N,°. 56.
Zondag 21 Juli 1878.
1® Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Bekendmaking.
BINNENLAND.
Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk.
m
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieveningezonden stukken, gelden
enz., Jranco te zenden aan den Uitgever.
Advertentiën 1 7 regels ƒ0,60, daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën, driemaal ter
plaatsing opgegeven worden tweemaal in rekening gebracht.
Reclames beneden de rubriek Binnenland 15 cent per regel.
S c li u t t c r ij.
De Burgemeester van Waalwijk maakt aan be
langhebbenden bekend dat de Kommissie, inge
volge Art. 15 der Wet, belast met het onderzoek
nopens de al of niet gegrondheid der redeneu,
welke tot vrijstelling of uitsluiting van de dienst
der Schutterij zijn ingebracht, hare tweede ge
wone jaarlijksche zitting zal beginnen op Dinsdag
den 23n Juli aanstaande, tot onderzoek van alle
reclames, door de ingeschrevenen en geloot heb
bende personenvan dit jaaren door de reeds
vroeger ingelijfden ingebracht, alsmede tot het
onderzoek der nummerverwisselaarszullende zij,
die van het voorrecht van substitutie gebruik
willen maken, daarvan, met opgave der voor te
stellen personen, binnen 2 dagen na dato dezes,
en dus vóór of op den- 20 Juli, kennis behooren
te geven aan de voormelde Kommissie.
Wijders worden de daarbij betrokken personen
geinformeerd(lat zijdie bij de vorige Schutte
rijen ingelijfd zijndehunne vijfjarige dienstte
rekenen van het tijdstip hunner primitieve inlij
ving bii de thans bestaande Schutterijenhebben
volbracht, alsmede zij, die langer dan vijf en
minder dan zeven jaar bij de oude Schutterijen
hebben gediend, of in plaats van die persoonlijke
dienst, gedurende vijf jaren of langer, eene ver
hoogde contributie, hebben betaald, des verlan
gende, dadelijk kunnen worden overgeschreven
bij de Schutterijterwijl zij die hun 34e jaar
hebben volbracht en bij de eerst daargestelde
Schutterijen zijn ingelijfd geworden, of door ze
venjarige dienst aan de vroegere Wet op de
Schutterijen hebben voldaan,, of in 1868 bij de
Schutterijen zijn gedesigneerd en dus thans tien
jaar hebben gediendzulks verkiezendefinaal
kunnen worden ontslagen.
Wordende de belanghebbenden ten overvloede
uitgenoodigd, de schriftelijke bewijzen, tot staving
hunner redenen van vrijstelling, bij de Wet ge
vorderd, alnog, voor zoo verre zulks niet al reeds
is geschied drie dagen te voren ter secretarie al
hier over te leggen.
Kunnende bij hunne inschrijving ongehuwden,
voor zoo verre zij nog niet op een der bijzondere
rollen zijn gebracht geworden, ingevalle zij sedert
dien tijd mochten zijn gehuwd, de bewijzen voor
hun huwelijk, alnog uiterlijk vóór den 10 Aug.
e. k., aan de commissie, volgens Art. 14 der Wet
met het opmaken der rollen belast, ter hand
stellen.
En zij eindelijk aan de geconcerneerde personen
kennelijk gemaakt, dat zij zich stiptelijk on de
door dé gedachte commissie van onderzoek daar
toe bepaalde tijdstippen, voor dezelve zullen heb
ben sisteren, als zullende degenen, welke zulks
mochten verzuimen', gehouden worden geene
reden tot vrijstelling te hebben, en voor zooverre
zij dienstplichtige nommers getrokken hebbende,
niet vallen in de termen van artikel 3, a, b,
c, l, m, en artikel 4 der Wet, bij de schutterij
worden ingelijfd, tot zij in een volgend jaar hunne
reclames op 'voorschreven voet ingericht, zullen
hebben doen gelden.
En opdat niemand hieromtrent eenige onwetend
heid zoude kunnen voorwenden, zal deze worden
afgekondigd en aangeplakt, waar zulks te doen
binnen deze gemeente gebruikelijk is.
Waalwijk, den 12 Juli 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Dr. De liaan L. B.
