ook niet-leden deelne
men. D^ inschrijving vpcfr deze rit
is .opengesteld tot Zaterdag .11 Juni
e.'k. bij de secretaris H. Michaël fzn.
alhier.
NEDERHEMERT.
Onze plaatsgenoot H. Smits
Pzri. behaalde Donderdag j.l. Ie
's Hertogienbosch het diploma vakbe
kwaamheid ,Kruidenie rsexamen'
Hij genoot zijn opleiding bij de
pNiva" te Rilthoven.
De Kerkvoogdij ontving van
onze oud-inwoner en oud-kerkvoogd,
de Hoogwelgjeb. Heer E. W. Baron
van Wassenaer, thans wonende te
's Gravenhage, een gift groot f 500.
bestemd voor herbouw van de kerk
Zuidzijde-
In de vergadering van Kerk
voogden en Notabelen van 7 .Mei
j.l. werd besloten in overleg te tre
den met architect Ir. Pothoven te
Amersfoort over het bouwen van een
pastorie, verenigingsgebouw en her
stel van het dak van het kerkgebouw
aan de Noordzijde.
J.l. Donderdagtaavond is een
commissie in het leven geroepen ,die
mede zal werken aan de plannen
tot herbouw en restauratie van de
Ned. Herv. kerk op het Eiland. De
volgende personen hebben zitting in
dit comitémej. Knoop, D. Spitzers,
B. Kuijpers, H. J. van Ooyen en W.
Witjes.
Deze oommissie heeft tevens tot
taak gelden te verzamelen tot verwe-
zenlijking van dit plan.
De plannen voor herbouw van de
kerk op de Zuidzijde zijn reeds in
handen van architect van Heiningen
te Den Haag. -
Dioor de heer C. van Driel al
hier werden de eerste nieuwe aard
appelen van de koude grond vorige
week afgeleverd aan de veiling te
Zaltbommiel voor de prijs van J>7
cent.
'n FELLE AANKLACHT
Verkrijgbaar in de Boekhandel Firma L. J. Veerman, Heusden
WOUDRICHEM.
Op Vrijdag 27 Mei a.s.
de afd. Woudrichiem van de Noord-
brab. Mij. van Landbouw in caféBer-
geijk een ledenvergadering te houden.
Op deze vergadering zal de heer
Korteweg, secretaris der Maatschap
pij, verschillende landbouwaangele-
genbeden bespréken.
De heren H. de Lorm te An-
del en A. Bouman te Aalburg, slaag-
den dezer dagen v.oor het examen
in^eminator voor kunstmatige be-
vruchting van het rundvee.
Iloe hulpeloos en onbekwaam tot
enige handeling ligt de pasgeborene
in de wieg, waarover een vaak dank
baar en verblijd ouderpaar zich
heenbuigt en nauwlettend speurt of
er enkele aanwijzigingen zijn, die
duiden op voortschrijdende ontwik
keling.
Toch, ondanks alle hulpeloosheid
is er reeds van de zijde van de baby
zij het dan ook onbewuste activiteit:
het voedsel wordt opgenomen en
met de tijd neemt in langzaam 'tem
po de afhankelijkheid van de omge
ving af. Het slot is, dat, bij normale
evolutie, het kind man geworden of
vrouw, met alle. afhankelijkheid
breekt, en zelf op zijn beurt ande
ren voedt, enz.
We hebben hier dus met een „van
zelf "-proces te maken.
Bij de verstandelijke opvoeding
evenwel is dit anders en gaat alles
niet vanzelf. Welk kind wordt van
zelf bekwaam om een examen af
te leggen? Neen, hier moet plan
matig worden geleid naar een toe
komst, die de ouders enz. zich voor
liet kind denken, al is dit zeer moei
lijk en hangt ontzaglijk veel af van
de gaven, waarmede het kind ter
wereld kwam.
Het kind moet vermogens hebben
om, wat het aangeboden wordt tier
ontwikkeling, in zich op te nemen
en met name moet het onderwijs
zodanig zijn, dat het geestelijk voed
sel homogeen is met de geest van
het kind.
