De aardappel in het centrum der
belangstelling.
Firma C. HONCOOP
Hoera
P. v. d. Velden - Wijk en Aalburg
Veen No. 7.
OPROEPING
gevraagd een Onderwijzeres
Middenstandsdiploma
Grafwerken - Gedenksteenel)
Oorlogsmonumenten
Tijdens de bezetting
Hebt U nog een rijwiel
Normale reparaties
Technisch Bureau „Elgo"
Prima Eikenhouten Spekkuipen
en Eiken Waschtobben.
Eiken Dressoirs en Stoelen
Bakkersbediende
en. Bakkersleerling.
EEN VOERMAN
met 2 paarden en karren.
Openbare Vergadering
Aanbesteding.
„Qorinchemsche
Steenhouwerij"
Verzoeke inlichtingen
meegevoerd paard.
£Wie wil ruilen ?j
Burgerlijken Stand
Advertentiën
H. KANT.
ANNA ELIZABETH VAN VUGT,
J. R. RIETRA
PETROLEUMVERGASSERS
het bouwen van een GEBOUW
DIENENDE TOT NOODKERK, op een
terrein gelegen aan het Laantje
te Werkendam.
FA. P. J. DE GROOT ZN.
Herstel of vernieuwen van liet door
't oorlogsgeweld beschadigd Grafwerk.
P. A. ROMBOUT
Almkerk
I
Kwam hij al in het Paradijs voor?
De oogst is in vollen gang.
In ons land in het algemeen en in
het Land van Altena in het bijzonder,
blijft men zcih nog steeds Tcrachtig toe-
leggen op den verbouw van den aard
appel.
Door de inundatie van groote gebie
den langs de Bergsche Maas, is de aard
appelopbrengst dit jaar in het Land van
Heusden en Altena beduidend minder
dan in normale jaren.
Dat men zich al meer en meer op
den verbouw van dit product ging toe
leggen. bewijzen wel de volgende cij
fers: In 1898 was nog maar een op
pervlakte bepoot van 150.000 ha; in
1921 als van 178.000 ha. Bovendien was
de oogst per ha grooter. Bracht n.l.
een ha in 1898 maar 184 hl op, in
1921 al 212 hl.
Was 1921 een goed aardappel jaar ge
weest, dan zou de opbrengst wel plm.
240 hl per ha zijn geweest.
Men stelt dan ook alle pogingen in
het werk, om de opbrengst te vergroo-
ten en het product zelf te verbeteren.
De geschiedenis van den aardappel
is heel oud. De bewoners van Peru
moeten de voedzame knollen, met hun
hoog zetmeelgehalte al gekend hebben,
evenals die van Chili. En wanneer Co
lumbus Amerika in 1492 ontdekt, maakt
hij ook met den aardappel kennis.
Enthousiast teekent een schrijver aan,
dat de knol weliswaar onaanzienlijk
was, maar dat het ontdekken er van,
waardevoller was, dan de ontdekking
van alle specerijen van het Oosten.
Een eeuw lang zwijgt de geschiede
nis dan over het „onaanzienlijke knolge
was."
Iin plm. 1565 echter neemt de sla
venhandelaar Hawkins in Santa Fé
aardappelen in, als proviand op zijn
schepen
Wie echter de eerste importeur van
den aardappel in Europa geweest is,
staat niet vast.
Was het Francis Drake, die in 1586
de knol in Engeland bracht? Latere
onderzoekingen wijzen aan, dat hjij! een
soort van aardappel importeerde, uit
Peru en Chili. Anderen beweren, zoo
als hierboven is vermeld, dat dit de
gewone aardappel was.
De door Hawkins ingevoerde aard
appelen, boekten maar weinig succes.
Sir Walter Raleigh bracht in 1584
de eerste aardappel in Ierland.
Spaansche zeelieden hadden echter,
al enkele tientallen jaren eerder, de
aardappel als curiositeit uit Zuid-Ame-
rika meegebracht. Maar populair werd
de bruine knol niet spoedig. Er waren
ook godsdienstige bezwaren.
