Nummer 90. Donderdag 14 November 1878.
Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
BINNENLAND.
Uitgever: ANTOON TIJELEN te Waalwijk.
Tramway Tilburg—Waalwijk.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden yi,00, franco per post door
het gclieelc rijk f 1,15. Brieveningezonden stukken, gelden
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels f 0,60, daarboven 8 cent per regel;
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën, driemaal ter
plaatsing opgegeven, worden tweemaal in rekening gebracht.
Reclames beneden de rubriek Binnenland 15 cent per regel.
Ingezonden
Ouder het opschrift Stoom-tramwav-project
Tilburg-Waalwijk en station Tilburg-Konings
hoeven verscheen dezer dagen eene brochure van
den heer J. van den Elzen civiel ingenieur te
Waalwijk.
Hadden wij met genoegen de artikelen gevolgd,
die door hem over deze aangelegenheid waren ge
schreven, thans namen wij met groote belangstel
ling kennis van zijne brochure. Het zoogenaam
de „een woord vooraf" toont reeds de zakelijk
heid van den verderen inhoud.
De woorden indachtig van den grooten Engel-
schen wijsgeerdie hij in zijne geschiedenis der
beschaving aanhaalt„De locomotief heeft meer
„gedaan, om de mcnschcn te vcreenigen dan
„alle wijsgeeren, dichters en profeten vóór haar
„sinds het begin der wereld", begint de schrijver
met eene geschiedenis der verschillende transport
middelen en toont aan hoe de beschaving en de
betere middelen van vervoer hand aan hand
uur kan afleggenzeer dienstig zijn. De heer
Van den Elzen geeft eene beschrijving van dat
rijtuig en haalt daarbij aande verschillende
proeven in den vreemde daarmede genomen.
Dit stoomrijtuig beweegt zich voortzonder
rook of stoomzonder geweld of geraas en met
eene snelheid niet van die grootte dat de paarden
hetzelve slechts als een schaduw zien voorbijsnellen,
zonder eigenlijk iets duidelijks te zien, want de
schrik der paarden is meestal het gevolg daar
van dat ze slechts ten halve zien zet men ze
dwars voor het voorwerp dat hen schrikken doet,
meestal zal men dan ondervinden, dat de schrik
van 't eerste oogenblik weldra bedaart.
Wordt vervolgd.)
gingen.
Vervolgens zet hij uiteen aan welke wissel
valligheden het afhangt of de lijn Zwaluwe-'s Bosch
de zuidelijke richting langs de dorpen der Lang
straat zal nemen, en al wordt daartoe besloten,
welk tijdsverloop noodig zal zijn alvorens die
lijn zal zijn daargesteld.
Zonder een kort en goedkoop middel van ver
voer tusschen het centrum van de Langstraat,
Waalwijk en de hoofdverkeersader van Zuid-
Nederlandde lijn Venlo-Rotterdamwaarvan
Tilburg het dichtstbijzijnde en belangrijkste sta
tion in onze provincie isblijft het verkeer
steeds gebrekkig.
Even als Waalwijk naar eene spoorwegverbin
ding uitzietevenzeer ziet Tilburg eene kanaal-
verbinding tegemoet en alhoewel alle mogelijke
richtingen voor dat kanaal zijn aangewezen
blijft de voltooiing nog tot de wenschen behooren.
In de brochure wordt vervolgens gewezen op
de bevolking der verschillende dorpen, die geheel
of gedeeltelijk belang kunnen hebben in eene
goede verbinding van Tilburg-Waalwijk en op
het goederenvervoer tusschen en met die plaat
sen en de haren te Waalwijk.
Als beste middel van vervoerdat voldoet
aan de hoofdvereischten, nl. waarbij aanleg en
exploitatie-kapitaal tot een minimum gereduceerd
kunnen worden .ten einde rente te kunnen trek
ken van het aangewend kapitaalbeschouwt
schrijver de Tramway als het geschiktste. Hij
geeft vervolgens een korte geschiedenis van de
tramway. Aan welke bepalingen die in den
vreemde zijn gebonden en welke beschermende
rechten aan de oprichters aldaar worden verleend.