Als de eerste schooldag aanbreekt,
brengt vaak menig ouderpaar de
dreumes ter ischool met die ënigjS-
zins "bange vraag in het hart: zal
mijn kind het onderwijs kunnen vol
gen? Zal mijn kind geschikt blij
ken voor het aanleren van allerlei
kundig en vaardigheden? En een
blijde jubel slaat los in het ouder
hart, als de eerste schoolresultaten
normaal, nog liever boven het nor
male liggen.
Het kind blijkt dan het tempo
van de klas te kunnen bijhouden.
Doch het 'klassikaal onderwijs
richt zich op de middelmaat en de
knappe kinderen worden er door
geremd en zij, die niet goed mee
kunnen worden in hun tempo ge
forceerd <3f blijven tenslotte geheel
achter, ondanks de vaak ijverige
pogingen om de achterblijver te
doen meemarcheren. De pret is er
voor zo'n kind al spoedig af en elke
schooldag wordt voor hem een kwel
ling. Zijn belangstelling voor het
toch voor hem te moeilijke onder
wijs verflauwt. De pogingen om in
het gebied van de opmarcherende
kameraadjes te blijven, falen steeds
weer. Het kind wordt een uitvaller
en geraakt steeds meer achterop.
Hoe groter de klas is, hoe slechter
vaak de condities voor de achterblij
vers worden, waaronder ze het da-
lij ks onderricht ontvangen want de
leerkracht kan met de beste wil
van de wereld hen ook door de
soms grote klasse, niet „meeslepen".
Aan het einde der klasse toch
moet de bepaalde leerstof zijn ver
werkt en het slot is, dat de min-
der-begaafde leerling blijft zitten,
met al de narigheid daaraan ver
bonden. Soms ontstaan, door nret-
mee-kunnen minderwaardigheids
complexen, die het hele leven door
een funeste invloed kunnen doen
gelden.
Uitkomst.
Is er voor deze leerlingen, die
absoluut vaak niet achterlijk zijn,
dan geen methode, volgens welke
hun de leerstof toegediend wordt
in zodanige hoeveelheid en vorm, dat
ze die verwerken kunnen? Zeer ze
ker! Doch de gewone lagere school
methoden zijn meestal voor deze
kinderen niet geschikt.
"Welk een zegen kan voor de leer
lingen, die in trager tempo zich de
leerstof toeëigenen, dan de gewone
lagere schoolbezoekers, een school
voor Buitengewoon Lager Onderwijs
zijn. Hier toch heeft men feitelijk
voor élk kind een aparte methode.
Het klasseverband is erg klein en
de leerkracht kan hier individueel
onderwijs geven. Hier bestudeert
men nauwkeurig hoe elk kind het
best kan leren lezen, rekenen, enz.
In grote klassen van de gewone
lagere school is dit onmogelijk.
Vaak „maakt" de leerkracht voor
elke leerling een aparte methode.
Wie de leerlingen der B.L.O.-
school na enige tijd ontmoet, staat
verwonderd, niet alleen over de re
sultaten, die ze dan vaak hebben
bereikt, maar ook over het enthou
siasme, waarmee ze de school be
zoeken. Op zulke scholen toch ont
breekt ook de deprimerende factor
van het steeds achter zijn bij an
deren. Een leerling vergelijkt dan
liet resultaat van het heden, met
wat hij vroeger bereikte. Geen con
currentie dus.
Bovendien beschikt de B.L.CU
school over een enorme hoeveelheid
leermiddelen om de langzaam-leren
den duidelijk de begrippen aan te
brengen. Het is dan ook uit den bo
ze om de B.L.O.i-scholen aan te
duiden met de naam „achterlijke"
school, omdat van „achterlijkheid"
heel vaak geen sprake is. Natuur
lijk zijn er ook scholen voor wer
kelijk achterlijke kinderen, doch de
„normale" B.L.O.-school is een in
stituut voor het langzaamlerend
kind, dat het gewone klassetempó
niet kan bijhouden.
Het is een verheugend feit en pleit
ook voor het steeds beter wordend
inzicht van de ouders in deze aan
gelegenheid, dat steeds meerderen,
die, zodra ze bemerken, dat hun
kind niet goed mee kan of een paar
keren klassen doubleert het ver
standige besluit nemen hun kind
naar de B.L.O.i-school te zenden»
Bij navraag blijkt later steeds weer,
dat geen enkele ouder daar ooit
spijt van gehad heeft.
