De toestand in Oost-lndië.
Min. Schermerhorn voor de radio.
Officiëele mededeelingen
waarin opgenomen„KIEUWSBLAD voor het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard"
DRUK- EN BINDWERKEK
Firma L. J. VEERMAN
2E JAARGANG. No. 64
VRIJDAG 19 OCTOBER 1945
und van altena
Uitgever: K. VELTMAN te Drunen Algemeen Redacteur: J. H. ROZA te Heusden Drukkerij: FIRMA L. J. VEERMAN te Heusden
Verschijnt Maandag en Vrijdag Abonnementsprijs: f 1.95 per 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct. Advertentiën 20 cent per regel
In de laatste dagen der vorige week
zijn de onlusten in Indië sterk toege
nomen. In Soerabaja namen de nationa
listen de Japansche troepen gevangen,
veroverden tanks en pantserwagens en
bezetten het vliegveld.
In Zuid-Batavia hadden schietgevech-
ten plaats. Een Nederlandsche officier
It. B. de Koning, een Indo-Europeaan en
vier Indonesiërs werden gewond, 36
Indonesiërs werden gearresteerd.
Ook in Bandoeng hebben zich onge
regeldheden voorgedaan tusschen Ja
panners en Indonesiërs. Zaterdag her
stelden de Japanners weer de orde.
Een Nederlander, v. d. Kloes, overleed
tengevolge van mishandelingen door In
donesiërs.
Zaterdagavond bracht de radio het
bericht dat het hoofdkwartier van het
Indonesische volksleger een proclama
tie heeft uitgevaardigd waarin de oorlog
wordt verklaard aan de Nederlanders,
Indo-Europeanen en Ambonneezen op
Java. De proclamatie beveelt den Indo
nesiërs den guerilla-oorlog te begin
nen, en zegt: wanneer de zon onder
gaat. zijn wij, het Indonesische volk, in
oorlog met de Nederlanders. Bij deze
verklaring bevelen wij alle Indonesiërs
hun vijand te vinden een Nederlan
der Europeaan of Ambonnees. Oor
logswapenen zijn alle soorten vuurwa
penen, ook vergif, vergiftige pijlen),
brandstichting en alle soorten wilde
dieren bijvoorbeeld slangen. De gue-
rilla-oorlog zal gelijken tred houden
met de economische oorlogsvoering
aan geen enkelen vijand mag voedsel
verkocht worden. De markten moeten
streng bewaakt worden en zij, die voed
sel verkoopen aan onze vijanden zullen
streng worden gestraft.
Op dezelfde wijze als indertijd Ja
pan en Duitschland bereidde Soekarno's
regeering de oorlogsverklaring voor
door valsche verklaringen en beschul
digingen aan het adres der Nederland
sche Regeering.
In een boodschap der Soekarno-re-
geering aan Fenner Brokway wordt be
weerd dat de Nederlanders roode kruis-
vliegtuigen bezigen om voormalige
krijgsgevangenen en geïnterneerden van
wapenen te voorziendat Nederlandsche
soldaten in Britsche uniformen de be
volking hebben aangevallendat de
NICA en de Ned. Regeering onrust en
wanorde veroorzaken.
Volgens berichten van een ANP-Aneta
correspondent uit Bandoeng, werden on
geveer 50 Japanners en Indonesiërs eind
vorige week gedood bij gevechten in de
nabijheid van Bandoeng. In een gere
gelde veldslag bij Leles, een stadje tus
schen Bandoeng en Qaroet, werden
200 Indonesiërs op de vlucht gejaagd,
met achterlating van 20 dooden, nadat
zij een aanval hadden gedaan op een
kolonne van 100 Japanners, die op weg
waren uit Bandoeng.
Te Bandoeng hebben zich opnieuw
ongeregeldheden voorgedaan. Japannee-
zen noch Indonesiërs leden hierbij ver
liezen. De nationalistische speciale po
litie omsingelde plotseling het Juliana-
hospitaal, waar voormalige geïnterneer
den werden behandeld en ontwapenden
de Japansche wacht. Later werden de
Japansche soldaten naar het Hoofdbu
reau der nationalistische speciale po
litie gebracht. Volgens de Japan neezen
openden de Indonesiërs het vuur, dat
door de Japan neezen werd beantwoord.
Laatstgenoemden lieten toen een pant
serwagen aanrukken, waarop de Indo-
nesiërfs op de vlucht sloegen. De Ja-
panneezen maakten tien mitrailleurs en
een aantal geweren buit en vonden in
een schuilplaats in de nabijheid 20.000
patronen.
