Nummer 78. Donderdag 29 September 1881. 4e Jaargang
I
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk
De Echo van het Zuiden,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden,
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
rieelontegenzeggelijk is er den laatsten
tijd gedaan om ons volk spaarzaamheid
te leeren en het zoodoende voor gebrek te be
waren. Behalve de onlangs opgerichte Rijks
postspaarbank komen er van alle zijden levens
verzekering-maatschappijen begrafenis-fondsen
ziekenfondsen en hoe zij ook verder heelen mogen,
als uit den grond op.
Uit een zeker oogpunt beschouwd verdienen
deze ondernemingen ieders goedkeuring, en was
het te wenschen dat er meer algemeen aan deel
werd genomen.
Een eerste vereischle echter voor elke dus
danige maatschappij is dat zij solied zijdat
is dat ieder deelnemer zeker zijdat hij de
contributiedie hij betaaltniet alleen niet kwijt
zal zijnmaar dat de uitkeeringdie hem voor
die contributie wordt toegezegdop den bepaalden
tijd zal geschieden. Dit is te meer noodzakelijk
omdat in de meeste gevallen de deelnemers tot den
min gegoeden stand behooren.
Men zal dus wel doen om niet direct geloof
te hechten aan de mooie praatjes van agenten
van nieuwetot nog toe onbekendefondsen
en niet te vertrouwen op de prachtige beloften,
die in de gedrukte circulaires gedaan worden
alvorens zich te verbinden en zijn geld weg te
geven neme men eerst de nauwkeurigst mogelijke
informaties daar men anders gevaar loopt nooit
iets meer van zijn zuurverdiende spaarpenningen
terug te zien.
Dat dit zoo hoog noodig is bleek ons weder
dezer dagen.
In de beide Tilburgsche Couranten werd sinds
eeniger. tijd met veel ophef geannonceerd „de
maatschappij tot uitkeering van gelden „bij
ziekte", gevestigd te Franekeronder directie
van de Heeren J. VAN DEN BERG Co.
hoofdagent voor Noordbrabantde Heer A. J.
BOS, Piusstraat. no 228, Tilburg.
Deze onderneming zou onze aandacht niet
getrokken hebben indien niet een onzer bedien
den door den hoofdagent voor Noordbrabant
den heer A. J. BOSte Tilburgwas aange
zocht zich met het agentschap voor Waalwijk
en omstreken te belasten.
Bedoelde persoon adverteerde ook in ons blad
en trachtte leden aan te werven. Alvorens hen
echter in te schrijven of geld van hen aan te
nemen verzocht hij onder anderen ook ons
inlichtingen in te winnen omtrent de maatschappij
en omtrent de directie. Die inlichtingen waren
van dien aard dat onze bediende er voor be
dankte zich met een zaak van zoo verdachten
aard in te laten.
Tot waarschuwing van hen die reeds deel
nemers van die maatschappij zijn of nog van
plan zijn het te worden (volgens hel zeggen
van den hoofdagent zouden er in Tilburg door
den agent aldaar reeds honderden zijn inge
schreven), nemen wij uit het te Heerenveen
verschijnend Nieuw Advertentieblad en uit de
Franeker Courant een en ander over omtrent de
directie en omtrent de wijze van werking.
Uit eenige stukkeu van de hand van zekeren
J. v. d. BERG Dzn., ook wel zich schrijvende
J. v. d. BERG Co. te Franekerwelke stuk
ken in het bezit der redactie van eerstgenoemd
blad zijnblijkt dat hij zich nu eens noemt
Hoofdagent van de Socictc Generale d'assurances
tegen brandbliksemontplofing van gas- en
stoomketels (waar 1) de grootste brandverzekering-
maatschappij in FJuropadan weder Directeur
van een ziekenbus Directeur van een huur- en
verhuurkantoor van dienstbodenHandelaar in
bons, enz.
Natuurlijk moet hij om het platteland te
exploiteeren zich van handlangers bedienen
waartoe vroeger gedurig ook in genoemd blad
agenten werden gevraagd. Met eenige personen
zijn indertijd daarop onderhandelingen aange
knoopt om ook in de environs van Heerenveen
den vorrdeeligen arbeid te beginnen. Toen een
hunner persoonlijk den „directeur" nader wenscli-
te te spreken werd zulks onnoodig genoemd.
Natuurlijkmen vreesde terecht dat de man
dan vrij wat minderen dunk zou mee naai huis
nemen van dien „hoofdagent der allergrootste
verzekeringsmaatschappij.