De Puriteinen in Schotland b.v. ston
den afwijzend tegenover den aardappel,
omdat hij in den Bijbel niet voorkwam*
anderen meenden, dat de aardappel de
verboden vrucht was, waarmede *Eva
Adam had verleid. Alleen als decora
tieve plant werd aardappel lange
tijd gebruikt. De bloesems werden ge
plukt en in het haar gedragen.
Wanneer Sir Walter Raleigh, na een
lange reis uit Virginia is teruggekeerd
poot hij naast de tabaksplant, die hij
meegebracht heeft, ook de curieuze aard
appelplant op zijn akker uit.
Deze plant groeit uitstekend en de
zwarte bessen, die ze draagt, zet hij
zijn kennissen, die b(ij hem komen dinee-
ren voor. Het consumeeren dezer vruch
ten bekwam het elite gezelschap even
wel bitter slecht en de gastheer, ver
toornd, liet de exotische planten uitroei
en. Een knecht echter, die dit jammer
vond, behield enkele knollen voor zich
en bevond, dat ze, gestoofd en met
vet besmeerd, heerlijk smaakten.
Nu ziet Raleigh zijn fout in en
voortaan kweekt hij aardappels en ver
dient er veel mee.
De aardappel is dan ook het eerst in
Ierland ingeburgerd.
In het toenmaals zoo rijke Frankrijk
evenwel kon de aardappel geen ingang
krijgen. Als echter in 1796 er hongers
nood heerscht, neemt men in Frankrijk
ook een proef met het nieuwe volks-
voedsel.
Handig wist minister Parmentier de
verspreiding van den aardappel te be
werken. Niet alleen gaf hij een groot
aardappeldiner, waarbij ook de beroem
de Fransche, natuurkundige Lavoisier en
de Amerikaansche geleerde Benjamin
Franklin aanzat, maar ook liet hij bii
zijn aardappelvelden de wacht houden
en vaardigde hij een wetsbepaling uit,
waarbij het op strenge straffen verbo
den was, aardappelen van deze velden
te rooien. Toen bereikte de minister
eindelijk zijn doelHet verbodene lok
te. 's Nachts werden strooptochten ge
daan, velen trachtten nu van de ver
boden knollen him deel te krijgen. Zoo
werden ze dagelijksch voedsel.
In ons land at de „kleine-man",
aanvankelijk aardappelende hoogere
stand niet. Toen zware onweders een
jaar den graanoogst grootendeels had
den vernield, moest men wel naar „bij
voeding" omziende aardappel kwam
in tel. En hij neemt tot nu toe een
groote plaats in in het dagelijksch ge
recht.
Over een groot gedeelte van de<
aardoppervlakte wordt de voed
zame knol verbouwd. Tot ver in het
Noorden treft men hem aan en tot 1400
meter hoogte in de Zwitsersche bergen.
Thans vormt hij wel de hoofdschotel
van den maaltijd,
Vooral dit jaar waren heel wat aard
appels door de aardappelziekte aange
tast en door het vroeg voorkomen dezer
ziekte, heeft zich heel vaak de zwam
reeds in de knollen genesteld. Deskun
digen jaden daarom aan, het aardap
pel rooien vooral te doen plaats vinden
bij droog weer, om rotting te voor
komen. Ook wordt de raad gegeven,
de aardappels niet gauw te kuilen en
de aardappelhoop van boven maar licht
af te dekken.
Door de oorlogsomstandigheden heb
ben de aardappelvelden niet die behan
deling gekregen, die ze vereaschten.
Zoo kon men meermalen opmerken,
dat de planten, niet groot en forsch
werden, maar door het gebrek aan fos
faat klein en gedrongen bleven.
Ook gebrek aan kali was te bemer
ken aan de planten: de bladeren kre
gen een feller glans, en stierven, na
een bronskleur gekregen te hebben,.;
spoedig af.
HEUSDEN.
Geboren: Adrianus Johannes, z. van
A. F<. v. d. Berg en M. G. v. Zons-
beekJan Johannes, z. van J. M. van
Hemert en van J. N. de Bruin.
Ondertrouwd: Hendrikus G. Clerkx
26 j. en Louise E. Couwenberg, 25 j.;
Getrouwd: Arnoldus F. v. Dal. 22 j.
en Adriana M. Winkel 24 j.Jacobus
P. Verhoeven, 26 j. en Johanna H.
v. d. Staak, 22 j.
