Rouwdag te Heusden
De toestand in Oost-lndië.
Officieele mededeelingen
waarin opgenomen„NIEUWSBLAD voor het Land van Heusden m Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard"
2E JAARGANG, NO. 7O
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1945
van altüJA
Uitgever: K. VELTMAN te Drunen Algemeen Redacteur: J. H. ROZA te Heusden Drukkerij: FIRMA L. J. VEERMAN te HeusdeH
Verschijnt Maandag en Vrijdag Abonnementsprijs: f 1.95 per 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct Advertentiën 20 cent per regel
Maandag is voor Heusden een ware
rouwdag geworden. Alle ingezetenen
hadden het werk gestaakt, winkels en
café's waren gesloten, van vele wonin
gen hing de vlag halfstok. Óm 9 uur
werd in de Katholieke Kerk een H. Mis
opgedragen, waarbij Pastoor Mommers
werd geassisteerd door Pastoor Timmer
mans uit Herpt en Kapelaan Sche-
pens van hier. De opkomst van de ge-
loovigen was zoo groot dat een aantal
buiten het gebouw moest blijven. Om'
10 en om 10.45 uur werd in 3e Herv.
Kerk een rouwdienst gehouden, waa^ij
Ds. Vogel voorging. Óok hier was de
opkomst telkens zoo groot dat velen
met een staanplaats genoegen moesten
nemen. Zoowel in de Katholieke als
Hervormde Kerk werd den nadruk ge
legd op het feit, dat in dagen van
smart, rouw en rampen, alleen het ge
loof de menschen kan staande houden
en over zijn droefheid heen kan helpen.
Om 12 uur verzamelde zoo goed
als heel de gemeente zich bij de puin
hoopen van ons v.m. stadhuis. De wnd.
Burgemeester de heer A. v. Delft sprak
de volgende rede uit
Wij zijn gekomen aan den eersten
verjaardag van 5 November 1944.
Met dankbaarheid en vreugde geden
ken wij vandaag de bevrijding van
Heusden door de geallieerde troepen.
Na vijf lange sombere jaren kwamen
zii ons weder brengen onze vrijheid,
's menschen grootste en liefste bezit.
Maar wij kunnen deze bevrijding
nooit herdenken, wij mogen geen enkel
jaar 5 November vieren, zonder dat dit
op de allereerste plaats een gedenkdag
Is van onze oorlogsslachtoffers, onze
geliefde dooden.
Laten wij thans in gedachten ver
wijlen bij de tragische gebeurtenis van
dien bevrijdingsnacht.
Zij die toen omkwamen, zij, die
den prijs betaalden, den duren prijs
van hun kostbaar leven, zij vragen
het onsVergeet ons niet. Zeer ze
ker worden zij niet vergeten. Nog da
gelijks worden zij herdacht door hun
nagelaten betrekkingen.
Immers hoe kunnen ouders hun kin
deren, kinderen hun ouders vergelen.
Hoe zouden broeders, zusters en ge
liefden. wien de dood zoo wreed scheid
de in staat zijn elkander te vergeten.
En ieder van ons betreurt toch fa
milieleden, vrienden en medeburgers.
Ja nog dagelijks wordt er over hen
gesproken, maar op dezen dag past
het ons hen nog eens gezamenlijk te
herdenken en nog eens het voorneme/n
te maken hen te laten voortleven in
ons midden. Eerlang hopen we, zal
te hunner herinnering een passend ge-
denkteeken worden opgericht.
Hi^r past een woord van dank aan
hen. ^die in dien nacht zoo dapper,
ja met ware doodsverachting hulp heb
ben verleend. Wij hebben als een hul
de aan hun moed een gedachtenis-
oorkonde laten vervaardigen. Jammer
zijn deze oorkonden ook al door
de tijdsomstandigheden niet alle
maal voor dezen gedenkdag gereed kun
nen komen, maar een model ligt ter
inzage bij de firma Veerman,. alhier.
Zij, die voor deze oorkonde in aan
merking komen, zijn de volgende per
sonen
Ned. Roode Kruis, ^fd. Heusden,
A. Verschuur, Hoofd L. B. D., Dr.
I. J. Havelaar, Hoofd Geneesk. Dienst,
Dr. de Lange, plaatsvervangend arts,
Ant. Carpay, wnd. Hoofd L. B. D.,
H. Leijten, Joh. de Mol Jr., A. van
Alphen, allen luchtbescherming, D. J.