Bij ons te lande worden de tramway's be-
heerscht door de wet van 9 Augustus 1878,
Stbl. No 124; daarbij is bepaald dat de conces
sionarissen de autorisatie verkrijgen hun weg te
leggen op de terreinen van den Staatmaar zij
moeten zich verstaan met de eigenaars van al
de andere in te nemen terreinen, enz.
De weg zou de richting nemen van de Waal-
wijksche haven door de Wagenstraat over den
gemeenteweg en provincialenwegtot aan de
Besoijensche steegvan daar langs Sprang
Kaatsheuvel en Loonopzand naar Tilburg,^ ver
volgens over den gemeenteweg van af het Goirke
naar het station zich met dit aansluitenom
dan den parrallelweg en Heuvel volgende we
derom langs den provincialen weg naar Moer
gestel, op de Koningshoeven bij de fabriek van
den heer van Spaendonk te eindigen.
In plaats van paarden zooals op de meeste
plaatsen van ons llijk voor tramways gebezigd
worden, zou voor deze lijn het stoomrijtuig En-
schede-Buretdat een snelheid van 50 KM. per
De Londensche correspondent van den „Li
verpool Post" meent het geheim van Edison's
uitvinding grootendeels te kunnen verklappen.
Edison zou namelijk zijn electrise h licht
verkrijgen door een spiraal van platina-draad,
dien de stroom wit-gloeiend en dus lichtgevend
doet worden. Door een zeer eenvoudig mecha
nisme belet hij het smelten van het platina,
telkens wanneer het metaal zijne smeltpunt-tem
peratuur staat te bereiken.
De geniale Amerikaan zou dus in hoofdzaak
een ouden weg betreden hebben. Reeds in 1845
werd er in Engeland octrooi verleend voor eene
lampin welke wit-gloeiend platina de licht
bron was.
In een der jongst in Europa ontvangen
nummers van de „Illustrated Australian News"
wordt een beschrijving en een afbeelding ge
vonden van een Eucalyptus amygdalinadoor
de Australiërs beschouwd als de grootste boom
ter wereld. Hij staat te Eanshaw, in het dis
trict Dandenangvan den grond tot aan de
onderste takken heeft de stam een lengte van
3S0 Engelsche voet en tot aan den top meet
hij 430 voet of met andere woorden respectie
velijk 115.8 en 131.06 meter.
Stond deze reus onder de woudboomen naast
den Stephanus-toren te Weenen, dan zou diens
spits slechts 5 meter hooger rijzen dan de top
van den boom de Straatsburher Dom zou den
boom niet meer dan 11 meter overtreffen.
Een inwoner van New-York, bekend als
„de man met den kruiwagen", heeft gewed dat
hij met een kruiwagen van New-York naar San
Francisco zou wandelen. Op den 20 Juni ver
liet hij New-York en kwam op 16 October San
Erancisco binnen. Tegen den middag trok de
man met den kruiwagen de hoofdstraat van San
Francisco door, voorafgegaan door een Mexicaan
in nationale kleeding en een met linten versier
den wandelstok in de hand houdende. Een
talrijke menigte verdrong zich om den koenen
en onvermoeiden wandelaar te zien. Zijn wan
deling was toch met vele gevaren verbonden
vooral in de prairiën en het rotsgebergte, waar
hij op 't punt is geweest door Indianen gescal
peerd te worden.
De man heeft 2500 gulden met zijn voetreis
verdiend.
Bij een boer aan den Westvoortschen dijk
nabij Arnhem stierf dezer dagen eene koe. De
eigenaar, die het dier te eigen bate wenschte te
gebruiken, gaf het voor eene waarde van f20
in de belasting aan. De commiezen hiermede
in kennis gesteld, begrepen hieraan een buiten
kansje te hebben en namen het voor eigen re
kening en voorde aangegeven waarde in beslag.