Naar aanleiding van de gespannen
toestand in Oost-lndië werd te Singa
pore een conferentie belegd, aan welke
conferentie werd deelgenomen door
Lord Louis Mountbatten, de opperbe
velhebber van het Z.O. Azië-commando,
Generaal-Majoor Christison, de bevelhebber
der geallieerde bezettingsstrijdkrachten in
Ned.-Indië, Dr. H. v. Mook, de Luitenant-
Gouverneur-Generaal en Admiraal Helfrich,
de opperbevelhebber der Ned. Strijdkrach
ten in het Oosten.
Meldden de eerste berichten, dat op deze
conferentie volkomen overeenstemming was
bereikt, later berichten luiden minder gun
stig.
In feite blijkt dat de Britten wel meer
dan in 't verleden het Koninkrijk der Ne
derlanden willen steunen, nuar onder be
paalde voorwaarden Zij willen zich mengen
in de staatsrechterlijke, Indische aangelegen
heid.
In Engeland blijft men de Nederlandsche
regeering als de eenige wettige autoriteit
erkennen in Nederl. Oost-lndië en men be
schouwt daar de Indonesische oorlogsver
klaring als een bloote geste. De loestand
zou volgens de algemeene opinie in Lon
den beter kunnen worden aangeduid als
opstand dan als oorlog.
Inmiddels wordenvan Engelsche zijde
meer troepen gezonden, een gedeelte is ge
land op de Westkust van Sumatra, terwijl
schepen zijn vrijgemaakt voor troepentrans
porten. Ook uit ons land worden in allerijl
troepen naar Indië gestuurd. De vier batal
jons der Kon. Landmacht, die een paar
weken geleden naar Engeland waren ge
zonden, zijn van daar reeds vertrokken.
In de eerste dagen van deze week volg
den vier nieuwe bataljons naar Engeland,
om vandaar eveneens naar Indië te worden
vervoerd. Het is het le bat. van het 11e,
het 2e bat. van het 6e en het le bat. van
het 8e Reg Inf.
Zondagmorgen vertrokken acht Nederl.
mijnenvegers uit de haven van IJ muiden
met bestemming Ned.-Indië.
Vice-admiraal G. W. Stoewe sprak de
bemanningen, die op de kade stonden aan
getreden toe. Hij wenschte hen een voor
spoedige uitreis, een krachtdadig en succ s-
vol herstel van aarde, rust en welvaart in
Indië en een spoedige behouden terugkeer.
Uit regeeringskringen werd nog verno
men, dat de latere berichten, die binnen
gekomen zijn van den Luitenant-Gouver
neur-Generaal van Ned.-Indië gunstiger
luiden, in het bijzonder wat betreft de vei
ligheid van de in Bandoeng en Buitenzorg
zich bevindende krijgsgevangenen en geïn
terneerden.
De Engelsche pemier Attlee verklaarde
dat de Britsche regeering moreel verplicht
is het dappere Nederlandsche volk te helpen
totdat de rust in Indië hersteld is en de
duizenden geinterneerden veilig zijn.
Woensdag heeft een Britsche Infanterie-
Brigade Bandoeng bezet.
Radio Bandoeng verklaarde dat de regee
ring van Soekarno geen schuld heeft, noch
instemmen kan met de oorlogsverklaring.
Vrijdagavond heeft minister Schermerhorn
een rede gehouden over den toestand in
Indië, waarin hij liet uitkomen, dat de re
geering met spanning den wedloop tusschen
verwording en anarchie eenerzijds en de
pogingen tot redding der geinterneerden
anderzijds, volgt. Uit naam der mensche-
lijkheid deed hij een beroep op de Engel
sche regeering, aan wie de ontwapening
der Japanners door de geallieerden is toe
vertrouwd, om alles in het werk te stellen,
om de beveiliging van de levens der ge
interneerden te verzekeren.
In scherpe woorden richtte hij zich tot
Australië. Hij zeide met afschuw te denken
aan de verdwazing van een arbeiderswereld
als die in Australië, welke het de Neder
landsche scheepvaart onmogelijk maakt, mee
te helpen tot herstel van verhoudingen,
waaronder het lijden der geinterneerden kan
worden voorkomen. Ook niet zonder bitter
heid denk ik aan dat feit, omdat Australië
't land is, voor welks beveiliging de Neder
landsche scheepvaart in benarde dagen een
wezenlijke bijdrage heeft geleverd en waar
van in de laatste maanden duizenden repatri-
eerende soldaten en krijgsgevangenen huis
waarts zijn gebracht op Nederlandsche
schepen.