De Secretaris,
F. W. van Liernpt.
Aan eene particuliere correspondentie van de
N. B. Ct. ontleenen wij het volgende:
Heeft in de Waalsclie provinciën van Belgie
de scherpzinnigheid van Willem I, vijftig jaar
geleden, den eersten stoot gegeven aan de ont
wikkeling der nijverheid en heeft deze Vorst
groote kapitalen gestoken in de ontginning der
mijnen, in de Vlaamsche provinciën bleef daar
entegen het huiselijke handwerk in eere, en het
fraaiste voorbeeld daarvan is de kant. Belgie
exposeert te Parijs voor twee millioen. franken
aan kanten dat is nog iets meer dan de helft
van hetgeen te Philadelphia was ingezonden en
dat op drie en een half millioen geschat werd.
Ziehier bijv. een kanten damestoiletdat acht
duizend vijf honderd franken kost; verder een
kant, die met twee duizend vijf honderd klosjes
garen wordt gemaakt en waarvan de meter juist
een jaar arbeid kost aan de werkster; dan weer
kanten kousen, die oude juffrouwen ongetwijfeld
wat „tochtig" vinden, maar tot haar geruststel
ling dient gezegd, dat er gekleurde kousen onder
hooren. Merkwaardig is het in de kanten-in
dustrie, dat zij sedert vier, honderd jaar volko
men op dezelfde wijze wordt gefabriceerd. Ik
herinner mij voor eenige jaren een schilderij van
Quinten Metsys (einde XVde eeuw) gezien te
hebben, waarop volkomen hetzelfde vierkante
raam is afgebeeld, dat nog heden ten dage ge
bruikt wordt. Van de teekening der patronen
wordt tegenwoordig buitengewoon veel werk ge
maakt en zeer kundige artisten worden ruim be
taald, om patronen te ontwerpen. België bezigt
tegenwoordig ongeveer 100,000 vrouwen in de
kantfabrikatie zij werken alle thuis, en verdie
nen a of twee franken daags. In Fraukrijlc
is de kantnijverheid van nóg meer belang. De
vrouwen, die aldaar kant maken, worden op het
dubbele op tweemaal honderdduizend geschat.
De kant wordt er hoofdzakelijk vervaardigd in
Auvergne, Lotharingen, Normandië en te Alen-
<jon. De laatste soort, die niet met klosjes ge
vlochten, maar met de naald geborduurd wordt,
is van de Pransche kant het meest bekend en
staat artistiek wellicht het hoogst. Ook Enge
land exposeert kant uit Devonshire en uit Buc
kinghamshire en de groote Engelsche dames
laten zich zeer veel liggen aan de ontwikkeling
en aanmoediging dezer vrouwelijke nijverheid.
De Engelsche kant, bekend als „Honiton", heeft
een groote vermaardheid. De kantnijverheid
werd, naar men verzekert, in Groot-Brittannië
ingevoerd deels door Maria Stuart, deels door
de uitgeweken Pransche protestanten. Sedert
eenige jaren heeft de ontwikkeling der werktuig
kunde ook hierop haar invloed doen gevoelen
doch in den laatsten tijd heeft men dien ge
tracht te keeren.
Ook in Oostenrijk, vooral in Boheraen, be
staat de kantfabrikatie, die in de laatste jaren
niet schijnt te zijn achteruitgegaan.
Wij maken van deze feiten gewag, omdat in
Nederland deze industrie, naar onze mcening
zich recht goed op haar plaats zou vinden.
Kantmaken is een werk van geduld en niets
anders. Wanneer het patroon verstrekt wordt,
kan de vrouw even goed kant maken als kousen
breienmits zijwel te verstaan, van jongs af
reeds op school er zich begint op toe te leggen.
Men moet niet dadelijk kant willen maken van
500 of 600 franken de meter. Men kan kant
maken van de grofste soort van garen, van wol,
van zijde; iedere vezelztof kan er voor gebruik
worden, evenals ieder nummer vau draad. En
dit is het eigenaardige van de fabrikatiedat
terwijl de meisjes bij de meesie andere takken
van vrowelijke nijverheid worden opgehoopt in
groote werkplaatsen of fabrieken, die zij in den
regel niet zonder schade voor hare deugdelijke
ontwikkeling bezoeken, zij als kantwerksters in
het ouderlijk huis blijven, waar zij te zijner tijd kun-
medehelpen, den oogst binnen te halen en bui
tendien haar vrijheid behouden.
zijn 4925 mannen en 4707 vrouwen.
