1
Nummer 117 Donderdag 20 Februari 1879. 2e. Jaargang.
TDWVT
WHIrll
Toegewijd aan Kandei, Industrie en Gemeentebelangen.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Engeland.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukLen, gelden,
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk.
ELECTRISCHE VERLICHTING.
III.
Wij zullen nu nagaan hoe dit in sommige
der meest gebruikte lampen is verkregen.
Bij de lamp van. Duborqdie een van de
oudste en tevens meest bekende electrische
lampen is, zijn de beide koolspitsenzooals
bij bijna alle, verticaal boven elkaar gesteld.
De spitsen worden vervaardigd van kool
(cokes), die zich bij de droge distillatie der
steenkolen in de retorten der gasfabrieken
afzet en welke een zeer gewenschte of, beter
gezegd, noodzakelijke hardheid bezit, zoodat
zij zich nauwelijks met de zaag behandelen
laat. Zij zijn bevestigd aan stangen, die in
loodrecht* richting been en weer geschoven
kunnen worden, welke beweging baar door
een uurwerk wordt medegedeeld. Hiertoe
tracht de veer van bet uurwerk twee op
een gemeenschappelijke as bevestigde tand
raderen een klein en een grooterrond te
draaien. Het kleine tandrad werkt op een
bengel, die aan een stang bevestigd is welke
de bovenste koolspits draagt. "Door een
draaiing dus in de vereischte richting, wordt
de stang naar onder bewogen en nadert de
bovenste koolspits de andere, die ook aaneen
bevestigd iswelke mede door middel van
een hengel door het groote tandrad in be
weging wordt gebracht. De onderste kool
spits zal zich in verticalen zin opwaarts be
wegenen wel met een snelheid ongeveer
dubbel zoo groot als die van de andere spits,
hetgeen door bet verschil in grootte der
beide raderen veroorzaakt wordt. Uit het
hierboven medegedeelde volgt, dat deze re
geling niet voldoende is, om een voortdurend
gelijkmatig licht te verkrijgen, maar dat nog
rekening moet gehouden worden met de
veranderlijkheid van de stroomsterkte. Dit
heeft men nu op de volgende wijze verkregen
De positieve pool van den geleiddraad,
die de electriciteit aanvoert, welke in de
Gramme-machine opgewekt wordtwordt in
een klemschroef bevestigd. Vandaar gaat
de positieve stroom naar de omwindingen
van een electromagneetwaarvan het eene
uiteinde verbonden is met den beugel van
de onderste koolspitsdoorloopt beide en
vereenigt zich aan bet einde van de kool
spits met den negatieven stroomdie langs
nf» r\ i. t -t .O
Advertentiën 17 regels 0,60, daarboven 8 cent per regel;
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën, driemaal ter
plaatsing opgegeven, worden tweemaal in rekening gebracht
Reclames beneden de rubriek Binnenland 15 cent per regel.
ollwlll UiC IdlluS
anderen beugel in de negatieve koolspits
aankomt Nu is de beugel van de onderste
spits ook aan de andere zijde getand en
oet door zijn langzaam opwaartsche bewe
ging, door middel van een stel raderen, een
wind vleugel zeer snel ronddraaien. Die rond-
draaung wordt evenwel door den electro-
zoodra de stroom
sterkte voldoende is om een gelijkmatig bcht
m stand te houden. Dit arrêt heeft plaats
oordat de electromagneet een ijzeren anker
"kt, dat met een arm verbonden is, bij
wiens beweging een pennetje tussehen twee
de en/1Tan een der raderen schuift, zoodat
e verdere beweging van het stelsel, zoowel
den V(.an ovenSe beweegbare deelen van
n toestel, onmogelijk wordt gemaakt. Ter-
JitnU afstand tussehen de koolspitsen
het 7.74W daar z'ch ten gevolge van
wesen m1 meer naar elkaar kunnen be
ls D wordt de stroomsterkte verzwakt
daardoor is deze niet meer in staat bet
anker in den beschreven stand te houden en
worden de arm en het pennetje door een
veer teruggetrokken, zoodat de windvleugtij
en daarmee alle bewegende deelen hun gang
hervatten. De koolspitsen naderen elkaar
nu weer, zoolang totdat de stroom de vol
doende kracht beeft berkregen en het be
schreven spel herhaald wordt.
Men heeft de gelegenheid gehad lampen
van deze soort, hetzij min of meer gewijzigd,
voor de glazen in den winkel der firma Van
Emden, Kalverstraat te Amsterdam, te zien.
In de lamp van Serrin heeft die van
Duborq een geduchte mededingster verkregen,
die haar bijna geheel op practisch gebied
verdrongen heeft, zoodat de laatste voorna
melijk alleen nog maar bij het doen van
wetenschappelijke, onderzoekingen dienst doet.