Toen nu echter den volgenden morgen de keur
meesters werden geroepenbleek het dat het
dier aan miltvuur was gestorven en het werd
alzoo afgekeurd. De politie dit vernemende,
legde nu weder op hare beurt, beslag op het
vleesch, thans echter zonder betaling en maakte
liet op de gewone wijze door verbranding on
geschikt voor de consumtie.
Uit Sloterdijk wordt gemeld
Onder de ongeregeldheden van den jongst
verloopen „Hartjesdag" behoorde ook de gruwe
lijke mishandeling van een onzer ingezetenen
door een beschonken troep van het Arasterdam-
sche gespuis dat gewoonlijk op dien dag hier
zijn gemeene baldadigheid komt luchten. De
belhamels zijn er niet zonder „kleerscheuren"
afgekomen. Behalve dat zij zeiven dien nacht
niet weinig klop hebben gehadis ook proces
verbaal tegen hen opgemaakt cn zijn zij dezer
dagen veroordeeld tot 15 dagen celstraf.
Uit Goedereede wordt gemelddat op
Ouddorp den 9n November aangedreven is de
romp van een onderstboven aangespoeld schip,
geladen met planken ook ongeveer 400 planken
zijn aangespoeld en geborgen. Yan .de equipage
of naam van genoemd schip is niets bekend,
zijnde geen merken op schip of lading te vindeQ.
De rector der universiteit te Palermo heeft
per telegram het volgende treurig feit aan den
Minister van Openbaar Onderwijs medegedeeld.
Terwijl een der professoren college gaf voor
een talrijk gehoorstond onverwacht een jong
student op, greep een pistool, dat hij onder zijn
jas verborgen had gehouden en loste vier schoten
op den professor. Deze bleef gelukkig onge
kwetstmaar de schrik en verontwaardiging,
die deze daad onder de studeerende jongeling
schap verwekte, waren onbeschrijfelijk.
De dader werd dadelijk in eene afzonderlijke
kamer opgesloten om hem voor de woede der
anderen te beschermen, tot er een bevel tot in
hechtenisneming zou zijn gegeven. Daar hij op
goeden voet met den professor stond en er dus
moeilijk aan persoonlijke wraakneming gedacht
kan worden, vermoedt men dat hij zijne daad
in een aanval van waanzin heeft volbracht.
De prefect heeft terstond maatregelen genomen,
om te beletten, dat de studenten op de colleges
vuurwapenen bij zich dragen.
Uit Ylaardingen wordt gemeld
Uit mededeelingendoor den binnengekomen
stuurman Taai gedaanis met zekerheid te be
sluiten dat de logger „Winschoten" den 19n
October in volle zee i3 vergaan. Bij deze ramp
laten 11 zeelieden uit Vlaardingen het leven,
onder wie 8 gehuwden. De overige 4 man be-
hooren elders te huis.
Uit Zwolle meldt men van 10 November
Gisteren verlieten twee vaartuigen het derde
schut van het kanaal naar Almelo in de rich
ting derwaartsbij die gelegenheid werd het
vaartuig van schipper G. Schoenmaker door het
andere aan het roer beschadigd, zoodat het geen
stuur kon houden, waarvan het gevolg was, dat
eene het kanaal afkomende zwaar geladen turf-
praam met zulk geweld tegen het vaartuig van
Schoenmaker kwam, dat het, zwaar beschadigd
terstond zonk. Daar de turfpraam te breed was
om het schuins liggende vaartuig van Schoen
maker te passeeren is de vaart ten dcele ge
stremd. Het vaartuig van Schoenmaker was
geladen en had zelfs belangrijken bovenlast
zoodat de door het ongeval berokkende schade
aanzienlijk is.
De lucht is in de laatste dagen in hevige
beroering geweestVrijdag-nacht liet zich boven
den zuidwestelij ken hoek van ons land een orkaan
gevoelen, die van schier voorbeeldelooze kracht
was. De winddruk was heviger dan tijdens den
bekenden Pinksterstormop vele plaatsen zijn
dan ook boomen ontworteld, schoorsteenen om
gewaaid, dakpannen weggeslingerd.
