Nummer 45.
Zondag 4 Juni 1882.
5e Jaargang.
i
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Het Hoekstelsel
in.
Uitgever: ANTOON TIELEN te "Waalwijk.
X WAALWIJK31 Mei 1882.
Overzicht van den handel in
huidenleder en schors over
de maand Mei.
De Echo van het Zuiden,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden/1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaat
sing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor
Duitschland worden alleen aangenomen door het advertentie
bureau van Adolf Steiner,Hamburg. Reclames 15 cent per reg.
(overgenomen uit het Nieuwsblad voor
Nedeilandsche Leerlooierijn enz.)
't Is voor een verslaggever geen aangename
taak om telkens te moeten herhalen, dat de
handel slaplusteloosvan weinig beteeke-
nis, ongeanimeerd of, op zijn onschuldigst
uitgedrukt, stil was.
En toch, om de waarheid nabij te blijven,
kunnen wijom de stemming der vorige
maand te kenmerkenniet anders dan van
een uiterst stil verloop gewagen.
De voorraad huiden neemt op de voor
naamste markten van Europa steeds toe en
daar de omzet gering is zijn de prijzen voor
het oogenblik wel in 't voordeel van de
looiers, althans in vergelijking met die van
den laatsten tijd, echter in verre na nog niet
met den prijs van het leder.
Wij constateeren eene reductie van 2 a 3
cents op droge en 1 a 2 ets op gezouten
La Plata en Rio Grande huiden, terwijl inferi
eure soorten nog wel zooveel in prijs zijn
teruggegaan.
Inlandsche huiden en vellen bleven on
veranderd.
Wij twijfelen echter of de prijzen wel
verder zullen achteruit gaan, daar de slach
tingen o. a. in Buenos-Ayres, reeds hebben
opgehouden en de voorraad niet zoo heel
groot moet zijn.
Te Liverpool, Londen, Havre en Hamburg
was voor prima waar de laatste dagen bepaald
meer kooplust.
Het zou niet onmogelijk zijn dat de
looiers, die thans van de gedrukte stemming
profiteeren, niet de slechtste zaken zullen
doen. Men kan thans goede beleerde huiden
met goede conditie koopen aan eenigszins
verminderde prijzen en dat is niet altijd het
geval.
In leder is het in den volsten zin des
woords stilde prijzen varieeren weinig of
niets. Yoor licht zoolleder wordt besteed
f 0.70 a f0.85 per half kilo naar kwaliteit
daarin was nog al handel zooals steeds voor
consumtie in deze streken.
In zwaar leder ruimden slechts enkele
partijtjes op van f 0.85 a f0.927s cents.
In het buitenland schijnen de prijzen ook
niet hooger te zijn. In Frankrijk wordt
voor prima waar besteed fr. 3.80 a 3.85 per
kilo, dat zoo wat op 90 a 92 ets. Nederl.
courant per half kilo, zooals hier, uitkomt.
In schors is, in afwachting van het nieuwe
product, weinig handel. De oude voorraad
wordt tegen veel verminderde prijzen aange
boden, terwijl nieuwe schors nog weinig ter
markt komt.
Eenige wagons nieuwe Eransche schors zijn
aangevoerd, waarvan de kwaliteit uitstekend
moet zijn; de prijs daarvan met inbegrip van
alle kosten, zal komen op ruim 8 cent per
kilo.
Er is ook een partijtje nieuwe Geldersche
schors aangevoerd, die op ruim f 5 per 65
KG. gehouden wordt.
Daar de schors tot dusver buitengewoon
goed gewonnen is, en de voorraad bij gunstig
weder groot zal zijn, verwacht men den prijs
zeker niet boven dien van verleden jaar.
Onze ijverige kamer van koophandel en
fabrieken, die hare taak zoo nauwgezet op
neemt en niets nalaatwat eenigszins kan
strekken omvoor zoover hare bevoegdheid
strekt, handel en nijverheid op te beuren,
heeft haar verslag over 1881 uitgebracht.