Advertentiën 1—7 regels 0,60, daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal ter plaat
sing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor
Duitschland worden alleen aangenomen door het advertentie
bureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per reg.
Om zulk een agentschap machtig te worden
kostte overigens niet veel moeite. Wie zich
daartoe aanmeldde ontving zoo spoedig als 't
maar kon een gedrukt formulier, (datum post
merk) waaruit de volgende volzinnen in het
Nieuw Advertentieblad worden aangehaald:
„Uwen brief is mij zeer wel geworden deze
diént u te berichten wij u wenschen te belasten
om voor bovengeuoemde maatschappij werkzaam
te zijn.
„En daar uw persoon ons bijzonderlijk is
aanbevolen komen wij u bij voorkeur die Al-
gemeene Agencie aanbiedenonnoodig u te
zeggen dat met ecnigen ijver en moed, het u
niét moeieiijk zijn zoujaarlijks cene schoone
winst te maken en een portefeuille te vormen
die u voor de toekomst een schoone jaarwedde
verzekertenz.
„De ondervinding heeft ons geleerd es be-
wézen dat onze beste agenten op dit oogenblik
juist die zijn die eerst geweigerd hadden ons
te vertegenwoordigen om reden dat, zooals zij
begeerden alles verzekerd was. Deze maat
schappij biedt alle wenschelijke waarborgen en
de noodige voordeelen om eene eerlijke en vrije
concurrentie te makenenz."
Het eene zoowel als het andere uit de pen
van denzelfden Van der Bergis even naïf en
van fraaien stijl. De redactie van het N. Adv.bl.
beweert dat wie een weinig doordenkt dadelijk
merkt dat deze sinjeur zelf allerlei maatschap
pijen uitdenkt en op touw zeteen soort regle
ment formuleert, de contributiën regelt en daar
mede zijn handlangers het veld inzendt om de
dubbeltjes der goegemeente in te palmen. Deze
overtuiging staat bij de redactie zoo vast als
twee maal twee vier is. Daarom wil zij trachten
thans een einde te maken aan deze praktijken.
En dit te eer nu van den kant der justitie
hieraan niets schijnt te kunnen worden gedaan,
ofsohoon ze naar de meening van het N. Adv.bl
zouden zijn te kwalificeren onder een bepaalde
rubriek. De redactie van het N. Adv.bl. heeft
indertijd het openbaar ministerie in kennis ge
steld met deze industrie te Franeker doch zonder
gévolg. De wet heeft blijkbaar jammer ge
noeg dus niet in deze voorzien.
VAN DER BERG Dzn., VAN DER BERG
Co., en hunne vertakkingen die ook aan de
redactie^ van het N. Adv.bl. bekend zijn zijn
gevaarlijke parasietenwezens die leven ten
koste van een ander, hier ten koste van een
deel der maatschappij, dat zoo weinig heeft
te missen.
Daar de gewraakte industrie in onze onmid
dellijke omgeving wordt uitgeoefenddeelen wij
dit schrijven medede beschuldigingen voor
rekening van het N. Adv.bl. latende. Wij zijn
met V. d. BERG en zijne handelingen minder
bekend en dus onbevoegd te oordeelenmaar
heeft het N. Adv.bl. gelijkdan zal ieder het
met genoemd blad eens zijn dat deze industrie
uitgeroeid moet worden.
Onder het opschrift „ZWENDEL"
komt het Nieuw Advertentieblad van 21 Sept.
terug op de verdachte praktijken van J. VAN
DEN BERG of J. v. d. BERG Co. Het
blad deelt daarin het volgende mede
Het gedaan verzoek tot hendie met deze
firma in betrekking hebben gestaanom ons
bepaalde feiten aan de hand te doen waarmede
wij onze beschuldigingen des te sterker zouden
staven dat zooveel zou kunnen bijbrengen tot
vernietiging van het kwaad, heeft goede gevol
gen gehad.
Zwendelarij noemden we die machinatiën, naar
onze meening vallende onder een bepaalde rubriek
van het strafwetboek met schriftelijke be
wijzen voor onsnemen wij geen woord daar
van terug.
Den Heer.
Franeker, 11 April 1881.
te Sint Johannesga.
In de maand April van dit jaar schreef iemand
te Sint-Johannesga op eene advertentie van ge
noemden VAN DER BERG waarbij betrekkin
gen weruen aangeboden.
