Nummer 85. Donderdag 26 October 1882. 5e Jaargang.
I
Een Misdadiger
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILL E TOK
BUITENLAND.
Frankrijk.
Engeland.
Duitschland.
Uitgever: ANTOOIV TIELEïf te Waalwijk.
CARL E- FRANZOS.
u Tr- Tiimmi T
De Echo van het Men
S
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brjeven, ingezonden stukken, gelden
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
Het is thans zekerdat de schandalen te
Montceau-les-Mines gepleegd niet slechts aan
een troepje meer dan brooddronken waren toe
te schrijven. Zateraag hebben er zeer gewichtige
gevangennemingen, niet alleen te Montceau zelf,
maai ook te Parijs Lyons an Narbonne plaats
gehad. In de hoofdstad werden de secretaris
der redactie van de Bataille, twee corresponden
ten van den Etendard revolutionnaire en de
/burger" Emeri Dufaux, volksredenaar van zijn
ambachtgearresteerd. Te Lyon de chef der
afdeeling aldaar van de Federation ouvrière da
Sud Est en aan het station een redacteur van
de Bataille dien men te Parijs te vergeefs gezocht
had. Eindelijk te Narbonue de socialist Henri
Jarzueldie betrokken was in de commune dier
stad. Al deze arrestaties staan met de gebeur
tenissen te Montceau in verband. Daar nam
men behalve nog een tiental mijnwerkers, vier
drijvers van meer aanzien gevangen. De gearres
teerden worden beschuldigd of van opruiing tot
burgeroorlog en wapening met dat doel van de
burgers of van bedreigingen met den dood, of
van het publiceeren van geschriftendie tot
opstand opruien. De in beslag genomen papieren
schijnen duidelijk te bewijzen, dat de revolution-
naire comité's welker hoofdzetel te Parijs en te
Geneve is, bezig waren de werkliedenvereenigingen
van geheel Frankrijk op te ruienen dat de
ontijdige gebeurtenissen te Montceau een plan
hebben doen uitlekkendat nog niet geheel
gerijpt was. De Zwarte Bende is de oorzaak
van het aan 't licht komen van nog veel don
kerder dingen.
Ook te Saint-Etienne hebben eenige arrestaties
plaats gehad.
Het huis Japy frères et Co te Beaucourt
(Haut-Rhin fransais) ontving Vrijdag uit Parijs
een met rooden inkt geschreven brief, waarin
bet door het /comité van de dynamiet" gelast
werd al zijn werklieden binnen 14 dagen 30°/0
opslag te geven daar anders de werkplaatsen
in de lucht zouden springen en de eigenaars
vermoord zouden worden.
Advertentien 1—7 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal terplaat-
sing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor
Duitschland worden alleen aangenomen door hetadvertentie
bureau van Adolf Steiner,Hamburg. Reclames 15 cent perregel
VAN
Voor een jury in Rumeni; zit op de bank
der beschuldigden de boer Jancu. Zijn bruine
rok is gescheurd zijn haar valt hem in lange
lokken om het gelaatzijn hoofd op de borst
gezonken kijkt hij strak voor zich uit.
De griffier leest de acte van beschuldiging met
de noodige formaliteiten. De beschuldigde heeft
bekend zijn vrouw, knecht en dienstbode te
hebben vermoord. De redenen heeft hij niet
opgegeven. Op de hem gedane vraag antwoordde
hij Ik heb het gedaan omdat ik moest.
Na lezing wordt den beklaagde bevolen op te
staan. Gij moet ons alles vertellen wat ge
gedaan en gedacht hebt op dien Zondag enden
daaropvolgenden nacht. Gij moet ons vertellen
hoe en waarom gij de misdaad hebt bedreven.
Dof en zonderling klinkt de stem van den
beklaagde. Neen mijnheer de president, dat
zal ik niet doen. Hoe ik het gedaan heb, weet
ge reeds. En waarom ik het gedaan heb, zal
ik u noch iemand anders vertellen.
