NIEUWSBLAD
TROONREDE
Kom dan in de Muidertoren
Wachters
TW EEDE B L A D VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1950
BI] DE BALANS
Pijn ?'n^MijnhqrdtjevQ
Behoort U ook tot de Uitverkorenen,
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
Bji de opening van de Staten-Ge-
neraal op Dinsdag j«E sprak H.MS.
de Koningin als volgt
Bij het eerste, lustrum na dé be
vrijding gaf het economisch, maat
schappelijk en geestelijk feveh van
Nederi&pd een bééld te zien, dat ge
tuigde van de veerkracht, waarmede
ons volk door alle teleurstellingen en
tegenslagen heen vele gevolgen van
oorlog en bezetting te boven wist te
komen. Gedurende een groot deel
van het achter ons liggende jaar vond
het herstel op verheugende wijze
voortgang. De gezondheidstoestand
van ons volk kan in het algemeen
gunstig worden genoemd. De wo
ningbouw vorderde. De industriële
en agrarische productie ontwikkelden
zich bevredigend, ook handel eri ver
keer namen toe. Op sociaal gebied
bleef een goede samenwerking oe-
staan. Wel deed zich na de devaluatie
een prijsstijging gevoelen, maar aan
genomen mocht wiorden, dat deze
binnen zëkefe grenzen kon worden
gehouden en onder de invloed van,
de ruimere productie na énige tijd
voor een daling zou plaats makqn.
Ook in de financiële toestand tekende
ach een verdere verbetering af, al
werd die o.a. door de" devaluatie on
gunstig be invloed. (Thans doen zich
echter ook in ons land de gevolgen
gevoelen van de toeneming der inter
nationale spanningen, in het bijzonder
na d? annval op' Zuid-Korea, een" oor
logsdaad, die voor de eerste maal
heeft geleid tot een snel' militair in
grijpen van de zijde der Verenigde
'Naties,.
,De taak dejr vrijle volken
Op de vrije volkeren rust de taak
om in zo nauw mogelijke aaneen
sluiting de collectieve veiligheid te
verzekeren 'en het kostbare lerfdeef
der vrijheid te beschermen tegen mor
gelijke aanranding van buiten en on
dermijnende actie van binnenuit.
Voor Nederland, dat sinds de be
vrijding doelbewust tot internationaal
samengaan met gelijkgezinde mor
gendheden heeft besloten, betekent
deze ontwikkeling geèn principiële
wijziging in het beleid. Wel is het
duidelijk geworden, dat de volkeren
van West-Europa en van de Atlan
tische gemieensdbap h|uin politieke, eco
nomische, financiële, sociale en mili
taire samenwerking in sneller tem
po dienen te verwezenlijken.
Op de weg naar de Economische
Unie tussen Nederland, België en
Luxemburg is dit jaar weder belang
rijke voortgajig gemaakt. De organi
satie op grond' van het Brusselse
Pact, waarin de Benelux metGroot-
Brittannië en Frankrijk is verenigd,
is een waardevolle norm van coöpe
ratie gebleven, al is een gedeelte vjan
haar arbeid overgenomen door de
grotere gemeenschap der Noord-At
lantische volkeren, waarin de inter
nationale ontwikkeling' de stoot heeft
gegeven tot een versterking iejn ver
snelling van de gezamenlijke defen
sie-maatregelen.
In West-Europa wint het begrip
voor de noodzakelijkheid van prac
tische samenwerking veld. Eèn sterke
wil daartoe is onder meer tot uiting
gekomen in de Raad van Europa.
Op het gebied van de economische
integratie van Europa zijin belang
rijke vorderingen gemaakt, in het
bijzonder door het besluit tot vor
ming van een Europese Betalingsunie,
die het economisch verkeer tussen
de Europese landen in velerlei op
zicht vergemakkelijkt, al blijft de ta
riefpolitiek van verschillende landen
nog een belemmering. Ook het plan
voor de integratie van de productie
van de twee belangrijkste industriële
grondstoffen, staal en kolen, kan van
grote waarde blijken. Nederland heeft
aan de uitwerking dezer plannen 'n
actief aandeel genomen en tevens een
eigen initiatief ontwikkeld door in
diening van het plan van actie voor
Europese economische integratie.
De regering acht het van groot be
lang, dat zo spoedig mogelijk ook
Duitsland ten volle wordt betrokken
bij -de nauwere aaneensluiting van
Europa.
Het economisch verkeer tussen Ne
derland en Duitsland is reeds in
sterke mate verruimd.
Indonesië.
