'heTHIRDnan
TWEEDE BLAD
NIEUWSBLAD
NIJENRODE
WERKENDAM
IVOROL Geeft aan Uw tanden nieuwe Glans
DE „CÜRBE .frIAN
VRIJDAG 3*NOVEMBER 1950
No. 6818
Door het bestuur van het
Groene Kruis is tot wijkzuster be
noemd, Zr. Post te Dordrecht.
Die fa. Gebr. de Later alhier
was de laagste inschrijfsfcer voor het
bouwen van een boerderij voor re
kening van mevr. de wed. Koekoek.
Wegens ziekte van mej. Vin
gerling, is tot tijdelijk onderwijzeres
a.d. Chr. school benoemd, Mevr.
Baardman alhier.
De militair D. Biesheuvel,
keerde na een verblijf van 2 jaar
in de tropen, behouden in ons dorp
terug'.
De Unie-colltecte gehouden in
de Herv. kerk, bracht f20.90 op.
Zaterdagavond houdt de Chr.
Besturenbond .een propaganidaverga-
dering in Tavenu. Als sprekers ho-
gen op te treden, de heren A. C.
lensen en H. v. d. Linden. Mede
werking verleent de Chr. muziekver
eniging „Crescendo".
WOUDRICHEM
In verband met de verbou
wing van de school zal heden Vrij
dagavond om half acht in het gym
nastieklokaal door de school m.d,
Bijbel „Eben-Haëzer" alhier voor de
ouders der leerlingen en leden der
school een feestavond worden ge
houden, waarin o.m. gelegenheid zal
worden gegeven tot bezichtiging der
verbouwde school.
Onder het vee van de land
bouwer T. O. alhier is de besmette-
lijkte veeziekte mond- en klauwzeer
geconstateerd.
Tengevolge van het spelen met
lucifers is de vorige week een op een
weide langs de Burg. van der Lely-
straat staande stromijt van de Gebr.
Ottevanger afgebrand. Een daarnaast
staand houten schuurtje kon door de
brandweer worden behouden.
Die Toneelver. „De Schakel"
alhier zal op Donderdagavond 9 Nov.
a.s. in het verenigingslokaal aan de
Vissersdijk een uitvoering geven.
De Ned. Chr. Bond van Over
heidspersoneel houdt heden Vrijdag
avond in de zaal van de heer J. C.
Sprank aan de Vissersdijk een pro-
p agand avergadering.
college van B. en W. te koppelen
en hierin 5 leden te benoemen, waar
van 1 uit B. en W. en 2 uit de raad
aan te wijzen. Over dit voorstelont-
spon zich een langdurige discussie,
met aan het slot artikelsgewijze 'be
handeling.
De heer C. Ippel gaat in zijn ge
dachten terug tot 1854 toen de eer
ste wet op de armenzorg verscheen
en meer van politiezorg dan afmen-
zorg kan worden gesproken. Alles
ging n.l. over de zorg van de vei
ligheid, omdat men in de gedachte
leefde, dat wie arm was, zich ging
vergrijpen aan een anders eigendom.
Toen moesten de mensen eerst hun
meubeltjes en kleding hebben ver
kocht voor zij in aanmerking kwamen
voor een zeer kleine ondersteuning.
Na de eerste wet volgde in 1912 de
tweede waarin niet de oude vorm
was gebroken en in art. 29 werd
voorgeschreven, dat de verleende on
dersteuning zodanig behoort te zijn
dat men zijn gezin kan onderhouden.
Hierbij kon men nog last hebben met
de commissieleden die het bestuur
vormde. Spr. haalt daartoe een voor
beeld aan, toen n.l. een jongetje in
Werkendam zich bij zo'n commissie
lid vervoegde, kreeg hij te horen,
de pest moest onder de arme lui uit
breken. Het tweede geval betrof spr.
zelf. Een weesjongen was naar een
sanatorium gezonden en werd onge
neeslijk verklaard. Toen moest dit
kind naar huis komen en verpleegd
worden bij zijn zuster met 2 kinde
ren. Van een grondig onderzoek door
de commissieleden was geensprake.
