SPECIALE AANBIEDINGEN in:
KOMT ZIENKOMT ZIEN
KOMT ZIEN I
DE HUISVESTING
Ons Landbouwlioekje.
Burgerlijken Stand
Geb. Lakens 200x250 per stel f 23,90
Geb. Lakens 160x250 per stel f 18,90
Effen Lakens 160x235
Slopen vanaf
Theedoeken vanaf
f 9,00
f 2,75
f 125
Baddoeken 1,25 - 1,50 - 2,25 - 2,50
Washandjes (Badstof)
25 cent
Blauwe-, Rode- en Grijze Blokdoeken
Ontbijtlakens en Tafellakens
Diverse stukgoederen
Effen-, Gestreepte-, Gekleurde- en
Gebloemde flanels
Wijkschestraat N 21
H|e u s d e n
in woonoorden van gezinnen uil Indonesië.
BIJ
Met grote belangstelling heeft hieel
het Nederlandse volk de reis gevolgd
van het „ooievaarschap'' Atlantis, dat
bij aankomst in Nederland ruim 60
kleine passagiertjes meer telde, dan
toen het uit Indonesië vertrok. Me
nigeen heeft zich afgevraagd: waar
moeten al deze gezinnen uit Indonesië
en de duizenden gezinnen die nog vol
gen zullen, in Nederland worden on
dergebracht? In alle Nederlandse ge
meenten, steden zowel ais dorpen,
worstelt men nog steeds met de wo
ningnood. "Waar zal men dan de ruim
te vinden die nodig is om deze land
genoten uit Indonesië huisvesting te
verschaffen?
Ziedaar een van de grootste pro
blemen waarvoor de „coördinatie
commissie voor gerepatriëerden", die
kort geleden uit vertegenwoordigers
van vele ministeries werd samenge
steld, zich geplaatst ziet. Deze com
missie heeft ook andere taken: zij
moet de regering adviseren over soci
ale bijstand, geneeskundige verzor
ging, arbeidsbemiddeling en onder
wijskwesties ten aanzien van deze
landgenoten. Maar de moeilijkste taak
is voorlopig wel die van de huisves
ting.
Ongeveer 60 pCt. van de repatri-
ërenden blijkt zelf voor huisvesting
te kunnen zorgen bij familieleden en
kennissen in Nederland. De overigen
worden, als zij in Nederland aanko
men, voorlopig ondergebracht ineen
dertigtal woonoorden en opvangcen
tra, die op verschillende plaatsen in
Nederland zijn of nog worden inge
richt in voormalige D.U.W.- en ande
re kampen. Wij zijn in de gelegenheid
gesteld ieen aantal van deze woon
oorden te bezoeken en het zal u zon
der twijfel interesseeren hoe de ge
zinnen uit Indonesië zich daarin heb
ben geïnstalleerd.
Door de autoriteiten is vooropge
steld, dat het gezinsverband in ieder
geval niet mag worden aangetast. Ie
der gezin beschikt dan ook over en
kele eigen ap ar lemen ten. Er is in
alle woonoorden één centrale keuken,
die de voeding verzorgt voor alle be
woners. De menu's zijn met grote
zorg samengesteld onder voortduren
de controle van de voedingsraad. Er
wordt op z'n „Hollands" gekookt om
dat het gehele streven van de regering
erop gericht is deze mensen volko
men in te passen in de Nederlandse
samenleving. En het blijkt, dat deze
Hollandse kost over het algemeen
goed in de smaak valt, al is het na
tuurlijk onbegonnen werk om het
iederéén naar de zin te maken. Zo
was er b.v. in Woerden een vrouwtje,
dat zich beklaagde over het feit, dat
er iedere dag worst op het brood
gegeven werd, terwijl ze niet van
worst hield...
In Woerden zijn drie woonoorden
ondergebracht. In het voormalige mi
litaire barakkenkamp aan de Singel
wonen 20 gezinnen. Eik van deze ge
zinnen beschikt over een woonruim
te-oppervlak van 6 bij 6 meter, ver
deeld in een woonkamer en in twee
of drie al naar gelang van de
grootte van het gezin slaapboxen.
pr is voor een eenvoudig meubilair
gezorgd en dank zij de goede gaven
van de Woerdense bevolking konden
in elk der woonvertrekken wandver
sieringen worden aangebracht.
Het tweede woonoord in Woer
den is eveneens een barakkencom-
plex, waarin 34 gezinnen onderdak
kregen. Bovendien is een oude kazer
ne als woonoord in gebruik genomen
voor 20 gezinnen. De soldatenkamers
zijn met eenvoudige hulpmiddelen
veranderd in woon- en slaapkamers.
