Politiek van de week.
Binnenland
3E JAARGANG. No. 60
DONDERDAG lO OCTOBER 1946
Uitgever: K. VELTMAN, Drunen Algem. Redacteur: J. H. ROZA, Heusden Drukkerij: FIRMA L.J. VEERMAN, Heusden - Tel. 19, CJiro 615*25
Verschijnt Maandag en Donderdag Abonnementsprijs: f 1.95 per 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct Advertentiën 20 cent per regel
Advertentiën en berichten worden ingewacht: Voor het Maandagnummer tot Zaterdagmorgen uiterlijk 10 uur; voor het Donderdagnummer tot Woensdagmiddag uiterlijk 2 uur
Voornamer dan de Parijsche vre
desconferentie is op het oogen-
blik vermoedelijk wel de Darda-
nellenkwestie. Deze staat in het
middelpunt der belangstelling..
Want behalve Turkije en Rusland,
die er het nauwst biij betrokken
zijn toon en ook Engeland en Ame
rika een zeer groote belangstele
ling voor dit strategische punt.
En dit vindt de Sovjet-.Unie 'be
grijpelijkerwijs heelemaal niet pret
tig. Maar daar trekken deze twee
machten zich al heel weinig van
aan, want deze zien Ruslaind's
macht liefst zooveel mog
be
knot, evenals Turkije, dat wel
weet, dat, warneer het de verde
diging der zee-engte gezamenlijk
met de Sovjet-Unie moet deelen.
de grootste macht uiteindelijk hyt
meest te zeggien zal hebben en
ook niet nalaten zal dit in prak!-1'
tijk te brengen. Daarom voelen
de Turken zich tamelijk sterk te-,
genover de Russische eisch, die
duidelijk zegt ,dat Turkije milD
taide samenwerking met mogend
heden. <jhe niet tot de Ziwarte'
Zee-mogendheden behooren. van
zelfsprekend direct indruist tegen
de belangen van veiligheid in het
gebied van deze zee. Maar Enge
land en Amerika ruggesteunen het
op zichzelf niet tegen zijn mach
tige nabuur opgewassen Turkije
en daarom voelt het niet veel voor
de dringende Russische eischen.
Toch is men er op voorberjeid
dat aan die kanten iets ab{nor;-»
maals kan gaan gebeuren en de
militaire leiding van Turkije is 'dan
ook buitengewoon waakzaam. De
regeeringen van de Vereenigide
Staten en Engeland staan sinds
de publicatie van de tweede Sov
jet-nota voortdurend in contact
met de Turksche regeeringl. Want
de Russen zouden ook graag een
basis op Jurksch grondgebied heb
ben in verband met hun verdedi
gingsplannen voor de DardaneE
len. wat volgens hen de souverei-
niteit van Turkije heelemaal niet
zou aantasten, iets waarvoor de
Turken zelf weer bitter weinig
voel en en tevens onbegrijpelijk vin
den. i
Al blijken Engeland en Ame
rika tot nu toe tamelijk gereser
veerd in hun houding ten opzich
te van deze politieke kwestie, toch
hebben de Vereenigde Statne bii
monde van de hun waarnemend
minister van Buitenlandsche Zaken
Acheson al verklaard, dat zij
„groote aandacht" hebben voorde
ze kwestie en dat ziil hun toekom
stige houding thans overwegen.
Ook het bezoek van het Ameri-
kaansche viegtuig-moederschip
Randolph" aan Turkije, spreekt
in deze een duidelijke taal.
En dit alles zegt toch ook wel
iets.
Goed voorbeeld doet goed vol
gen. Maar ih-et slechte evenzeer.
Dit laatste wordt thans in Iran
weer bewezen. iNadat eenige tijd
geleden de (Noordelijke provincie
Azerbeidsjan met veel moeite tot
rust gebracht :was, is nu in het
Zuiden een opstand uitgebroken.
Uit verschillende plaatsen worden
ernstige botsingen gemeld. De stad
Boesjir aan de Perzische Golf werd
door de regeering zelfs definitief
verloren genoemd, en het schijnt
dat de opstandelingen oprukken
in de richting van de hoofdstad
Teheran.
Ook in het Noorden zijn als ge
volg hiervan hier en daar weer
onlusten uitgebroken en heerscht
op enkele plaatsen guerilla-acti
viteit
Men geeft een paar Britse he,
consuls <de schuld van deze nieu
we opstand. Russische activiteit is
hieraan vermoedelijk echter niet
vreemd. f
Ter Parijsche vredesconferentie
heeft Joego-Slavië reeds verklaard,
dat het weigert het vredesverdrag
met Italië «te teekenen, indien als
grens tusschen deze beide landen
de zoogenaamde „Fransche lijn"
wordt vastgesteld en evenzoo ten
aanzien van de grenslijn tusschen
Italië en het vrije gebied Triest.