Zoo mogelijk is het met nog meer zorg
samengesteld dan vorige jarenzoodat wij
gerust durven zeggendat wij zeiden hier
of elders een beter verslag zagen.
Door de beperkte oplaag kan het verslag
zelf niet aan iederen belanghebbende verstrekt
worden. Wij meenen onzen lezers daarom
geen ondienst te doen met de voornaamste
en wetenswaardigste zaken in ons blad op
te nemen.
Algemeene Beschouwingen.
Wanneer wij op het afgeloopen jaar terugzien,
kunnen wij het ons niet ontveinzen, dat in den
toestand van de twee voornaamste takken van
nijverheid looierij en schoenmakerij, nog weinig
verbetering is waar te nemen. De hooge rechten
door Duitschland geheven werken zeer nadeelig.
Vooral moest de looierij het ontgelden. De
markt der ruwe huiden bleef hoog, terwijl voor
leder geen evenredige prijs tc bedingen was.
De behaalde winsten werden nog verminderd
door langzame betalingen en gingen daarenboven
voor vele geheel of gedeeltelijk op in déconfitures
van eenige leerhandelaars in de Noordelijke pro
vinciën.
Toch bleven de looiers nagenoeg op denzelf
den voet doorwerken, waaruit men mag besluiten,
dat hun débouché er niet beduidend op ver
minderd is en dat zij de meening zijn toege
daan dat de vooruitzichten wel zoo gunstig zijn.
Het is waarlijk te wenschendat deze tak
van nijverheid die wel eens kwijnt, maar steeds
het hoofd weer opbeurt, haar ongunstigste tijdvak
moge doorleefd hebben.
Omtrent den loop der schoenmakerijen valt
nagenoeg hetzelfde te constateeren als in het
vorig jaar. Van drukte was geen sprake; de
schoenmakers-bazen werkten met enkele uitzon
deringen wel doordoch algemeen heerschte
eene groote gedruktheid.
l)e verzendingen gingen wel tamelijk geregeld,
doch tengevolge van de voortdurende slapte
bleven de prijzen laag.
De knechts ondervonden in hunne loonen
weinig of geen vermindering; maar terwijl zij
anders reeds vroeg in "het jaar werden ingehuurd,
waren er dit jaar op dat tijstip vele niet weder
gehuurd, waardoor zijn hun huurpenning misten
en bovendien in de onzekeiheid moesten blijven
of zij op den duur wel vast werk zouden
hebben.
Gemis aan reciprociteitsrechten maakt den strijd
met het buitenland, vooral met Duitschland
tot een zeer ongelijkeutoch geven onze
industriëelen de kans niet op.
Het fabrikaat gaat iu netheid en deugdelijk
heid van jaar tot jaar vooruit en staat in de
voornaamste steden van ons land zeer goed
aangeschreven. De uitvoer naar vreemde rijken
heeft echterdoor de hooge rechten daar ge
lieven geheel opgehouden.
Be machinale schoenenfabricatie heeft zich
niet verder uitgebreid; integendeel de Neder-
landsche fabriek voor lederartikelen te Baard
wijk o. a., welke verleden jaar met 120 a 160
man werkte (zie ons verslag over 1880 pag. 6),
staakte in 't begin van het jaar den machinalen
arbeid. De reden daarvan ligt hoofdzakelijk in
de lage prijzenwaarvoor de levering van mi
litair' schoeisel laatstelijk is aangeuomen. Dc
directie ten volle bekend zijnde met de hooge
eischen die door de keurings-commissie terecht
aan dit artikel worden gesteldvond geen vrij
heid zich aan prijzen te wagen, die bij strenge
keuring de kansen op voordeel tot beneden
een billijk minimum terugbrengen.
