voor het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard
Aan onze Lezers.
UITGAVE: FIRMA L. VEERMAN, HEUSDEN
No. 6418 MAANDAG 25 NOVEMBER 1946
OPENBARE VERGADERING
lAH0 van Atf®*
Dit blad verschijnt MAANDAG en DONDERDAG.
Abonnementsprijsf 1,95 per 3 maanden
per week 15 ct.losse nummers 10 cent.
Int. Telefoon No. 19 Postrekening No. 61525
Algemeen Redacteur: J. H. ROZA, Heusden
Advertentiën 20 cent per regel.
Advertentiën en berichten worden ingewachtVoor
het Maandagnummer tot Zaterdagmorgen uiterlijk
10 uur; voor het Donderdagnummer tot Woensdag
middag uiterlijk 2 uur.
Einsdag 5 November j.l. waren
wij te Breda voor de Commissie
voor de Perszuivering geroepen,
om: verantwoording' af te leggen
inzake het beleid zooals wij dat
hadden gevoerd, bij de samenstel-
ling! en het redigeeren van het
„Nieuwsblad van Heusden" gedu
rende d;e bezettingsjaren.
Ee stukken op deze zaak betrek
king' hebbende lagen van Dinsdag
29 October t.m. Vrijdag! 1 Novem
ber te 's Gravenhagie ten Departe-
mente van het Ministerie van On
derwijs. Kunsten en Wetenschap
pen ter inzage.
Toen wij deze stukkien gingen
inzien troff en wij daar bij het dos
sier de navolgende brieven aan
Eleusden, 25 Augustus 1945.
WelEd.Gestrenge Heer,
Naar aanleiding van de hier ter
stede opgerichte (cursiveering van
de Redactie) zuiveringscommis
sie heb ik de eer Ei beleefd tie
verzoeken, mii te willen mededee-
len, of de heer A. v. ld. Pol, Bo
termarkt N 96 te Heusden, thans
lid van die commissie, tijdens de
bezettingsjaren medewerker was
van het voormalige „Nieuwsblad
van Heusden en Altena" en dat
k thans atl\e\en mag versch\;i\nen on
der den naam „De Sipenè"(Curs.
Red,)
Bij voorbaat dankend verblijf ik'
met. de meeste hoogachting',
w.g. F. J. Hl L WIG.
De lezer voelt al wek dat hier
sprake is van e en vee te tegen den
heer v. d. Pol. Het is ons niet
bekend of de heer Iiilwig hierop
antwoord heeft ontvangen, doch
blijkbaar vond hij het zoo nog niet
voldoende, want hieronder volgt
een tweede schrijven van hem1, dat
eveneens bii de stukken aanwezig'
was t
Naar aanleiding van Uw mede-
deeling in de pers wa,arbii U ver
zoekt gegronde bezwaren in te
brengen tegen redactioneele me
dewerkers of verslaggevers van
dagbladen adviseer ik U een on
derzoek te willen instellen naar
de handelingen van den heer A. v.
d. Pol, Botermarkt N 96 te Heus
den.
Ploewel buitenstaander veronder-
stel ik dat deze van der Pol me
dewerker is ^van het Nieuwsblad
van Heusden en Altena, welk blad
tijdens de bezettingsjaren ongeoor
loofde artikelen ten gunste van de
N.S.B. publiceerde en dan ook on
der een andere naam moest ver
schijnen en wel „De Sirene".
Ik ben niet precies op de hoogte
van de interne organisatie van het
uitgeversbedrijf der firma Veer
man, waar deze courant gedrukt
wordt, maar voor den verkoop in
den winkel werd het toegelaten dat
romans en lectuur geëtaleerd wer
den en verkocht met nationaal-
socialistische tendenzen hetgeen
ondermijnende invloed moest heb
ben op de weerstandskracht van
•het vólk.
U kunt misschien uitmaken, wie
hiervoor de verantwoordelijke per
soon is.
Hoogachtend,
w.g. F. J. HILWIG, .Dierenarts
Heusden.
Ook in dit schrijven verdacht
makingen, zonder daarvoor rede
lijke bewijzen aan te voeren. Ojn-
waar is n.l. dat wij in onzen boek
winkel ooit lectuur met nationaal-
socialistische tendenzen zouden heb
ben geëtaleerd of deze ten verkoop
aanwezig zou zijn geweest. Wel
werden wij geprest ,om Volk ,en Va
derland in onzen winkel ten ver
koop in voorraad te houden, wat
door ons pertinent werd gewei
gerd, niettegenstaande men ons
dreigde, dat men deze weigering*
aan de N.S.B.-leiding: zou door
geven, waarop wij antwoordden „je
gaat je gang!",. Wii Ja.ten hierover
nog volgen de verklaring van den
heer J. Ph. H. Kramer, tijdens de
bezetting in Heusden geëvacueerd
en thans weer te Wassenaar
„Als oud-lid van den staf van
district II der Nederl. Binoenl.