De wet eischt het, zegt de president. En
als ge de daad zoo vol berouw bekent, waarom
dan ook niet de redenen gezegd P Het kan slechts
in uw voordeel zijnJancu. Gij zijt immers
geen gewoon misdadiger. Al uwe kennissen
getuigen van udat ge een braaf mensch zijt
en ook de prinsdie vroeger u in dienst had
is hier gekomen om getuigenis af te leggen van
uw oppassendheid. Wanneer dus iemand zooals
De tapijtwerkers te Parijs maken ook al
strike en men vreest dat nog andere werklieden
o. a. de schrijnwerkers hun voorbeeld zullen
volgen.
Uit Chalons-sur-Saöne komt de weinig
verkwikkelijke tijding, dat men te Saint-Vallier
getracht heeft de pastorie door middel van tien
dynamielpatronen in de lucht te laten springen.
Er is evenwel geen andere schade aangericht
dan dat er eenige vensterruiten werden verbrijzeld.
In den jongsten ministerraad is besloteh
dat de kamers tegen 9 November zullen worden
bijeengeroepen, dus drie dagen later dan algemeen
werd aangenomen.
Een der eerste onderwerpen waarmede men
zich zal hebben bezig te houdenis een wets
ontwerp tot betere regeling der verpleging van
krankzinnigen.
Naar uit Parijs aan the Times wordt ge
schreven is tusschen den bey van Tunis (die
in den laatsten tijd ernstig ziek moet wezen) en
Frankrijk een verdrag gesloten, waarbij Frankrijk
de verantwoordelijkheid voor de schuld van
Tunis op zich neemt en eene nieuwe Fransche
rechtbank wordt opgericht, die in alle processen
uitspraak zal doen. Verder zal eene reorganisatie
plaats vinden in de administratie der staats
eigendommen en de controle en wijze van inninc
der belastingen. Aan den bey wordt een civiele
lijst van 700,000 francs bewilligd en de verschil
lende appanages der prinsen zullen 1,300,000
francs niet mogen overschrijden. Na Engeland's
optreden in Egypte vindt Frankrijk dus blijkbaar
vrijheid van zijn kant zich in Tunis een weinig
krachtiger te doen gelden.
Te Marseille is een legitimistisch banket
gehoudenwaaraan 550 personen aanzaten en
waar het nog veel feller tegen de republiek
toeging dan bij vroegere dergelijke gelegenheden.
Zelfs werd eeneformeele //Verklaring" aangenomen
waarin protest wordt aangeteekend tegen den
republikeinschen regeeringsvorm en aan alle pro
vinciën de raad wordt gegeven een dergelijk
protest te teekenen om aldus mede te werken
tot herstel der monarchie.
gij plotseling zulke misdaden bedrijft, dan is
hij of krankzinnig of hij is tot vreeselijke woede
gedreven. Beken toch, het zal uw gemoed ver
lichten.
Weèr schudt Jancu het hoofd. En weer hoort
men henn de woorden zeggen Edelachtbarfe,
ik dank u mijn prins en mijne buien, voor de
woorden te mijnen^ gunste gesproken, maar be
rouw gevoel ik nietik heb gedaan wat mijn
plicht was en verder spreek ik niet. Ophangen
kan men mij helaas niet meer, neen, ik ga
naar de zoutmijnen van Okna, daar zal ik wer
ken en wel in enkele jaren sterven. En zoo moet
het ook maar dat is .hetgeen ik wensch.
Het getuigenverhoor begon. De eerste getuige
was de oude boer Thodika. De kleine, babbel
zieke man met het bleeke gelaat en rooden neus,
legde den eed af en vertelde toen het volgende:
Het was op Zondag na vastenayond. Dat
is een bijzondere heilige dag, 's morgens ben ik
in de kerk geweest en het verdere van den dag
in de herbergen's avonds ben ik naar huis
gegaanmaar het is waarik heb een eed
gedaan dus ik moet de waarheid zeggen. Ge
gaan benik niet, maar mijn vrouw en zoons
hebben mij gedragen want ik was braaf dron
ken. Nu ze legden mij dan te bed en ik sliep
mijn roes uit. Tegen drie uur steekt er een
felle storm opik hoor niets maar mijn vrouw
zegt tot mijn dochter die bij mij in huis is
omdat haar man haar wilde doodslaan, Anitza,
zegt^ zedaar heeft zich iemand opgphangen of
er is een groote misdaad gepleegd want hoor
eens hoe de wind huilt. Op hetzelfde oogenblik
wordt er heftig aan de deur geklopt. Wie is
daar, riepen de-vrouwen. Ik ben het, Jancu,
doe open snelsnel. Maar toen ze licht had
den opgestoken en hij binnenkwamverschrikten
De opening van het Britsch Parlement is nu
op handenen Zaterdag werd ten huize van
Gladstone weer ministerraad gehouden. Het
kabinet blijft bij zijn voornemen om de sluiting
der debatten te doen uitspreken bij eenvoudige
meerderheid.