Al was er dus vooruitgang, ideaal
was de toestand nog geenszins. Vaak
werd een verzoek om steun afgewe
zen omdat men van de zijde der kerk
reeds ondersteuning genoot en wel
f 2,50 per week. Spr. is blij dat de
hper Wendel de Joode, lid van bet
kerkelijk armbestuur er bijzit zodat
deze zich kan verdedigen.
De Voorzitter merkt de heer Ippel
op dat men niet bezig is over be
stuurszaken, doch over de opheffing
en nieuwe vaststelling van de ge
meentelijke instelling voor armen
zorg.
De heer Ippel zal, als hij te veel
zegt, het verdere laten lopen. Hij wil
evenwel nog wijzen op de noodvoor
ziening Drees die in 1947 tot stand
kwam. Hoe thans wordt gewerkt aan
de totstandkoming van een definitie
ve ouderdomsverzekering, hoe 'een
adviescommissie reeds maandenlang
bezig is om hiervoor normen samen
te stellen, die er echter nog niet zijn.
Werkendam is de grootste gemeente
in het Land van Heusden en Altena
geworden en spr. zou niet langer
een gedokter willen zien met ©en,
instituut, doch de zaak in eens fris
en verjongd aangepast aan de nieu
we tijd, willen opzetten. Indien spr.'s
fractie de meerderheid had, zou zij
er: „Dienst voor Sociale zorg" van
gemaakt hebben. Hij begrijpt niet,
dat B. en W. vasthouden aan de ti
tel „Dienst voor maatschappelijke
zorg." Hierna maakte spr. een aan
tal opmerkingen op verschillende ar
tikels van het reglement. Zo zou
hij de benoeming der leden niet op
voordracht doch op aanbeveling van
B. en W. willen doen plaats vinden en
,acht hij 7 leden beter dan 5. Door
de bepaling dat B. en W. 1 en de
raad 2 leden aanwijzen, bestaat de
mogelijkheid dat van de 5 leden er
3 in Werkendam: zouden wonen, waar
door de andere delen der gemeente
ten achter gesteld houden worden.
behorende bij het
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
GRAHAM GREENE
4e afd. 110 p., lie pc»; Gem. Koor
„Halleluja" te popper kapel (U.) in
de le aid. 193 p., 2e pp.; Chr. mu
ziek ver. „Concordia" te Utrecht, in
de afd. Uitmuntendheid', 2081/2 p., le
pr.Tamboiersgroep „Crescendo" te
's Gravenmoer, in de 4e afid. 96 p.,
lie pr.Kinderkoor „Die blijde jeugid"
te Tilburg, in de 2e afd. 104 p., le
p.; H. Tuielings, Tilburg, in de 2e
afid. 82 p., 2e pr.; H. Vermis©, Til
burg, in de le afid. 79 p., 2e pr.; Al
de Kok, Tilburg, in de 2e afd. 86
p., le pr.; A. van Sprundel, Stam
per sgat, met Alt-saxofone in de: 3e
afd., 86 p., le pr.J. van Ilalmthout,
StamperSgat, met Clarinet in de le
afd., 96 p., le pr.; A. A. Roek, Stam
pier sgat, met Tuba in de afid. Uit
muntendheid, 78 p., 2e pr,; J, Vissen
berg, Stampersgat, met Sax.-Bariton»
in de Ereafdeling, 86 p., le pr.H,.
Hofman, Lage Zwaluwe, met trom
pet in de 3e afd. 66 p., 3ie pr<.; Jac.
de Rooyen, Oud-Drimmelen, met
Piston in de le afd. 106 p., le pp.
met lof der jury; fanfare „Wilhel-
mina' 'te Sleeuwijk, in de le afid.
212 p., le pr. benevens dirigentsprijs
Die bibliotheek der Chr. Jeugd-
cientrale is thans ook weer geopend.
