ontwikkelingsmogelijkheden;
in het land van heusden en altena.
vó
I Mef Jlscspt
Een spannend Jongensboek
Afdeling rundvee. Dragende vaar
zen niet gerig., geb. na i Jan. 1947:
4a Jo, G. J. van Giessen, Poede-
roijen.
Afdeling Shetlandponny's. Veulens:
1 hengstveulen, G. C. Ver voorn, Bra
kel 2 Fenny v. Brakel, Arie Ver-
voofn, Brakel. Éénjarige merriën: 2
Evalientje, D. J. Ver'heij, Nederhe-
mert. Merriën drie jaar en ouder
1 Emma, A. Vos, Nederhemert3
Elli, G. C. Vervoorn, Brakel4
Johny, Arie Vervoorn, Brakel5
Conny, J. W. van Dalen, Brakel.
Hengsten1 Tipje en 2 Byo, bei
den van D. W. .v. Dam v.. Brakel,
Brakel.
Last Tan zenuwen?
Op het gebied van de Wederop
bouw constateren we in het Land
van Heusden en Altena een energiek
herstel naar de strenge richtlijnen
van het uitbreidingsplan, dat voor
vele dorpen in dit gebied gereed is.
Dit is een vreugdevolle factor, die
niet te onderschatten is.
Anderzjjds echter zijn er in het
Land van Heusden en Altena nog
heel wat problemen, die niet met een
handomdraai zijn op te lossen, al be
staan er grote mogelijkheden.
Dezer dagen heeft de Provinciale
Planologische Dienst aari alle ge
meentebesturen een uitvoerig rapport
gezonden over de ontwikkelingsmo
gelijkheden in het Land van Heus
den en Altena, op agrarisch gebied.
Het bewuste gebied bestaat n.l. uit
34 polders, met een areaal van on
geveer 13000 ha beste kleigrond, die,
doordat hij op vele plaatsen kalk rijk
is, een uitstekende structuur heeft.
HOOFDMIDDELEN VAN BESTAAN.
Uit de aard der zaak is het Land
van Heusden en Altena, aan alle
zijden omspoeld door brede wateren,
steeds een zuiver agrarisch gebied
igewéest ,dat zijn ontstaan 'te, dan
ken heeft aan de rampzalige St. Eli-
izahethsvloed (1421) toen zware
stormvloeden hier vrij spel kregen.
In de daarop volgende jaren wor
den langzamerhand groter en kléiner
tukken weer ingepolderd en als het
jaar 1461 zijn intrede doet, is het
meeste land weer op de waterwolf
heroverd en zijn dijken en water-
keringen aangelegd.
Doch de omsluiting door dijken en
de inpoldering had tot j,logisch" ge
volg een verzinken in. isolement, wat
de ontwikkeling van het betrokken
gebied belemmerde.
In onze tijd is dit isolement goed
deels verb roken door de bruggen bij
Heusden, Nederhemert en Keizers-
vieer en de Maasdam bij Amdel, doch
een der voornaamste schakels ont
breekt nogde Merwedebrug bij Go-
rinchem.
Plet gemengd bedrijf is hoofdmid
del van bestaan in 'bovengenoemd
gebied. Naast sterk gemechaniseerde
grootbedrijven vinden we er een veel
heid van kleine bedrijven met paar-
dentractie, die het zware ploegwerk
door koonploegers laten verrichten.
Op het bouwland is de pootaardap-
pelteelt een cultuur van jonge da
tum, die goede kansen heeft naast Me
verbouw van de gewone producten.
De zuivelfabrieken 'te Gen de ren en
Nieuwendijk verwerken de melk van
het vee en stimuleerden tot de stich
ting van fok- en con\roleverenigingen
terwijl het gras der 'hooilanden in
twee grasdrogerijen kon worden ge
schikt gemaakt als reservevoedsel
voor de winter.
Naast de 6.257 ha bouwland en de
6.244 ha grasland beslaat de tuin
bouw in het Land van Heusden en
Altena een oppervlakte van 387 ha,
welk gebied echter gaandeweg in om
vang toeneemt, terwijl ook de fruit
teelt meer en meer beoefend wordt.
