BINNENLAND.
beroofd werden zijn reeds onder dak gebracht.
Bij de. opening der brandkast van de agentuur
der Rijksbank bleekdat ornslreehs 300.000
papieren roebelsdie zich daarin bevonden
verschroeid waren maar daarentegen het zilver,
goud en eenige andere papieren van waarde
ongedeerd gebleven waren. Opmerkelijk is het
- dat bij dezen brand geen enkel der Rijksgebou
wen gespaard is gebleven.
Tilburg', 7 Mei 1879.
De kanalenwetdie Maandag bij de Tweede
Kamer in behandeling is gekomen bepaalt o. a.
dat uit de Rijkskas eene bijdrage als maximum
verleend worde voor den aanleg van een kauaal
van Eindhoven langs Tilburg naar den Amer
ad f 900.000.
Gepasseerden Zaterdag is er een begin van
brand ontstaan in de Vernisstokerij van de Heeren
Gebr. Lommenop het Goirke alhier, die door
de spoedig aangebrachte hulp oogenblikkelijk is
gebluschtGisteren morgen omstreeks elf uur
heeft er wederom een brand gewoed in het zoo
genaamd Moleneind, onder deze gemeente, waarbij
vier huizen zijn in de asch gelegd van de in
boedels is weinig of niets kunnen gered worden.
i De gemeenteraad heelt het volgend adres
verzonden
Aan de Tweede Kamer der
Staten-. Generaal.
Zooals ter kennis uwer Vergadering zal geko
men zijnbesloten de Staten van Noordbrabant
in hunne jongste najaarsvergaderingom voor
een Rijkskanaal van de Zuid-Willemsvaart naar
den Amer of het Hollandsch diep eene provin
ciale subsidie te verleenen van een millioen
gulden.
Breedvoerig werden bij die gelegenheid de,
gronden uiteengezet waarom voorschreven kanaal,
dat als qcne voortzetting der Zuid-Willemsvaart,
mede een Rijkskanaal te beschouwen isook
voor rekening van het Rijk behoorde te worden
aangelegd en beheerdterwijl de Provincie en
Gemeenten die meer rechtstreeks door dezen
nieuwen waterweg zouden gebaat worden ruime
subsidiën aan dat werk behoorden te verleenen.
De gemeente Tilburgdie het groot nut be
seft dat in de tot standkomiug van dit kanaal
voor zijne industrie gelegen is toonde zich be
reid het belangrijk bedrag van vijf honderd
duizend gulden daaraan ten offer te brengen,
terwijl de overige gemeenten twee en een halve
ton zouden bijdragen, zoodat te zamen f 1.750.000,
zijude de helft der geraamde kosten pis subsi
die aan dezen nieuwen Noordbrabantschen water
weg uit de Provincie zou worden bijgedragen.
De pogingen, die van wege het Provinciaal be
stuur en een aantal betrokken Gemeentebesturen
zijn aangewendom van Z. E. den Minister
van WaterstaatHandel en Nijverheid te ver
krijgen de voorgedragen kanalenwet in dien zin
te wijzigen leden schipbreuk op de onwrikbare
opvatting van Zijne Excellentie dat bij dit kanaal
de provinciale belangen op den voorgrond traden
en de aanleg dus door de provincie behoorde
te geschieden Z. E. erkende nochtans het groot
algemeen nut aan dit werk verbonden en toonde
zich bereidde tot standkomingdoor eene
aanzienlijke Rijkssubsidie te willen bevorderlijk
zijn.
Mocht Uwe Vergadering in de zienswijze van
de Regeering deelen en hare goedkeuring willen
- schenken om dit werk" met de helft van de
aanlegkosten te subsidieereudan koesteren wij
het vertrouwen dat de Staten van Noordbrabant
de uitvoering op zich zullen nemen.
Het zal wel overbodig zijn het veelzijdig al
gemeen nut te schetsen, dat door de verwezenlij
king van dit kanaal-plan zou verworven-worden.