In de eeuwenoude verhouding tus
sen Nederland en Indonesië heeft
zich door de souvereiniteitsoverclradht
een definitieve verandering voltrok
ken. Deze ommekeer heeft het on
vermijdelijk gemaakt, dat tal van fei
telijke en persoonlijke verhoudingen
werden beëindigd of aan de veran
derde toestanden aangepast. In veler
levensomstandigheden beeft dit diep
en pijnlijk ingegrepen. De regiering
tracht de gevolgen daarvan zoveel' in
haar vermogen 'ligt te verzachten.
Problemen van de overgangstijd
hebben tot moeilijkheden aanleiding
gegeven. Voorts houdt het vraagstuk
Nieuw-Guinea de beide landen ver
deeld. Niettemin mag de hoop wor
den gekoesterd, dat het belang, dat
voor beide staten in een goede sa
menwerking gelegen is, op de duur
over de moeilijkheden zal' doen zege
vieren.
De eerste Unieconferentie, die d'it
jaar in Djakarta gehouden is, heeft
de. practische betekenis van de bij
zondere relatie, die tussen beide lan
den bestaat, in het licht gesteld. De
regiering hoopt, dat volgende Unie-
confere'nties zich zullen kenmerkten
door eenzelfde goede sfeer ein even
belangrijke practische resultaten als
de eerste.
De handelsbetrekkingen tussen blei-
de landen ontwikkelen zich bevre
digend. De regering vertrouwt, dat
zij zich in de toekomst in toenemen
de mate zullen kunnen ontplooien,
waarbij de mogelijkheden, die Neder
land als Benelux-partner heeft, van
invloed kunnen zijn.
West-Ihjdië.
De in Suriname reéds ingevoerde
en voor de Nederlandse Antillen
spoedig te verwachten interimrege-
geling geeft in afwachting van de
tot standfcomingvan de nieuwe
rechtsorde aan deze gebieden een be
langrijke en zelfstandige, positie, wel
ke naar de overtuiging der regering
banden met Nederland zal versier-
die zich weten te verheffen boven de dagelijkse sleur,
door middel van het goedeboek?
In deze boekenserie verschijnen uitsluitend werken van
bekende schrijvers, zoalsJohan Fabricius, Felix Timmermans,
Jo Boer, Albert Helman, Graham Greene, Ina Boudier Bakker.
Ook voor dit jaar is weer een uitstekend programma samengesteld, n.l.
1. MACHTELD TER CRONE, van Marie Christe van Zeggelen,
2. EEN PAAR BENEN, van Monica Dickens.
3. VERDI, van Franz Werfel.
4. EEN KONING LEAR VAN DE STEPPE, van Iwan Toergenjew.
5. THEATER, van W. Somerset Maugham.
Boekhandel Firma L. VEERMAN, Tel. 19 Heusden.
Ons Feuilleton
door W. Kerremans
80.
Het was een uitvoerige opdracht
en Roelants werkte er een volle
week aan, waarbij hij telkens de ka
pitein of een der luitenants moest
gaan raadplegen om overleg te ple
gen.
Toen het werk gereed was vroeg
hij een vrije middag om zijn finan
ciën te regelen. Hij besprak die si
tuatie met Sytsma, die hem sterk
ontraadde nu te vérkopen.
„Volgens de bekwaamste strategen
en economen kan de oorlog niet lang
duren", zeide hij. „De optimisten re
kenen er op, dat die voor Kerstmis
geëindigd zal zijn, dé meer zwaar-
tillenden zijin er toch wel zeker van,
dat hij geen jaar kan duren".
„Dan moet je mij rekenen tot de
uiterst zwaar tillfenden", voerde Roe
lants aan. „Er zijn twee reuzen aan
het worstelen, dé geallieerden ten de
centralen, aan de ene kant Enige
land met al zijn dominions, Frankrijk
en Rusland en aan de andere kant
Duitsland, Oostenrijk, Turkije en Bul
garije. Kan jij' je voorstellen dat'bin
nen enkele maanden eien der twee
zo uitgeput zal' zijin dat hij „de strijd
moet opgeven? Want voor dit gebeurt
wordt de oorlog' niet opgegeven-, pas
als een der beide partijen in elkaar
zakt en hij de strijd mo'el opgeien
zal de oorlog eindigejL. Dat is naar
mijn mening niet een 'kwestie van
maanden, maar van jaren".
Sytsma lachte.
