Herfstknollen Voor de Gostumière Havelaar's DELFT' F". CHARLES SCHBEVDEB ét Zn. Distributiemededelinp „DE RUITER" C. v. D. BOGERT UITERST LAGE PRIJZEN. HEUSDEN voo* FOTO'S: VISSER ZN. - WERKENDAM «l. Kruistocht door Europa Wijksestraat 128-130 Tel. No. 49 Technisch Bureau „ELGO Electro Technisch Bureau - Heusden kerk te Aalburg, die in de aanvang van de tachtigjarige oarlog werd ver woest maar in het jaar 1614, tijdens het 12-jarig bestand werd herbouwd. Voor deze herbouw waren nog over blijfsels van fnuderingen en muur werk zichtbaar, kennelijk overblijfsels van de Heidense tempel. Een latere verbouwing met een omhoogibrenging van het kerkdak en toren geschied de in het jaar 1630. Aangaande de uitwerking van de prediking van Suisbertus in Aalburg vermeld de historie niets. Hij heeft de Heidense Aalburgers, die daar toe ter wille waren gedoopt en Gods Woord verkondigd, maai' daar is het ook bij gebleven. Eerst omstreeks 1200 heeft Wil lem, Rooms Koning en Graaf van Holland aan 'de Abt van St. Truyen het beheer en toezicht van de goe deren en over de leden van de kerk van Aalburg, gewijd aan St. Truyen, tot een gedurig leen gegeven. Anno 1336 is daarmede beleend Heer Robbert, Abt van St. Truyen, anno 1366 Sacheus, anno 1392 Wil lem van Gordingen, anno 1407 Rob bert van Rykelle, anno 1436 Jan van Beesde, anno 1443 Hendrik van Koningsheym, anno 1469 Jan van Beringen bij overdracht van de voorin. Abt en confirmatie van de Paus. Anno 1499 Anthonis van Ber gen, anno 1530 Willem van Bruxel, anno 1533 Joris Sarins, anno 1558 Ohrisloffel van Bergen, anno 1587 Leonard Betten, anno 1609 Remi- igiius Watzan, Anno 1614 Remigius Germeys en ann'ö 1639 Huibertusvan Soetendael, allen abten van de abdij van St. Truyen. Dit beheer is wiel te verstaan alleen op kerkelijke zaken geweest en stond in ho'Ojgl aanzien, niet alleen als een eer, maar ook in waardigheid. 1 Met een verbeteririg op ons be richt dat de Abt van Berae zitting hield in de ofilangs afgebrande moer de rij' genaamd de Abtskamer, van de heer Donkersloot in de Polstraat, kunnen wij aan de hand van het voorgaande mededelen, dat hier oor spronkelijk een huis gestaan heeft van de Abt van St. Truyen, die hier vele goederen en inkomsten had. Dit huis is evenals de kerk en woning van de pastoor, herbouwd in het jaar 1614. De woning van de pastoor stond in de voortuin van de huidige pas torie en in de muur die bet kerkhof begrenst is de toenmalige toegang tot de kerk nog duidelijk zichtbaar. Over de naamsoorsprong van; Aal burg hebben wij geen besliste ze kerheid. Oude schrijvers vermelden, dat de naam door de Noormannen of Denen gegeven is naar de plaats Aal borg, maar wii achten dit niet aannemelijk. De naam Aalburg was toch volgens de geschiedschrijving van Marcellinus reeds in de aanvang van de achtste eeuw bekend, terwijl de Noormannen "in het begin van de negende eeuw deze streken in hun bezzit namenVolgens dezelfde oude geschiedschrijvers zou de Stad Heusden en burcht benevens vele dorpen, in de omgeving) omstreeks 839 door de Noormannen verwoest zïjn. 1 (j I I U Wij zoeken de oorspronkelijke naam tnepr :in de richting van Aalbrechts- burg of borch d.i. Aalbrechts'kastelel. Wie de eerste Heren van Aalburg geweest zijn, kunnen we mét bewijs redenen niet aantonen. In Batavia Illustrata worden anno 1050 genofemd Wolphart en Thurken van Aalburg, benevens Eppo en Lauro van Aal burg, maar meer bekendheid heeft het gieslacht Spiering van Aalburg verkregen, beginnende met Wouter Spiering van Aalburg!, omstreeks 1200 een jongere broer van Robrecht, een zoon van Jan, de 4de Heer van Heusden, waarvan in de Nederlandse historie Jonker Arent Spiering van Aalburg de kroon spande om met Dirk van Merwede, Heer van Ee- then en Mjeeuwen in het jaar 1425, Gravin Jacoba van Holland, die te Gent op last van Hertog Philips van Bourgpnidië, haar zwager en neef, in gievanglehschap gehouden werd, door list te bevrijden. In het jaar 1426 beigiftigjde Gravin Jacoba de voornoemde Arent Spie ring van Aalburg! met de heerlijk heid van Herpt en Dirk van Mer wede met het Kastelein- en Drost ambt van Heusden. Bewijsredenen dat het dorp. Aal burg; van zeer oude .oorsprong! 