Daarnaast kwijnt echter de griend-
cultuur en is het te verwachten, dat
deze wei geheel zal verdwijnen.
Vier ontwaterings-waterschappen
zorgen voor het waterpeil, maar op
hydrologisch gebied zijn nog zoveel
problemen, evenals op cultuurtech
nisch terrein, zodat de Prov. Plano
logische Dienst een serieus onder
zoek heeft ingesteld naar de mogelijk
heden om de moeilijke vraagstukken
tot oplossing te brengen.
Aan voorlichting ontbreekt het in
het Land van Heusden en Altena
niet en de bevolking toont vee? be
langstelling voor de landbouwkundige
problemen.
Heel wat jonge "boeren hebben hun
opleiding genoten aan de Chr. Lagere
Landbouwschool te Andel„ anderen
volgden daarna 'nog die landbouw win-
terschool te Hoofddorp, Dordrecht
of 'Gockum, terwijl talrijke cursussen
op landbouw- en veeteeltgebieid heil
zaam waren voor de landbouwkundi
ge ontwikkeling der bevolking.
De meeste landbouwers zijn lid
ener organisatieC.B.T.B., N;.C,B, of
Mij. van Landbouw, terwijl die Ver
eniging voor Bedrijfsvoorlichting even
eens waardevolle adviezen verstrekt.
Verkaveling.
Het gedegen rapport van de Prov.
Planologische Diénst beklemtoont als
een der voornaamste mogelijkheden
tot verheffing van het Land van
Heusden en Altena tot nog hoger
ontwikkelingspeil de vérkaveling,
waardoor o.a. de nu in velé streken
absoluut onvoldoende afwatering, af
doende1 zou worden verbeterd. Nog
veei te weinig vindt men n.l. in deze
vaak slecht ontwaterde polders ra
tionele drainage.
Verkaveling, sluit echter in combi
natie van polders, verdeling der gron
den, wegenaanleg of reconstructie van
wiegen. Eu al is reeds ©en plan ge
reed, het zal nog wel geruime tijd
duren aleer dit wordt verwezenlijkt.
Wie echter de grenzenloze ver
snippering der gronden in het Land
den in het Land van Heusden en Al
tena beschouwt, waarbij eigenaars
hun cultuurgrond soms over een tien
tal "percelen zien verdeeld, zal aan
stonds in ruilverkaveling het beste
middel zien voor oplossing van één
der* agrarische problemen.
Doch niet minder dan 40 pet. cul-
tuuurgiond behoort aan personen, die
builen het Land van Heusden en
Altena wonen en het staat lang niet
vast, dat deze voldoende medewer
king zullen willeb verlenen voor de
ruil ve rkave'li ntgsplan men
'Noodzakelijk is sanering van de
439 bedrijven, die het Land van
Heusden én Altena telt. Wel beweegt
de grasland verzorging zich in de laat
ste jaren in de goéde, moderne rich
ting, n.l. der omwéiding, maar over
de gehele lijn moet het grasland nog
meer geïntensiveerd worden.
De rundveestapel telt niet zoveel
exemplaren als voor de oorlog, wat
evenwel 'mede is toe te schrijven aan
de „niet-regelmatige" fokkerijon
danks het waardevolle werk der fok-
verenigmgen.
Slechts een klein percentage grond
zo zagen we hierboven, wordt voor
tuinbouw gebruikt. Het is aan te be
velen voora" de teelt van klein fruit
aan te moedigen, omdat hierin toe
komst zit. Ook op dit terrein kan
goede voorlichting niet ontbreken.
De mogelijkheden, welke het Land
van Heusden en Altena biedt, staan
in nauw verband met die, welke iD
de Biesbosch zullen openstaan, na
de bedijking.
Tussen beide bestaat een nauwe
correlatie en daarom is het voors
hands moeilijk te zeggen, hoe de
agrarische situatie zich in deze ge
bieden zal ontwikkelen.
Feit is, dat zijn bévloking niet meer
volhardt in stug conservatisme, maar
de nieuwe richting met overtuiging
'is ingeslagen.
ZURE RODE KOOL.