De klomplaarzen voor de bemanning der
W. Barends werden, zooals totdusver geschiedde,
wederom bij denzelfden fabrikant alhier besteld.
De aannemingen van schoenen voor marine
en koloniën werden zoo als vroeger door dezelfde
fabrikanten alhier uitgevoerd.
Te^ Besoijen is opgericht eene instelling tot
machinale bereiding van leestklare schoenen
naar het Engelsch systeem. Het doel is ver
fraaiing van het bovenwerk. Als men hierin
slagen mag dan is de schoenenindustrie we
deromeen stap verder op den weg van vooruitgang.
Dit stelsel wordt ook gedeeltelijk reeds bij een
ander fabrikant, mede te Besoijen, toegepast.
ereenigitig tot bevordering van de belangen
der schoenmakerij" is de naam eener inrichting,
op het laatst van het jaar te Baardwijk opge
richt. Deze vereeniging heeft hoofdzakelijk ten
doel om door onderlinge bespreking, kennis van
het vak aan te kweeken. Voor den ambitieusen
schoenfabrikant kan deze inrichting van veel
nut zijn.
Evenals het vorige jaarkan ook thans weer
met lof worden melding gemaakt van de doel
treffende werking der gemeente-teekenschool.
Met steeds toenemenden ijver werd de afge
loopen cursus door de leerlingen gevolgd.
De commissie, rekening houdende met de
plaatselijke nijverheid heeft in het belang der
schoenmakerij de leerlingen in de gelegenheid
gesteldnaar de nieuwste teekenmodellen
van schoeisels uit het buitenland te teekenen.
Mocht de kamer verleden jaar op toenemende
waardeering^ van het nuttige dezer gemeente-in
richting wijzen zij kan er nu bijvoegen dat
nog nimmer de school zoo druk werd bezocht
als dit jaardaar niet minder dan 52 leerlingen
van de lessen profiteerden.
De sigarenfabrieken en tabakskerverijen hebben
geregeld doorgewerkt.
De stoom-schors- en graanmolens werkten
minder dan vroegervoor zooveel de schorsma
lerij betreftdit laatste is een natuurlijk gevolg
van de mindere drukte der looierijen.
Even als vroeger was in onze manufactuur—
v inkels en magazijnen voor confecties ruime
keuze. De verkregen resultaten schijnen gunstig
te zijn, daar het getal winkels steeds vermeerdert.
De koper-, tin- en metaalgieterij heeft gere
geld doorgewerkt. De fabrikant heeft vooral
veel debiet iu koperen gewichten en kranen voor
gasfabrieken.
De gasfabriek alhier wordt door een particu
lier niet door de gemeente geëxploiteerd. Zij
heeft 140 gas verbruikers de prijs van het gas
bedraagt 12 cents per stère, en voor de gemeente
f 12.50 per straatlantaarnvoor 1000 uren
brandens.
In 1880 is de concessie voor 10 jaren verlengd,
nadat de fabriek sedert 22 jaren, door denzelfdeu
ondernemer was opgericht.
(Wordt vervolgd.)
Pabricks en kandelsnijverheid.
De margarineboterfabriek werkte ondanks den
Hauwen gang van zaken regelmatig door. De
fabrikant werd zeer gebaat door de gemakkelijke
en vermeerderde middelen van vervoer. De
stoomtramweg Tilburg-Waalwijk namelijk, werd
in den loop des jaars in exploitatie gebracht
terwijl eenigen tijd later, in verband daarmede
eene stoomvaart werd ondernomen, zoodat thans
drie stoombooten tusschen hier Rotterdam en
Amsterdam de communicatie onderhouden. Ook
de fabriek te Besoijen werkte geregeld door.
De paardenletr-looierijen en touwerijen werkten
even gunstig als vroeger. Het fabrikaat vindt
steeds goeden aftrek. De winsten waren echter
minder dan vorige jaren
De lijmfabriekwerkte steeds met succes
door dezelfde firma werd de in ons vorig verslas-
aangekondigde zeepziederij in den loop van dit
jaar opgericht en in werking gebracht.