Tusschen Bulgarije en Grieken
land wordt de voor-oorlogsche
grens gehandhaafd. N
Verder wordt in alle haast aan
de afwerking der verschillende
punten gewerkt om de conferentie
zooveel mogelijk te bespoedigen,
teneinde de vredesverdragen op
korte termijn aan de Groote Vier
ter beslissing te kunnen, voor-*
leggen. Wanneer deze hun beslis-,
sing nemen is nog niet precies
bekend.
Vliegtuig stort op een H. B S.
te Apeldoorn.
Een ontzettend vliegtuigongeval
heeft Maandagmorgen te Apel
doorn plaats gehad. Behalve de
piloot zijn reeds 24 kinderen aan
de bekomen brandwonden overle
den. terwijl nog een groot aantal
ten deele Zware brandwonden beeft
opgeloopen.
De bestuurder van een piilitair
vliegtuig, dat van het vliegveld
Valkenburg afkomstig is, maar
vermoedelijk van het Vliegveld Teu
gen was gestart, maakte kort na
elf uur eenige kunststukjes .over de
omgeving van de Jachtlaan, waar
zijn ouderlijke woning ligt. Daarbij
kon hij, na een zoogenaamd en rol,
het toestel niet meer omhoog krij
gen, raakte met den vleugel den
nok van het dak van het gym
nastieklokaal der Chr. H.Bi.S. aan
de Jachtlaan, waar op dat oogen -
blik 25 leerlingen, allen jongens,
onder leiding van den leeraar, aan
het turnen waren. De gevolgen wa
ren ontzettend. De linkervleugel
brak af en de inhoud van de zich
daarin bevindende benzine tank
werd door een gat in het dak in
het gymnastieklokaal geworpen, dat
onmiddellijk volkomen in brand
stond.
De brandende benzine deelde
zich aÉtn de toestellen .en de klee
ding der&kinderen mede, waardoor
deze zeer zware brandwonden op
liepen en sommigen van .hen direct
werden gedood.
Men slaagde er met behulp van
schuimblusschers vrij spoedig in
het vuur te dooven, maar inmid
dels hadden vrijwel alle leerlingen
brandwonden opgeloopen, variee-
rende van lichte tot zeer zware.
Zoo goed als allen moesten dan
ook naar het ziekenhuis worden
vervoerd, waar bii aankomst vier
hunner reeds bleken te zijn over
leden. 1
De bestuurder van het vliegtuig,
wiens lijk enkele tientallen meters
verder met de brandende resten
van de machine werd gevonden,
bleek op slag te zijn gedood.
Piloot maakte zijn eerste
solovlucht.
Van bevoegde zijde deelde men
med, dat de ramp te Apeldoorn
veroorzaakt werd door een jongen
vlieger van de luchtstrijdkrachten,
die gedetacheerd was bij den ma-
r i neluch t vaar tdie n s t
De sergeantvlieger was meteen
Firefly voor zijn eerste solovlucht
van het vliegveld Valkenburg op
gestegen met order een half uur
in de omgeving te vliegen, om
vertrouwd te geraken met het toe
stel. Hij had dus in de omgeving
van Apeldoorn niets te maken en
is geheel op eigen gezag daarheen
gevlogen, met het voren gemelde
gevolg.
Zijn moeder stierf van schrik.
Naar wordt vernomen, heeft de
moeder van den vlieger het onge
luk zien gebeuren. Zij werd door
een beroerte getroffen en stierf.
De naam1 van den vlieger is ser-
gèant-vlieger M. W. D. Christern.
H.M. de Koningin betuigt
haar deelneming.
H.M. de Koningin heeft door
den burgemeester van Apeldoorn,
mr. A. L. des Tombe, haar deel
neming laten betuigen aan de ou
ders van de leerlingen van de
Chr. H.B.S. die bij de vliegtuigt
ramp om het leven zijn gekomen.
Seyss Inquart vraagt interventie van H. M.
de Koningin.
ISeyss Inquart heeft een brief
gezonden aan Koningin Wilhelr
rnina, waarin hij Plare Majesteit
verzoekt te zijnen gunste te inter-
venieeren bij den geallieerden be
stuursraad, die op het oogenblik
te Berlijn beraadslaagt over de
door de veroordeelden ingediende
glrati e ve r zoeke n
Seyss Inquart Theroept er zich
op in zijn verzoekschrift, dat hij'
door persoonlijk ingrijpen hetNe
derland sche volk rampen; zou heb
ben bespaard. Voorts beroept hii
zich op menschlievende maatrege
len. J ie onder zijn bewind ten bate
van het Ned erland sche volk zou
den zijn genomen.