Nu het inmaakmateriaal weer ver
krijgbaar is, gaat de belangstelling,
van de huisvrouw, die op de een of
andere wijze over flinke hoeveelhe
den goedkope groenten kan beschik
ken, wéér meer uit naar de inmaak.
-Nu zijn inmaken en inmaken, twee.
Wanneer men groenten volgens de
juiste voorschriften steriliseert, wordt
de voedingswaarde maar wéinig in
ongunstige zin beinvloed'. Iets anders
is het echter, wanneer men de groen
ten in het zout inmaakt.
Deze methode is weliswaar zeer
eenvoudig en er is weinig materiaal
en tijd voor nodig, doch men Tcrijgt
daardoor een product dat bijna al
zijn voedingswaarde heeft ingeboet.
Alle stoffen die voor het lichaam
zo belangrijk zijn, zoals vitamines,
zouten en een gedeelte van het in
groente aanwezige eiwit, gaan in de
pekel over.
Verder gaat door het afspoelen én
herhaaldelijk afkoken wat er nog van
deze beschermende stoffen aanwezig
is voor ons lichaam verloren, zodat
wanneer zij op tafel komen, de groen
ten waardeloos zijn geworden.
Men zou, om de maaltijd volledig
te maken, 'de zoute groente moeten
aanvullen met rauwe groenten (an-
dijviesla rod e koolsla, komkommer
e.a. sla's), doch dit maakt de maal
tijd kostbaarder en bewerkelijker.
Een ander geval is hpt met zuur
kool' en zure rode kool (ingemaakt
op de manier van zuurkool). De
vitamines blijven hierin vrij goed üe-
houden al gaat het gehalte bij lang
bewaren achteruit.
Deze groente behoort niet afge
spoeld of afgekookt te worden. De
voedingswaarde blijft dan beter be
houden.
Ziehier enige recepten voor het in
maken van zuurkool en zure rode
kool. Wij leggen er d© nadruk
op, dat men bij de inmaak zéér zin
delijk te werk moet gaan om hein
goed te doen slagen.
ZUURKOOL
Witte kool of savoyekool met -2 x
zoveel witte. Per kg schoongemaakte
kooi To a '12 gr. zout (1 lepel kar
nemelk), 2 peperkorrels of 4 je
neverbessen.
De koöl 'schoonmaken, zeer fijn
schaven en met het zout (en de
karnemelk) zolang kneden tot er pe
kel gevormd wordt. De jeneverbes
sen of peperkorrels er door roe
ren. De kool óverdoen in een schoon
gemaakte Keulse pot, stevig aandruk
ken, een schone doek er 'op leggen
en langs de kapten instoppen. Een
plankje en een steen er op plaatsen
en vpoir het stof een doek, bord ,of
deksel op de pot leggen. 'Die pot
op een koele, vorstvrije plaats laten
staan en na 14 clagen de kimlaag
(schimnjel), die zich op de pekel
boven het doekje gevormd heeft, ver
wijderen. 'Steen, plaiïkje en doek
schoon wassen en weer op "de zuur
kool leggen. Deze bewefking herha
len, wanneer dit nodig blijkt. Wan
neer de groente niet onder 'het vocht
staat, dan een lichte zoutoplossing
(2 gr. zout per liter, water) toevoe
gen tot ze .onder staat.
Na 6 a 8 weken is dé zie inmaak
goed. Flij kan ongeveer 7 maanden
bewaard blijven.
GROENTEN IN HET ZOÜT
Per kg rode kool: 10 a 12 gr. zout,
1 lepel karnemelk en 2 peperkorrels
of ,4 jeneverbessen.
De kool behandelen op de manier
als in het vorige recept beschreven.
Bij het overdoen In de Keulse pot
zo nu en dan een scheutje karne
melk toevoegen.