Hierop kwam woordelijk het volgende ant
woord in
Mijnheer I
Uwen brief ontfangen We zullen UE. op 12 Mei
a. s.de verlangde betrekking beschikken Indien
UE. ons voor administratie en insclirijvingskósten
de zom ad f3, zegge Drie Gulden per postwissel
toezendt
Ge kunt dan op eene soliede betrekking reke
nen In afwachting Met alle Achtingnamens
het Hoofdkantoor van Dienstperzoneel.
(get.) J. v. d. BERG en Co.
Adres der wissel J. v. d. Berg en Co te Franeker.
Blijkens bewijs van den brievengaarder te S.
is den 15n April de gevraagde f3 voor het
opgegeven adres gestorU
Den 27n April komt daarop een schrijven
van den volgenden inhoud
„Tot. op heden hebben wij nog de door u ver
langde betrekking; niet beschikbaar, èn teleur
stellen doen wij niet gaarneWij zijn wel
genegen u aan eene flinke broodwinning te'helpen;
waarmede u 's wekelijks; f6hf7af8 kunt ver
dienen deze verschillingen, liggen hoofdzakelijk
in uwe bekwaamheid; ge hebt dan een reizend
werkdoch de groote van twee gemeenten
is u voldoende;
Wilt Ge U met zulk eene betrekking belasten
deze is alle dagen voor U beschikbaar; ge krijgt
dan een zieken fonds „Agentuur; en eene voor
name „Brandwaarborgmaatschappij; Agentuur,
en een Agentuur eener voorname Courant, en een
Agentuur; in speelwerken; en een Agentuur in
soliede kansen aanbiedende Bons. Wanneer U
genegen zijt f 20 h f 25 te stortendan kunt U
de zaak direct flink ten uitfoer brengen
doordien genoemde Agentureneene flinke
profisie geeft;
Wij wachtenop dit ons schrijfenbinnen 3
dagen Uw antwoord. Hoogachtend
(get.) J. v. d. BERG en Co.
Natuurlijk begon de betrokken persoon na het
verdwijnen van zijn f3 eenigszins op te zien, om
op zoo vage voorstelling van „eene flinke brood
winning", f25.— te offeren aan „het hoofd
kantoor voor dienstpersoneel", dat, naar het
scheen maar iedereen die wilde toehappen, een
wekelijksch inkomen kon waarborgen hetwelk
in de tegenwoordige tijdsomstandigheden zoo
weinig bemoedigend voor de mindere klasse
wel moest doen watertanden.
Daarom deed hij een verzoek om nadere in
lichtingen waarop J. v. d. BERG en Co 30
April 11. antwoordden
Uwen brief heden morgen ontfangen. Hiermede
heb ik U de eernadere inlichtingen toe te zen
den alsook kennis gefen waarvoor de storting
van die f25moet dienen. Vooreerst: Het zie
kenfonds; Hiervan sluit ik een tarief in;
De salaris daarvan isvoor het aanbrengen van
Leden; de Poliskosten a 10 Cents; welke Udirect
bij aanname der leden moet ontfangendus dat
is direct verdiend: en voor het ophalen der con
tributie van ieder lid één cent per weeken
bofendien eene extra premie van f 15 van elke
Honderd (100) Leden. Ten tweedenDe Brand-
Waarborg-MaatschappijDeze is op vaste premie:
Uw salaris daarvan is 30<>/0 procent; der premie.
Ten derdenDe voor name courantDeze is De
Handelsbode van 's Hertogenbosch verschijnt 2
maal 's weeksen kost per 3 maanden f 1. Uw
salaris daarvan isvoor het aanbrengen van een
Abonnê 40 cents welke U direct van ons ont-
fanet; en bij het einde van elke 3 maanden de
gelden in ontfangst nemenU geniet daarvan
15% procent.