Die groote toepassing heeft de lamp van
Serrin wet aan haar meerdere volmaaktheid
te dankenwaardoor zij wel is waar wat
samengestelder is geworden, doch tevens het
groote voordeel heeft van alle verrichtingen,
die voor het verkrijgen van een regelmatig
en standvastig licht noodig zijn, geheel auto
matisch en beter dan de lamp van Duborq
uit te voeren.
Door den regulateur van Serrin worden
eerst de koolspitsen met elkaar in contact
gebracht, wat noodig is om den electrischen
stroom te doen ontstaanvervolgens komen
zij, geheel automatisch, op den behoorlijken
afstand van elkaar en worden daarop ge
houden, terwijl er eindelijk nog een inrich-
ting getroffen is waardoor,, wanneer toevallig
een van de beide koolspitsen afbreekt, het
geen het verdwijnen van het licht tengevolge
heeftbeide ook weer automatisch
met elkaar in contact gebracht worden, om
daarna in den stand te komenwelke voor
de krachtigste verlichting vereischt wordt.
Dit geschiedt aldusVan de beide kool
spitsen bevindt zich de positieve dat is
degeen waaraan de snelste beweging moet
worden medegedeeld boven de negatieve.
Zij wordt door een massieve cylindrische
staaf gedragen, waaraan ze door middel van
een klemschroef bevestigd is. Die staaf is
zwaar genoegterwijl zij langzaam naar be
neden glijdt, tevens het raderwerk te drijven,
dat voor de regeling van den afstand der
koolspitsen dienst moet doen. De drager
van de negatieve koolspits is bevestigd aan
een blok of een raam een parallelogram
dat door een daaronder geplaatsten electro
magneet kan worden aangetrokken en dat
weer door een spiraalveer in den oorspron-
kelijken stand teruggebracht wordt, zoodra
de werking van den electromagneet ophoudt
of vermindert.
Wanneer men nu de electrische lamp wil
ontsteken, moeten de beide koolspitsen met
elkaar in contact zijn; zoodra de electrische
stroom door het apparaat gezonden wordt,
komt de electromagneet in werking, trekt
het raam of het parallelogram aan, waaraan
de negatieve pool verbonden is, en verwijdert
deze dan van de positieve, waarop de licht-
boog ontstaat. Zoodra de stroomsterkte af
neemt, geeft het parallelogramen dus ook
de negatieve poolgehoor aan de werking
van de veer en wordt de afstand tussehen
beide koolspitsen gewijzigd. De negatieve
pool schommelt om zoo te zeggen dus her
haaldelijk op en neer, al naar de verschillende
sterkten van den stroom. Intusschen werkt
het raderwerk, zooals boven gezegd is, voort
durend, om rekening ta houden met de ver
grooting vafi den afstand tussehen beide
spitsen, die van het koolverbruik het gevolg
is. Om de koolspitsen te vernieuwen, wan
neer deze opgebrand zijn, behoeft men slechts
de massieve staaf, waaraan de positieve pool
bevestigd isop te heffenwaardoor de ne-
.gatieve, ten gevolge van haar eigen zwaarte,
daalt en zoo de afstand tussehen beide dragers
groot genoeg wordt om met gamak de nieuwe
koolstaafjes er aan te bevestigen. Door een
paldie nu een van de raderen van het
werk grijptblijven bij deze behandeling al
de bewegende deelen van den toestel in
werking. In sommige gevallen is het beter,
dat de positieve pool onder en niet b o-
ven de negatieve pool geplaatst wordt. De
positieve koolspits toch wordt onder de ver
branding komvormig uitgehold, wat met een
verlies van lichtsterkte gepaard gaat; vooral
wordt dit verlies merkbaarwanneer men
voor de verlichting van een of ander lokaal
de voorwerpen daarin voorhanden niet recht
streeks verlichten wilmaar eerst het licht
tegen den zolder werpt en het vandaar laat
terugkaatsen. Deze wijziging hebben de Ser-
rinlampen in de werkplaatsen van Sautter
en Lemoine, te Parijs, ondergaan, op een
manier die althans voor verlichting met te
rugkaatsing voldoende isde mindere stand
vastigheid die het licht van deze lampen
heeft, is namelijk bij deze wijze van verlich
ting niet merkbaar of althans niet hinderlijk.
Zondag hebben in Frankrijk de herstemmin
gen voor de Kamer plaats gehad. De uitslag
is nog onzeker.
De heer Gambetta, die reeds veel beter be
gint te presideeren, ontving gisteren eene depu
tatie uit de wijk Belleville bij zich en constateerde
bij die gelegenheid, dat de Republiek thans ge
vestigd is. Er blijft, zeide hij, nog slechts over
baar vruchten te doen dragen. Daartoe was het
noodig wijs en verstandig te blijven en gebruik
te maken van elke gunstige gelegenheid.
Zondag is op het Chateau d'Eau een bij
eenkomst van voorstanders van het vrijhandel
stelsel gehouden. In een levendig toegejuichte
rede sprak Jules Simon ten gunste van dit stelsel.