3-
„Ge weigert?" Plii hield op met
sprekenhij zag, dat zij meende wat
rij zei. Een blinde hakt greep hem
aan de haat, die de zuster is van
de liefde. Hij had haar kunnen slaan,
bewusteloos maken. Doden, in rijn
toorn over haar dwaasheid. Bij zag
de vroegere jaren hem voorbijgevlo
gen lange jaren van vruchteloos
plannen maken. En hij zag nog iets
anders. Als dit meisje, die gekkin,
haar sprookje eens aan de Glezy's
ging oververtellen? Hij was krank
zinnig geweest, dat hij 'thaar verteld
had hij, die zolang gewacht had,
had nog langer moeten wachten
op de gelegenheid die hem zolang
gelokt had. En nu had hij zich zelf
zijn toekomst, alles waarvan hij ge
droomd had, overgeleverd in de. han
den van één meisje, dat hem met
een enkel woord ten .onder kon bren
gen. Haar muilbanden haar af
schrikken hij moest iets doen,
moest het vlug doen. Nu beproefde
hij haar af te schrikken.
„Als ge het waag..."
Klik!-
Poole verschrok, keerde zich 0111,
keek omhoog, zag een zwart vier
kantje verspringen op het plankbord
hij wist, dat men hem in de afgele
gen kamer van John Glezy nodig
had. Hij keerde weer .terug, begon
opnieuw te spreken, flapte rijn bedrei
ging er uit. „Als je het waagt een
woord van dit alles te klikken
ids ge iemand ook maar een létter
overbrengt dan zal ik..."
Klik!
Een tweede vierkantje rersprong
naast zijn makker; wederom keerde
George Poole zich om. Margant
Brack de electriscbe schel had
haar ontboden greep een aanteken
boekje, nam een potlood van de ta
fel, rukte de deur open en verdween.
Poole snelde toe om haar tegen te
houdenhij kwam te laatzij liep
reeds den corridor door naar de
kamer van de oudste firmant. En
de man, die alles op het spel had
gezet, verwenste haar en ging heen,
Toch raakte hij .onder liet gaan zijn
vrees kwijthij was nu voor niets
bang meer. Want hij wist nu
hij zich tijd gunde om er over 11a
te danken dat zij, Margant Brack
niet van het soort was, waaruit men
verraders snijdt. Zij zou in haar
dwaasheid enkel trachten haar pa
troon te vrijwarenrijn eigen dol-
zjnïiige haast had een scheidsmuur
voor rijn plannen opgetrokken. E11
ook hij haastte zich de gang dooi-
naar de kamér van de jongste fir
mant.
II.
„Goeden morgen, mijnheer Jacob!"
De oude man 'keek Margant aan,
maar hoorde niets en zag enkel haar
lippen bewegen. Hij las daar de be
kende begroeting en wenste haar op
zijn beurt goede morgen. Zij ging1
aan de tafel zitten, terwijl hij de
ingekomen brieven opende, hij hield
ze dicht bij zijn neus, terwijl hij
ze met zijn geSrilde waterige ogen
las en voortdurend aan rijn witte,
borstelige baard plukte. Telkens wan
neer ny. een 'BneT uitgelezen had
stak hij hem over de tafel het meis
je toe.
„Deze is voor mijnheer John, juf-
frotiw Brack, en die en die en
die. Deze moet ge beantwoorden op
de gewone manier. Breng deze bij
de meesterknecht der menger, De
ze is voor het groenlenmagazijn
deze ook hier is er nog een voor
de meesterknecht der mengers. Een
neen hier zijn er nog twee voor
de afdeling vloeibare producten. En
nu aan onze brieven, juffrouw Brack.
Uw aantekenboekje meegebracht?
Zijt ge gereed? Goed zo". En hij
begon te dicteren, eeuwigdurend ver
anderen, doorhalend, aarzelend, aan
zijn baard plukkend, opstaande, met
onvasten tred door de kamer lopend,
zijn gehele lichaam en houding één
groot exemplaar van een verstokten
ouden alleenheerser, die zijn geschikt
heid voor de arbeid overleefd heeft.