Elke Zaterdagmiddag bestaat gelegen
heid tot het afhalen van boeken in
de Chr. school. Alle inwoners van
ons dorp en ook daarbuiten kunnen
hiervan gebruik maken tegen beta
ling van een contributie van f0.50
per jaar en f 0.10 per boek per week.
Catalogi en supplementen daarop
worden gratis door de bibliotheek
aan haar leden-lezers verstrekt.
NIEUWENDIJK
De heer P. v. B. had het
ongeluk van een paard te vallen,
met het gevolg dat hij' zijn enkel
brak,. Dr. Schois verleende genees
kundige hulp.
HEUSDEN
Maandag i.l. speelde de dam
club in haar clublokaal Hotel „Cen
tral" weer haar onderlinge competi-
titie en wel drie partijen. Jonkier ver
loor aan Nieuwkoop een kostbaar
punt en maakte hét aan de kop daar
door nog een beetje spannender.
Schaap versloeg dié Joode, een over
winning welke hij goed kan gebrui
ken gezien zijn plaats in de rangh
lijst. Bax moest een veer laten aan
Nelis door een gelijk spel. Mogelijk
is ook, dat Nelis mieier vat op het
spiel van zijn tegenstanders gaat krij
gen. De sltand is nu:
J. Klaren 6 4 119
Gier. Jonker 5 3 2 0 8
A. de Graag 5 4 0 1 8
A. Nieuwkoop 6 2 3 1 7
C. de Joode 7 2 2 3 6
C. Bax 6 2 13 5
C. Schaap 5 2 0 3 4
W Nelis 6 114 3
Ant. Fitters 4 0 0 4 0
Maandag a.s. uitwedstrijd tegen
Raamsdpnksveer voor de clubcompe-
titie hoofdklasse Ned. Dambond. 'Ver
trek om 7 uur vanaf het clublokaal.
Zondag 29 Oct. 1950 gaf de
Iieusdense Hengel sportvereniging een
onderling concours voor haar adspi-
rantleden, waaraan verbonden was
het Koningsrissen voor de tijd van
een jaar. Het weer was gunstig en
er is vetel vis gevangen door onze
jeugdige leden. Omstreeks 10.15 uur
wejrti naar het watèr gemarcheerd
onderaan de stadsmuur, wat nogal
bekijks had.
AD© prijizen werden behaald als
volgt: T. van Rijswijk le pr. met 16
stuks, 13 bovenmaatse en 3. onder
maatse vis; 2e pr. J. Kwetters met
11 stuks; 3e pr.. A. Brouwers met 11
stuks; 4e pr. S. v. d. Donk met 10
stuks; 5e pr. W. v. Driel met 10
stuks; 6e pr. P. v. Deursen met 6
stuks; 7e pr. P. Verheij met 4stuks;
8e pr. M. Verhoeven met 3 stuks.
Het concours duurde 1 uur.
Direct na de weging in het club
lokaal wierden de prijzen door de
voorzitter, de heer S. v. Eeuwijk,
met een toepasselijk woord uitge
reikt. Hij sprak de verwachting uit,
dat die Koning volgend jaar een vin
nige kamp te wachten staat en over
handigde T. van Rijswijk hét ko-
ningskrüis. Er waren nog twee extra-
prijzen geschonken door de heren
Schmiehausen en P. y. Deursen, wel
ke beiden dooir T. v. Rijswijk wer
den behaald.
Het erelid P. Schmiehausen, sprak
de jonge vissers nog toe en hoopte
dat ze hun best zouden doen om zo
veel mogelijk jongeren erbij te krij
gen, waarna dè voorzitter allen dank
te voor hun medewerking.