De President der Republiek heeft bij de
ontvangst van het bureau van den Algemeenen
Raad van het Departement der Seine en den
Parijschen gemeenteraad, kalmte en voorzichtig
heid aangeraden. „Gij gaat voorwaarts", zeide
hij, „maar vergeet niet, dat Frankrijk slechts
rustig zal zijn op voorwaarde, dat gij het eens
zijt met hen die u volgen".
Bij de Kamer is een voorstel ingekomen
tot intrekking der Zondagswet. De Commis
sie voor de drukperswet stelt voor volkomen
vrijheid van drukpers.
De Parijsche prefect van politie noemt de
meeste berichten omtrent de nachtelijke aanvallen
in de hoofdstad onjuist of overdreven. Hij heeft
trouwens, zegt hij, flinke maatregelen genomen
tot handhaving der orde.
Voor een paar dagen stapte aan het spoor
wegstation van Courcelles een meisje van 16 i
17 jaren uit het rijtuig, deed eenige schreden
voorwaarts en viel toen bewusteloos neder. Het
bloed vloeide bij stroomen uit eene diepe wond
aan de borst. Men bracht de ongelukkige naar
den naastbqwonenden apotheker, die het eerste
verband op de wond legde. Zij kreeg haar be
wustzijn weder en verhaalde toen, dat zij te
Levallois woonde bij haren vader, die weduwe
naar is, en hare twee jongere zusters dat zij
naaister van beroep is en dikwijls naar Parijs
ging om er werk te zoeken dat zij dien dag
van Parijs naar huis terugkeerde, aan het spoor
wegstation van St. Lazare een man van omstreeks
veertig jaren ontmoette, dien zij niet kende,
maar die haar sedert eenigen tijd vervolgd had
met verliefde praatjes. Toen die man zag, dat
zij_ in het spoorwegrijtuig stapte en niemand
buiten haar in de afdeeling gezeten was, sprong
hij, op het oogenblik dat de trein zich in be
weging zou zetten, in het rijtuig. Daar maakte
hij het haar alweer hoogst lastig, hij was ge
trouwd, zeide hij, maar hij beminde haar on
uitsprekelijk en zij zou en moest de zqne worden.
Zoo niet, dan, gaf hij te verstaan, zou hij zich
wreken. Het arms kind deed kaar best om
den man van zich af te houden en wellicht zou
hij in zijn afschuwelijken aanslag geslaagd zijn,
indien de trein niet aan het station van Courcel
les halt had gehouden. Zoodra het portier open
werd gedaan, maakte zij zich klaar om uit het
rijtuig te stappen maar de ellendeling, ziende
dat zijn prooi hem ontsnapte, stootte haar een
mes in de borst. Het meisje, onbewust van het
gevaarlijke harer wond, zette den voet op de
trede, vervolgens op het perron, en de booswicht
haalde het portier dicht en de trein vertrok.
De politie is den moordenaar nog niet op
het spoormaar het meisje heeft nauwkeurig
zijn signalement opgegeven.
Het liet zich in den beginne aanzien dat de
toestand van het meisje hopeloos was, maar er
is hoop dat zij in 't leven behouden blijft.
Zij heeft reeds twee achtereenvolgende jaren
wegens haar braaf gedrag van eene menschlie-
vende vereeniging een belooning gekregen.
Groote vreugde werd Zaterdag te Londen fe
weeg gebracht door een particulier bericht van
de Kaap, volgens 'twelk de Engelsche troepen,
na hun bekende nederlaag, opnieuw met de
Zulu's waren slaags geraakt en ditmaal met
gunstig gevolg, 't Zou de afdeeling van de kolo
nels Dartnell en Lorsdale geweest zijn, die aan
den vijand bij Rorke's Drift een echec zou heb
ben bereid. Volgens ditzelfde bericht bevond
kolonel Pearson zich veilig en wel te Ekowe en
was de houding der in Natal gevestigde Zulu-
kaffers vriendschappelijk.
Officieel is dit bericht nog niet bevestigd, en
niet onwaarschijnlijk is bet, dat het slaat op
reeds bekende gebeurtenissen. Want men weet
dat, terwijl de hoofdmacht der Engelschen werd
geslagen, het aan eenige kleinere afdeelingen
gelukte de Zulu's terug te werpen. Hoe dit zij
evenwel, het bericht maakte een goeden indruk
en de hoop werd weer verlevendigd.
Met grooten ijver worden aan de Britsche
werven de toebereidselen voortgezet en nog deze
week Zullen onderscheidene transportschepen zee
kunnen kiezen. Aan de legercommandanten is
last gegeven zooveel vrouwelijke Zulu's als maar
eenigszins mogelijk is op te pakken en naar
andere streken te laten brengen. Niet alleen
toch dat deze vrouwen de geslepenste spionnen