Strijdkrachten, haast ik mii fe ver
klaren, dat mij absoluut geen za
ken bekend zijii, of daden van jou,
welke aanleiding! zouden kunnen
geven tot de veronderstèllitigj, dal
je gedurende den oorlog! had me
degewerkt met den vijand en zoo
doende de weerstandskracht van
ons volk ten 'kwade zoudt hebben
beïnvloed. Van uitstallingen voor
de ramen of op de toonbank van
boeken en geschriften, welke even
eens bovengenoemde bedoelingen
zouden hebben voet gegeven, is,
zoolang ik wee't (en dat is gedu
rende '43, '44 en '45) geen spra
ke geweest. En 'dat zou, ik dan toch
wel hebben moeten 21 en bii m'ijn
dagelijksche r o nd wandelin gen, ik
ken je alleen als goed, volbloed
Nederlander, niet alleen 'nu, maar
zoo lang me* heugt. Ik behoef al
leen maar naar voren te brengen,
de ontelbare keeren, dat ik ach
ter den winkel kwam om nieuws
te brengen of 'te halen".
Verder lag1 bii ,de stukken het
volgende schrijven
Heusden, 8 Februari 1946.
Ondergeteekende, A. N. H. Mul
ler, wonende Nieuwstraat, neemt
hierbii beleefd de vrijheid U lang's
dezen weg in kennis te stellen van
een eigenaardig voorval.
Reeds voor 1940 verscheen in
deze gemeente „Het Nieuwsblad
van Heusden en Omstreken". Dit
blad is blijven verschijnen tot de
datum van de bevrijding, niette
genstaande dit toch onmogelijk in
overeenstemming, kon zijn met de
richtlijnen der Regeering, aange
zien deze toch anders voorschre
ven. 1
Bevreemdend is het evenwel, dat
thans dezelfde redactie ml. den
algemeen Redacteur J. Roza, als
ook dezelfde drukkerii met als me
de-eigenaar den heer van der Pol,
in het hoofd' van -[lit blad staan.
Voormeld dit dateert reeds van
af 8 Juni 1945, hetgeen echter
wordt uitgegeven opder den naam
„Sirene".
Ee „Sirene" werd tijdens de
bezetting vanaf 'Mei 1943 illegaal
uitgegeven door den heer K. Velt-
man, wonende te Erunien.
Eerst kwam"de- 'heer Veltrhan te
Oss voor een vreemde situatie te
staati, doordat men daar plagiaat
had gepleegd met de uitgave van
een blad met denzelfden naam „Ee
Sirene", dit was mogelijk daar Oss
eerder werd bevrijd dan Pleusden.
Ei reet na de bevrijding! is de
heer 'Veltman pchter zelfstandig
g'aan uitgevenook de redactie
was in zjjin handen.
h oen Heusden geëvacueerd werd
op 31 Eecember 1944 en bii' toer
stemming! van het MLG. ontving
om' zij'n blad na de evacuatie voort
te zetten, werden hem! de heer en
Roza en van der Piol voornoemd
toegewezen, terwijl deze personen
toch eerst gewerkt hebben aan de
spreekbuis der Nazi's.
Het is niemand duidelijk waar
om deze personen niet gezuiverd
zij'n en deze vreemde situatie blijft
voortduren.
Bii' voorbaat dankend voor de
te nemen moeite
Hoogachtend,
(w.gri A. N. H. MULLER.
Lit is dezelfde heer Muller die
bij' het bezoek aan ons icantopr in
Maart of April van dit jaar, het
woord voerde. Bij' het reedis ge
melde onderhoud werd door ons
de verzekering gegeven, dat wij1,'
zoodra wii daartoe toestemming'
verkregen, weer onder onzen
eigen naam „Nieuwsblad voor hef
Land van Heusden en Alterya"
zouden gaan verschijnen. Wij door
zagen toen de bedoelingen van'
de heer en nog niet, deze werden
ons eerst duidelijk bij hiet lezen'
van het schrijven van den heer
Muller en na de behandeling
voor de Zuiveringscommissie. Toen
begrepen wii pas, dat met volledig'
medeweten van den heer Veltman
plannen warlen gesmeed, om het
Nieuwsblad van Heusden onmo
gelijk te makken, zoodat de Sirene
vrij spel zou krijgen.
Met het praatje over het uitge
ven van een ciagblad niet ui
het Land v. Heusden en Altena,
doch elders heeft men ons zand
in de oogen gestrooid en getracht
ons om den tuin te leidien..
Over de behandelir|g! te Breda
zelf in ons volgend nummer.
der Chx. Lagere Landbouw
school te Andel. tevens bijeen
komst van de Chr. Boeren en
Tuinders uit het Land van
Heusden en Altena.