'is, hebben wij uit oude archiefstukken reeds aangetoond, maar de heden daagse historievorser is niet tevre den met deze schrifturen. Hij wil uit bodemonderzoek en voorwerpen die daaruit tevoorschijn komen be wijzen hebben, dat deze schrifturen in overeenstemming zijn met de wer kelijkheid. De recente opgravingen van de burcht te Heusden, onder leiding van de heer Renaud, die wii dagelijks met voorrecht, hebben g'e- volgd, bewezen de waarheid hier van. En hoewel wii tot op heden niet in de gtelegjenheid gewéést zijn om Aalburg onderste boven te keren, WIJ LEVEREN hebben wij voorradig: Kantoorboekhandel - Woudrichem Meer dan 20 verschillende modellen voorradig. mei 'n van Delf is Til-op beni U meteen klaar! Bedden - Dekens - Matrassen - Complete Meubilering Van ouds bekende adres: Electr. Kookplaten A.E.C., Etna, Inventum, enz. Electr. Fornuizen: Etna, Inventum, enz. Electr. Stofzuigers Erres, Ruton, Waldorp, Occo, enz. Electr. Strijkijzers Erres, Ruton, Siemens, enz. Electr. Straalkachels Erres, Ruton, Inventum, enz. Electr. Wasmachines Erres, Castellum, enz. Electr. Motoren: Erres, Waldorp, Brooks, E.M.F., Heemaf, enz. Electrische Kaplichten, Kronen, SchemerlampenLeeslampen, enz. EETHEN (N.-Br.) Telefoon 12 MODERNE WEKKERS - BAROMETERS - ENZ. Reparatie aan Uurwerken, Goud en Zilver I A. RIDDERHOF Zn. I HET ADRES VOOR BETER WERK niettemin hebben wii jnet een zeer oppervlakkig .bodemonderzoek oip di verse plaatsen de ouderdom van Aal burg met de oude glesehiedschrij ving kunnen toetsen en met één hiervoor gunstig' resultaat. Inderdaad' Aalburg) is oud en met haar naaste .omgeving' behoort bet dorp tot het oudste van de omge ving. Wij hebben ons gteinfbrmeerd bij oude ingezetenen en deze hebben ons verschillende plaatsen genoemd waar „iets gtestaan zou hebben". Maar nu noemen wij een plaats die bij de oudste ingezetenen totaal onbe kend was, namelijk een terreinver hoging, in de Kolkenwaard ten Oos ten van de oude kerk. Als ingewij den hadden wij deze reeds als een woionterp herkend en na oppervlak kige beschouwing; herkend als een zeer belangwekkend object. Niet al leen was deze heuvel boog, maar ook zeer, in vergelijking' met andere na burige wopnterpen, langgerekt. Met enkele spade steken vonden wij vres- ten van bouwsteen en aardewerk uit de veertiende en vijftiende eeuw, tér- wijl natuursteen uit vroegere Tijd, hoewel onzeker, een oudere bebou wing aangleeft. Oude geschiedschrii- vers vertellen ons, dat op deze plaats een adelijke woning gestaan heeft met als laatste bewoonster een Vrou we Harix „waer van de plaats, daer bij nog hedendaags bij de schippers en Luysluyden genaamt werd Juf frouw Harixgat". Verder hebben wij in de Polstraat in memorie een rid derlijke hofstad met een kasteel bij name Craeijenveld, „hebbende het privilegie en recht om. in de kasteel- gracht te mogien houden een paar zwanen". Of hier de eerste edelen van Aalburg gewoond hebben, wii weten het niet, het wapen van het huis komt met die van Spiering van Aalburg niet steeds oveiAen. In het jaar 1431, den 17 November heeft Oego van Aalburg, zoon van Jan Spiering van Aalburg, het kasteel overgedragen aan de Graaf van Hol land en van hem wederom ter leen ontvangen. Daarna is het bij erfopvol ging gekomen aan 'Vrouwe "Agn;es Spiering van Aalburg, die daarmede werd beleend in het jaar 1555. Zij was gehuwd met de Gelderse edel man Gijsbert van Hiemert, en hier mede kwam de bezitting in het ge slacht van de Heren van Hiemert. In het jaar 1592 is het goed be leend aan een Jonker van Hiemert in de plaats van zijn moeder Agnps.- Anno 1618, Jonker Gijsbert van He- mert, voorheen Kapitein van de jacht van Zijne Hooghedi de Prins van Oranje en later van be Staten van Gelderland. Van het eerst zo mach tige kasteel is thans, behoudens wat puin van bouwsteen in de grond, niets meer te zien. In de papieren van de Leenkamer van Holland vinden wij zeer vele landerijen e,n huizen te Aalburg, die aan het geslacht Spiering' van Aal burg toekwamen en ©en opmerkelijk OiOg ziet thans nog huizen', die of vanwege haar bouwstijl of vanwegie fragmenten van grachten wijzen op meer dan gewone bewailing .en die uit de bloeitijd van het rijke ;geslacht der Spieringen van Aalburg afkom stig