Foto VISSER
Snoeigereedschap
EENLAGSKUIEEITS
Nuthoenderpark ALTENA"
Voor de Vrouw
De teelt van olievlas
gestoomde aardappelen
gewapend betonnen kelders
Ons Landbouwhoekje.
Electro Technisch Bureau - Heusden
WP. vd. Zalm
De Bommelerwaard
in oude tijd
verloren en voor d© sportliefhebbers
zal hel Zondag werkelijk die moeit©
waard zijn om onze reserves te zien
spelen. Hoewel het een zware op
gave zal zijn van O.D.G. te winnen,
achten wij de mogelijkheid toch niet
uitgesloten. Het zal er in ieder geval
niet aan spanning ontbreken. Aan
vang 2 uur. 1
Het 3e elftal ontvangt de leiders
Nieuwkuik. Wij zijn benieuwd of
zij zich na 3 wekejn rust voldoende
hersteld zullen hebben ooi de pun
ten binnen te halen. Aanvang 12 uur.
WERKENDAM.
Zaterdag a.s. speelt Koz. Boijs
II alhier een competitiewedstrijd te
gen N.S.V.V. II uit Numansdorp.
Aanvang 3 uur.
Koz. Boijs I zal een uitwedstrijd
spelen tegen Z.W.S.H. te Zwijn-
drecht.
De belangrijke wedstrijd Koz.
Boijs—N.S.V.V. is dan gespeeld, na
twee maal uitgesteld te zijn geweest,
eerst wegens regen en de tweede
maal wegens vorst. Het veld was na
de vorstperiode en de daarop ge
volgde regenval uiteraard zwaar,
maar toch goed bespeelbaar.
Om ongeveer kwart óver drie
bracht de thuisclub de bal aan het
rollen en zij ontketende een heftig
offensief op het doel van de bezoe
kers, dat echter niet meer dan een
corner opleverde. Langzaam kwam
N.S.V.V. wat los en keurig combine
rend ging het op het doel van Koz.
Boijs af, maar ook zij kwamen niet
verder dan enkele hoekschoppen. Zo
golfde het spel heen en weer, waar
bij enkele malen het doel van N.S.
V.V. ternauwernood aan een door
boring ontsnapte, terwijl ook het
doel van die gastheren nu en dan.
in gevaar verkeerde. Een prachtige
voorzet van die rechtsbuiten van de
thuisclub werd door de midvoormet
de hand in plaats van met het hoofd
in het doel geslagen. Er was een half
uur gespeeld toen een voorzet van de
HET ADRES VOOR BETER WERK
WERKENDAM Telefoon 95
ALLES OP FOTOGRAFIE S GEBIED
VERGROTINGEN NAAR ELK PORTRET
j OP AANVRAAG OOK FOTO'S BI] U AAN HUIS
Firma T, TANKENS Zn.
H.H. Fruittelers en
Deskundige Snoeiers
Pluimveehouders.
rechtsbuiten van de thuisclub prach
tig door de linksbinnen wend benut
en onhoudbaar verdween de bal in
het net (10).Nauwelijks 2 minu
ten later was die stand weer gelijk
Idoor een prachtig schot van de
linksbuiten van N.S.V.V. (11). De
thuisclub kwam daarna geweldig op
zetten, verscheidene hoekschoppen
werden genomen; een hoekschop ge
nomen door de linksbuiten, werd
door de spil van de gastheren mooi
ingekopt,maar met een geweldige
duiksprong kon de keper de hal;
nog net bemachtigen. Met gelijke
stand kwam de rust.
Na d(e thee was het al spoedig
21 voor Koz. Boijs en regelmatig
werd die stand opgevoerd tot 41.
Nu was N.S.V.V. een geslagen elftal.
Nog eenmaal werd djoor de Boijs ge
doelpunt, zodat het. einde kwam
'met eejh 51 overwinning voor de
gastheren. Het goede spel van die
beide kepers viel op.
