Nummer 91. Zondag 17 November aargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. n BINNENLAND. Li Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk. Tramway Tilburg—Waalwijk. i De Echo van het Zuiden, ra Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00, franco per post door het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukicen, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advertentiën 17 regels ƒ0,60, daarboven 8 cent pér regel; groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën, driemaal ter plaatsing opgegeven, worden tweemaal in rekening gebracht Reclames beneden de rubriek Binnenland 15 cent perregeL Vervolg)'. Voor Tilburg is het aanleggen van een Tram way van groot gewichtmet der tijd kan met betrekkelijk weinig kosten eene andere lijn aan de thans geprojecteerde worden toegevoegd en wel de lijn TilburgGoirle. De laatste plaats gaat met hare nijvere bevolking sterk vooruit, het personen- en goederen-vervoer naar het station is in de laatste jaren aanmerkelijk toe genomen en nog sterker zou de industrie daar bloeien, indien dat welvarende dorp eene goede verbinding met de spoorwegbaan hadwaarvan het. zoo niet aan den tramway gedacht wordt helaas wellicht zal verstoken blijven. Wat de thans geprojecteerde weg betreft (waarover in ons blad van Woensdag jl. reeds is gehandeld) kon volgens het plan van den heer Van den Elzen daar, waar de breedte het toelaat, de weg langs de zijbermen gelegd wor den en om de minst mogelijke wrijving te ver krijgen Vignola-rails gebruikt worden terwijl daar, waar de bermen niet de noodige breedte hebben een gezonken spoorin den weg zelve gelegd zal worden. Geen der beide systeems is hinderlijk voor het gewoon verkeer. De constructie van den weg zal geheel uit ijzer bestaan, de spoorstaven zullen sterk genoeg berekend worden om den asdruk der gewone spoorwegwagens weerstand te kunnen bieden terwijl de prijzen, die de heer Van den Elzen in zijne brochure aanhaalt, nog iets hooger zijn genomen dan do aanbiedingen van eerste fa brieken aan hem gedaan en die schriftelijk, in zijn bezit zijn. De berekening der kosten van exploitatie en aanleg volgt De weg tot aan de Koningshoeven heeft eene lengte van 20000 meter. Hij splitst die in twee trajecten lo. Tilburg-Waalwijk; 2o. Tilburg-Koningshoeve. Eerste traject langlö1/^ kilometer. Indien men van April tot November 4 treinen en gedurende de overige 5 maanden 3 treinen in elke richting doet loopen, dan heeft men 214 dagen van 4 en 151 dagen van 3 treinen of (4 214) plus (3 151) 1309 treinen ;per jaar in elke richting, alzoo 2 1309 16.5 of 43197 treinkilometer af te leggen. Voor den dienst zal men noodig hebben 2 locomotieven, 2 stoomrijtuigen tevens voor stuk goederen geschikt2 gedekte en 4 open goe derenwagons. De exploitatiekosten zullen bedragen A. Administratie. Ingenieur-Directeur, Se cretaris-Boekhouder, Controleur, Huur, Licht, Vuur, Formulieren, Plaatskaartjes, gedrukte stukken, Advertentiën, Porto's en Telegrammen, enz. f 7050 B. Dienst van vervoer. Af te leggen 43500 treinkilometer per jaar ad f 0.12 aan kolen, olie, enz. f5220, twee ma chinisten f1650, een hulpmachinist f 500, twee conducteurs f 1000, een chef tevens goederenbeambte te Waalwijk f850, een te Tilburg f800, acht arbei ders ad f 1 daags vuur en licht der bijbureaux f 100, voorkleeding f230 - 13320 C. Onderhoud der lijn. Voor een chef-arbeider f235 meer loon, aan grint, bestrating, bouten, enz. f1000 - 1235 De nieuwe rails worden aangeschaft uit het vernieuwingsfonds, jaarlijks f800. D. Onderhoud der exploitatiemiddelen. lo. Aanscliaffingskosten. Twee loco motieven f15000, twee stoomwagens f14000, twee gedekte goederenwagens Transporteeren f21605 Transport f21605 f 2000, vier open goederenwagens f 3000, verder materieel, f3000 f 37000. 2o. Onderhoudskosten. Voor loco- raotieren f1500, rijtuigen f1400, goe derenwagens f300, verder materieel f200 - 8400 E. Verzekering en Belastingen- 695 F. Vernieuwingsfonds. Voor den ijzeren weg f 800, voor de locomotieven, wagens, enz. f2960, zijnde 5 pet. inte rest van het kapitaal - 3760 De exploitatiekosten TilburgWaal dijk bedragen dus f 29460 Tweede traject TilburgKoningshoevenlengte Sljo kilometer. De meerdere kosten bestaan in Meerdere af te leggen treinkilometers punt B. tweemaal daags een trein van Goirke naar de Hoeven of 730 treinen op en neer per jaar samen 5110 met rangeeren 5200 treinkilometer ad f0.12 alzoo te zamen f 624 1 hulpmachinist, 1 chefarbeider, 1 ar beider, licht, vuur, enz. - 1470 Punt O. Hiervoor vermeerderd met - 200 h E. - 100 F. Vernieuwingsfonds vermeer derd met I - - 600 De meerdere exploitatiekosten Tilburg- Koningshoeven bedragen alzoo f2994 De gezamenlijke exploitatie-kosten bedragen f32454. Kosten van aanleg per kilometer. 