„Nu zie i'k' dat je militaire plich
ten je geen Lijcl hebben gejaten je
op de hoogte te stellen. Wat je daar
zegt is eenvoudig niet mogelijk'. E|en
moderne omlag kan g|een jaren du
ren. Zowel militair als economisch
is dat volstrekt uitgesloten. Dpch 'h|oe
het ook is, ik raad' je in elk) geval
aan niet te verkopen voor .er meer
tekening in de verhoudingen komt of
beter nog voor de vrede is afgekon
digd".
Karei besloot voorlopig! nog zio te
doen en intussen waakzaam te blij
ven.
Hij ging vervolgens naar zijn ka
mer in Utrecht die hii nog had aan
gehouden en zegde dè huur daarvan
op. Hij had nogal wat eigen meube
len en zou die in een bergplaats laten
opslaan. Hij zette zich nog' eens voor
zijn. bureau en greep- bet register,
waarin zijn, 'bezittingen stonden ge
administreerd. Met de ljjst van de
laatste beursnotering naast zich, kon
hij nu nauwkeurig zijn verlies op
dat ogenblik vaststellen. Het was aan
zienlijk, maar hij vertrouwde, dat veel
er van nog terecht zou ko-miein.
Eén post bleef er die hem weer
voor het onoplosbare raadsel stelde.
Achter het fonds Rubberondeirneminig
Krianmajo stond geschreven „ver
mist". Dat was; wel zeer wonderlijk.
ken. Die samenwerking op econo
misch en cultureel' gebied niet Su
riname en de Nederlandse Antillen
ontwikkelt zich gunstig. De plannen
tot verdere ontginning van Surina
me'9 hulpbronnen nenjen geleidelijk
vaste vorm aan. Enkele projecten zijn
reeds in uitvoering. De activiteit, die
de landsregering in goede samen
werking met het welvaartsfoinds en
de stichting voor de machinale land
bouw op dit gebied aan de dag legt,
heeft de warme belangstelling è;n
steun v^n Nederland.
Defensie.
Het stemt tot diepe bezórgdheid,'dat
zo spoedig na de afloop, van de we
reldoorlog en zo onmiddellijk vólgen
de op de béeirïdiiging van het conflict
in Indonesië, opnieuw van "Neder
land grote offers voor de defensie
moeten wórden gevraagd. Vèrsinielling
van de opbouw en versterking in het
bijzonder van de strijdkrachten te
jand en. in de lucht is ter hand gteino-
men. Hetgeen op dit gebied verder
zal dienen te worden gedaan, ver
krijgt vorm en inhoud door voort
durend overleg met de l'andlen, m|et
welke Nederland in het Noord'-At-
liantisch verdrag is verbonden.
Naast de steun, welke andere Tan
den ons willen gevén, heeft Neder
land eigen prestaties te vergroten'.
Zowel bij' de defensie als bij orde
handhaving en bij de burgerlijke
verdediging zal vrijwillige medewer
king van' grote betekenis kunnen zijn.
Met dankbaarheid gedenk Ik hoe-
velen hun militaire dienst overzee
met inzet van hun gehele persoon
hebben verricht, en ook thans nog
gedurende dé laatste en wellicht
zwaarste periode van huin verblijf in
Indonesië vervullen. Met eerbied stel
I'k vast, hoe velen bereid bleken om
als vrijwilligers deel te nemen aan
het Nederlandse aandeel' in die strijd
macht der Verenigde Naties in Korea.
De regiering weet zich door de wils
kracht der natie gesterkt in. haar
streven om Nederland zijin plaats te
doen innemen in de kring der lan
den .die zich doelbewust opmaken
om de kans op* het behoud van de
vrede tie vergroten door de zekerheid
te scheppen, dat een aanval gezamen
lijk zou worden weerstaan.
Financiën.
De gang van zaken in de wereld
stelt Nederland ook op economisch,
sociaal en financieel gebied voor
nieuwe vraagstukken. Behalve aan
de noodzaak tot opvoering der natio
nale weerbaarheid is daarbij vooral
te denken aan de sterke stijging der
prijzen van vele grondstoffen op de
wereldmarkt, een stijging, waartegen
Nederland alleen niets vermag, en die
voor ons land een bijzonder ongun
stige uitwerking heeft, omdat het
zelf zo weinig grondstoffen voort
brengt.
Onder deze omstandigheden eist
het te volgen beleid hernieuwde
nauwgezette overweging.
Een herziening van de rangorde
in dringendheid der uitgaven opliet
gebied der overheidswerkzaamheid,
met inbegrip van die der lagere
overheden, zal onvermijdelijk zijn.
