f
Het programma van het nieuwe Ministerie
Hoe verschillende plaatsen in onze omgeving den oorlog doorstonden
Officieele Bonaanwijzing.
waarin opgenomen„NIEUWSBLAD voor het Land van Heusden en Aitena, de Langstraat en de Bommelerwaard"
2E JAARGANG, NO. 33
MAANDAG 2 JULI 1945
Uitgever: K. VELTMAN te Drunen Algemeen Redacteur: J. H. ROZA te Heusden Drukkerij: FIRMA L. J. VEERMAN te HeusdeH
Verschijnt Maandag en Vrijdag Abonnementsprijs: f 1.95 fper 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct. Advertentiën 20 cent per regel
Omtrent de zuivering zei de
Minister-president, dat zuivering
van de ambtelijke en de bedrijfs
wereld en de berechting van land
verraders en collaborateurs een niet
minder belangrijk onderwerp is.
Doortastendheid aan den eenen
kant en overzien van de consequen
ties van de maatregelen die men
daarbij neemt aan de andere zijde,
is ook ten aanzien van de zuivering
volstrekt geboden. Doortastendheid
omdat zoo spoedig mogelijk aan
dit kankergezwel in ons volksleven
een einde moet worden bereid en
tevens om er voor te zorgen, dat
men na een bepaalden termijn ook
een zekere kans heeft, dat men
geen personen, die zich tijdens de
bezetting onvaderlandslievend heb
ben gedragen, op verantwoordelijke
posten kan tegenkomen. Doortas
tendheid ook van invoering van
een algemeen geldende regeling,
die de mogelijkheid biedt en de
voorwaarden schept dat het bedrijfs
leven door middel van tuchtrechte
lijke beoordeeling wordt gezuiverd,
terwijl de wederopbouw van het
bedrijfsleven niet meer dan strikt
noodig is wordt gestoord. Aange
zien zeer velen in ons bedrijfsleven
dikwijls noodgedwongen of ook
indirect in meerdere of mindere
mate voor den vijand hebben moeten
werken, zal de verwijdering en
vrijheidsberooving zichinhDofdzaak
moeten beperken tot de ernstige,
directe gevallen. Ingrijpende finan-
cieele maatregelen echter zullen
iedere soort, uit hoofde van samen
werking met of hulpverleening aan
den vijand verkregen winst teniet
moeten doen.
De zuivering van de pers dient
snel te geschieden. Over de moge
lijkheid tot verschijning of over
definitief verbod van op grond van
het persbesluit, verboden bladen
zal zoo spoedig mogelijk een beslis
sing worden genomen. Hierbij zul
len in ieder geval de rechten van
de bonafide illegale pers behoor
lijk gewaarborgd worden.
Over de leniging van den stof-
felijken nood van een gedeelte der
bevolking sprekende, zei de Minister
president, dat niet alleen de voedsel
voorziening, doch ook de ontzet
tende nood op het gebied van huis
vesting en huisraad, van kleeding
en schoeisel dringend voorziening
eischt.
De Regeering zal er alles op zet
ten het Nederlandsche volk te door
dringen van het besef, dat onze
arbeidskracht vrijwel het eenige is,
dat ons gelaten werd en deze zelfs
nog lang niet in de mate als voor
den oorlog. Werkelijke welvaart
voor iedereen kunnen wij alleen
maar opbouwen op den grondslag
van het herstel van ons productie
vermogen, d w.z. door arbeid, zoo
lang wij daar ook in de praktijk
van ons leven geen ernst mee maken,
blijven wij een volk van arme mcn-
schen
Dat is de eerste phase, waarin
wij ons thans nog bevinden. In deze
phase en in afwachting van de re
sultaten van den wederopbouw zal
al hetgeen noodig is, zoo mogelijk
moeten worden ingevoerd, van
rijwielbanden af tot schoenen en
ondergoed toe. Tegelijk moet ech
ter een beroep op de bevolking
worden gedaan om vooral hun, die
in de zoo jamrierlijk geteisterde
streken een nieuw leven moeten
beginnen, dit eenigszins dragelijk
te maken. De Regeering vertrouwt,
dat de vrijwillige inzameling van
huisraad enz. voldoende resultaten
zal opleveren om andere maatre
gelen overbodig te maken. Zij staat
echter wel op het standpunt, dat
het in beginsel ongeoorloofd is, dat
de eene burger, ten gevolge van
oorlogsvernielingen geen stoel meer
heeft om op te zitten en de ander
over huisraad beschikt, dat hij
slechts eenmaal in de week of in
het geheel niet gebruikt. Deze eerste
poging tot gelijkmatige verdeeling
van het beschikbare is niet alleen
noodig om onze getroffen mede
burgers aan het noodigste te hel
pen, maar zij zal ook voor de saam-
hoorigheid van nut zijn en op den
levensmoed der getroffenen een
stuwende werking uitoefenen Zij
zal ook deze menschen weer het
besef geven van de mogelijkheid
den weg omhoog te betreden en
hun plaats in het arbeidsproces
van het Nederlandsche volk op
nieuw in te nemen, teneinde dus
allen tezamen door inspanning van
ons aller krachten te geraken tot
herstel van ons productieapparaat
en langs dezen weg de eenige die
voor ons bestaat, tot grooter wel
vaart.