Bovendien is het zo, dat, na het
doorlopen der B.L.O.-school er ook
nog „nazorg" bestaat. Vaak is aan
de school een werkplaats verbon
den, waar een vak wordt geleerd.
Wie weieens gezien heeft, wall
B.L.O.-leerlingen presteerden op
timmergebied of op het gebied der
naaldvakken, staat verwonderd toe
te zien, over wat bereikt werd.
Het is dan ook geen wonder,
Ons Feuilleton
„Waar
tezamen vloeien...
10.
Dan vertelt Aai hoe hij: al vroeg)
het gerucht van de razzia hoort, en
tezamen met Bas het [gemeentehuis
bereikt voor Jaap er is, deze is eerst
om tien (uux ter plaatse.
De Duitsers zijn hier om vijf uur
aangekomen en hebben zich in de
voorkamer van het gemeentehuis met
een gehele staf geïnstalleerd.
Als Jaap komt gaan ze in de
lege achterkamer zitten en gedrieën
trachten ze iets op te vangen, van wat
achter de gesloten schuifdeuren plaats
vindt.
Na een poosje komt' door deze
deuren een lange blonde FeMwebel
binnen, en vragt hen, wie ze zijn.
Als Jaap dan zwijgend zijn aan
stelling als burgemeester toont, zegt
de Duitser
„Prachtig, dan kunt u ons ook zeg
gen, wat dat daar voor een hoeve
is midden in het land, een uitgele
zen oord voor onderduikers".
„Daar zult u zich in vergisssen.
Die hoeve ligt rondom in het wa
ter en de eigenaar, die ik persoon
lijk ken, geeft alleen onderdak aan
geëvacueerden en is te bang1 zich in
te laten met vervolgde personen".
De Duitser schijnt het verhaal te
geloven, want de volgende vraag is
„Dan kunt u mij toch de adressen
wel geven van de marechaussée Zuur
stok en de controleur bij de C.C.D.
Troost?"
„Zuurstok ken ik niet, die is ze
ker niet uit deze gemeente, maar
Troost ken ik goed, dat is een lan
ge, zwarte man. Ik weet alleen niet
of hij in Werkendam of Woudricbem
woont".
„U weet niet veel... wat doet u
hier eigenlijk? Hebt u nooit mensen
gehad, die werk geweigerd hebben?"
y De toon van de Duitser is wreve
lig geworden en je .ziet de hersens
van Jaap op top-spanning werken.
Hij herinne'rt zich Potter, die eens
geweigerd heeft hem op de secretarie
te komen helpen en Bas heeft hem
toen een brief moeten brengen, waar
in Potter het verblijf in deze gemeen
te werd ontzegd. Hij heeft de man
nooit meer [gezien, die zal er wel
niet meer zijn. Zou hij het wagen?
Dan valt kort de naam: „Potter".
De Duitser gaat naar de voorka
mer en komt terug mlet twee per
soonsbewijzen van dezelfde naam.
„Wie van de twee?" I
Het vliegt door Jaap's hoofd, dat
de man dan al gearresteerd moet zijn
voor zijn komst.
„Dat is 'tie, 'theeft .geen zin deze
man mede te nemen, hij is lijdende
aan een ernstige ziekte".
„Wordt onderzocht", luidt het korte
antwoord en de (Feldwebel gaat terug
naar 'de voorkamer. Die deuren blij
ven nu open.
In deze kamer zit nog een Duitser
papieren te ordenen en tot hem zegt
Jaap:
„Ik meen als burgiemeesiter van de
ze gemeentes het recht te b,ebben om
inzage van de lijsten te vragen, waar
op de namen v,an de mannen staan,
die zullen worden weggevoerd".
De man staat op om zijn chef deze
vraag voor te leggen en het ant
woord luidt bevestigend.
Drie lijsten worden ,dan voor ge-
geld, gtenummerd 1, 12 en 3. Boven
aan lijst no. 1 sta,at de naam: La-
gerwey 1
Ze schrikken alle drie., een ille
gaal werker, dan fs hij nu in het
grootste gevaar en Jaap, die door
deze Lagerwey tweemaal (was uitge
nodigd om te lunchen, speelt hoog
spel als hij zegt:
.„Wat, Lagerwey, die kunt u niet
meenemen, dat is mijn rechterhand
op de secretarie".