Een verdere verlaging van de be
lastingdruk zal om gelijke oorzaak
Op een middag, in die tijdi van toen
hij speculeerde, had 'hij enige, effecten
meegenomen om die thuis in te
schrijven. Ze Aagein alle op zijn bu
reau, toen zijn hospita aankondigde,
dat er een meneer was ,om heiml te
spreken. Roelants had de gielidsW,aar
dige papieren gle/iomien en ze in een
lade van het bureau geschoven. Hij
had zijn kamer 'niet verlaten, de be
zoeker was maar kort gebleven, maar-
toen die vertrokken was en hij zijn
papieren weer te voorschijn haalde
waren de 3 aandelen Krianmajo
spoorloos verdwenen. Hij had de lade
leeggehaald, ook nog in andere latten
gezocht hoewel hij wist dat ze daar
in iniet kondien zijn, maar ze niet
gevonden. Toen overwoog hij of het
mogelijk kon zijin, .dat hijl ze op. de
bank had gelaten of ze in de safe 'hiad
gelegd. Hij was er direct heengegaan,
maar ze waren 'daar ook niet te
vinden,.
Het zoeken had' hlern lang gehin
derd, niet omdat de waarde ZO' groot
was, maar hij 'kon het niet verdragen
dat zulke belangrijke stukken op zo'n
geheimzinnige wijze konden verdwij
nen en hir bedacht welke gevolgen
zoiets voor hem gëhiad ziau hebben,
als dat eens geibeurd was. tóen hij
nog in betrekking was en de effecten
niet hem, maar de bank hadden toe
behoord. Een ogenblik dacht hii er
over drie nieuwe aandelen te ko
pen, maar daartoe kon hij toch niet
komen.
Krianmajo was een nieuwe, grote
rubberon'de'rneming geweest op Su
matra te groot. Die ojnderaemiers
voorshands niet in vooruitzicht kun
nen worden ges leid.
De handhaving van het monetair*
evenwicht, in de laatste jaren be
voriderd door de Marshallhulp, za
onder de gewijzigde omstandigheder
moeilijker worden. Het is echter 'n
gebiedende eis, dat dit evenwicht
wordt bewaard, zowel als voorwaar
de voor het herstel van het nog
steeds ontbrekende evenwicht in de
betalingsbalans, als omdat een stij
gend prijspeil noodlottige gevolgen
medebrengt voor het levensniveau
van een groot deel van ons volk. I11
verband daarmede zal ook in de fi
nanciële politiek aan sociale ge
zichtspunten bijzondere aandacht
moeten worden besteed.
Economische zaken.
Evenzeer is op economisch gebied
grote waakzaamheid geboden. Mocht
de ontwikkeling dieper jgn meer om
vattend overheidsingrijpen wense
lijk doen zijn, dan zal de .regering
niet aarzelen hiertoe over te gaan.
Na urgent gebleken maatregelen
op het gebied van de loon- en prijs
politiek té hebben genomen, heeft
de regering over het verder te de
zen aanzien te voeren beleid het ad
vies gevraagd van. de in dit jaar tot
stand gekomen Sociaal-Economische
Raad
Ter bereiking van een doeltreffen
de maatschappelijke organisatie is
het van groot belang, dat lichamen,
als bedoeld in de wet op de bedrijfs
organisatie, tot stand komen.
De regiering zal de bedrijfsorgani
satie zoveel mogelijk bevorderen, 'me
de door bij nieuwe wettelijke maat
regelen, waar mogelijk, bevoegdhe
den aan bedrijfslichamen toe te ken
nen.
De bevordering van de industriali-
hadden zich;, .naar Roelants geloofde,
verrekend, huin ogen waren glrptler
ge weest djati hun maag en dat wreek
te zich. Mjaar K|a,rel's uitvoerige in
lichtingen en zijin uitgebreide 'klennis
van deze materie deden hem vejr trou
wen dat die ongunstige posi tie van
de onderneming': zich geleidelijk zou
herstellen en da,t die 'dan van goed
tot beter zou kómen.
Hij had de aandelen gekocht toen
zij' genoteerd stonden op 42. Ze wa
ren nog gedaald tot 38 en toen Mijl-
ven staan Een enkele maal' was er
wat schommeling in, maar de onder
neming haft blijkbaar nog niet de
kracht kunnen vinden zich op. te wer
ken. Hij' had geen lust nog eens. weer
te gaan zoeken en sloot zijn bureau
af, bleef er bij; tot zijn" meubelen
waren weggehaald en keerde1 daarop
terug naar Amsterdam.
