BRANDWAARBQRGKASTEN,
ZOOLLEDER
puik zwaai gez, ZOOLLEDER.
BOTERHARDEL.
GABRIELS, GEELEN Cie„
^AANBESTEDING.
Schoensmeer-Fabriek
ADVERTENTIËN.
bij J. BEERMAN
een geschikt persoon,
aan te besteden
EEN1GSTE MEDAILLE.
315de STAATSLOTERIJ.
solied bewerkt, van af f45
Wordt gevraagd, betaling a contant,
op Zaterdag den 21 Juni 1884,
Het verrichten van timmer-,
metsel- en verfwerk aan het
post- en telegraafkantoor
alhier en het maken eener
kast op de secretarie.
Bekroond te Amsterdam,
Nederlandsche Afdeelingmet de
MERKeen Ster met opschrift
„Stella Montebarco."
vindenmaar steeds vergeefstotdat ze op het
denkbeeld kwam het geld te merken.
Een plotseling ingesteld onderzoek ten huize
van bovenaaLgeduide vrouw op wie eenige ver
denking was gevallen deed het gemerkte geld
terugvinden. Armoede schijnt haar niet tot
diefstal te hebben gebrachtdaar zij nog cenig
geld op de spaarbank heeft staan.
Toen Vrijdag namiddag de olifant van den
circus Althoff van zijn stal naar het terrein der
Roermondsche kermis werd gebracht wist hij
aan zijn geleider te ontkomen liep al brullende
door eene druk bezochte straatdrong in twee
woningen binnen en werd eerst opgevangen, toen
hij een der paarden van het paardenspel zag aan
komen hetwelk hij toen heel bedaard volgde.
Stukken heeft het logge dier niet gemaakt, doch
dat er in die buurt een algemeene schrik heerschte,
laat zich begrijpen.
Na afloop van het vogelschieten op jl.
Vrijdag namiddag te Beegden ("Limburg) heelt
een 15-jarig jongeling, die een der geweren naar
huis droeg en niet wist dat het nog geladen was,
daarmede twee 20-jarige jongedochters getroffen.
Eene er van is niet buiten 'levensgevaar; zij heeft
het grootste gedeelte der lading in hoofd en borst
gekregen. De dader is radeloos.
Toen Vrijdag namiddag ten ongeveer 4 uren
een arbeider in het heideveld te Nunspeet bezig
was met dennen zaaien en daartoe, volgens daar
bestaande gewoonteeerst de heide afbrandde
sloeg eensklaps een wervelwind den man tegen
den grond en deed de vlammen in een oogenblik
dermate verspreiden dat een nabijstaand den-
nenboschje in brand geraakteen een gedeelte
daarvan ter grootte van pl. m. 1 hectarein
asch werd gelegd. Bij de poging tot blusschen
brandde de arbeider zich deerlijk de beide handen
en het gelaat.
Vrijdagavond laat is een jong man die
met den laatsten trein naar Amsterdam zou ver
trekken aan het station van het Holl. spoor te
's-Hage gekomenplotseling ineengezakt. Op
last van dr. Stein wiens hulp was ingeroepen,
naar het ziekenhuis vervoerd is hij kort na zijne
opneming in het gesticht overleden. Het ver
moeden is gerezen dat de dood het gevolg is
van vergiftiging. Ten einde dienaangaande zeker
heid te verkrijgen werd het lijk in het ziekenhuis
geschouwd.
De overledene bleek later te zijn dc student in de
geneeskunde E. Hij stond in betrekking tot een
vrouwspersoon in Den Haag woonachtig.
Een nader bericht meldt nogdat de dood
het gevolg moet zijn van zelfvergiftiging. Men
heeft later bij hem een flescbje met pruisisch zuur
opzak gevonden, een van de zwaarste vergiften,
dat schier onmiddelijk den dood van den gebruiker
ten gevolge heeft. Men mag dus aannemen, dat
de drager van dat doodend middel op weg naar
het spoorwegstation den zelfmoord bedreef.