Bedrijfsorganisatie.
De regeering zal een regeling
ontwerpen voor de organisatie van
het bedrijfsleven in groote samen
vattende eenheden, waarin over
heid, ondernemers en arbeiders hun
plaats verkrijgen, welke organen
onder goedkeuring van hooger ge
zag, algemeen bindende regelingen
zoowel op sociaal als op economisch
terrein voor de bedrijfstakken
kunnen vaststellen.
Voedselvoorziening.
De voedselvoorziening van ons
volk baart nog vele zorgen. Het is
aan de thans afgetreden regeering
gelukt met de krachtige hulp van
onze bondgenooten, om reeds zeer
snel na de volledige bevrijding den
ergsten honger te stillen. Doch
reeds spoedig zullen wij op eigen
krachten deze taak moeten voort
zetten. Slechts indien de geheele
bevolking, in alle sectoren van het
bedrijfsleven, haar plicht verstaat,
zal het mogelijk zijn om te voor
komen dat het tegenwoordige rant
soen moet worden verminderd.
Financiën.
De voornaamste financiëele pro
blemen, waarvoor ons land is ge
steld zijn in drie groepen te ver-
deelen
1. de vaststelling en regeling
van de erfenis der laatste 5 jaren.
2. de financieering van de loo-
pende buitengewone uitgaven voor
de oorlogvoering, de noodhulp en
den steun bij den herbouw en het
op gang brengen der bedrijven.
3. de dekking der normale pu
blieke uitgaven met inachtneming
van een groeiende overheidstaak.
Wat de vaststelling van de erfe
nis der laatste 5 jaren betreft, zal
erkenning van de bestaande open
bare schuld, inclusief het uitstaan
de (en bonafide verkregen) staats-
en centrale bankgeld, en het toe
kennen van een economisch en so
ciaal verantwoorde tegemoetkoming
in geleden personeele en materieele
oorlogsschade als een nationale
verplichting moeten worden be
schouwd. In verband met de rege
ling dier erfenis zal er in de eerste
plaats voor moeten worden gezorgd
dat de bestaande geldovervloed
geen ontoelaatbare prijsstijging
veroorzaakt, resp. het voortbestaan
van een zwarte markt in de hand
werkt, en dat deze overvloed daar
toe zoo spoedig mogelijk verdwijnt.
Aan het eind van zijn uiterst be
langrijke rede deed Minister Scher-
merhorn een beroep op degenen,
die geroepen worden naar belang
rijke, doch vaak ook onaangename
posten, niet te weigeren, maar zich
gaarne voor het vaderland beschik
baar te stellen. Den ambtenaren,
die in sterke mate het gezicht van
de overheid bepalen, riep hij even
eens op tot medewerking, tot ver
wijdering van alle bureaucratie en
eiken vorm van corruptie, opdat
het vertrouwen in hen wordt her
steld.
Het volk verzocht bij in de Re
geering de Centrale P K. te zien,
die in Godsvertrouwen afgaat op
haar doelhet herstel van Neder
land. Het gaat om het »nu of nooit«,
zooals de Koningin zeide, misschien
wel om het »er op of er onder
VEEN. Toen de geallieerden in
1944 de Bergsche Maas nader
den, Geertruidenberg, Keizersveer,
Waalwijk en op 5 November Heus
den bevrijdden en bezetten, meen
den de burgers van deze streek,
dat hun bevrijding nu ook nog
slechts een kwestie van dagen zou
zijn. Het gevolg daarvan was, dat
de ondergrondschen, die tot op dat
oogenblik werkelijk steeds onder
gronds hadden gewerkt, vrijmoe
diger werden, te meer wijl het
aantal moffen dat zich in deze
streek bevond slechts zeer gering
was.
De ondergrondschen uit deze ge
meente hebben zeer veel goed werk
verricht, zij hielpen mede, personen
die door de duitschers werden ge
zocht, te doen verdwijnen, stonden
in contact met den heer J. de Rooij
uit Sprang, die als een held zijn
leven heeft geofferd voor de goede
zaak eu die zeer veel heeft bijge
dragen den aanval, die omstreeks
Kerstmis en Nieuwjaar van uit het
Land van Heusden en Altena, door
de Duitschers in de richting Tilburg-
Antwerpen zou worden gelanceerd,
te doen mislukken. Op zijn ge
schiedenis hopen wij in een later
nummer terug te komen.