Erger waren de gevolgen ter zee. De mailboot
uit Engeland, die in den morgen van Zaterdag
te Ylissingen verwacht werd, had door het ruwe
weer gelukkig slechts eenig oponthoud en kwam
behouden binnen. Daarentegen is het zeker,
dat verscheidene andere schepen verongelukt
zijn. Op verschillende punten der Zeeuwsche
cn Zuidhollandsche kust is veel wrakgoed aan
gespoeld, o. a. Noorsche deelen, hazelnoten, twee
isscherstonnetjes met netten, een half teervat,
emerkt L. D. B. enz.
De Deensche schoener „Medea" is in de
Noordzee door de bemanning verlaten. De man
schappen werden te Vlissingen aan wal gezet,
en later is daar ook het schip door visschera
binnengebracht.
De droevigste gebeurtenis evenwel is het met
man en muis vergaan van een fregat op den
beruchten Banjaard, ten westen van Schouwen.
Zaterdag-middag werd van den vuurtoren het
chip te midden van den storm op die zandbank
gezien, men zag den eenen raast na den anderen
vallen, al de opvarenden zich op het achterschip
scharen, en eindelijk, lang voordat hulp gebracht
kon worden, was men er getuige van dat het
schip omsloeg en met allen en alles in de diepte
verdween, zoodat er nu zelfs niets meer van te
zien is. Aanvankelijk wist men niet welk schip
het was en van welk land, doch men vermoedde
reeds spoedig dat het een Nederlandsch fregat
was, en thans is men door allerlei gegevens tot
het vermoeden gekomen, dat het verongelukte
schip het Nederlandsche fregat „Alblasserdam",
gezagvoerdar J. Vroede, moet geweest zijn. Dit
schip verliet den 6n Juli Pangooi met eenige
passagiers en eene rijke lading koffie, (voor een
waarde van een half millioen), tin, suiker en
tabak. Dit alles zou, als de thans bestaande
waarschijnlijkheid zekerheid mocht worden, een
prooi der golven geworden zijn.
De storm liet zich eerst vier-en-twintig uren
later in Holland gevoelen, doch met minder
kracht. Yan ongelukken is ons dan ook nog
niets bekend. Te IJmuiden konden vier stoom
schepen evenwel door den storm niet uitvaren.
In het Eierland op Texel zijn veel platen en
battings aangedreven. Ook door schippers te
Oude Schild is eenig nieuw hout, van een lading
afkomstig en op Texelstroom opgevischt, aan
gebracht.
Te Duinkerken was de storm niet minder
hevig en bijna geen schip is onbeschadigd ge
bleven. Vooral in de voorhaven ziet het er
verschrikkelijk uit. De Engelsche stoomboot
„Wolwiston", die van haar ankers werd losge
rukt, heeft alle in den omtrek liggende booten
en kleinere schepen aangevaren en aan de mees
ten groote schade toegebracht. Ook op het land
heeft de wind zijn kracht getoond. Een pas
gebouwd huis achter de Kursaal te Duinkerken
werd door een windstoot plat tegen den grond
geworpen en het aantal in de stad afgeslagen
schoorsteenen is-zeer groot.
Te Galais werden drie groote schepen op de
kust geslingerd. Verlies aan menschenlevens is
gelukkig niet te betreuren. Vier jongelieden en
eene dame, die de storm voor hun pleizier bij
woonden op de uiterste punt van het Ooster
havenhoofd, hebben den geheelen nacht daar
tegen wil en dank moeten vertoeven en konden
eerst terugkeeren toen de eb inviel.
Ook op de Belgische kusten, met name te
Ostende, heeft de storm groote verwoestingen
aangericht. Daar is ook aangespoeld het lijk
van een jeugdige zeer net gekleede vrouw.
Henri De Péne berekent in Par it-Journal
dat het onderhoud der Europeesche legers jaar
lijks 7,200.000.000 frank kost.
Het metereologisch instituut van de New
York Herald meldt, dat het centrum van een