Minister Trevelyan hield Zaterdag te Sel
kirk eene redevoering over de toestanden in
Ierland, en verklaarde bij diezelfde gelegenheid
dat die gestadig en snel verbeterden en het
aantal misdrijven afnam. Voor alles achtte hij -
in de tegenwoordige omstandigheden just noodig
voor het land en die rust zou men nooit be
reiken wanneer vaderlandsliefde niet in de plaats
trad van partijzucht.
Voor twee jaren toen de agrarische agitatie
in Ierland haar toppunt had bereikt werd op
miss Ellard een rijxe grondeigenares in New
Sownellaed geschoten maar zoowel zij als haar
koetsier ontkwamen aan het moordend lood.
Kort daarop vroeg de dame politiebescherming
aan hetwelk haar werd toegestaan zij kreeg
twee konstabels in huis. Een dezer konstabels
genaamd Sheehy kweet zich op zulk een aan
gename manier van zijn taak, dat de dame
besloot zich voor altijd onder zijn hoede te
stellen. Met andere woorden de jonge rijke en
schoone miss heeft hem haar hand gereikt en
de konstabel is nu de gelukkige bezitter van
een schoone vrouw en eigenaar van landgoederen,
die hem jaarlijks tien duizend pond sterling
opleveren.
Men maakt zich ernstig ongerust over het
lot van drie Engelschen dieten behoeve van
het leger in Egypte de woestijn tvaren inge
trokken om kameelen aan te koopen en te
trachten de Bedouïenenstammen te verzoenen.
liet zijn prof. Palmerhoogleeraar in het
Arabisch aan de universiteit te Cambridge,
kapitein Gillvan de genie, en een vlag-officier
van admiraal Seymour, luit. Cbavrington. Zij
vertrokken twee maanden geleden uit Suez met
een soui van 3000 p. st. bij zich, vergezeld van
twee bedienden en een Arabische» sheikh die
hun gids zou zijn.
Sedert hun vertrek werd niets meer van hen
zijzco was hij veranderd. Het was of hij
plotseling twintig jaren ouder was geworden.
Wat wilt ge stamelt mijn vrouw. Maar hij
treedt op me toe en schudt me wakker
Thodika ge moet opstaan I Eerst hoor ik niets,
want ik had wirkelijk wat te veel gedronken,'
maar eindelijk werd ik toch wakker en roep
Jancu wat is er aan de hand Maar zoodra
ik hem aanzie, werd ik reeds van den schrik
half nuchter, en geheel nuchter word ik, als
hij me zegt - Vóór mij waart ge rechter en
ge zijt oudste bij den landdag. In uwe handen
leg ik mijn ambt neer. En nu, neem me in
hechtenis, zooals uw plicht het u voorschrijft
en breng me dadelijk naar de stad. want ik
ben een moordenaar ik heb mijne vrouw, mijn
knecht en de oude heks gedood. Verschrikt
spring ik op Jancu, ge zijt krankzinnig!
daar schiet me te binnen dat den dag tc vo
ren zijn eenig kind gestorven is een lief, klein
meisje, Aniula plotselingaan de kramp. En
ik denk hij hield zoo ontzaglijk veel van het
kind haar dood zal hem in de war gebracht
hebben en medelijdend zeg ik Jancu ge
droomt, 't Komt zeker door uw arm kind!
Troost u God wilde het zoo
Neenroept hij woestGód wilde liet
niet zoomaar toch het is gewroken In
naam van God heb ik gerechtigheid uitgeoefend
de menschen mogen nu met me doen wat
ze willen' breng me naar de stad Toen
bemerkte ik dat 't waar was en mijn hart stond
stil bij die gedachte, 't Was om krankzinnig
tc worden, maar 'twas toch zoo onze rechter
Jancu was een moordenaar!.... Nu toen heb
ik hem 's morgens naar de stad gebracht
En heeft hij u in 't geheel niet gezegd
vraagt de president, waarom hij de daad be-
vernomen. Men vreest, dat zij door Bedouïenen
vermoord en van alles beroofd zijn. Admiraal
Seymour heeft een schip naar El Arisch gezon
den om daar nasporingen naar de vermisten te
doen.