In die eerste dagen sloot zich bij
de ondergrondschen een duitsch
militair aan, die was ondergedo
ken en zich zoo mooi wist voor
te doen, dat hij vaak hun bij
eenkomsten bijwoonde en daardoor
met de namen van verschillende
personen en hun handelingen op
de hoogte kwam Toen de gealli
eerden op zich lieten wachten en
dagen weken werden, daarbij in
December, tegen Kerstmis, het aan
tal duitschers belangrijk toenam,
een groote macht met veel materi
aal werd in deze streek geconcen
treerd voor bovengenoemden aan
val, ontpopte deze duitscher zich
als verrader en werden een aantal
personen uit deze gemeente en
omgeving gearresteerd en naar
Utrecht overgebracht. De arrestatie
vond plaats op den len Kerstdag
Op den len Januari werd opnieuw
een aantal personen gearresteerd
van hier en ook uit Wijk, die in
de kerk en in een paar woningen
werden opgesloten, met hen de
gemeente-veldwachter De Bruijn.
De heer D. Nieuwkoop, die niet
spoedig aan een bevel der moffen
voldeed, werd op bed doodgescho
ten. Een 15-tal werd den volgenden
dageveneensnaar Utrecht vervoerd,
de meesten werden evenwel na
verhoord te zijn weer vrijgelaten.
Een van hen Frans v. d. Velden
wist uit Utrecht te ontsnappen,
heeft eerst in Gorinchem, daarna
in Aalst en Veen ondergedoken ge
zeten tot den dag van de algeheele
bevrijding.
Mededeelingen van den
Distributiekring 251, Waalwijk
In het tijdvak van 24 Juni t.m. 7 Juli '45
zijn de navolgende bonnen der bonkaarten
7e periode geldig verklaard
AARDAPPELEN, A 28, B 28, C 28, D 28, E 28,
Aardappelen 2 kg. M 28 Aardappelen
1 1/s kg.
VLEESCH, A 28b, B 28b, C 28b, D 28b, E 28b
Vleesch 125 gr. M 28a, 100 gr.
ONTBIJTKOEK, 180 alg. halve koek. Voor-
inleveringsbon.
RIJSTPUDDING, D63 Reserve 12 ounces is
plm. 336 gr. Voorinleveringsbon.
Toelichting. De geldigheidsduur van deze
bonnen vangt aan op den dag, waarop zij
worden gepubliceerd en eindigt op 7 Juli
1945.
De bonnen 180 alg. en D 63 reserve die
nen door het publiek vóór 8 Juli a.s. bij
een winkelier te worden ingeleverd, desge-
wenscht tegen afgifte van een ontvangst
bewijs.
Genoemde bonnen mogen uitsluitend
worden aangenomen door die winkeliers,
welke deze artikelen voorheen regelmatig
voerden.
De heeren H. v. d. Maaden, re
servekapitein van het Ned. leger
en G. C. Tameris uit Wijk, de heer
v. d Zee uit Poederoijen en verder
de heeren de Bruijn, gem.-veldw.,
Cor v. Ballegooijen, W. F. Colet en
K. Hazeleger werden op het fort
de Bildt, door de Duitschers gefu-
sileerd.
Op Woensdag 4 Juli worden hun
lijken naar hier vervoerd en wordt
in de Ned. Herv. Kerk een lijkdienst
gehouden.
Verder had de gemeente ook te
lijden door bombardementen uit
vliegtuigen en door granaatvuur.
Zeven woningen werden daarbij
totaal, 5 zwaar en een groot aantal
meer of minder beschadigd.
Op 5 Januari vond een bombar
dement plaats, dat waarschijnlijk
bedoeld was op den toren. De wo
ning en slagerij van J. van Tilburg
werd geheel verwoest Op slag ge
dood werden J. v. Tilburg, diens
echtgenoote, zijn zoon en dochter
met haar man en 2 kinderen. Ver
der Ivo 't Lam benevens de vrouw
van H. Duister en een evacué uit
Zeeland, Huizer genaamd, die toe
vallig in de slagerij waren om
vleesch te halen. Behalve genoemde
personen werden ook eenige duit-
sche militairen gedood. Er vielen
verscheidene bommen die het ge
meentehuis en de pastorie der Ned.
Herv. Kerk troffen en totaal ver
nielden. De toren werd niet geraakt
wel werd de kerk vrij ernstig be
schadigd, echter niet zoo of de
diensten kunnen er nog in plaats
vinden. Ook de Geref Kerk liep
ernstige schade op, doch ook daarin
vinden nog de diensten plaats. De
openbare school bekwam eveneens
belangrijke schade
Door granaatvuur werden nog
gedood D. Verbeek en 5-jarig zoon
tje en een paar geëvacueerden.
Woensdag na Paschen vond weder
een bombardement uit vliegtuigen
plaats op Aalst en Veen. waardoor
de woning van de Wed v. d. Vel
den afbrandde en verschillende
diepe bomtrechters werden veroor
zaakt. In totaal moesten in Veen
door fusileering, bommen en gra
naten 19 slachtoffers het leven laten,
terwijl het verdere aantal dooden
in 4 maanden tijds 50 burgers en
17 militairen bedroeg, een groot
aantal.
Vele auto's, wagens, fietsen, paar
den en vee werden door de duit
schers gevorderd en veel werd er
ook gestolen, al behoefde Veen niet
te evacueerer»
■nriMMMMfan
van ALTÉNA