Niet als wederdienst, nog uit naam van
de gerechtigheid in de eerste plaats, maar
eenvoudig uit hoofde van menschelijkheid
hebben wij een beroep te doen op de ar
beiders in alle landen om te beseffen, welke
uitwerking de toepassing van half begrepen
politiekefcleuzen in dit geval heeft.'j
Wederopbouw
„Land van Heusden en Altena"
In verband met het feit, dat per 1 Oct.
1945 een nieuwe distributiemethode voor
bouwmaterialen is ingevoerd, volgen hier
enkele aanwijzingen
Werken onder f 1.000.
Voor normaal onderhoudswerk en nieuw
werk in te dienen een formulier AGM. 178
van f 0.25. Voor oorlogsschade-gevallen
een formulier AGM. 178 OGS., dat daartoe
gratis verkrijgbaar is bij de bijkantoren van
het Streekbureau voor den Wederopbouw.
De duidelijk en volledig ingevulde formu
lieren moeten bij het betreffende bijkantoor
worden ingedieud. Hierop volgt eventueel
een goedkeuring met de bijbehoorende mate-
riaal-chéques.
Werken tusschen f 1000.— en f 3.000.—
Als boven omschreven, doch voorzien
van een teekening, waaruit de gevraagde
hoeveelheid materiaal gecontroleerd kan
worden.
Werken boven f 3.000.
Deze worden nog slechts bij uitzondering
goedgekeurd. Aanvragen per formulierenstel
AGM205-206, met de noodige teekeningen.
Afgescheiden van bovenaangegeven rege
ling kunnen worden aangevraagd binnen
deuren, substituutglas en voorloopig nog
draadnagels, rietdekkersdraad en enkele an
dere artikelen. Deze kunnen per briefje
worden aangevraagd bij de bijkantoren voor
den Wederopbouw, die verder alle gewenschte
inlichtingen geven inzake de nieuwste ge
gevens op dit gebied.
Bovenaangegeven regeling geldt voor alle
soorten van gebouwen, zoowel voorgroote
gebouwen, boerderijen als voor burgerwo
ningen etc De bijkantoren voor den Weder
opbouw beoordeelen de aanvrage en geven
advies aan het Streekbureau te Almkerk.
Dit Bureau verleent eventueel de machti
gingen en goedkeuring. Voor groote ge
bouwen waarvoor contingenten noodig zijn,
zendt dit Bureau de aanvrage door naar het
Provinciaal Bureau Goedkeuring Werken te
's-Hertogenboeh.
Alhoewel het Bureau Wederopbouw Boer
derijen een geheel andere instantie is, wordt
de bouwmaierialendistributie voor boerde
rijen dus ook verzorgd door het Streekbu
reau voor den Wederopbouw.
Hout voor onroerende goederen, zooals
schepen, dorschkasten etc. moeten worden
aangevraagd bij het Rijksbureau voor hout
te Amsterdam, op formulieren G. N. 15.
Enquête tabakshandelaren.
De Directeur van het Centraal Distri
butiekantoor te Vught maakt het vol
gende bekend
In het tijdvak van 15 tot en met
17 Oct. 1945 zullen door de distribu
tiediensten aan de tabaksdetaillisten en
quêteformulieren ter hand worden ge
steld. Op e- L enquete-formulieren dient
de voo"raad tabak en tabaksfabrikaten,
welke of 18 October 1945 na slui
ting van het bedrijf aanwezig is, te
worden vermeld. De volledig ingevulde
erouete-formulieren dienen in de week
van 22 vat en met 27 Oct. a.s. bij de
disf. nbutiediensten te worden ingeleverd,
De aar.dachf .wordt er op gevestigd,
dat bovengenoemde formulieren naar
waarheid dienen te worden ingevuld,
aangezien indien het tegenovergestelde
blijkt, maatregelen tegen den betrokken
detaillist zullen worden genomen.
Aan de detaillisten, die de volledig
ingevulde enquêteformulieren niet tijdig
bij de distributiediensten inleveren, zul
len geen aanvullingstoewijzingen wor
den verstrekt.
Nummercoupures tabak.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de nummerooupures 360C, welke
in de week van 14 tot en met 20 Oct.