De vernisstoKerij bleef in denzelfden gunstigen
toestand.
De alhier bestaande bierbrouwerij „De Klok"
mocht zich voortdurend in een flink debiet ver
heugen en zulks niettegenstaande den aanzien
lijken invoer van bier uit diverse brouwerijen
van andere plaatsen. De bierbrouwerij „De Ster"
welke eenigen tijd heeft stil gestaan, is op nieuw
in werking getreden. De bierbrouwerij „Het
Hert" te Vlijmenwaarover wij in ons vorig
jaarverslag uitvoerig hebben gesproken werkte
in het afgeloopen jaar zeer gunstig; men ver
zekert ons dat aan het door haar geproduceerde
"Pale ale en Extra Stout", nu reeds door velen
boven dezelfde biersoorten uit andere brouwerijen
de voorkeur wordt gegeven.
De twee boekdru-.kerijeu en de daaraan ver
wante boekhandel maakten voortdurend goede
zakeneven als de goudsmederij en de twee
goud winkels. De omstandigheid dat bij gele
genheid van de alhier bestaande jaar- en week
markten veel buitenlui onze gemeente bezoeken,
komt deze industrieën zeer ten bate.
De uitgever van het dagblad „de Echo van
het Zuiden" alhieris ook uitgever geworden
van „liet Nieuwsblad voor Nederlandsche Leer
looierijen en aanverwante vakken" dit blad
het eenige orgaan der lederindustrie in Neder
land werd vroeger te Breda gedruktalwaar
het sedert een 8tal jaren is opgericht. In de
oudste der twee drukkerijen reeds sedert een
SOtal jaren bestaande werd eene nieuwe snelpers
in werking gebracht van een veel verbeterd
systeem.
De diverse broodbakkerijen en de rund- en
varkensslagerijen verkeeren voortdurend in gun
stigen toestand.
Laat gevraagd worden een patroon te ma
ken van een geregen of knooplaars, gewone
hoogte zonder hakken, de maat zijnde:
lengte van den voet 24, bal 20, hiel 29,
enkel 18, been 19 centimeters.
Constructie. Maken we dan eerst een'
rechten hoek a c d en nemen we de lijn c a
gelijk 24 dat is de lengte van den voet.
Hielioijdte. Verbeelden we ons nu in den
verkregen rechten hoek een' voet geplaatst
met den hiel rechts en dus met de teenen
links in de richting van a, dan ligt in de
njn ce het punt, waarop bij het meten van
den hiel de maat aangelegd wordt. De lijn
c e maakt met de lijn c a een hoek van 45
gradendus deelt de lijn c e den rechten
hoek midden door. De hiel is 29 gemeten,
neem dus ce, gelijk de helft van 29, gelijk
H1/*dan is ce de hielioijdte.
Door het punt e trekken we eene loodlijn
op de lijn a cdeze loodlijn is de hoofdlijn.
De hoofdlijn is bij hooge schaftlaarzen juist
de loop vau den schaft, bij andere modellen,
gelijk bij het model, hetwelk wij thans tot
voorbeeld kozeuis zij het richtsnoer voor
den loop van den schaftgelijk nader zal
blijken.
Balwijdte. De bal ligt op V8 van de
voetlengte van vooraf gemeten. De voetlengte
was 24, dus ligt de bal 8 centimeter van a,
in dit geval in b. Maak nu aan het punt
b op de lijn ab een hoek van 70 graden
en neem b f gelijk 673, dat is gelijk 7,
van den omtrek des bals, dan is b f de
hoogte van het patroon ter plaatse van den
balwel te verstaan de hoogte van het pa
troon zonder bijberekening van wat er onder
aan moet voor het afpinnen of afnaaien.
Wij hebben den hiel en den bal en gaan
verder.