's-GRAVENMOER
Nadat Vrijdagavond, 27 Oct.
i.l. de Zang- en Muziek wed strijden,
welke uitgeschreven werden door het
Chr. Dameskoor „Soli Deo Gloria"
en het Chr. Kinderkoor „Looft den
Heer", 41 hier werden geopend met
een openingsconcert, waaraan ver
schillende verenigingen medewerk
ten, werden Zaterdag j.l. de eerste
wedstrijden gehouden. De uitslagen
waren als volgt:
Th. Rooyakkers, Mierlo-Hout, met
Clarinet ,in de 3e afd. 88 p. le pr.;
J. van Beek, Capelle NJBr. miet Ba
riton in de 4e afd. 88 p. lie pr.; Z*
Christ, 's Gravenmoer met Tuba in
de 4e afd. 101 p. le pr.; Gem. Koor
„Lentekrans" te Hunsiel (L.j in de
Dit boek is verkrijgbaar bij
Boekhandel Firma L. J. VEERMAN
Telef. 19 Heusden
Verder zou spr. aan de bepaling, dat
zij die ondersteuning ontvangen geen
lid van de instelling mogen zijn wil
len toevoegen, dat zij die lid zijn,
ook geen leve ran tie's mogen doen.
Vierder dat de toekenning van het
presentiegeld zou moeten blijken uit
de handtekening op de presentielijst.
Aan de bepaling dat een der ambte
naren ter secretarie wordt aangewe
zen als secretaris, zou spr. willen'
toevoegen: deze heeft slechts een ad
viserende stem.
De bepaling dat het bestuur over
ondersteuning beslist na gedaan on
derzoek, acht spr. niet juist. Hij zou
eerst willen helpen en dan onder
zoeken, als men ondersteuning vraagt
zal dit wel nodig zijn. Wanneer ie
mand niet meer is op te voeden om
te werken, ontvangt hij alleen een
ondersteuning voor noodzakelijk le
vensonderhoud, wat wordt onder dit
laatste verstaan? Is het zo, zoals een
lid van bet Armbestuur in Werken
dam eens verklaarde dat hij wel
brood en boter kon verstrekken, doch
geen weelde. Op de vraag wat hij
onder weelde verstond zei hij: kaas,
suiker, enz.
Verder staat er in het reglement:
een pleegkind mag wel werk verrich
ten doch niet in loondienst. Tot hoe
lang duurt dit?
Art. 31 spreekt over kasopname
bij de administrateur, elke 3 maan
den. Spr. zou daaraan willen toevoe
gen dat deze kasopname door B. en
W. zal geschieden zonder voorafgaan
de kennisgeving.
De Voorzitter noemt het een heel
rijtje. Wat de heer Ippel naar voren
heeft gebracht, valt, naar spr. meent
in tweeën uiteen, n.l. algemene be
schouwingen en artikelsgewijze be
handeling. Hij wil allereerst de alge
mene beschouwing aan de orde stel
len en hen die over de algemene be
schouwing iets willen zeggen daartoe
de gelegenheid geven.
Die heer Wendel de Joode meent,
dat over het aantal leden, zoals de
heer Ippel voorstelde, wel te spreken
valt, wat hij echter over de bedragen
aan ondersteuning heeft gesproken,
geeft blijk dat hij in deze materie
niet thuis is. Hoe het in de oude
gemeente Werkendam was, weet hij
niet, doch in de oude gemeente Sleeu
wijk was het zo, dat daarvoor onder
steuningsnormen zijn vastgesteld, die
in vergelijking met die in andere ge
meenten heus niet achterlijk zijn. Op
name der kas geschiedt altijd zonder
voorafgaande kennisgeving en niet
door B. en W. doch door het Verifi
catiebureau van de Vereniging van
Raadsvergadering gehouden op Vrijdag 27 October, n.m. 8 uur
Voorzitter: Ed.Achtb. Heer J. de
Bruyne.
Secretaris: WelEd. Heer J. Tim
mermans.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitter opent te ruim 8.15
uur de vergadering met het formu
liergebed. De notulen van de verga
dering van de raad van Werkendam
van 22 Sept. en 20 Oct. en 'die van
de gemeente de Werken c.a. van 30
September worden onveranderd vast
gesteld.
Ingekomen stukken:
Enige goedkeuringsbesluiten van
Ged. St. op raadsbesluiten tot wijzi
ging der gem.-begroting enz.