Peulvruchten
De peulvruchten zijn op bet ogen
blik piet mee zio hog in prijs
een reden om ze geregeld te gebrui
ken. Het hoge eiwitgehalte van deze
producten (erwten, bomen, capucij-
nersl maakt ze geschikt pui vlees
te vervangen bij de maaltijd. De
meeste waarde hebben ze echter pas
dan, als ze met aardappelen tezamen
worden gegevien, omdat het eiwit van
peulvruchten, gecombineerd met dat
van aardappelen, het vleesieiwit (waar
uit .ook het grootste deel. van ons
lichaam is opgebouwd) kan vervan
gen. Ook melk, bijv. verwerkt in het
nagerecht, kan aanvullend bij peul
vruchten worden, gegeven.
Vitamine B komt in peulvruchten
ook in een aanzienlijke hoeveelheid
voor. Dit vitamine, dat tevens in ha
vermout, bruin brood, varkensvlees
e.a. aanwezig is, is oplosbaar in wa
ter. ,Er wordt dan ook altijd aangeraden
het kooknat van peulvruchten te oe-
warendit is immers rijk aan vita
mine B! Men kan er een heerlijke
soep of saus van maken.
Wanneer men peulvruchten koopt,
moet men er wel op 'letten, dat men
geen overjarige peulvruchten neemt,
doch die van de laatste oogst. Dit
kan inen constateren;, door met de
nagel in de schil te drukken. Is de
schil zéér hard, dan zijn de peul
vruchten ouder.
Een bezwaar van overjarige peul
vruchten is, dat hun kooktijd zeier
lang is. De kooktijd van peulvruch
ten is n.l. korter, naarmate zii korter
geleden geoogst zijjn. Bij lahg(er bewa
ren drogen zij ,uit! Vaak voegen huis
vrouwen, als de erwten of bonen niet
gaar willen worden, een lepeltje zui
veringszout toe. Dan wordt dé schil
wel spoedig zachter, maar hiet be
zwaar is, dat hierbij tevens het vita
mine B wordt vernietigd.
Men kan de kooktijd zonder be
zwaar verkorten, door aan het water,
waarin de pedlvruchten geweekt wor
den, 2 pet. keukenzout toe te voegen
(dit is dus 20 gr. op eeh liter water).
Voor het koken giet men dit week-
water af en doet viers water zonder
zout bii de peulvruchten. Hierna wor
den zie gaar gekookt. Zout wordt dan
pas tegen het dinde van de kooktijd
toegevoegd. l
Enige voorbeelden, van hoofdge
rechten waarin peulvruchten zijn ver
werkt, volgen hier:
1. Bruine bonensoep aardappe
len veldsla gehakt.
2. Aardappelen rundvlees
winterwortelen met groene erwten.
3. Aardappelen witte bonen -
tomatensaus andijvie sla.
4. Aardappelen capucijners --
gebakken uien peterseliesaus.
5. Filosooph van bruine bonen.
aardappelen uien tomaten (even
tueel tomatenpuree).
Margarine
zonder vitamine A
Sinds enkele maanden wordt de
margarine niet meer gevitamineerd
met vitamine A. Vitamine A is een
van de, voor het menselijk lichaam
noodzakelijke voedingsstoffen, die in
melkvetten (boter), levertraan, lever
en eidooier in een behoorlijke hoe
veelheid voorkomt.
In groene groenten en worteltjes
komt bovendien een stof, caroteen,
voor, die in het menselijk lichaam
wordt omgezet in vitamine A. Er
zijn dus twee stoffen, die in het
lichaam 'eenzelfde functie hebbenhet
werkelijk vitamine A en de caroteen
uit 'de groenten.
Een groot deel van de bevolking
kreeg een belangrijke hoeveelheid vi
tamine A toegevoerd uit de gevita
mineerde margarine. Er wordt in ons
land n.l1. ruim 11 kg margarine per
hoofd per jaar gebruikt, tegen nog
geen 3 kg boter. Nu. echter marga
rine als bron van vitaimiime A
weggevallen, is bet nodig een gloed
gebruik te maken van andere vita
mine A-bronneni. Daar boter voor
vielen te duur is, dienen nnelk en
groene groenten in voldoende hoe
veelheden gebruikt te worden. Kinde
ren. geve men daarenboven. 1 pap
lepel goede levertraan per 'dag.