Hus, G. Jonker, J. Klaren, G. Kla
ren, C. J. M. Verhoeven, A. Faro,
R. Nieuwenhuis, M. van Beijnen, F.
van Diem, Breijder, Mej. M. Swa-
gemakers, Mej. B. Klaren, Mej. L.
Meijer, allen lid E.H.B.O., Jo Sluij-
mers, 'C. Kramer, E. de Pauw, J. A.
Buijs, J. v. d. Berg, overleden in
functie, Ant. v. d. Donk, eveneens over
leden in functie, v. Elderen, wachtm.
Marechaussée, J. F. de Moor, idem,
G. v. Dillen, idem, Jan Engelen, Jan
Crijns, M. Boeren, J. v. Wijk Sr.,
V. Nefkens, Ad. Smits, Mej. Jos. An
gina, Adam Nieuwkoop, Kasper Nieuw
koop, Bast. v. Genderen, C. Goorden,
Adam Prins.
Een woord van dank ook aan hen,
die in organisatorisch verband zijn
werkzaam geweest en verder aan hen,
die in de dagen na den bevrijdings
nacht hun leven hebben veil gehad
voor hunne medeburgers.
Tenslotte, laten wij vandaag het voor
nemen maken allen de handen ineen
fe slaan en eensgezind te werken voor
den wederopbouw van onze stad. In
de verschrikkelijke dagen, die nu juist
een jaar achter ons liggen, toen kenden
we die eensgezindheid. Toen werd er
niet gepraat, maar gehandeld. Ieder
gaf zijn beste krachten. Laten we hier
bij vooral eens denken aan onze dier
bare gesneuvelden. Zij beminden ook
deze, onze stad. Wij willen hen ee-
ren en hen nooit vergeten en wij zul
len dat het beste doen door eendrach
tig samen te werken en Heusden tot
nieuwen bloei en meer welvaart te
brengen.
Hierop stelde zich een stoet op,
zooals nimmer bij een begrafenis is ge
zien. Voorop drie bidders, daar achter
een paar meisjes van de Zondagsschool
dragende een prachtigen krans van de
gemeente, daarop volgde de Meisjes-
vereenïging, de waarnemend Burge
meester met leden van Heusden's Be
lang, vervolgens de Katholieke en Pro-
testantsche geestelijken en alle ingeze
tenen van Heusden, zoowel protestanten
als katholieken en ving de tocht naar
deprotestantsche begraafplaats te Oud-
heusden aan.
Op deze begraafplaats legde Burge
meester v. Delft de krans op het mas
sagraf en sprak Ds. Vogel een kort
woord, waarbij hij herinnerde aan den
droeven nacht van 5 November en nog
maals de aanwezigen aanspoorde, troost
te zoeken bij God, immers bij Hem
alleen is de ware troost te vinden.
Door de leden van de Meisjesver-<
een. „Jong Leven", die 3 leden moesten-
missen en door de grootere meisjes,
van de Herv. Zondagsschool waarvan
17 kinderen den dood vonden, werd ge
meenschappelijk gezongen:
Gezang 182 vers 1 en 4.
Stille rustplaats van Gods dooden!
Ik denk aan u met zoete vreugd,
Eindpaal van verdriet en nooden
Rustplaats na den strijd der deugd!
Zouden wij voor 't sterven beven,
Sidd'ren voor dien jongsten nood?
Jezus gaf voor ons zijn leven,
Cezus overwon den dood.
Vrome, vroeg gestorven vrinden!
Slechts zijt gij ons wat vooruit,
'k Zal u allen wedervinden,
Als ons Jezus 't graf ontsluit
Eerlang zal ik met u rusten,
;k Rijp al -vast voor d'eeuwigheid,
'k Staar vast op die blijde kusten,
Daar mij 't hoogst geluk verbeidt.
Door beide vereenigingen werd op
het massagraf een bloemstuk gelegd,
terwijl voor de Zondagsschool ook nog
bloemen werden gebracht op de gra
ven van kinderen, die nog door grana
ten het leven lieten.
Ook van de familieleden van de
slachtoffers en vrienden werden vele
bloemen neergelegd op het massagraf
en andere graven.
Ds. Vogel sloot de plechtigheid met gebed.
In de grootste orde werd de terug
tocht naar Heusden aanvaard, bij de
puinhoopen van het stadhuis werd de
stoet ontbonden.