In Zeist is een 12-tal gezinnen ge
huisvest in een grote en fraaie villa
„Nuova". Dit opvangcentrum is be
doeld als doorgangshuis.
In Nijmegen woont een tiental ge
zinnen van personeel der Koninklij
ke Marine in z.g. „nissenhutten", dat
zijn zéér ruime tweekamerwoningen,
voorzien van vriendelijke geveltjes,
waarin het zeer^ goed wonen is en
waarop menig jonggetrouwd echt
paar jaloers zou zijn!
In Eist, waar het woonoord de
haam draagt van „Snoode Hoek",
wonen 21 gezinnen in z.g. Zwitserse
woningen. En in Randwijk tenslotte
zijn negentien marinegezinnen on
dergebracht in woonoord „DeHaar".
Dit waren enkele van de ruim 30
woonoorden, die dank zij de goede
zorgen van de D.U.W. zeer goed' be
woonbaar zijn gemaakt en waarin de
gezinnen uit Indonesië zich over het
algemeen zeer wel thuisvoelen, al
blijft natuurlijk het verlangen be
staan naar een echte woning.
Het verblijf in deze woonoorden
is echter van tijdelijke aard. Zospoe-
dig mogelijk wordt getracht voor de
ze gezinnen blijvende huisvesting te
vinden. De medewerking van gemeen
tebesturen en van particulieren is
daarbij onmisbaar.
WORTELPRODUCTIE
als bron van organische slof.
Daar velen in landbouwkringen de
organische bemesting door stoppel
en wortelnetten wel zal interesseren,
héb ik het volgende overgenomen
uit „De Nieuwe Veldbode" van Don
derdag 29 Juli j.l.
Dr. Goedewaagen en Dr. Schuur
man, van Groningen TNO, behande
len het probleem van de wortelpro
ductie op bouw- en grasland als
bron van organische stof in de grond.
Het is reeds lang bekend, dat de
landbouwgewassen met hun wortels
en onderaardse stengeldelen aanzien
lijke hoeveelheden organische stof in
de grond kunnen brengen en dat na
de oogst der gewassen ook de stop
pels daar in belangrijke mate toe
kunnen bijdragen. Voor een juiste
beoordeling van de behoefte van de
grond aan organische bemesting zal
men zich dus rekenschap moeten ge
ven van de hoeveelheid organische
stof, die door de gewassen zelf in de
grond wordt afgezet en daaraan bij
het onderbréngen van de stoppel nog
toevoegen. Voor 't grasland beschikt
men in Groningen op grond van ei
gen bepalingen over een globiate in
druk van de wartelprod uctie van het
grasdek per ha en van de verdeling
van de wortelmassa in de grond.
Ten aanzien van de akkerbouwge
wassen beschikt men over veel min
der eigen gegevens, zodat men voor
al moet steunen op literatuurgege
vens. Bij het verzamelen daarvan ble
ken de opgegeven wortel- en stop
pelopbrengsten zelfs voor één en het
zelfde gewas sterk uiteen te lopen.
Dit nu behoeft niet te verwonderen,
tiaar tussen diverse gewassen en zelfs
tussen de rassen van eenzelfde plan
tensoort grote verschillen in bewor-
telings vermogen bestaan. Daarbij
komt, dat de wortelontwikkeling in
hoge mate afhankelijk is van bodem-
omstandigheden en andere groeifac
toren, die bij de bemonsterde ge
wassen uiteraard aanzienlijk kunnen
hebben verschild. Daarbij kunnen
érnstige fouten zijn gemaakt, daar
het hoe veelheids wortel onderzoek ho
ge eisen stelt, waaraan onderzoekers
niet altijd kunnen voldoen. Toch is
het mogelijk gebleken tot globale
gemiddelde cijfers te komen, waarbij
ook de grote verschillen tussen de
gewassen duidelijk tot uiting komen.
Wij lalen in het midden, hoe ze zijn
verkregen en bepalen ons tot een
opgave van cijfers, gevende de ge
middelde opbrengsten aan wortels
van een aantal landbouwgewassen in
quintalen (wan 100 kg) per ha in
tie laag van 0-20 cm, berekend uit
de tussen haakjes aangegeven aantal
len auteurs van eigen onderzoek.
Deze bedragen voor: rogge 31 (11),
haver 28 (10), wintertarwe 26 (10),
wintergerst 21 (3), zomertarwe !15
(4), zomergerst 14 (8), voiederbiefcen
8 (2), suikerbieten 6 (2), aardappelen
3 (2), karwij 39 (1), koolzaad 29 (5),
gele mosterd 10 (1), lucerne 57 (4),
rode klaver 22 (4), witte klaver 14
(1), paardebonen 12 (3), hopperrups-
klaver 10 (2), lupine (blauwe en gele)
9 (4), wikken 7 (3), erwten 4 (5) en
serradella 3 (3).