Wij willen daarom slechts in het kort ééne
enkele omstandigheid onder Uwe aandacht bren
gen dienaar ons vast oordeelop zich zelve
reeds zwaar- genoeg weegt om dit onmisbaar
nuttig werk tenminste met de helft der kosten
te ondersteunen.
Tilburg is, zoo niet de belangrijkste fabriekstad,
dan toch een der voornaamste fabrieksplaatsen
in Nederlandzijne bevolking bedraagt 28,000
zielen waarvan meer dan twee derde tot den
werkenden stand behöoren.
De groote concurreerende fabrieksplaatsen in
het buitenland bezitten ruim en zuiver water
benevens goede waterwegen en andere hulpbron^
nen, die voor goed fabrikaat en voordeelige pro
ductie van het grootste belang zijn. Elders
werden daarvoor van gouvernementswege groote
uitgaven gedaan(o. a. te Verviers waar het
Rijk tien millioen aan de waterwerken der Vesdre,
ten behoeve der industrieele inrichtingen ten offer
bracht.)
Aan de nijverheid van Tilburg heeft het Rijk
nimmer eenige hulp verleend. Integendeel. De
feitelijke leus in Nederland is „Alles voor den
Handel en de Scheepvaartniets voor de Nij
verheid." Terwijl hier de rechten Op den in
voer van gefabriceerde wollen weefsels tot een
minimum zijn gereduceerd en de differentieele
rechten geheel zijn afgeschaftheffen de naburige
Staten van ons fabricaat bij invoer zeer bezwa
rende rechten en nog neigt men er toe om de
invoer aan hoogere rechten te onderwerpen met
het doel buitcnlandsche concurrentie zoo mogelijk
geheel den kop in te drukkenen datterwijl
Nederland voor den invoer van buitenlandsch
fabricaat de deuren wagenwijd openzet.
Gij zult beseffen Mijne Heeren dat wij .onder
die omstandigheden de toekomst voor onze
nijvere bevolking niet zonder kommer te gemoêt
zien beducht als wij zijn dat de industrie den
ongelijken strijd met het buitenland op den duur
niet zal kunnen volhouden.
Door de tot standbrenging van het bewuste
kanaal zal voor de industrie dezer gemeente
evenals voor de gansche streek, die het doorsnij
den zaleene nieuwe bron van bloei en wel
vaart geopend worden. Door den voortreffelijken
waterweg zullen van het fabricaat de productie
kosten beduidend verminderen terwijl door ruim
en zuiver waterwaaraan liet gemis hier meer
en meer wordt gevoeld de .deugelijkheid er van
merkelijk zal worden verhoogd.
Wij vragen dus geene bescherming voor de.
industrie dezer gemeente op de wijze zooals in
BelgieFrankrijk en vooral in Duitschland ge
schiedt maar alleen versterking der middelen
die' haar in staat kunnen stellen met goed ge
volg met de meer begunstigde buitenlandsche
nijverheid den strijd te kunnen volhouden om
in staat te blijven de onvermijdelijke uitvoer
naar genoemde landen te kunnen voortzetten
in weerwil der belemmeringen die daartegen
worden opgeworpen.
Wij noodigen mitsdien Uwe Vergadering uit
te willen medewerken opdat de lot standko
ming van het gewenschte kanaal door de aan
hangige wet worde verzekerd hetzij dat de
aanleg door het Rijk geschiede hetzij door eene
Rijkssubsidie tot een bedrag van minstens een
millioen zeven honderd duizend gulden onder
de voorwaarden zooals in het primitief ontwei-])
is bepaald.
Tilburg den 1 Mei 1879.
Burgemeester en Wethouders van Tilburg
JANSEN.
De Secretaris
Q. BEL JA ARS.
Waalwijk, 7 Mei 1879.
Maandagavond hadden wij het genoegen op
de zaal van „Musis Sacrum" eene séance bij te
wonen gegeven door professor Neumann met
den orgineelen phonograaf van Edison.