„Die man zoeken wij al drie jaar
lang en die wilt u hier houden. Het
is beter, dat u lijst 1 in- het geheel
niet inziet."
De lijsten 2 en 3 worden dan zorg
vuldig 'door de drie mannen nagegaan
en 28 namen worden aangestipt als
„Onmisbaar". Als de chef het aan
tal hoort, vliegt hij nijdig pp en
schreeuwt„dan heeft het geen zin
een razzia te houden". Aai, Bas en
Jaap gaan dan. weer opnieuw aan
het schrappen ert ziften en het slot is,
dat het slechts lukt tien mannen van
deze 28 vrij te krijgen.
In de achterkamer is dan de maal
tijd geëindigd... Die blonde Feldwe-
bel komt naar hen toe, en zeglt, dat
de dokter bij Potter inderdaad_ een
gevaarlijke ziekte heeft vastgesteld.
Deze man kan dus achterblijven...
Als de drie mannen het gemeente
huis verlaten, staat /een autobus ge
reed voor vertrek.
Met bloedend hart zien ze deze
ellende aan! Waarheen... voor hoe
lang. waarom
Voor één der ramen herkennen ze
Lagerwey en impulsief .tracht Jaap
contact mét hem te krijgen, maar
liij komt niet verder dan de opening
en wordt de bus uitgedrukt.
Vertwijfeld en kapot van deze dag
gaan ze het gemeentehuis binnen om
de huilende vrouwen te wtoord te
staan. Een jonge vrouw komt voor
haar man, die electriciën iseen ho
venier voor zijn zoons, die in de kerk
zijn opgesloten, een moeder vertelt,
dat ze met zes kleine kindertjes ach
terblijft, een meisje, dat haar ver
loofde alleen een grote boerderij oe-
heert een oud moederke moet haar
enige zoon missen enz. enz.
Er wordt besloten naar de kerk
te gaan, of Jaap in zijn functie iets
kan bereiken en het lukt inderdaad
nog vier mensen vrij te maken.
Op het allerlaatste moment tracht
Jaap nog voor een vader f 4000.te
redden, die de zoon zijn afgenomen.
Een dag, om nooit te vergeten!
Dood en doodmoe gevoelen de
manpen zich als ze hun verhaal he-
eindigen. Henk heeft zwijgend geluis
terd en het is lange tijd stil in het
kamertje bij Aal.
Is dit oorlog?... wat glaan deze
weggevoerde mannen tegemoet... en
van hen die echterblijven...
hoe bang ziet het er uit in de harten
En langzaam brenglt Henk zijn
hand voor de mond en "in wilde pa
niek gaan zijn o:gien van de een naai
de ander, die zwijgend en ernstig te
rugkijken...
HOOFDSTUK IX.
Het is 'een prachtig voorjaar, dat
nuaapbreekt, het is. alsof de natuur
mee wil helpen om c»e moede mens
heid kracht te geven om dezie laatste
loo'djes van een lange reeks oorlogs
jaren te dragen. 1
De zon geeft al warmte en on
danks alle oorlogsellende, klinkt van
menige hoeve een lied onder het
werk op.
Contact met verdere plaatsen is
er vrijwel niet meer. Iedere gemeenre
is op zichzelven aangewezen. Post,
electriciteit, radio- en telefoonverbin
ding behoren thuis in lang vervlogen
tijden en het ziet er naar uit, dat de
tijd een eeuw is achteruitgezet. Zelfs
verkeer per rijwiel is hoogst riskant,
daar de soldaten nu alles in beslag
nemen. i i
(Wordt vervolgd).
No. 6672
behorende bij het
Pearl Buck, winnares van de Nobelprijs, zei van dit werk
>Een ongemeen verdienstelijk werk".
Mevrouw Ds, J. C. Thomson
„Dit is geen oorlogsboek in de gewone zin van het woord. Misschien zou men
het beter een anti-oorlogsboek kunnen noemen Het is een bitter en een ernstig
boek, dat ons de oorlog en zijn gevolgen in al hun gruwelijkheid laat zien en dat
een eigen en belangrijke plaats vraagt",
Voor korte inhoud, zieBoekbespreking.
wekken op bij geestelijke en lichame
lijke vermoeidheid en verdrijven
allerlei pijnen.