Margant Brak, sinds lang aan zijn
gedribbel gewoon, schreeft de woor
den néér, zoals zij ze hoorde. Ze
deed het op haar gemak, werktuig
lijk, maar onder het schrijven dacht
zijhet potlood bewoog zich voort
onder begeleiding van een dwarrelend
brein. Zij had de verrader hartige
woorden te slikken gegeven, maar
de woorden van de verrader ble
ven achter. Zij dacht er onophou
delijk aan: zij besefte 'de waarheid
ervan. Hij had bij zijn oogmerk de
hefboom gevonden, om haar tot de
misdaad aan te zétten. Het was waar
wat Poole gezegd had over haarva
der, wiens genezing haar enig doel
en streven was. In haar handen
in haar handen alleen lag de red
ding haars vaders. De prijs 'voor die
red.ding was een daad van *dte grote
schande.
„Wees zwak waag niets en
hii sterft!" 1 t
En die kamer waar rij .Lederen
morgen gewerkt had, waar zij 'dag
in dag uit, jaar op jaar, mijnheer
Jacob zijn brieven had zien openen
en mijnheer Jacobs antwoorden had
opgeschreven die kamer werd nu
een kerker vol sombere schrikbeel
den een wijkplaats van snode ver
zoeking een plaats van schrikbren-
gende, giftige kwelling); waar de
werklust afnam en de zedelijke moéd
verzwakte, en waar boze dromen haar
tot de misdaad aanspoorden.
„Wees zwak waag niets en
hij sterft!" i
Het was waar, waar geen .tegen-
spraak was mogelijkin de kamer
binnen haar bereik lag de me
dicijn, die genezing kon brengen. In
de lessenaar, in een lade daarvan, in
een van die kastjes, hoogstwaar
schijnlijk in de brandkast in de hoek
lag de balsem verborgen, de balsem,
die, gebruikt gelijk Poole haar had
voorgespiegeld, haar vader naar Bux
ton zou brengen, zijn ziekte stuiten,
zo niet geheel verdrijven zoudie
hem zijn pijn zou ontnemen en
in leven doen blijven. Het zou ge
makkelijk gaan o zo gemakke
lijk bij het vertrouwen, dat zij
genoot, de sleutels te stellen, deze
oy.de, zorgeloze, suffe en half blinde
man het geheim af te kapen. En in
haar hart streed kinderlijke liefde
en medelijden tegen de. eer en haar
opvoedingde eer en de opvoeding,
verzwakt en toch nog overwonnen,
behielden het veld.
nu niet meer nodig voor over een
n uniet meer nodig voor over een
naar uur misschien. Ik ga nu met
mijnheer John naar de speceriien-
kamer".
„Ja wel, mijnheer Jacob, heel
goed". (Hij ging dus naar de speoe-
rijenkamer, waar volgens het gerucht
de sleutel van het geheim, het ge
heim van liet recept, te vinden was).
Margant Brack verwijderde zich,
haar God dankende, dat Hij een
slagboom tegen de verzoeking had
opgetrokken, dat, aangezien Jacob
Glezy het recept moest meenemen,
geen wanhopige, onweerstaanbare aan
drift haar ertoe z ou brengen in ziin
kantoor te gaan zoeken, terwijl hij
weg was. Zij voelde waarom dat
wist zij niet dat, als rij de verzoe
king thans weerstand kon bieden, zii
ze altijd zou kunnen weerstaandat
zij sterk wilde zijn en zeker van
zichzelf, wanneer zij maar eenmaal
weer in de vrije buitenlucht was.
(Wordt vervolgd).
nhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
TUSSEN DE BEROEMDHEDEN
In het bekende wassenbeeldenmuseum van Madame Tussaud kan men thans ook een af
beelding van Koningin Juliana bewonderen. Zij staat daar „schouder aan schouder" met
over de vijfhonderd beroemdheden in een groepje staatshoofden, waaronder Stalin. Bernard
Tussaud (rechts) maakte 30 foto's van Haar. voordat hij aan de eerste afbeelding in klei
kon beginnen. H. M. is gekleed in het originele toilet, dat zij bij haar inhuldiging als
Koningin droeg en dat door Haar aan het museum is afgestaan. Ojï de fotoBernard
Tussaud (chief artist) legt de laatste hand aan de gelaatsuitdrukking.
Sanering.
in de prijs van f 3.95* Verschijnt
10 November a.s. Bestel reeds heden
bij de Boekhandel van de Firma L.
J. VEERMAN te Heusden.