Om te beginnen gaf de heer Neumann eene
beknopte duidelijke uitlegging van samenstelling
en werking van het toestel. De genomen'proe
ven vielen over het algemeen naar wensch uit
en het aanwezige publiek toonde zich zeer vol
daan oyer den uitslag.
Ter afwisseling deed de heer Van Os assis
tent van professor Neumann eenige verrassende
toeren met een spel kaarten en bracht veel bij
tot veraangenaming van den avond.
In verschillende bladen lazen wij voor
eenigen tijd waarschuwingen tegen buitenlandsche
handelshuizendie er zich op tdelegden om
koopwaren uit ons land te doen komen terwijl
later bleek dat de wissels onbetaald terugkwamen,
ja soms zelfs het opgegeven liiris in liet geheel
niet bestond.
Wij meenen ook de handelaars en fabrikanten
in deze streek voor iets dergelijks te moeten
waarschuwen en hun aan te raden geen buiten
landsche firma's goederen te zender.alvorens
nauwkeurige informatie's te hebben genomen.
Het is ons tenminste bekend dat eene En-
gelsche firma getracht heeft bij tvvse inwoners
onzer gemeente goederen te krijgen onder de
schoonst schijnende condities.
Deze wonnen echter vooraf inlichtingen in
waaruit bleek dat het bedoelde huis in het ge
heel niet 3olied was.
Maandag is hier aangekomen de nieuw be
noemde Predikant bij de Hervormde gemeente
alhier de WelEerwaarde heer Prins.
Hij werd verwelkomd in de zaal der pastorie,
die door de goede zorg van een aantal meisjes
netjes versierd was 'terwijl aan zijne echtgenoote
een bouquet werd aangeboden.
Aanstaanden Zondag zal Z.W.Ëerw. door zijn
vader bevestigd worden en daarna zijne intrede
houden.
De Tweede Kamer heeft Maandag de be
handeling der Kanalenwet aangevangen. De
heer Bastert bestreed het ontwerpdat door
verbinding "van 14 andere kanaalplanncn met
het groote ontwerpkanaal van Amsterdam naar
de Waal de aanneming tracht te verzekeren en
vooral wegens financieele bezwaren. De toestand
der schatkist laat dergelijke uitgaven niet toe.
De - heer Barge was voor het ontwerp dat
een werkelijk liberale maatregel is en tracht
den kwijnenden handel en nijverheid door betere
verkeermiddelen weer aan te kweken.
De heer van der Oye deelt niet de bezwaren
tegen den vorm vau het ontwerpmaar heeft
overwegende financieele bedenkingende mid
delen tot dekking zijn niet aangewezen. Ook
de heer van Baar zalborden zijn financieele
en technische bezwaren niet opgelosttegen
moeten stemmen.
De heer de Meijer is voor het ontwerp. De
voorgestelde werken zijn onmisbaar voor de op
wekking van den Nederlandschen handel en de
uitgaven overschrijden niet h§t draagvermogen
der natie.
De heer van Namen bestrijdt het ontwerp
omdat daaraan een leidende gedachte ontbreekt
en het niet voorziet in alle dringende behoeften.
De heer Lenting verdedigt het in 't belang
van het land en den handel.
De heer Mackay vraagt nadere inlichtingen
en hoe deze uitgaven gedekt zullen worden.
De heer Teding van Berkhout maakt ook be
zwaar tegen de samenvoeging van zoovele hete
rogene werken.
Ingekomen zijn wetsontwerpen tot kostelooze
overbrenging van spaarpenningen naar spaarban
ken en tot oprichting eener Rijksspaarbank.
Maandagmorgen zijn de Koning en de
Koningin met gevolg naar het Loo vertrokken.
De Groothertog en Groothertogin van Saksen
geleidden hen tot den trein.
De voor de geschiedenis van den Aroster-
damschen handel en scheepvaart belangrijke
feiten volgen elkander in de laatste dagen met
verrassenden spoed op.
Maandagmiddag werd het eerste schip, ruim
3000 ton inhoud grootin het Koninginnedok
gedokt en werd door 'directeuren der Amster-
damsche Droogdokmaatschappij per telegraaf aan
H. M. de Koningin die het dok eenige dagen
geleden dooptekennis gegeven van het welsla
gen van dat verblijdend feit.