's Middags om 2 uur vond bij deze
puinhoopen opnieuw de opstelling van
een stoet plaats, nu voor een tochjt
naar het massagraf op de Katholieke,
begraafplaats. Wederom dezelfde be-<
langstelling, ook "thans gaven de (inge
zetenen blijk van groote eensgezindheid.
Op deze begraalplaats aangekomen, leg
de Burgemeester v. Delft een krans
namens de gemeente op het massagraf
en daarna een bloemstuk op het graf
van de 5 Poolsche vliegeniers.
Hierna werd door Pastoor F. Mom
mers de absoute verricht, waarbij het
R.K. Kerkkoor onder leiding van den
heer C. J. M. Merkx, zijn medewerking,
verleende. Ook op deze begraafplaats
werd op de verschillende graven e n
schat van bloemen gelegd.
'In de woorden, die Pastoor Mom
mers aan het massagraf sprak, bracht
hij namens de ingezetenen ook een
woord van dank en hulde aan Burge
meester v. Delft, die h/et initiatief
voor dezen rouwdag had genomen.
Na deze plechtigheid werd de terug
tocht naar Heusden aanvaard, waar de
stoet wederom bij het v.m. stadhuis
werd ontbonden.
's Avonds om 7 uur werd in de Kath.
Kerk een plechtige Kruisweg gehouden,
voor dezelfde intentie als waarvoor des
morgens de H. Mis werd opgedragen.
Op grootsche en indrukwekkende wij
ze heeft Heusden de slachtoffers van
5 November 1944 herdacht, eensgezind
en eendrachtig. Heusden was eensgezind
in dagen van rouw, moge die eensge
zindheid ook in de toekomst blijven
voortbestaan, op die wijze kunnen wij
onze dooden het beste eeren ©n op di©
wijze alleen zal het mogelijk zijn Heus
den over de moeilijke jaren, die nog
te wachten staan, heen te helpen.
Onze lijst van slachtoffers, opge
nomen in het vorig nummer, is niet
geheel juist geweest, bijgevoegd moeten
worden
Egbertus Arendse, 1 jaar.
Hendrik Arendse, 5 jaar.
Catharina Wilhelmina v. d. Griend, 14 j.
Anna Klee, 4 jaar.
Gertrudis Klee, 7 jaar.
Helena Kristallijn-de Jonge 59 jaar.
Francisca Johanna v. Liempt,' 18 j.
Gerritje Klara v. d. Stoep, 1 jaar.
Maria Wilhelmina Petronella Vos, 8j.
De regeering heeft van den luite
nant-gouverneur-generaal de gevraagde
inlichtingen ontvangen omtrent een be
spreking met nationalistische vertegen
woordigers, waarbij ook Ir. Soekarno
aanwezig was. Het antwoord licht toe
onder welke omstandigheden en op
welke motieven de luitenant-gouverneur-
generaal gemeend heeft tegen de aan
wezigheid van Soekarno bij deze oriën-
teerende bespreking geen bezwaar te
moeten maken. De regeering acht het
niet in 's lands belang thans in nadere
beschouwingen hieromtrent te treden.
In het afwijzend standpunt ten opzichte
van overleg met Soekarno is ook bij
den luitenant-gouverneur-generaal geen
wijziging gekomen.
Volgens den correspondent van de
Daly Herald in Batavia, heeft de Ne-
derlandsche regeering een verklaring
afgelegd, waarin wordt gezegd, dat
de regeering aandringt op wederopbouw
van indië, onder garantie van het be
houd van het Indonesische zelfrespect.
De regeering stelt verder voor heti
onmiddellijk houden van een rondetafel
conferentie ten einde gemeenschappe
lijke plannen te ontwerpen op de begin
selen, die op 6 Dec. 1942 in een rede
van H.M. de Koningin in groote lijnen
werden vastgelegd.
Doelstelling is daarbij de spoedige
ontwikkeling van Indonesië tot deel
genoot in een Koninkrijk, dat zooda
nig geconstrueerd is, dat het nationaal
zelfrespect van alle daaraan deelnemen
de volkeren wordt gewaarborgd. Daar
toe zal in dit land op wettige wijze
de centrale regeering zoodanig gere
construeerd moeten worden, dat zij uit
een volksvertegenwoordiging op demo-
cratischen grondslag bestaat, in belang
rijke meerderheid samengesteld uit In
donesiërs en een Raad van Ministers
onder den Gouverneur-Generaal als ver
tegenwoordiger van de Kroon.