Van de levend geborenen warén 15099 wettig,
285 onecht. In verhouding tot (1e bevolking
bedroeg de sterfte in de provincie 1 op 48^ in
woners. In gemeenten boven de 5000 zielen
was de verhouding van de sterfgevallen tot de
bevolking het gunstigst te Tilburg 1 op 55.3;
te Etten 1 op 53.1, te Princenhage 1 op 50.9;
het ongunstigst te Zevenbergen 1 op 36.4, te
Gemert 1 op 38.8, te 's-Hertogenbosch 1 op
39.2. liet aantal personendat de provincie
verliet, bedroeg 22,507 en dat zich in de pro
vincie vestigde 23,012. Huwelijken werden er
3276 gesloten.
van Amsterdam naar IJmuiden was gekomen
met de noodige werktuigen om de nieuwe sluis
deuren ia te zetten verdronken.
Men vermoedt dat de man slapende van de
schuit in het water is geraakt, daar niemand
iets van het ongeval bemerkt had en men eerst
geruimen tijd later, door het zien drijven van
een pet op het vermoeden is gekomen, dat iemand
in het water was gevallen.
Dat de handel in leder in (le gemeente Don
gen sedert eenige jaren bijzonder is toegenomen,
wordt door het volgende bevestigd, als men in
aanmerking neemt dat in deze gemeente in 1842
slechts 16, in 1S77 69 leerlooierijen in werking
waren, onder welke laatste er ééne is, die tegen
woordig alleen meer leder bereidt, dan de 16
in 1842 bestaande te zamen konden doen.
(2V. v. Leerl.)
Het groot maritiem etablissement voor de
Oostzee, gelegen aan de monding der Newa en
het belangrijkste in zijn soort iu geheel Rusland,
is achtereenvolgens het tooneel geweest van twee
groote rampen. Eerst sprong er een ketel, bij
welk ongeluk een der stokers het leven verloor.
Enkele dagen later brak een hevige brand uit,
die een schade van een millioen gulden veroor
zaakte. Daarbij werd de Oostzeevloot beroofd
van een dertigtal torpedo-booten, die zoo goed
als gereed waren en van twee groote klippers,
welke aldaar insgelijks voor het Russisch gouver
nement op stapel stonden.
De Eransche luitenant ter zee, Biard, die eene
reis om de wereld heeft georganiseerd, heeft
twaalf Eranschen bereid bevonden er deel aan
te nemen en dertien vreemdelingen (Russen,
Duitscliers, Zwitsers en Belgen), van welke ieder
20.000 fr. voor reiskosten betaalt. Bovendien
zullen nog verscheidene wetenschappelijke man
nen aan den tocht deelnemen. Maandag jl. werd
aan het gezelschap in het Continental Hotel
een afscheidsbanket gegeven. De heer de Lesseps
nam het voorzitterschap waar. Hij had aan
zijne zijde den Afrikaanschen reiziger Stanley
en generaal Tiirr, die het plan wil doorzetten
om de landengte van Panama door te steken.
De reis zal ondernomen worden op de pakket
boot Juno. Het schip zal deze week Marseille
verlaten en koers zetten naar Gibraltar, van daar
naar Buenos-Ayres, voorts naar Kaap Hoorn,
San Erancisco, Japan, China en Inrlie, om door
het kanaal van Suez terug te keeren.
De Tweede Kamer heeft Donderdag het wetsont-
werd op het Lager Onderwijs aangenomen met
52 tegen 30 stemmen.