Met den meesten spoed was in de afgeloopen
week gewerkt aan het in orde brengen der buis
leiding tot de pompen van het dok waaraan
zooals vroeger werd medegedeeld bij de eerste
proef op Maandag 28 April eene wijziging nood
zakelijk was gebleken.
Zaterdag jl. kon reedszonder dat een schip
in het dok was de overtuiging worden verkre
gen dat alles in de beste orde was regelmatig
werkte en het eerste schip droog gezet kon
worden.
Maandagmorgen werd dan ook het stoomschip
„Stad Amsterdam" van de Koninkl. Nederl.
Stoombootmaatschappijwegende 3319000 kilo,
bij eene lengte var. 360 voet of pl. m. 110 M.,
in het dok gehaald.
Het is een schoon schouwspel het forschc
vaartuig boven de oppervlakte des waters te
zien staan terwijl de werklieden bezig zijn den
romp na te zien en te herstellen en alleen dit
gezicht reeds is een reisje met de vlugge als
bijen heen en weder zwermende pennybootjes
waard.
Aanstaanden Vrijdag wordt het groote koop
vaardijschip Thorbecke II gedokt.
Aan de Tweede Kamer is thans mededee-
ling gedaan van de overeenkomst met Engeland,
waarbij bepaald wordt, dat telegrammen tusschen
Nederland en Engeland voortaan 3 stuivers per
woord zullen kosten.
Den 28 Maart heeft op Java eene aard
beving plaats gehad. Te Batavia was de schok
zoo hevig als in langen tijd niet was voorgeko
men. De beweging was een sterk golvende en
duurde onrustbarend lang.
In de Preanger regentschappen heeft zij erge
gevolgen gehad.
Te Tjandoer zijn een aantal huizen, ook lands-
gebouwen en vele postloodsen, ingestort, en een
Missigit waarin zich een aantal personen be
vonden van welke velen gekwetst en een 7-tal
gedood zijn. De steenen brug van Tjisokan en
andere steenen bruggen zijn zwaar beschadigd.
De passage langs den grooten weg is voor rij
tuigen gestremd Ook uit Soekaboemi is bericht,
dat aldaar schade werd aangericht.
Daar waren, behalve den schok van 81/2 ure
en 7 ure, die te Batavia duidelijk gevoeld zijn,
ook ten 9J/2 ure en- 2 ure 's nachts schokken.
Uit Tjandjoer echter werd geseindalsof de
aardbeving van 7 ure 's avonds tot deu volgenden
morgen met herhaalde hevige schokken heeft
aangehouden.
Omtrent de lijn ArnhemNijmegen schrijft
men aan het Nieuws van den Dag:
De werken op het stations-emplacement te
Nijmegen worden met kracht voortgezet en na
deren allengs hunne voltooiing; het hulpstation
is bijna gereed, terwijl het perron en de bestra
ting om en naar het station reeds vooreen
groot gedeelte in orde zijn. Loopt alles nu
mede, dan bestaat er alle kans, dat 's Ministers
voorloop ig besluitom de lijn Arnhem
Nijmegen op 15 Juni voor het publiek te openen,
een fait accompli is, en de lijn dus nog
voor de aldaar in Juni te houden Landbouw-
feesten voor het publiek verkeer zal geopend
zijn. Dat deze opening niet onopgemerkt zal
voorbijgaan, daarvoor zijn zoowel het gemeente?
bestuur als de ingezetenen van Nijmegen te v, el
ingenomen met dezen spoorweg die Nijmegen
aan het groote net zal verbinden. De Raad is
in deze reeds aan de ingezetenen voorgegaan
en heeft eene som van f 3000 voor feestviering
beschikbaar gesteld. Uit zijn midden heeft zich
tevens eene Commissie gevormd, die met mede
werking van eenige ingezetenen daartoe uitge-
noodigd, de feest iering zal leiden, en voorzeker
wel voor een waar volksfeest zal zorg dragen.