Circulaire van Ged. St. betrekking
hebbende op de jaarwedden van de
Ambtenaren voor de Burgerl. Stand.
Al deze stukken worden op voorstel
van B. en W. voor kennisgeving aan
genomen.
Voorstel van B. en W. toit het aan
gaan van een geldlening met de Bank
voor Ned. Gem. groot f .43330, ren
tende 31/4 pCt. voor de bouw van 8
duplexwoningen te Sleeuwijk, met de
in dit verband noodzakelijke begro-
tmgswij zigmgen
De heer de Joode vraagt over wel
ke duplexwoningen het hier gaat,
waarop de Voorzitter antwoordt, over
dié, welke door de heer de Joode zelf
zijn gebouwd en die ook reeds be
woond zijn.
De heer de Joode merkt op dat dit
er slechts 4 waren.
De Voorz. erkent dit en zal het cij
fer 8, dat op een vergissing berust,
doen wijzigen in 4, waarop met alge
mene stemmen overeenkomstig het
voorstel van B. en W. wordt beslo
ten.
Voorstel van B. en W. tot ojJhef-
der Gem. Inst, voor Maatschappelijke
zorg van de voormalige gemeenten
Werkendam en de Werken c.a., b.v.
op te richten een gemeentelijke in
stelling voor maatschappelijke zorg
voor de gemeente Werkendam.
De Voorzitter licht dit voorstel toe
en zegt dat het B. en W. wenselijk
voorkomt, dat de twee instellingen
worden samengevoegd, waarvoor in
het bestaande reglement een paar
kleine wijzigingen worden voorgesteld,
waarvan de voornaamste is om de
instelling zo nauw mogelijk aan het
jUUDE BURG
Op 27 Februari 1850, dus ruim
100 jaar geleden, wend op een Nuts-
avoiid van het Departement Heus
den, ©en dichtstuk uitgesproken, dat
ons dezer dagen, toevalligerwijze in
handen kwam. Een feit op zichzelf,
om onze lezers dit dichtstuk thans
nog eens voor te leggen en hen een
nutsavond uit die tijd te doen ken
nen. Ons verlangen om dit te doen,
werd nog versterkt door de omstan
digheid, dat de légende die in het
dichtstuk wordt verteld, speelt om
de burcht Nyenrodie, die, zoals wordt
beweerd, ander Oudheusden heeft ge
staan.
In het voorbericht wordt verteld,
dat het dichtstuk werd voorgelezen
ter vervanging van een redevoering
die door een der leden zou zijn voor
gedragen, waarin deze evenwel door
huiselijke omstandigheden werd ver
hinderd.
Ter opheldering gaan eerst enige
aantekeningen, die achter in het
dichtstukje zijn aangebracht, door
ons vooraf voor een beter begrip van
het daarna te volgen gedicht.
De Redactie.
Dat er eens een aanzienlijke burg
miet de naam Nyenroide bestaan
heeftis buiten alle twijfel. Hij lag
aan de oever van de Maa;s, onder
Oudheusden dicht bij de tegenwoor
dige grote uitwateringssluis te Doe
veren. In een folio handschrift uit
het begin der vorige eeuw, dat aan
de Bibliotheek van het Noord-Bra
bantse genootschap van kunsten en
wetenschappen behoort, en waarvan
de titel is: Beschrijving© der Stad
en Lande van Heusden, miet de ver
dere zaken daartoe behorende, in
'tligt gebragt door D. Théodorum
Groen, Heusdanum V.D.M., eertijds
in Maastrigt, daarna In den Bos, na-
geschreeven en vermeerderd miet de
hand van K. van Alkemade, met ver
meerderingen en aantekeningen van
P. van der Schelling; leest men op
bladz. 90: „onder voornoemde heer-
lijkheyd Outheusden is ook gelegen
het huys genaamt Nieuwenroy, waar
van de oude mueren m vervallen
fondamenten uitbrengen, dat het eer
tijds een groot en heerlijk slot of
kasteel is geweest. Doch wanneer
het zoo vervallen en verdestriieert is,
kan ik niet wee ten".