Al gaf dan de kilte van het
Verenigingsgebouw. waarin de
Chr. Lagere Landbouwschool te
Andel haar jaarvergadering hield,
die tevens bedoelde te zijln een
bijeenkomst van de Christelijke
boeren en tuinders, enz. uit het
Land -van Heusden en Altena, ons
een ietwat unheimisch gevoel, toch
geloof ik, dat niemand van de
aanwezigien er spijt van gehjad
heeft, voor deze samenkomst en
kele uren te hebben gereserveerd.
Na Schriftlezing (Ps. 78 18^
en gebed!, verwelkomde de voor
zitter der1 Schoolvereen.. gud-bur-
gemeester A. D. v. <L Schans:, de
aanwezigen, waarna de secretaris,
dhr. L. J. Vogelaar d,e notulen
der laatstgehouden vergadering las
en in zijn jaarverslag, als penning
meester, gewaagde van den rijken
zegen Gods, waarin de school in
de voorbijgegane periode beeft
mogen deelen.
Ee school telt titans 94 leerlin
gen. Aan 19 kon het einddiploma
worden uitgereikt. Verblijdend is,
dat de belanghebbende gemeen
ten ook de subsidie over 1944
nog hebben verstrekt. Toch zal
het noodig zijn de schoolgelden
iets te verhoogen, daar door de
oorlogsomstandigheden heel wat
onmisbare leermiddelen enz. zijn
verdwiemen en die nu opnieuw moe
ten worden aangeschaft. Wel ver
toont de toekómfst zich idolnkier.
maar m.et blii Godsvertrouwen ga
m e n v o or waar ts
Bij de bestuursverkiezing wer
den de aftredende leden bij accla
matie herkozen.
Nadat het eerste gedeelte van
het programma in vrii snel tempo
was afgewerkt, verkreeg de heer
Chr. v. d. Heuvel, Lid van de
Tweede Kamer en Voorzitter van
de Chr. Boeren- en Tuindersbond
in Nederland, gelegenheid zijn on
derwerp: „Herstel, vernieuwingen
Eenheid" in te leklen. Spr. begint
met op te merken, dat het thans
juist 25 jaar geleden is, dat het
eerste Christelijke landbouwonder
wijs te Veendam werd gegeven.
Lat het aantal inrichtingen voor
zoodanig onderwijs zoo sterk is
toegenomen, is naast God, te dan
ken aan den arbeid van de C.B.T.B.
In deze stage ontwikkeling werk
te de oorlog evenwel belemmerend
en alom treft ons de ontreddering!
op economisch, financieel, com
mercieel enz. gebied, terwijl de
moreede kracht van ons viol'k even"
eens sterk werd aangetast.
Spr. zal nu enkele punten, die
speciaal van belang: zijn op agra
risch gebied, nader belichten.
Allereerstde herbouw van boer
derijen. Het oorspronkelijke prin
cipe wasde oorlogsschade ge
meenschappelijk dragen. Loch i,n
de practijk is daar weinig of niets
van terecht gekomen. Ee huidige
regeling inzake deii - herbouw is
het gunstigst voor de kleine bedrij
ven op zandgrond. Het .ongunstigst
echter voor boerderijen met een
landbouwareaal van ongeveer 40
ha. Voor deze bedrijven is herbouw
zoo. goed als uitgesloten, wegens
de enorme verplichtingen, d,ie de
eigenaar dan o{p zich neemt. Spr.
licht dit met een voorbeeld toe.
Ee Vee re geling is beter, of
schoon ook niet ideaal. Vee, inder
tijd aan de ontruimingsbureaux ge
leverd, is vervangen door ander.
Eoch hoeVelen waren er niet, die
daarvoor terugdeinsden, omdat de
ze bureaux onder Euitsche leiding
werkten en zii bevreesd, waren, dat
hun vee dan geen Nederlandsehe
bestemming' zou. krijgen. Ee ver
goeding, die zij ontvangen, is ook
slechts weer gedeeltelijk.
Wat de Pachtre geling betreft is
aanvankelijk bepaald, dat tot 1947
Xoor in pachtwaarde verminderde
goederen een sehadevergoedingzal
worden toegekend Ee.ze termijn
zal wellicht worden verlengd.
Zeer onbillijk is vooral de Pluis-
raadschade-vergoeding. Zij wordt
o.a. beoordeeld naar de huurwaar
de der woningen. Deze is voor
boerderijen vaak zeer laag.
De landbouworganisaties hebben
dan ook tot taak de Regeering
te overtuigen, dat ze haar beleid
in dit opzicht radicaal moet wijzi
gen, zal de herbouw der landbouw
bedrijven in de ge teister de gebie
den mogelijk rijn.
Verder is daar het angstig pro
bleem van de loonen en prijzen.
Ee wisselwerking tusschen beide
is als een opstuwende spiraalver
hooging van de eene, heeft nood
zakelijk die van andere tengevolge.