1. Voorbereidende werkzaamheden f 120 2. Grondwerk - 250 3. Bovenbouw, wissels, dwarsleggers 9500 4. Signalen - 50 5. Goederenloods en remise te Waal wijk f 8000 Wachtlokaal bij Kaatsh. - 1000 Goederenloods, "remise en klein atelier te Tilburg - 9000 Remise op de Hoeven - 2000 Waterkr., draaischijven - 3000 f23000 of per kilometer- 1150 6. Indien men de kosten der expl. middelen op f37.000 schat, dan is dit per kilometer - 1850 7. Leiding van den bouw, opzicht afrekening - 100 8. Boekhouding en onkosten, comité van toezicht uit de aandeelhou ders - 150 9. Onvoorziene uitgaven. - 130 Interest 6 over 4 md. bouw tijd - 266 10. Kosten van aanleg per kilometer. f 13566 Het aanlegkapitaal voor 20 kilometer f 13566 20 f271320. Voor Tilburg—Waalwijk f 223839 of f224000. Reken nu als interest van het kapitaal een rentevoet van 5 dan is dit van f 270.000 de som van. ƒ13500. Hierbij het bedrag der exploitatie kosten ad- 32454. Samen dus 45954. of rond 46000.in 't jaar of 126.per dag. Dit is dus het bedrag dat gewonnen moet worden om de aandeelhouders 5 °/0 van hun ingebracht kapitaal uit te keerèn. 1 Bovengemelde berekening is gegrond op deug delijke opgaven, daaronder zijn begrepen aan zienlijke sommen voor gebouwen, afschrijving op machineriën, wagens en verder materieel, terwijl daaronder ook het vernieuwingsfonds eene plaats inneemt. Nauwkeurig en tot in de kleinste bijzonder heden wordt in de brochure van den heer Van den Elzen, het plan ontwikkeld en naar het oordeel van deskundigen valt op de berekening niets aan te merken. In eene memorie van toelichting voor den aanleg en de exploitatie van een stoomtram way door de heeren Linse, Van Heusdeu c. s. on langs rondgezonden, komt ook de lijn Tilburg- Waalwijk voor. De rermoedelijke kosten van aanleg, alhoewel geenszins gespecificeerd, zullen volgens hun plan 250 a 300 duizend gulden bedragen dï exploitatiekosten ƒ34.000 beloopen, alzoo te zamen minstens ƒ284.000.terwijl de heer Van den Elzen in zijne brochure slechts een bedrag van ƒ223.839.noodig acht voor het aanleggen en exploiteeren van de lijn Tilburg- Waalwijk en 270.000.voor de lijn Waalwijk- Koningshoeven. In de concessie-aanvrage van de heeren Linse c. s. wordt bedongen dat de concessionarissen mede in de winst zullen deelen, indien de aan deelhouders meer dan 5 °/0 van hun kapitaal ontvangen» waarvan in het plan van den heer Van den Elzen geen sprake is. Volgens berekening van beide concessieaanvra gers zou dan de vermoedelijke opbrengst veel meer dan vijf procent bedragen. Dat zij daarvan overtuigd zijn is duidelijk, immers de kosten die zij zich nu reeds getroosten, zijn bij niet tot standkoming der lijn geheel verloren, terwijl zij slechts dan eenig voordeel kunnen genieten, wanneer de opbrengst meer dan 5 bedraagt. Mocht onverhoopt die opbrengst minder be dragen dan noodig is om die rente uit te keeren, dan nog worden de aandeelhouders indirect ge baat door de tot standkoming der lijn en dat indirect voordeel voor industrieelen en bewoners der plaatsen, die de lijn doorloopt is van meerder waarde dan de geheele rentevergoeding. Deze zienswijze wordt gedeeld door den grooten Oos- tenrijkschen Ingenieur Von Weber, toen hij in zijn werk Neue Pfade der Volkswirthschaft om trent de kapitaalvorming van spoorwegen van locaal belang, de woorden schreef „De geheele geest der ondernemingen van deze soort is een ander dan die der hoofdlijnen „en het publiek staat in geheel andere verhou- „ding tegenover haar. „De belangen, waaraan zij hun ontstaan te „danken hebben zijn meestal van localen aard, „en veel meer op de werkelijke exploitatie van „den weg, dan op winst bij den aanleg gericht. „De kapitaalvorming voor deze lijnen zal zich „daarom ook zeer wezenlijk van de gewoonlijk aangewende onderscheiden In de Pr. NB. Ct. van 14 Nov. 11. komt een