De wederopbouw van Indonesië is
alleen te bereiken door weidelijke sa
menwerking tusschen de burgers van
verschillende landaarden, tusschen Moe
derland en Indonesië, die tezamen een
veel sterker geheel kunnen vormen dan
ieder op zichzelf. Deze wederopbouw
moet snel ter hand worden genomen
omdat anders de algemeene verarming1
en verwildering dusdanige afmetingen
aan zullen nemen, dat herstel bijna
niet meer mogelijk zal zijn. Aan de
steeds verder gaande afbraak en ver
woesting moet een ëinde komen. Al
leen door daarbij den wettigen weg te
volgen van hervormingen kan dit (pro
ces in gang gebracht worden.
Nog steeds vinden in "Batavia scher
mutselingen plaats. Britsche troepen tre
den op tegen plunderaars.
Naar schatting zijn 5000 Indonesiërs
bezig zich samen te trekken voor een
poging tot herovering van den veld-
politilepost te Pesing, even ten Westen
van Batavia, die enkele weken gele-
den door de Japanners van de Indo
nesiërs is overgenomen.
De correspondent van de Melbourne
Herald te Soerabaja heeft verklaardy
dat. volglens officieele schatting, in de
vorige week 2500 Britsche en Britsch-
Indische soldaten stonden tegenover 20
duizend door Japanfners uitgeruste en
opgeleide Indonesische soldaten en een
halfuitgeruste bende van honderddui-
zJend Indonesiërs.
Indonesische leiders hebben verklaard
dat gedurende de gevechten 3000 In
donesiërs zijn gedood. De Britsche ver-
ltiezen zijn nog niet gepubliceerd, maar
officieel is verklaard, dat zij gering
'zijn, .uitgezonderd wat de, officieren
betreft.
De Directeur van het Centraal Dis
tributiekantoor te Vught maakt het vol
gende bekend
INLEVERING CONSUMENTENBON
NEN DOOR DETAILLISTEN.
In het tijdvak van 11 tot en me'tj
17 Nov. a.s. dienen detaillisten onder
staande bonnen bij de distributiediensten
in te leveren ter verkrijging van aan
vullingstoewijzingen.
Suiker: 109 en restant 723 (2/5 r.)
205 en restant D765, "72 r
Cacao: 747, 1 r.
Brood: 100 t.m. 106, 200, 201,.
8 r.; B01, B02, D01, D02, M45 M46
brood, 4 r. alsmede de geldige bonnen.
Bloem: 107, 202 en restant 737,
2 r., .118, 213, 2V2 rants.
Rijst: 203, E01 en restant D764, E20
Inl.vel, 1 rantsoen.
Boter: 111 en restant 724, "72 rants.,
206 en restant D766, 1 r.
Margarine: 112 en restant 725, 1 r.,
207 M45, M46 boter en restant 726,
D767, .M43A, M44B boter, rants.
Vet: 113 en onbeperkt restant 713,
half rantsoen.
Kaas: 114, 208 en restant 739, 2 r.
Eieren: B03, C03, 209, 1 r.
Melk: A07, B07. en restant A05,
B05, 3/4 r.C07 en restant C05, 13/4
r. en 219 en restant 210, 3 r.
Vleesch: 124, 217 en restant 115,
211, lVa rantsoen.
M46 Vleesch en restant M45 vleesch,
1 rantsoen.
Vleeschwarenzie vleesch.
Aardappelen: 125, .126, 127 en res
tant 116, 117, 2 rants.
B06, 218 en restant B 04, 212, 1 rants.
B46 aardappelten en restant M45 aard
appelen, IV2 rantsoen.
Zuidvruchten 749, 1 r.
Rookartikelen 03 en restant 01. 2 r.
NUMMERCOUPURES.
In het tijdvak van 11 t.m. 17 Nov.
a.s. zullen de volgende nummercoupures
worden uitgereikt:
404C voor 1000 gram suiker per
rantsoen.
405C voor 100 gram cacao p. rants.
410C, 411C en 412C voor 100 gr.
413C voor 250 gram rijst, rijstebloem
of kindermeel of 225 gram kinderbis
cuits per rantsoen.
414C voor 250 gram boter p. rants.
415C voor 250 gram margarine per
rantsoen.
!416C voor 200 gram vet p. rants.