Tot heden hield echter deze Commissie hare
plannen in de diepste duisternis gehuld, zoodat
hieromtrent niets kan worden medegedeeld.
In verschillende couranten is reeds de aanbe
steding van de verpachting der buffetten op het
station (te beginnen 15 Juni) aangkondigd.
Door den heer J. Cahen Jr.te Amster
dam, wordt een goed en nuttig voorwerp in den
handel gebracht voor het gemak en het voordeel
van den gasverbruiker. Meestal is de gasmeter
in onze woningen op een afgelegen plaats of
hier of daar in een moeilijk te bereiken hoek
gezet, hetgeen de behandeling van de kraan om
het licht te openen te temperen of gansch en
al af ie sluitenniet vergemakkelijkt. Deze
gasmeter-regulateur van den heer J. Cahen Jr.
verbetert op afdoende wijze de ongemakken
verbonden aan de lastige plaatsing van den
meter. De regulateur is een net werktuigje, ter
grootte van een kleine klok, dat in de huiskamer
neergehangen wordt en waarmede men dan den
gasmeter, waar die ook in het gebouw geplaatst
is, volkomen beheerscht. Door middel van een
paar metalen draden is de krukas van dezen
toestel met de gasmeterkraan in verbindingen
draait men nu de krukas opendan beweegt
zich tegelijk op de wijzerplaat een wijzer van
het woord „Gesloten" naar „Open" en wijst op
de cijfers van 112, waarin de wijzerplaat ver
deeld is, welk gedeelte van den meter geopend
is. Men kan dezen toestel in de slaapkamer
plaatsen of in de huiskamer of waar ook. In
geval van brand of ontploffing is het steeds bij
de hand en tevens stelt het in staat den gas-
toevoer zoodanig te regelen, dat geen millimeter
gas méér dan noodig is verbrand wordt. Wanneer
men dszen toestel heeft aangebracht, bespeurt
men onmiddellijk op welk cijfer de wijzer staan
moet ,om bij het volkomen openstaan van de
kraantjes der lampen zooveel toevoer van gas te
hebben als juist noodig ishetgeen een zeer
groot voordeel oplevert.
De door Gedeputeerde Staten dezer provincie
opgemaakte lijst der hoogst aangeslagenen in'
's Rijks Directe Belastingen bevat 143 namen.
De drie hoogste daarop voorkomende zijn de
heeren E. H. Scheidiuste Gemert f2827.78;
Dr. J. A. de Ram, te Bergenopzoom f2752.22!/2
en J. J. van Sprang te Oud-Gastel f2672.5472,
De lijst sluit met den* heer Willem Lz. van Dis
te Fijnaart f397.22.
"Volgens het verslag van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Breda nemen de
verzendingen naar het buitenland van fabrieks-
en grondvoortbrengselen van jaar tot jaar toe.
De handel ondervindt nietzooals eldersden
druk der tijdsomstandigheden, maar bloeit, dank
zij de groote vermeerdering der bevolking en de
uitbreiding op groote schaal der nieuwe gedeelten
van^ de stad. Bredavroeger van geene betee-
kenis voor het fabriekwezentelt thans 23
fabrieken met stoomvermogen, terwijl het geheeie
aantal fabrieken en groote ambachten 188 beloopt.
Curieus klinkt de klacht in het verslag van
Kamer te Schiedam dat de fabricage van het
hoofdproduct der Schiedamsche nijverheid erg
gedrukt is. Anderen zullen wel van meening
zijndat er jenever genoeg gemaakt wordt.
Het prachtige hotel „Willem Barendz" te
IJmuiden dat met zijn krachtigen koepel zich
meer dan 60 Amsterdamsche voet boven den
grond verheft en naar alle eischen des tijds met
café-restaurant, biljarts, kegelbaan en rijke salons
is ingericht, is met een concert en bal geopend.
Aan het eerste diner namen vele belangstellenden
van elders deel.