Onlangs ontvingen de directeuren der
Engelsche bank een ongeteekenden brief, waarin
de schrijver hen uitnoodigdehem op een te
bepalen dag en uur te komen spreken, in een
der schatkamers van de bank die men ontoe
gankelijk achtte voor dieven en inbrekers.
Zij kwamen op den bepaalden tijd midden
in den nachtin die kameren vonden daar
tot hunne ontstelteniseen als arbeider gekleed
man met een lantareD in de hand. De vreem
deling wees hun een gat in den vloer, waardoor
hij gekomen was en zeidedit gatheeren
staat in verbinding met een riool; ik heb daar
vroeger in gewerkt en ben tot de ontdekking
gekomen hoe gemakkelijk men op deze manier
in de kamer kan komen, die voor zoo veilig
gehouden wordt.
De directie nam onmiddelijk maatregelen om
voor het vervolg zulke nachtelijke bezoeken te
voorkomen en gaven een belooning van 1000
p. st. aan den man, die zoo eerlijk was geweest
hen te waarschuwen.
Omtrent de juiste beteekenis van den uitslag
der jongste verkiezingen van Wahlmanner voor
den Pruisischen landdagverklaren de meeste
Duitsche bladen nog in betrekkelijke onzekerheid
te verkeeren. Zooveel schijnt zeker, dat de
liberalen hier en daar eenige kleine voordeelen
hebben behaaldschoon veel minder dan ze
verwachtten. Zelfs verloren ze Potsdam aan de
conservatieven terwijl Crefeid door hen op de
clericalen werd veroverd.
Den 26sten October kiezen de Wahlmanner
de Afgevaardigden.
Vrij algemeen is men van oordeel, dat de
nieuwe landdag niet veel van den vorigen zal
verschillen maar veel lust om het verschil
uit te meten krijgt men niet na de verzekeringen
van de officieuse Norddeutsc'ne Allgemeine dat
de regeering, welke de uitslag der verkiezingen
ook wezen moge, daardoor natuuilijk nooit tot
dreven heeft.
Thodika slaat zijn oogen naar den grond en
richt ze daarna verlegen op Jancu. Bij dezen
grijpt eensklaps een geheele verandering plaats
hij heft het hoofd op, er komt leven en bewe
ging in zijn trekken en half dreigend, half
smeekend staart hij met een gloeiend gelaat den
getuige aan.
Genadige heeren stamelt deze verlegen
hij heeft zici een paar woorden, tegen zijn wil,
laten ontvallentoen we naar de stad reden.
Maar ik heb hem plechtig beloofd, om het aan
niemand te vertellen. En nu heb ik hier weer
een eed gedaan dat ik alles r.aar waarheid zou
zeggen. God weet, hoe ik me daaruit moet
helpen Jancu als ge me toestondt...
Ge zult zwijgen stuift deze woest op.
Jancu, zegt de president op strengen toon,
nog eén woord, nog één beweging, en ik laat
u wegvoeren.
Mijn eed, klaagt Thodika, Jancu, ik kan
u niet helpen, 't Was dus...
Zwijgroept de beklaagde nogmaals woest
en op hoogen toon uit. De president geeft den
politieagent een wenk. Maar Jancu stoort er
zich niet aan en gaat door. Als dan toch mijn
geheele schande bekend zal worden onder de
menschen dan zal ten minste niemand anders
dan ik ze aan de wereld vertellen. Laat dat
babbelziek wijf achteruitgaan ik zelf zal ver
tellen hoe alles gebeurde...
Doodstil is bet geworden in de groote zaal.
En Jancu vertelt zijn geschiedenis niet meer
zooals daareven op doffen en somberen toon
maar woesthartstochtelijkbijna snikkend.
Geen hart dat niet bewogen wordt, geen oog
dat droog blijftals de arme verhaalt.
(Wordt vervolgd.)