Overleden: Adr. v. Sprang, wedn.
van J. H. v. Hemert 86 j.; Adrianus
W. v. Campenhout, 11 w.; Nicolaas
Schellekens, 27 j.; Huibert Jan van
Helden, 4 m.Jacob A. Dekker, wedn.
van P. Struyk, 53 j.
SPRANG CAPELLE.
Over de maand September.
GeborenGerritdina M., d. van A.
Winkel en A. M. C. van HamBer
in,ardus, z. van J. v. d. Laan en A. P.
in 't VeldPoulus, z. van P. v. Zeist
en M. v. d. Schans; Jacobus P., z. van
P. A. Heurter en J. Versteeg; Antonius
A., z. van A. A. Mangels en A. v. d.
Schagt; Pieter C. M., z. van J. v. Baa
ien en H. A. C. Langeweg; Adriaan
H., z. van H. J. Brouwers en P. W.
Broeks; Cornelia J., d. van L. E. v.
Pelt en J. v. Oosterhout; Johanna M., d
van J. v. Tilborgh en M. Rijkers;
Teuntje A., d. van A. Roosenbrand en
T. Burghout.
Getrouwd: A. v. Dongen 34 j. en
J. Verduijn 28 j.; M. Rijken 29 j. en
F. C. Kerst 24 j.; L. Meter 28 j. en J.
Tieleman 21 j.; A. L. Groeneveld 20 j.
en A. D. Kuijsten 18 j.; S. A. Kru'ijf
23 j. en M. J. v. Beek 23 j.; A. Hol
lemans 25 j. en E. de Rooij 24 j.;
H. Koops 31 j. en J. Chabot 25 j.;
A. J. Verhagen 31 j. en C. M. de Bie
30 j.; S. Ros 28 j. en M. A. de Rooij
27 j.
Overléden: A. M. v. d. Schans 69
j. echtg. van M. Rijkers; C. Mole-
graaf 86 j. wiedn. van M. de Bie; A.
G. Haverhals 2 j., d. van M. Haver-
hals en G. W. Mande makersD. W.
Ramsteijn 57 j. echtg. van J. C. v. d.
Cloe.
Voor de vele bewijzen van deelneming,
ondervonden bij het overlijden van ons
innig geliefd Dochtertje en Zusje,
betuigen wij onzen hartelijken dank.
Uit aller naam:
Familie O. VAN VUGT.
Giessen, 8 October 1945. 10
[M. HONCOOP)
is vanaf heden weer telefonisch te bereiken
Eenige en algemeene kennisgeving.
Overleden, tijdig voorzien van de H.
Sacramenten der Stervenden, onze dier
bare Echtgenoot, Vader, Behuwd- en
Grootvader,
De Weledgestr. Heer
Notaris te Dussen,
Echtgenoot van
Mevr. E. RIETRA-Janssen de Poorter,
in den ouderdom van 85 jaar.
Dongen, E. Rietra-Janssen
de Poorter.
Den Haag, Dr. R. Rietra S. J.
Djokjakarta, W. Rietra S. J., Pastoor.
Oure Preto, H. Rietra.
Brazilië, N. Rietra-Torres
en kinderen.
Leiden, B. v. Tuyn-Rietra
A. v. Tuyn en kinderen.
Dongen, A. Rietra.
Beemster, L. Ruygrok-Rietra
Mr. J. Ruygrok en kinderen.
Kaatsheuvel, N. Rietra, Kapelaan.
Dongen, M. Brokx-Rietra
Dr. W. Brokx en kinderen.
Rotterdam, L. Rietra
R. Rietra-Mehring en kind.
Dussen, A. Rietra
Dongen, 4 October 1945.
De plechtige H. Mis van Requiem zal
plaats hebben op Maandag 8 October
te 10 uur in de St. Laurentiuskerk te
Dongen, waarna begrafenis op het R K.
kerkhof te Dussen.^ 40
Het eerste schaap is over den dam.
Het rijksbureau voor de Metalen-
verwerkende industrie heeft mede-
gedeeld, dat de distributie van
geen doorgang meer vindt.