Staat de Indonesische kwestie op den drempel
van een oplossing
Nadat prof. Schermerhorn bij de
openingszitting van de conferentie
te Batavia zijn rede had uitgespro
ken, verkreeg Soetan Sjahrir het
woord. Sjahrir was het vertrouwen
toegedaan, dat de onderhandelin
gen gemakkelijker zullen zijn, dan
die, welke onder leiding van Lord
Inverchapel werden gehouden, aan
gezien op het oogenblik de Neder-
landsch-Indonesische kwestie ver
der gerijpt is en sedert dien ver
helderd is.
Naar de ondervindingen heb
ben de Britscbe strijdkrachten
sinds zij na de Japansche overgave
in dit land aan wal kwamein, een
juiste waardeering voor de natio
nale beweging en voor de gewel
dige nationale revolutie, die .er uit
groeide getoond.
Op het oogenblik komt de kwes
tie met de Nederlanders op een
nieuw plan. Evenzoo beginnen wij,
aldus Sjahrir, de huidige onder
handelingen met nieuwe hoop. Het
Nederlandsch-Indonesisch vraag
stuk is in de afgeloopen maanden
voor de betrokken partijen, ook
voor de Nederlanders, duidelijker
geworden. Met de aankomst van
de commissie-generaal onder lei
ding van professor Schermerhorn,
welke comimissie volgens de per
soonlijke verklaring van haar lei
der, met groote bevoegdheden is
bekleed, mag verwacht worden, dat
het Nederl.- Indonesische vraag
stuk tot bevrediging van beide par
tijen vreedzaam kan worden opge
lost. Wij gevoelen, dat beide par
tijen op den drempel van zulk een
oplossing staan.
Prins Bernhard-Fonds geïnstalleerd.
Met een uitvoerige red'e heeft
Prins Bernhand het bestuurscol
lege van het „Prins Bernhard
Fonds' 'te Amsterdam geïnstal
leerd.
In deze rede zeide Hij' o.m.
„De nieuwe taak van het P.B.F.
zal zeker niet gemakkelijk zijnon-
der de huidige omstandigbf;den.
Feitelijk is het een dubbele taak
en wel1bet geld bij' elkaar bren
gen; 2. bet zoo doehnatig 'moge
lijk te besteden. Zal de'tweede taak
al heel wat puzzels met 'zich bren-4
gen, de eerste zal nog 'aanmer
kelijk meer zorg baren, want het
P.B.F. is een eigenaartdiig fonds,
n.l. een fonds zonder fondsen. 'En
wil het P.B.F. inderdaad goed
werk kunnen doen, dan, zullen be
langrijke bedragen noodig zijn".
Tenslotte deelde Prins Bernhard
mede, dat het nieuwe P.B.F/. nog
poor het officieel bestond, met den
Anjerdag 1946 ruim f 400.000 bij
een beeft gebracht. Het is een, be
scheiden, maar een goed btpgin.
Voorzitter prof. mr. R. P. Cle-
veringa sprak een kort dankwoord,
waarna het bestuur zJijh, eerste
werkzitting aanving.
VOVA-redacteur gearresteerd.
De oud-redacteur van Volk en
Vaderland, M. J. L. van Nierop, is
een dezer dagen door die P. R.
van Enschede te Utrecht nabij1 het
station gearresteerd. Van Nierop
verliet op den dag der bevrijding
van Enschede, de stad en was se
dertdien ondergedoken.
Doodstral voor verrader.
J. van der Sluis uit Groningen
was ter zake .verraad, den dood
ten gevolge hebbende, mishand er
ling en hulp aan den Vijand., door
het bijzondere gerechtshof te Leeu
warden ter dood veroordeeld.
De procureur-fiscaal van den
bij zonderen raad van cassatie te
Den Haag, had in deze zaak de
straf gewijzigd willen zien in le
venslange gevangenisstraf. De
raad veroordeelde verdachte thans,
conform de uitspraak van het Hof,
tot de doodstraf.
Vakorganisatie gedistilleerde dranken.
Plet Bureau van de "Vakorgani
satie voor Gedistilleerde Dranken
en Eet Rantsoeneeringsbureau van
deze organisatie zullen wegens ver
huizing op Maandag 14 en Dins
dag 1 5 October gesloten zijp.
:Van Woensdag i"6 October aJ
zijn bovengenoemde bureaux ge
vestigd Westmolenstraat 2 (hoek
Lange Haven), te Schiedam. Het
telefoonnummer blijft 69340 (tel.
Rotterdam).