Het lag op een hoogte, welke se
dert enige jaren is geslecht. Bij djip
gelegenheid kwamen de uitgestrekte
fundamenten weder té voorschijn,
welke ik destijd meermalen gezien
heb. Nog tegenwoordig heet de plaats
Nieuwenrode.
Het geslacht van Nyenrode was
zeer oud. In het jaar 1311 wordt
o.a. gewag gemaakt van zekere „Gijs-
bert van Nyenrode knape en swa-
gber van Johan van Alblas".
In 1537 werden door Hertog Wil
lem van Beieren aan Heusden twee
handvesten verleend, d© enie van tol
en de andere tot een vismarkt. Bij
beiden was Gijsbert van Nyenrode
een der getuigen.
Bij de regel in het gedicht: „Op
ridder, naar Jeruzalem", dient ter
verduidelijking dat ook de .edelen
des Lands van Heusden deelnamen
aan de kruistochten, want onder Kei
zer Koenraad III trok Heer Willem
I van Heusden, in 1147, mede naar
Palestina, en kwam van daar behou
den terug. Zijn 'kleinzoon Jan IV,
drukte het voetspoor van zijn. groot
vader en toog met Hendrik, Hertog
van Brabant, ter kruisvaart naar liet
Heilige Land, waar hij tot Ridder ge
slagen werd; en Heer Jan VI, die in.
1279 overleed, had deelgenomen in
de laatste kruistocht.
Den Sareceenen nooit: De Ara
bieren noemden zich in Europa Sa-
raceenen, d.i. Oosterlingen Ojider de
ze naam verstaat men echter eigen
lijk de Seldschukken of urken, die,
onder hunnen Emir Antok, Palestina
in 1084 aan de Arabieren ontwel
digden. Oorspronkelijk waren zij een
nomadische, krijgszuchtige stam uit
Tartarije, vde woonplaats der oude
Scythen en Massage ten. Zij Jegden.
de Christenen, bij hun bedevaarten,
naar het heilige graf, de grootste
moeilijkheden in de weg, of liever:
zii plunderden en vermoordden hm.
DE BURG NYENRODE»
Waar ginds nog 'tkleine Oudheusden
ligt, -
Besproeid door d'ouden vloed
Der Maas, die langs zijn beemden
schiet
En kronklend zeewaarts spoed:
Daar lag weleer een grijze burg,
Met torens, hemelhoog,
Met muren, ellen dik en zwaar,
Voor 's wandlaars starend oog.
Reeds lang ligt de oude brug ter neer,
En is tot puin vergaan;
En 'tpuin voedt op den vetten grond,
Het weligst golvend graan.
Dat deed de tijd, die alles sloopt
En niets op aarde ontziet: 1
Die én het hechstè arduin vergruist
En 't broze dak van riet.
De naam van Nyenrode alleen
Is in gedachtenis
Nog pver; tot ook zelfs die naam
Weldra vergeten is.
Maar wat "Verga, of wat verdwijn',
'tGeen dé ér ems is geschied,
Blijft altijd in herinnering
En slopen de eeuwen niet!
Daar woonden Didrik en zijn gé
(Mathild© was haar naam)
Gelukkig: want de reinste min
Verbond hen beiden zaém.
Met onverdeelde huwlijkstrouw
Hing zij haar echtvriend aan.
Hem scheen een leven zonder haar,
Het akeligst bestaan.
Wie was, aan zijne borst geleund,
Gelukkiger dan z ij
Wie voelde, rustende aan haar hart,
Zich zaliger dan hij?
'Zo vlogen zeven jaren hem,
Voor 'tlievend echtlijk paar,
En Nyenrode schéén him toe
Of 't enkel hemel waar.
(Wordt vervolgd).
Het boek
van de film
Met 16 filmfoto's
Geb.
'slechts
'Ieder die de film gezien heeft, zal dit
meeslepende filmverhaal willen bezitten.
I