Deze zijn nu zonder vergunning
te verkrijgen bij
Het »Vofa" kooktoestel kost slechts f 9,75
»Vofa" mag in geen enkel huis
gezin ontbreken.
20 »Vofa" is zeer zuinig in 't gebruik.
GEVRAAGD: 7
Brieven onder No. 61 a. h. Bureau v. d. Blad.
onder
8
BIEDT ZICH AAN 9
Genegen om alle werk te doen. Liefst in
Land van Altena. Brieven onder No. 60
aan het Bureau van dit Blad.
Aan de Openbare Lagere School te Hank,
gemeente Dussen, wordt
met bevoegdheden j. en k.
Sollicitatiestukken inzenden aan den Bur
gemeester van Dussen vóór 20 October 1945.
Geen bezoek d«n na oproeping 13
Arbeiders en Middenstanders van
Wijk en Aalburg.
Bezoekt de
welke gehouden zal worden op Woensdag
17 October a.s., 's avonds 7 uur in het
Vereenigingsgebouw te Wijk, waar de Heer
G. v. d. Vliet, Voorzitter der Vereenigde
Ziekenkassen «Gorinchem en Omstreken",
zal spreken over het nnt en de noodzakelijk
heid van het Lidmaatschap eener Ziekenkas.
Komt allen en sluit U aan bij de Ziekenkas.
Het is Uw aller belang.
17 Het voorloopig Bestuur.
Namens de Ned. Herv. Kerk en de Geref.
Kerk te Werkendam, zal ondergeteekende
op Zaterdag 20 October 1945, onder Pro-
testantsche aannemers, trachten aan te be
steden
De besteding geschiedt in perceelen en
in massa
Hout en steenen zijn aanwezig.
Bestek en teekening a f5,— per stel
verkrijgbaar bij
P. 1. VAN BERCHUM Jr.
22 Architect Werkendam.
De cursus voor het
begint spoedig.
Opgaven tot deelname worden schriftelijk
ingewacht. Ook zij, die zich reeds eerder
opgaven, worden verzoch, dit nogmaals te
doen.
13 Putterstraat O 63, Heusden.
Concordiaweg 21 23 Qorinchem.
Ook het adres voor
Eigen ontwerpen.
18
waren wij paraat. Steeds kon U op
ons rekenen. En ook nu staan wij
U weer ten dienste. Niet met mis
leidende reclame of waardelooze
voorrangslijsten. Maar om Uw ver
gunningen. voor rijwielen en banden
correct en zoo vlug mogelijk te be
handelen. Levert bij ons in. U ont
vangt voor elke vergunning een be
wijs en van een zoo vlug mogelijke
levering kunt U verzekerd zijn.
dat het opknappen waard is, wij
moffelen weer voor U.
aan Philips, Erres en Waldorp radio
toestellen, binnen 8 dagen. Andere
merken zoo vlug mogelijk Ook
reparatie van handdynamo's en
droogscheerapparaten.
33 EETHEN (bij Waalwijk)
- Officieel erkend Philips radio service. -
omtrent een door de v. m. D. W.
SignalementBruin, warmbl. landb. tuig-
paard.
Afteekeningenvoor witvoet half been,
brede bles en onderlip, rechts achter witv.
half been, links achter witvoet. Geslacht
merrie, geb. jaar 1936.
Inlichtingen word n ingewacht door J. H.
VAN BEUS1CHEM, M 146, LIENDEN
bij Tiel. 15
TE KOOP:
Bestel zoo spoedig mogelijk.
Beleefd aanbevelend,
11 C. TIMMERMANS,
Perzikstraat B 4, WIJK bij Heusden.
een goed onderhouden Kinderwagen tegen
Schapenwol of andere 1 paar br. Schoentjes
maat 29 in goeden staat tegen dito m. 28
en een nieuw Hobbelpaard, ook genegen te
ruilen. u -JtZ
H. BENEKER-DE JOODE
Burgem. v. d. Lelijstraat B 148b
11 WOUDRICHEM.
Uit voorraad leverbaar:
op Schadekaart.,'
Aanbevelend, 10