Voor volwassenen is het gebruik
van een halve Titer melk, voor oudere
kinderen van ruim een halve liter en
voor zwangeren en zogenden van ruim
1 liter aan te bevelen. Van groene
groenten en worteltjes is het gebruik
van tenminste 300 gram gewenst
Een vloor ons land nog betrekkelijk
nieuwe teelt, die in toenemende mate
de aandacht is gaan trekken, is. die
van olievlas. Voor enkele jaren was
het olievlas, althans wat dé teelt be
treft, in Nederland vrijwel .onbekend.
Desondanks importeerden we van bet
zaad van dit gewas, het zogenaamde
lijnzaad, belangrijke hoeveelheden
voor dezie olieslbgerijlen. Voor de uit
het lijnzaad verkregen producten als
olie én Tijlnkoek was op de Binnen
landse markt eien gunstige afzetmo;-
gelijkbeid. Het feit echter, dat Argen
tinië, op welk land onze import in
hoofdzaak was gebasseerd, de export
van lijnzaad na de laatste oorlog be
langrijk beeft ingekrompen, beeft lot
gevolg dat ons land en ook verschil
lende Westeiuropese landen, die een
goed geoutilleerde olie-industrie be
zitten, er toe zijn overgegaan het olie
vlas zelf te verbouwen.
Wat de teelt van olievlas in ons
land betreft, heeft Ir. J. L. C. Bp.tier,
Directeur van het Nederlandse Vlas-
instituut, in een onlangs gehouden
radio-causerie de 'mogelijkheden be
sproken, die deze voor ons land op
levert.
Die Voorlopige proeven, die in de
afgelopen twee jaren met het olievlas
zijn genomen, vestigen reeds de in
druk, dat beproeving op voorzichtige
schaal stellig kan worden aanbevolen.
De gemiddelde opbrengsten kunnen
voorlopig worden geschat voor de
vochthoudende zandgronden op ong.
1500 kg. per h.a. en voor de zwarie
kleigronden op ca. 2000 Eg. per ha..
Het gewas verdient, ook' wat de
vruchtwisseling 'betreft, in het bij-
Zonder op de gemengde bedrijven
met een akkerbouwo verschot en op
de zuivere akkefbouwbedr'ijvein de
aandacht.
In streken, waar met succes vezel
vlas wordt verbouwd, komt het wen
selijker voor niet tot het verbouowe'n
van olievlas over 'te gaan, aangezien
het gewas belangrijk mindere finan
ciële resultaten oplevert dan het vezel
vlas.
Biij de teelt van olievlas zal men
in de eerste plaats rekening moeten
houden met een intensieve bestrijding
van onkruid, dat voor de teelt een
ernstig gevaar oplevert. Het verdient
aanbeveling enkele keren machinaal
te schoffelen, hetgeen bij' een rij en-
afstand van 20 é.25 cm. zeer goed
m'ogelijk is. Voorts zal in vele. geval
len een chemische onkruidbestrijdimg
noodzakelijk Zijn. Hiervoor ve.ridi.ient
het gebruik van D.N'.Ci-kleurstoffen
aanbeveling, terwijl ook M-C.P.|Ai.-
giroeistoffen kunnen worden aange
wend., Beide middelen verschillen in
zoverre, dat de kleurstoffen speciaal
de zaadonkruiden aantasten, terwijl
de werking van groeistoffen meer iqp
de wortel onkruiden is gericht.
Een ander belangrijk onderdeel van
de teelt vormt de N-bemesting. Men
is dikwijls geneigd aan het gewas een
ruime N-bemesting te geven, met het
gevolg, dat het vlas gaat lie,gieren en
daardoor belangrijk lagere zaad op
brengst geeft. Het verdient daarom
de Voorkeur een dergelijke bemes
ting in vorm van nitraat te geren,,
in het bijzonder, wanneer het gewas
pas is uitgezaaid.
Naast de zaad opbrengst is pok het
stro van niet te onderschatten bete
kenis. Vooral vloor d. verwerking van
cigarette papier en van grove garens
schijnt het stro belangrijke mogelijk
heden te bieden. Het is echter nog
niet zo ver dat de verwerking in
ons land op grote schaal in diè prac-
tijk kan worden toegepast.