Op 31 December jl. bedroeg de bevolking der
provincie Noord-brabant 462,966 inwoners
(232,891 mannen, 230,075 vrouwen). Inden loop
van 1S77 vermeerderde de bevolkiug met 3458
mannen en 2799 vrouwen; geboren werden 7966
mannen en 7418 vrouwen; gestorven
Aan boord van liet schroefstoomscliip Van
Galen is te Nieuwdiep een proef genomen, om,
in de vaart onder een verondersteld vijandelijk
schip, een torpedo te brengen en te doen sprin
gen. Nadat de torpedo, aan een daartoe inge
richte lange spier bevestigd, aan stuurboordszij
was uitgebracht, liet men die twee a drie meter
onder water zakken en toen door een galvani-
schen stroom springen. De uitwerking was tref
fend het water werd tot aan de raas opge
stuwd. Aan boord van de Van Galen was de
schok nauwelijks voelbaar.
Men meldt uit Maastricht, dat Dinsdag-middag
door de maréchaussees buiten de voormalige Ton-
gersche poort aldaar aangehouden is een gehuwd
man, die trachtte zijn kind in de rivier de Jeker
te verdrinken.
In het Noordzee-kanaal is Zondag-namiddag
een schuitenvoerder van een zolderschuit die
Woensdag-nacht is te IJmuulen de nieuwe
groote sluisdeur, die op een stelling lag, welke
te zwak was, in de diepte verdwenen. Elf man,
daarop werkzaam redden zich met zwemmen.
Woensdag-avond ten 6 ure viel aan de Vee
markt te Amsternara een 17-jarig jongeling uit
het vensterraam eener tweede verdieping, terwijl
hij bezig was dat raam te verven. Hij heeft
den rechterarm gebroken.
Naar de AmterdCt. verneemt, zijn eenige
liefhebbers van antiquiteiten voornemens eerst
daags in Arti te Amsterdam eene tentoonstel
ling te opeuen van gebakken aardewerk.
Men schrijft uit Lonneker van 17 Juli
Gisteren-avond omstreeks acht ure ontstond
er in de onmiddellijke nabijheid van twee groote
stoomfabrieken brand in een burgerwoning, die
geweldig geleden heeft. Reeds sloegen de vlam
men uit het dak der belendende woning; doch
het is spoedig gelukt verdere onheilen te stuiten.
Toen de brandspuit, die het eerst aanwezig
was, op de plaats was aangekomen, ontdekte
het personeel tot zijne verbazing, dat men in
den ijver de slangen vergeten had.
Het sterftecijfer van de kleurlingen in Amerika
is, gelijk uit de volgende opgave blijkt, aan
merkelijk hooger dan dat bij de blanken. Te
Memphis stierven 18,06 blanken en 40,06 kleur
lingen op de duizend, te Mobile'zijn deze cijfers
12,15 en 23,17, te Richmond 17,30 en 28,13,
te Nieuw-Orleans 25,45 en 39,60. Te Charles
ton sterven gemiddeld J27,21 blanken per duizend
het hoogste cijfer, terwijl de sterfte bij de
kleurlingen het sterkst is in het district Colum
bia, 47,60 per duizend.
In 1876 was het cijfer der geboorten in Frank
rijk 966,682 en dat der overledenen 834,074,
een vermeerdering der bevolking aanwijzende van
132,608 personen. In Engeland met eenderde
minder bevolking was de vermeerdering 205,000.
Terwijl in Engeland één geboorte plaats heeft
op de 28 inwoners, heeft men in Frankrijkcén
geboorte op de 36 inwoners.
Het stuk van de brug over de Koningshaven
te Rotterdam dat door een beweegbaar gedeelte
wordt vervangen, is in publieke veiling aange
kocht door de gemeente Amsterdam voor den
prijs van f1500, een prijs, zoo gering omdat
het hier gold een zwaarte van ongeveer 100,000
KG. te verplaatsen of de brug te sloopen.
Dit stuk brug is nu op den lichter Simson
die gediend heeft bij het stellen van den ijzeren
spoorwegbrug aan den Moerdijk over zee op
weg naar de hoofdstadwaar het in het Wes
terdok voorlooping op jukken zal worden geplaatst.
De kosten der overbrenging zullen ongeveer f3000
bedragen.
Woensdag jl. hadden te Wamel de aangekon
digde drie harddraverijen plaats met paarden,
onder den man bereden. Op de voormiddag
harddraverij waaraan alleen mogten deelnemen
paarden die op voormiddag-harddraverijen slechts
één prijs hebben gewonnenis de prijs behaald
door de bruine witvoetmerrie Koninginvan den