1945 worden uitgereikt aan tabaksde
taillisten en recht geven op één rantsoen
tabaksartikelen (geen inmportsigaretten)
vóór Maandag 22 dezer bij de gros
siers dienen te worden ondergebracht.
Petroleum.
"Gedurende het tijdvak van 17 Oct.
tot en met 20 Nov. a.s. zullen de bon-
Voor verzorgen van Uw
Telef. 19 Heusden.
nen A, B, C en D781 van de bonkaar
ten 11e periode elk recht geven op het
koopen van 3 liter petroleum.
Het is in verband met de bevoorra
ding van den handèl mogelijk, dat
de petroleum niet onmiddellijk ver
krijgbaar zal zijn. Vóór-inlevering der
bonnen mag evenwel niet plaats vin
den.
Voorts moet er rekening mede wor
den gehouden, dat het geenszins zeker
is, dat na 20 November a.s. wederom
spoedig een bon voor petroleum voor
de geheele bevolking zal worden aange
wezen.
Nieuwe rantsoen- en wisselbonnen.
Binnenkort zullen nieuwe rantsoen
en wisselbonnen voor voeciings- en ge
notmiddelen in gebruik worden geno
men. De nieuwe rantsoenbonnen zijn
rood van kleur, terwijl de tekst in
zwari rood of blauw is gedrukt.
De iftieuwe wisselbonnen zijn in ver
schillende kleuren uitgevoerd en dragen
als iekst de aanduiding van het artikel
alsmede- de hoeveelheid.
In omloop worden gebracht wisselbon
nen voor: 50 gram brood, 5 gram boter
enz., 25 gram vleesch, 25 gram kaas en
een kwart liter melk.
De thans in gebruik zijnde rantsoenbon
nen voor bovengenoemde artikelen met den
opdruk 20-l-'45, zonder opdruk of met de
letters B.N.G. in den ondergrond, blijven
in het Zuiden nog tot en met 24 Novem
ber a.s. geldig. Na dien datum kan men
van deze bonnen geen gebruik meer maken.
Ontbijtkoek.
De Directeur van het CD.K. te Vught
maakt bekend, dat, aangezien de aflevering
van ontbijtkoek thans door de fabrikanten
over het geheele land plaats vindt, de mo
gelijkheid bestaat, dat niet overal tijdig de
gewenschte hoeveelheden verkrijgbaar zijn.
Evenwel kan worden verwacht, dat binnen
de geldigheidsduur van bon 738 aflevering
zal plaats vinden.
Bevoorrading van grossiers met lucifers.
Detaillisten dienen de in het tijdvak van
21 tot en met 27 October 1945 te ontvan
gen nummercoupures 369 C voor lucifers
in te leveren bij een grossier.
De grossiers kunnen zich met deze toe
wijzingen niet bevoorraden, doch dienen
deze op 26 of 27 October a.s. bij distributie-
dienst onder welken zij ressorteeren in te
leveren ter verkrijging van speciaal voor
grossiers uit te reiken nummercoupures.
Uitsluitend met laatstbedoelde coupures
kunnen zij zich in de depóts met lucifers
bevoorraden.
Distributie van cacao.
Het is gebleken, dat de industrie door
bepaalde omstandigheden niet in staat is
geweest den handel van voldoende hoeveel
heden cacaopoeder te voorzien. In verband
hiermede kan worden verwacht, dat de
detaillisten niet onmiddellijk tot aflevering
kunnen overgaan. Aangenomen kan wor
den, dat dit nog tijdens den normalen
geldigheidsduur zal kunnen geschieden. Zoo
noodig zal deze worden verlengd.
Er wordt met nadruk op gewezen, dat
detaillisten niet mogen overgaan tot het in
ontvangst nemen van bonnen, vóór dat zij
in staat zijn hierop af te leveren.
Rantsoenbonnen brandstoffen.
De Directeur van het Centraal Distributie
kantoor te Vught maakt bekend, dat de in
omloop zijnde rantsoen bonnen brandstoffen
van 1, 5 en 10 eenheden met ingang van
15 November hun geldigheid zullen ver
liezen. Tot dezen datum kunnen de ge
noemde bonnen worden ingeb verd bij den
handelaar, aan wie tot 1 December a.s. ge
legenheid zal worden gegeven de ontvangen
bonnen in te leveren bij den distributie-
dienst.
Na 15 November zijn uitsluitend geldig
rantsoenbonnen brandstoffen, welke zijn uit
gevoerd op violetkleurigen ondergrond met
een rood middenvakje.
IRENE