zijn. We hebben oa. ook eens giesnuï- teid in de grond van de, Poortkamp, mede gelegen in de Polstraat! Een eigenaardig*? benaming die wijst op een Ridderhofstad. Resten van bouw steen eji potscherven wijzen op een bewoning in de twaalfde en dertien de eeuw. Verder is bij .benaming, bekend het Hermaayenhof, kennelijk een verbas- lering van Hermanshof en de Hoef, waarschijnlijk in oorsprong jRidder- hofsleden. In de Polstraat is nog veel meer te vinden en te onder zoeken, waarvoor ons tot op heden de tijd en gelegenheid' ontbroken heeft. Het We zen goed, met steen fragmenten in het bodemoppervlak, de zgn. oteenovens, waar vpoeger de bouwsteen van de huizen gebakken werd en waarvan vojgteins (overleve ring de stenen van de huidigie kerk herkomstig! zijn. Ook het huis „de Stenenkamer" meer in het centrum vah het dorp gelegen, met de Chateleinestieeg, één verbastering! van Chateau d.i. Kasteel- steeg, is opmerkelijk en eeri nddere beschouwing waard. Stond hier, ge zien de centrale ligging, het stam huis van de Heren van Aalburg We kunnen'het slechts gissen, maar wel weten we uit al het voorgaande, dat Aalburg een Heidense nederzet ting met afgbdéïidienst en vergane glorie is. We besluiten dit artikel met het wapen van de Heren Spiering van Aalburg en ook thans mog! het hui dige, hetwelk is een zwart schild met een gouden wiel. H. V. te Aalburg. NIEUWE BONNEN VOOR WERK KLEDING. liet C.D.K. deelt mede, dat de bonnen voor werkkleding H17 en L 17 tot nader order geldig zijn voor het kopen van werkkleding. Op de bonnen H 17 kan men kopen: een overall of een werkpak van drill, keper of satijn, een lange stofjas, een lange witte jas, een laboratori- umjas of mouwschort. Op de bonnen L17 kan men ko pen: een werkbroek of werkjasje van keper, drill, satijn, beaverteen, Engels leer, manchester of pilow, een korte witte jas, een koksbuis of een korte stofjas. De bonnen H 13 Lm. H 16 enL13 Lm. L16 blijven voorlopig, geldig. WIJZIGING ABONNEMENT IIADIOI) ISTRIBUTIE Met ingang van 1 October a.s. wordt het abonnement op de ra diodistributie in overeenstemming met het vooroorlogse peil Van f2 per maand gebracht. Dit betekent, dat met inbegrip van de luister bijdrage f 3.per maand zal moe ten worden betaald. Deze maatregel moest worden ge nomen, omdat de zeer sterk ge stegen exploitatiekosten door de ontvangsten niet konden worden ge dekt. Hoewel het peil van deze kosten thans aanmerkelijk boven het vooroorlogse niveau ligt, 'be perkt de wijziging in het (abonne- rnent zich tot het herstel .van de oude toestand. Voor de aangeslotenen op. een ra diodistributienet, dat nog niet over een ontvangstmogelijkheid voor de 2 binnenlandse omroepprogramma's beschikt, blijft het abonnement f 1.25 plus ft.luisterbijdrage is f2.25 per maand. in grote sortering bij Firma L. J. VEERMAN BOEKHANDEL HARDINXVELD levert franco en vlug door Generaal ESSENHOUWER Prijs f 10.90 uit voorraad, overal franco thuis, voor stoppelzaai in soorten. Lupinen, Wikken. Sarradella, Spurrie, Westerw. Raaigras en alle soorten Gras- en Klaverzaden voor blijvende weiden. N.A.K. gek. Lembkes Kool zaad en Zwijndr. Pootuienzaad. Ver der: Noorse Brugdomen, Gecreos. palen, Gewone palen, Klaverruiters, Fruitschoren, Rietmatten, enz. enz. Aanbevelend, Zaadhandel HE DEL Telef. 98 Modeplaten Patronenpapier per vel of per rol Rood-blauw potlood Patronenboeken Kleermakerskrijt Metermaatje Calqueerpapier rood - blauw - geel Naaisterhaken Tekenlatten a 1 meter Perforeerwieltjes en vergeet vooral niet de zwaar verchroomde rok meter t.o. de Toren Prachtsortering KINDERWAGENS ^'AlS WANOElWAGf* uitneembaar voos j kinqesew De TIL-OP kunt U gebruiken als reiswieg, als kinder wagen en als wandelwagen (voor 1 ol 2 kinderen) net zoals U verkiest! Ideale combinatie Opvouwbaar frame, uitneembare bak. Solide en sierlijk. S c h r sf östt W oKK en met Bim—Bam slag Alle uurwerken met één jaar garantie Hoogstr. 45, Werkendam, Telef. 109 I J. A. VAN BERGE HENEGOUWEN Breestraat 85 UIT VOORRAAD LEVERBAAR: Radio apparaten vanaf f135,— tot f235,— T. L. Buizen, Droogscheer apparaten om „Philishave" Wasmachines en Wringers Boekhandel Heusden

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1949 | | pagina 10