Bij vergelijking der wortelproduc-
liegegevens der graangewassen valt
op, dat de wortel- en stoppelgewich
ten der wintergranen, vermoedelijk
door de langere vegetatieduur, hoger
zijn dan van de overeenkomslige zo
mergranen. Gericke vond in Duits
land overeenkomstig verschil tussen
winter- en zomerrogge. Er is echter
ook een belangrijk verschil tussen de
graansoorten onderling. Het zomer
gewas haver staat met 2800 kg/ha
bovenaan, terwijl tarwe een hoger
rendement aan wortels geeft dan
Een zeer geringe wortelproductie
komt bij de hak vruchten en dan
vooral bij aardappelen voor. Bij een
opbrengst aan knollen van 30.000 kg/
ha, bedraagt het drooggewicht der
wortels slechts 1 pCt. van de op
brengst aan knollen. Gericke vond
1.1., Klaesener bij 3 rassen gem. 0.5
pCt. Ook tie bieten geven lage waar-
deiu waarbij natuurlijk alleen de ei
genlijke wortels, niet de bieten, in
rekening zijn gebracht.
Een zeer bevredigende wortelop
brengst geven de éénjarige planten
koolzaad en karwij, hoewel de op
brengst van karwij wegens het tekort
aan gegevens nog wat onzeker is.
Van de meerjarige vlinderbloemi
gen geeft rode klaver een goede wor
telopbrengst, maar dan van witte
klaver. Overigens bieden deze gemid
delde waarden weinig houvast, daar
liet wortelgewicht sterk toeneemt met
de leeftijd der planten, die in de lite
ratuur niet altijd vérmeid wordt.
De hoogste voor rode klaver ver
melde waarde is 3800 kg/h.a, waar
lucerne met 7500 .en een hoogste ver
melde opbrengst van 8500 kg/ha nog
ver boven uit komt; mogelijk was dit
gewas 4 a 5 jaar oud, daar in Gro
ningen voor een goed driejarig gewas
4000 kg/ha werd gevonden. In tegen
stelling hiermede gaven de éénjarigé
of slechts korte tijd gekweekte vlin
derbloemigen e.a. groenbemiesters
slechts een gering wortelgewicht.
Voor de niet-overjarige groenbe-
mesters heeft het Proefstation leen
b§gin gemaakt met het onderzoek.
Bij rode klaver, op 30 April 1949
onder zomergerst als dekvrucht ge
zaaid, werd in September 1949 ge
vonden 400 kg/ha (luchtdroge) wor
tels. Wat bij een 3000 kg/ha boven
gronds 13 pCt. van de groene delen
zou zijn. Gericke vond voor het re
latieve wortelgewicht der groenbe-
mesters gem. 17 pCt. Ir. Meyers gaf
voor het drooggewicht van de boven
grondse massa van stoppelklavers,
onder dekvrucht gezaaid, en van eni
ge nagewasaen gem. 3000 kg/ha,
wat bij een relatief wortelgewicht van
17 pCt. het gemiddelde zou doen stij
gen tot 3400 kg/ha. Waarmede
men zich een idee kan vormen van
de totale hoeveelheid drogiestof, die
met deze groenbemesters gemiddeld
in de grond wordt gebracht.
De volgende maal over de practijk-
Vaarde van de wortel productie.
Andel. B. v. HOVEN.
DE WERKEN c.a.
Geboren: Cornelia W., d. van A.
Hoeke en C. Wieringa; Hendrik J.,
z. van J. Meijer en J. Slendebroek;
Johannes, z. van A. de Pender en P.
Rijken.
Getrouwd: Huibert de Groot, 26 j.
en Johanna C. Groeneveld, 22 j.;
Laurens Klootwijk, 26 j. en Jacomij-
na G. v. Andel 24 j.; Marinus v. Vu
ren, 29 j. en Cornelia A. Slagmolen,
21 j.; Jan A. Visser, 21 j. en Cornelia
v. Breugel, 19 j.; Jan Hakkers, 34 j.
en Adriana M. v. d. Stelt, 26 j.
Overleden: Pietronella v. Haaften,
echtgen. van J. v. Rosmalen, 73 j.;
.Willemina Jacoba van Herwijnen,
wed. van A. Vroegh.
LU
LU
WITTE WEEK
ROELOF DE WIT
ROELOF DE WIT
rn