Verlof kon hij niet krijgen en hij
zocht troost iii lange brieven aan
Yonca en in het lezen en herlezen
van de hare.
Dan kwam weer het week'-einde,
dat hij haar Apeldoorn kon gaan
en aan Yonca's herstel bijdragen. Het
jaar 1914 eindigde -en de optimisten
over de duur van de oorlog, onder
vonden meer en meer tegenstand te
gen hun verwachtingen. Italië trad
toe tot de geallieerden en het wérd
Karei moeilijker om tegenover Yonca
een blijde toon te blijven aanslaan
als zij sprak' over het einde van de
wereldramp. Hij liep zich te verbijten
als hij in Amsterdam w;as over 'het
mechanische werk dat hlem was. op
gedragen en dat de eerste' die 'beste
satie, die tot nog toe niet .onbevre
digend verloopt, blijft 'n kernpunt
van de economische politiek. Ook
op verdere verhoging van de pro
ductiviteit van landbouw en visserij
blijft het streven der regering .ge
richt.
De werkgelegenheid bleef zich in
't algemeen, in aanmerking genomen
het grote aantal gedemobiliseerden,
dat geplaatst moest worden, gunstig
ontwikkelen. Waar zich in enkele
gebieden van ons land met veelal
eenzijdige beslaansbronnen regionale
structurele werkloosheid begon af te
tekenen, werden voorzieningen ge
troffen.
De sterke bevolkingsgroei en de
beperktheid van de beschikbare
grond blijven krachtige bevordering
der emigratie eisen.
Voorstellen tot het voortzetten van
landaanwinning en inpoldering zul
len worden gedaan.
Justitie.
Nu de liquidatie van de gevolgen
van oorlog en bezetting steeds ver
der voortschrijdt, kan meer dan in
vorige jaren aandacht en energie
worden gewijd aan de aanpassing
van ons recht aan de ontwikkeling
der maatschappelijke verhoudingen.
Onderwijs, Kunsten en
Wetensch appen
Op cultureel gebied zal het beleid
gedragen blijven door de overtuiging
dat kunsten en wetenschappen van
hoge waarde zijn voor ons volk.
Aan de Sta ten-Generaal zal wor
den voorgelegd een nota betreffende
het geheel van onderwijsvoorzienin
gen, die voor de toekomst van onze
jeugd en met het* oog op de behoef
ten onzer maatschappij wenselijk
zijn.
De verdere uitwerking van het
door "het Kabinet Tij zijn optreden
ontwikkelde program van wetgeving
en bestuur, waarvan reedis verschei
dene punten werden verwezenlijkt,
zal voortgang hebben.
evengoed zou kunnen doen.
Yonca was vooruit gegaan, maar
het leek wel of zij; op een punt
was gekomen, vanwaar zij niet ver
der Ikon. Karei had >eir dokter van
Assen over gesproken, die had er
kend dat het genezingsproces enige
remming ondervond.
„Een klein stootje zou nu zo'n
voortreffelijke invloed kunnen heb
ben, een enkel stootje in de- goede
richting zou haar weer op gang 'kun
nen brengen", zei de arts, „en dan
was het nog maar een korte afstand
die zij behoeft af te léggen om 'h|et
foegleerde eindpunt te bereiken. Ik heb
er over gedacht, dat u, haar zou spre
ken over trouwen, maar ik' durf dat
niet aan zolang het niet zeker is,
dat het ook tot een huwelijk zou
kunnen komen, want als zij pp dat
punt teleurgesteld zou worden, zou
het funest kunnen zijn".
Het begeerde stootje kwam.
Op zekere dag, in het begin van
1915, 'kwam meh kapitein Wieiimier
berichten, dat luitenant Van Gennep
hem te spreken vroeg.
De luitenant verscheen en beide
officieren hadden een bespreking. Ge-
durende het onderhoud! deed zich een
gunt voor, waarover de kapitein di
chtingen wilde hebben. Hij hielde
de ordonnans en aej hem Roelants
te roepen.
Roelants trad binnen en salueerde,
maar van Gennep sprong op en reik
te hem de hand.
(Wordt vervolgd).
behorende bij het
„Een roman uit de Haagse wereld der vorige Eeuw".
„Een knap vertelde Verpleegsters roman".
„Uit het leven van de Italiaanse Opera Componist",
„Een zeer mooie Russische vertelling",
„Een roman over het leven van een actrice, die niet zal nalaten, diepe
indruk te maken".
PRIJS PER DEEL f3.70 Prospectus op aanvraag
Teken op deze serie in bij