Wat de olievlassen betreft, is voor
lopig een drietal rassen in bet verkeer
toegelaten. Dit zijn de. Deense rassen
Daenfelüt, Pajbjerg Klein 18 en O-
töfte. De rassen worden geïmporteerd
respectievelijk door de Axelse graan-
en zaadhandel te Axel, Fa. Luiden-
burg te Groningen en het Centraal
Bureau te Rotterdam te Rotterdam.
De betekenis die bet olievlas voor
ons land beeft, aldus Ir. Butler, moge
stellig een stimulans vormen, om ïn
het bouwplan voor hét komende sei
zoen een plaats voor deze teelt te
reserveren. Bovendien heeft de Minis
ter van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening een garantieprijs voor
dit jaar Vastgesteld, hetgeen de finan
ciële resultaten ongetwijfeld ten
goede zal komen.
We kunnen veilig aannemen, dat
in de v roegste lijden ons land zo goed
als geheel met bossen was bedekt.
Toen de mens zich in onze lage
landen vestigde, verschafte hij zich
ruimte door ontwouding van bepaalde
gebieden. Doch het duurde zeer lang,
voor men de woudgroei zover de baas
werd, dat de kaart dezer streken, die
een chaotische mengeling van water
en land te zien gaf, enige schakering
bood.
Toen handel en cultuur begonnen
te bloeien, werd dc behoefte aan vaste
centra levendig.
Uit 'een oude hoeve, zoi beweert men
wel, ontstond later Heusden. Een
oude sterkte, was de grondslag ener
abdijBdrni (Bern)
Noordeliik van de Maas ontstonden
de plaatsen HiedeTla (Hedel) Habosla
(Aalst) en Podarwic (Poederoiijen).
Verderop' aan de W.aal hief in later
tijd te Tiel een burgerlijk ambtenaar
tol. ZaltbomWel komt voor onder de
naam van Bommel©.
Zo men ziet lagen de oudste cul-
tuurplaatsen aan het water, doch toen
het platteland meer bevolkt werd, wa
ren meerdere wegen nodig, buiten
de door de Romeinen aangelegde
heirbanen.
Zulk een heirbaan liep langs de
mxmsmm
Zuidoevfcr van de Waal en krjuiste
deze rivier bij' Loevescein.
De latere kerken trokken volk langs
vaste lijnen, die van kerkpaden tot
marktwegen werden eiï zich van lie
verlede zagen herschapen in drukke
verkeerslijnten. I
De loop der oude wegen is niet al
tijd nauwkeurig na te gaan. Oude
munten', die men in de wegen vond,
kunnen voor globale datering, goede
diensten bewijzen. i
De Waal sneed bet woudgebied van
het eiland der Bataven (Betuwe) in
twee delen en doorstroomde idle gou
wen van Testrebenti en Merweda.
Op de waterwegen werden tollen
geheven, waarven 'di opbrengst in de
keizerlijke schatkist vloeide. Hieruit
werd weer het onderhoud der ver
keersmiddelen betaald.
Langs de Waal trof mén o.a. een
tolhuis te Zalfbommel aan.
Veeteelt bleef lang hoofdmiddel van
bestaan en eerst in de 14e eeiuw be
gin c men met de ontginning van wei
land tot bouwland in bet Rijn-Maas
gebied en de cultuur van het land
schap houdt gelijke tred mlet de
'bedijkingen.
Reeds vroeg werden in de Bomme-
Lerwaard van Mjaas naar Wé cd wete
ringen gegraven. Toch igiaven de vette
akkers en weiden - nog' zeer vaak de
aanblik van woesit{ei meren te zien.
De landbouw volgde vooral de loop
der rivieren. Langs de de Ling© b.v.
drong een smalle streep landbouw
gebied diep door de stroken waar
'veeteelt hoofdlzaak was.
De landbouw werd langzamerhand
ook verfijnd en zo trof men bij Am-
me rzoden uiemteelt aan.