ingezonden stuk voor van iemand, die voor die gelegenheid den naam van Philomusis aanneemt. Natuurlijk is het onze zaak niet, dat geschrijf te beantwoordenwij wenschen alleen aan onze lezers bekend te maken, dat de reden waarom wij nooit een verslag van de concerten der Har monie en van hare Zangvereeniging Apollo op nemen eenvoudig deze is dat een lid van het bestuur van dat gezelschap ons verzocht heeft dat nooit te doen. De heer Van den Elzen heeftmet het oog op de door hem gedane concessie-aanvrage voor aanleg en exploitatie van een stoomtramway WaalwijkTilburg en Station TilburgKonings hoeven en de tamelijk algemeen geuit wordende vreesvoor het schrikken der paarden op de wegen waarlangs zich de stoomtram bewegen zalaan belanghebbenden het volgende uittrek sel toegezonden uit eene korte mededeeling van den heer J. P. de Bordes President van het koninklijk instituut van ingenieursin de ver gadering van genoemd Instituut van 10 Sept. 11. gedaan, betreffende den stoomtramway Cassel Wilhelmsliöhe, door hem in persoon bezocht. „Last en ongerief ondervindt men niet door „dit vervoermiddel. Geen stoom of rook wordt „gezien. Zelfs in den open wagen, vlak bij de //locomotief zittende heb ik niets bemerkt dan „de reuk van de olie. „Hoezeer de trein langs de drukste straten „en wegen looptveroorzaakt dit geen gevaar. „De paarden schrikken er niet vooren zelfs „niet des avondswanneer de locomotief met „het groote roode midden- en de twee witte „lichten op zijde door de straten rijdtja ik „zag de locomotief met de twee rijtuigen op de „Königsplatze op een marktdag rijdenmidden /tusschen de vrouwendie met vruchten en „groenten op de markt zaten. Naar men mij „verzekerde is er nooit een ongeluk gebeurd." Te Dongen zal concessie aangevraagd wor den voor den aanleg vau een tramway van daar naar 't station Gilzc-Reijen, De exploitatie-kosten worden op p. m. f 100,000 gulden gerekend en het provenu op f 6000 ongeveer in het jaar. Ook wordt er concessie aangevraagd voor een tramway tusschen 's Bosch en Vught, door den heer van-Seters te Vught.. Te New-York zijn in het publiek proeven genomen met electrisch licht voor huiselijk ge bruik. Het gold hier proeven met de Sawyer- lamp, eene uitvinding van de heeren W. E. Sawyer en Albon Man. Het heet thans dat alle moeilijkheden overwon* nen zijn en dat het electrisch licht overal kan toegepast worden. De lamp bestaat uit een glazen ballongevuld met zuiver stikstofgas. In den ballon bevindt zich naar de lichtsterkte die men verlangt eene grootere of kleinere naald van houtskooldie door den electrischen stroom tot 30,000 a 50,000 gr. Fahr. wordt verhit. Deze naald verteert nieter heeft geen verbranding plaats der houtskoolomdat de zuurstof geheel ontbreekt. De verhitte houtskool dus straalt licht uit (dat zeer gelijk moet wezen aan daglicht), zoolang de electrische stroom blijft circuleeren. De uitvinders beweren dat eene stoommachine van 1000 pk. licht leveren kan voor 30,000 branderstegen den prijs van 10 dollar per uurterwijl het voor gelijke hoeveelheid licht benoodigde gas (150,000 kub. vt.) minstens 412,50 dollar kost. Men kan de lichtsterkte naar willekeur rege len zelfs tot zwakke schemering brengenen ook kan men eene lichtsterkte verkrijgen van 30 gasvlammen. Er is eene maatschappij opgericht die dit licht in den handel zal brengen. Door een blind jongmensch, Robert H. Fenn, te Rochester (N: lr.) is een electro-meter uitge vonden, geschikt om de hoeveelheid electriciteit, die door een draad gaat, nauwkeurig te meten. Men meldt uit 's-Hertogenbosch Het water is alhier in de laatste dagen aan merkelijk gewassen en heeft reeds eene hoogte bereikt van 4,20 meter boven A. P. De om streken staan reeds grootendeels onder water. Door de overstrooming van den Pettelaarschen weg is thans ook de gemeenschap met St. Mi chielsgestel en den Dungen over dien weg on derbroken. Sedert eenige jaren hebben de goudmijnen in Siberië buitengewone opbrengsten opgeleverd. In het district Irkoutsk vond men in den laat- sten tijd meer dan 909 puds goud. Onlangs heeft men in eene goudmijn, bij het dorp Mo- bygina, een goudklomp gevonden, wegende meer dan 147 pond. Tot nu toe had men in Rus land zulk een zwaar stuk niet gevonden. De

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1878 | | pagina 1