In de provincie Friesland zal worden op
gericht een Friesch rundvee- en paardstamboek
omdat het Friesche vee werkelijk een oorspron
kelijk ras is. De commissiedie de statuten
zal ontwerpen, bestaat uit de hh. Mr. E. Jogsma,
te Leeuwarden; A. baron van Harinxma thoe
Sloten te Olterterp W. F. van der Molen te
SneekII. Pasma*-Fz., te Nijchaske-Heerenveen
en D. van Konijnenburg, te Leeuwarden.
Een sigarenhandelaar te Leiden die zijn
25-jarige echtvereeniging herdacht, heeft bij die
gelegenheid dankbaar, dat hij niettegen
staande zijne vele reizen met den Holl. IJzeren
Spoorwegnog gezond en wel dit feest mocht
vieren aan alle wachters op de lijn Amster
damRotterdam een kistje sigaren en twee
pond tabak doen toekomen.
Van verschillende zijden vernemen wij
dat tengevolge van de uiterst lage boterprijzen in
al onze provinciën verscheidene fabrieken van
kunstboter tijdelijk haren arbeid hebben gestaakt.
Daartoe zal ook wel hebben bijgedragen het
feitdat de laatste bezendingen kunstboter uit
sommige plaatsen naar het buitenland onverkocht
zijn teruggekomen. Bij de'prijzen der gewone
boter op dit oogenblik is de concurrentie voor
kunstboter onmogelijk.
De conducteur der Staatsspoorwegen die
dezen winter bij het te Eindhoven plaat3 gehad
hebbende spoorwegongeluk zwaar verminkt werd,
is gedurende al dien tijd in het R. K. gasthuis
aldaar verpleegd en heeft dezer dagen als gene
zen dit gesticht verlaten.
Een schoenmaker te Amsterdam, die aan
den. sukkel was geraaktw. rd eenigen tijd ge
leden tegen 4 uur in den namiddag door een
dienaar van politie aangehouden wien het ver
dacht voorkwam dat hij een vaatje gemerkt
„Gebr. Rendorp", op de schouders droeg.
Naar de herkomst gevraagd, zou hij, volgens
den dienaar hebben te kennen gegeven, dat hij,
als voorstander van het tonnenstelselhet zich
voor zijn familie had aangeschaft.
De beklaagde evenwel ontkende dit gezegde,
maar hield ter terechzitting var Woensdag jl.
voldat hij .voorbij het bierhuis vau Augustinus
in beschonken toestand loopende, over het vaatje
was gestruikeld het toen op zijn schouder had
genomen met het tweeledig doelzijn mede—
menschen te behoeden voor dezelfde stuikeling
als hem was te beurt gevallenen het vat des
aanstoots te dien einde naar het politie-buraue
te brengen.
Hij ontkende alzoo de aiglist.
De subsituut-officierMr. Stheeman achtte
deze evenwel bewezen 'en'eischte schuldverkla
ring aan eenvoudigen diefstal, en veroordeeling
tot 14 dagen celstraf.
De beklaagde merkte hierop aan dat hij veel
te veel kinderen had om te gaan zitten, en bleef
zijn onschuld betuigen.
Onlangs was de vlag, die boven op het
Hulpbureau van politie aan den Oosterdoksdijk
wapperde, spoorloos verdwenen. Men had om
dit dundoek weg te halenboven op hel hulp
bureau moeten klimmen, en een en ander was
geschied zonder dat de lieden daarbinnen iets
gewaar werden. Het schijnt dat een paar bij
zonder vlugge oorlogsmatrozen in beschonken
toestand onze brave politie dezeu ongepasten
poets gespeeld hebben.
Tegen de drie beschuldigden ter zake van
den moord op de veldwachters te Vollehove, is
door het Openbaar Ministerie bij het Arnh.em-
sche Hof levenslange tuchthuisstraf geëischt.
Zondag middag zijn te IJselmuiden de
boerenwoning van J. Hollanderterwijl de be
woners naar Kampen waren en een met lompen
gevulde schuur geheel door brand vernield. Twee
personen, die zich in het brandende perceel be-