In bet Oostelijk gedeelte van de
Bommel©rwaard verbouwde men ta
bak en papaver. Mede door de vlas
bouw werd de handel gestimuleerd.
De tabaksteelt is zo. goed als geheel
verdwenen in. de Bommelerwaard.
'maar de verfijnde landbouw, alias
de 'tuinbouw begint er steeds breder
zijn vleugels uit te slaan.
GR ASLANDKEURINGEN.
Van de Nederlandse cultuurgrond
bestaat ruim de helft uit weilianid. De
behandeling enz. Iaat veelal nog wiel
iets te wensen ovier. Deze minder
goéde werkwijze kan de Nederlandse
boer zich onder de huidige, omstandig
heden niet mleer veroorloven. Men
mioiet alles op alles zetten, om uit het
grasland te halen, wat er in zit. Daar
toe dient men in de eerste plaats
het grasland te kuirmen beoordelen'.
In verschillende delen van ons land
zijn de boerenzoons er nu, toe over
gegaan g rasla ndke u ringen te lorgani-
seren. Dit initiatief dient ten zeerste
te worden toegejuicht en met alle
middelen te' worden gestimuleerd, i
Verenigingen van Oud-Leerlingen
der Landbouwscholen, Jonge-Bioeren
Organisaties enz1., dit is iets voor u
allen. Later als u; zelf1 boer bent
geworden, plukt u Zeker de vruchten
van dit werk. Het is' nu de1 tijd, oimi
iets dergelijks op te zetten voor hiet
komende gröeiseizoeh.
Wendt O zich text, de Rijkslaridbouw-
vioo rli chtimgdiens t of tot een Tand-
bouwonderwijZérzii zulleln u, in deze
zeker willen bijstaan met raad en
daad. Stelt dit niet uit tot 1951, doch
doet dit NU! Plaatst dit punt op dé
agenda van Uw eerstvolgende ver
gadering
Die technischndeskiuindiige
van de Commissi se voor
Voeder- en Weidëbouw
van de Stichting voor de
Landbouw, Ir. S. Iwermn
J. A. VAN BERGE HENEGOUWEN
Breestraat 85
UIT VOORRAAD LEVERBAAR:
Radio apparaten vanaf f135,— tot f235,—
T. L, Buizen, Droogscheer apparaten o m .Philishave"
Wasmachines en Wringers
Voor het inkuilen van
leveren wij
franco ingesteld in het gat. Inhoud
van 2 tot 6 M3. Zijn eventueel ge
makkelijk te verplaatsen,
Aannemers Metselaars
Julianastraat A 81a, ANDEL (N.-Br.)
Het adres voor
is
Bergstraat Wijk
Bestelt Uw^kuikens bij leveranciers met eigen broederij, daar
bij| levering door agenten de kuikens langer onderweg zijn,
dan voor hun welzijn goed is. Dus levert Uw kuikenbon
in bij het van ouds bekend adres
WIJK EN AALBURG
gesext en gelewie kt te leveren.
Eigen broederij en opvokgelegenheid tot 6 weken. Uitsluitend
Wi L. van de beste foktomen.
Aanbevelend, ANT. MICHAËL.
HERENMODE TENTOONSTELLING IN HET METROPOLITAN MUSEUM
OP ART IN NEW-YORK.
Onder de titel „ADAM VOOR ZIJN SPIEGEL"
Op deze tentoonstelling zijn modellen aanwezig die de klederdracht voor de heren
in de toekomst laten zien.
De modellen zijn ontworpen door de Amerikaanse modistes Lilly Dache, Valentina,
Hattie Carnegie, Tina Leser, Mrs. Leslie Morris, Clare Potter, Claire Mc. Cardell,
Elizabeth Phelps, Saly Victor, Sophie, Mrs. Brooke Cadwallader en Mabel Julianelli.
De foto toont v.l.n.r.
1. Een Shantung overhemd,
2. Sportoverhemd geruit grijs en beige, Pantalon van zwart linnen en kersen
rode sandalen.
3. Voor het theater, Marineblauw zijden overhemd met pantalon van marine
blauw shantung.
Wegen
Hoofdmiddelen van bestaan