Ten vierdenDe speelwerkenHiervan sluit ik
een Prijscourant indeze speelwerken kunnen de
koopers ontfangen wanneer ze betaald is; doch
zij die altoos zonder mankeeren betalen ontfan
gen het eenigzins vroeger; de betaling geschiedt
in 10 maandelijksche stortingen telkens op den
eersten der Mrand ook kan, U ze aannemen om
in 50 wekelijksche termijnen te betalen. Uw pro
visie hiervan is 12procent. Ten vijfden De
BonsHiervan sluit ik een in communicatie in
De prijs van deze Bons is 25 cents, Uwe salaris
is bij 50 stuks tegelijk 20 o/o contant. Ten
zesden of eindelijk ofer de stortingWanneei
U f 25 stortdan ontfangt u daarvoor 50 Bons
die U dus kosten f10 voor de andere f 15 zen
den wij U dan speelwerken; die dan uw eigendom
zijnwelke u dan voor het publiek ter bezichti
ging kunt houden;
Dan ook meenen wij ons te durfen fleienof
U zult binnenkort een dankbare zaak van ons te
hebben ontfangenen U een flinke concurrentie
zult kunnen maken
Wij meenen U alzoo voldoende te hebben in
gelicht en wachten inmiddels Uw antwoord
Met een ware hoogachting
UE. Dw. Dienaar
(get.) J. v. d. BERG en Co.
Uitsluitend adres voor Uwe briefen
Den heer J. v. d. Berg en Co te Franeker.
Nog bleef de betrokken persoon te goede trouw,
doch vraagde zekerheid voor een deel der toe
gezegde verdiensten.
Daarop wordt hem den 6r. Mei medegedeeld:
Mijnheer
In antwoord op Uw laatste schrijvenis die
nende dat wij onmogelijk voor het vaststellen
van een beperkt bedrag kunnen instaan. Volgens
ons weten der zakengeloofen wij dat U buiten
de 3 eerste Maanden altoos het gezegde bedrag
wel zult kunnen bewerken. Wij laten de beslis
sing geheel aan U ofer.
Hoogachtend
•UEd. Dw. Dr.
(get.) J. v. d. BERG en Co.
Er was weinig meer nnodig den eenvoudigen,
argeloozen man te begoochelen. De geëischte
f25 lagen ter verzending gereed, een zuur-
vergaarde penning, maar waarmede men zich
thans eene onbezorgde toekomst koopen zou.
Begeerig zagen de grijpvogels de prooi tege
moet. Maar tochliet mocht niet zijn. Bij
tijds trad een goed raadgever in den weg. Deze
leerde den minder nadenkende begrijpendat
hier een listige vogelaar zijn ellendig handwerk
dreef en daardoor werd er een voor goed ge
nezen van zijn blind vertrouwen op de buiten
wereld van zijn kinderlijk hechten aan het
geschreven of gedrukte woord, van wien dan
ook tol hem komende. Die wetenschap heeft
hij nu met f3.betaald.
Wij willen, waar dit enkel feit genoeg spreekt
voor ons zoo beslist uitgesproken oordeel over
deze Franeker „firma", maar niet meer aanhalen,
tot slaving van onze beweringen. Ieder wete
nu uit het bovenstaande wat het einde is van
de schijnschoone beloftendie er van ginder
komen. Mocht het nu niet te vergt efs tot de
kortzichtigen gezegd zijn om toch den rug te
keeren aan al die verleidelijke voorspiegelingen,
althans zich niet met haar af te geven, dan
nadat bij meer ontwikkelden naar voorlichting
is gevraagd en verkregen.
Dan zalwanneer de straffende hand der ge
rechtigheid al niet kan nederdalen op de schan—
delooze bedrijvers van zooveel bedrog, toch het
parasieten-leven op de lagere klasse der maat
schappij gevoelig worden aangetastdat mogelijk
zij het dan ook in eene beperkte omgeving
als de onze den dood dezer woekerdieren
tengevolge heeft.
In zoover het Nieuw Advertentieblad van
Heerenveen. De belanghebbenden zijn, dunkt
onsnu genoegzaam ingelicht omtrent de firma
J. v. d. BERG 8f Co.directeuren van de
Maatschappij tot uitkeering van gelden „bij
ziekte1', gevestigd te Franekerhoofdagent de
heer A. J. BOS, Piusstraat, no 228, te
Tilburg.
Zijn er nu nog lieden, die door hunne
bijdragen dergelijke onderneming blijven steu
nen het zal hun eigen schuld zijn als zij
zich later bedrogen zien.
Wij voor ons hebben het een duren plicht
geacht eene waarschuioende stem te doen hoo~
renteneinde te voorkomen dat er nog meer
slachtoffers gemaakt worden. Wij vertrouwen
dat andere bladen hieruit het een of
ander zullen overnemen, dat dienen
kan om het publiek op de hoogte der zaak
te brengendaar het in de eerste plaats de
taak der pers is zulke praktijken met al hare
macht tegen te gaan.