Vrijdag nacht omstreeks half 12 is een
hevige brand ontstaan in de woning van den
landbouwer Aart van de Kruisweg, te Zalk
welke brand vermoedelijk in het achterhuis is
ontstaan. In korten tijd stond het huis in
lichtelaaie, zoodat de bewoners, door den schrik
wakker geworden zich ternauwernood hebben
kunnen redden. Bij het aanrukken der spuit
was het huis bijna geheel afgebrandmen is
er iu geslaagd door de flinke werking der Zalk-
sche spuit het belendende perceel van den
molenaar G. van Beekhuizen te vrijwaren. Van
den inboedel heeft men niets kunnen redden
terwijl mede 7 varkens en 1 paard in de vlam-
mee zijn omgekomen. Van de Kruisweg heeft
bij het redden van zijn 8-jarig dochtertje ernstige
brandwonden bekomen aan het aangezicht en
de handenhet meisje bekwam nog al erge
brandwonden aan de beenen. Alles was tegen
brandschade verzekerd.
Zaterdag omstreeks 3 uur liepen voor het
station Zaandam twee zandtreinen tegen elkander.
De een reed achteruit en stootte tegen den
anderen die met volle vaarc vooruit reed de
machine van den laatsten trein werd geheel
vernield. Persoonlijke ongelukken zijn gelukkig
niet te betreuren. Van den achteruitrijdenden
trein zijn twee wagens geheel verbrijzeld en is
een derde beschadigd.
Een 17-jarige jongeling J. E. genaamd
werkzaam bij den heer P. M. K., zadelmaker
te Breda, heeft aan zijn meester op arglistige
wijze ruim f 300 ontvreemd, van welke misdaad
hij reeds tot bekentenis is gekomen. Gedurende
da kermisweek moet deze nog jeugdige deugniet
het grootste gedeelte van die som in verdachte
huizen hebben zoek gemaakt zoodat daarvan
nog slechts een klein gedeelte in zijn bezit was.
Hij is naar het huis van arrest overgebracht.
In de gemeente Gaasterland heeft iemand
in drift den zoon zijns broeders, een 16-jarig
jongelingzoodanig mishandeld, dat deze reeds
bezweken is.
In Brabant worden trouwens de klaver- en
grasvelden met hout- en turfasch gemest
waartoe aschhokken bij de boerderijen zijn
gemetseld. Daar de run eigenlijk niets anders
is dan eikenschors zal deze asch zeer zeker
voldoen.
De heer St. Andreu te Orthez, (Basses-
Pyrenées) die meende dat liet niet aanging
de run (de eikenschors die als looimiddel
heeft dienst gedaan) weg te werpen in rivie
ren of grachten, wijl niet altijd tuinman,
landman of behoeftige boer zijn run kwamen
afhalen, maakt er een meststof van. Hij
heeft een oven gebouwd en verbrandt de run
daarin tot aschwelke dienst doet in de
wasscherijen en vooral als meststof, wat niet
behoeft te verwonderendaar volgens profes
sor Nessier de looischors 1.50°/o aanpotasch
en 0.73 aan phosphorzuur bevat. De heer
St. Andreu is bereid aan alle looiers inlich
tingen te geven, hoe dergelijke oven dient te
worden ingericht. De landbouwer betaalt
die asch met f 1.25 het mud, en zij wordt
zeer gezocht voor weiden en vochtige gronden.
UJTTREKSEL uit het verslag der kamer
van koophandel en fabrieken te Waal-
•v/ wijk, betreffende den toestand van
A. handel, scheepvaart en nijverheid over
het jaar 1883.
Algemeene beschouwingen.
Hoewel de twee hoofdtakken van Waalwijks
nijverheid, leerlooierij en schoenmakerij ook
dit jaar weder weinig stof tot tevredenheid
gaven, heeft men toch over 't algemeen niet
zoozeer te klagen, vooral omdat de voortee
kenen niet van dien aard warendat men
op belangrijke beterschap mocht rekenen.
Tegenover het feit, dat de schoenenindustrie
nog altijd niet beantwoordt aan de rechtmatige
wenschen en het volhoudend streven van
onze fabrikanten, die vooral wegens de ge
drukte prijzen en andere onafscheidelijke ge
volgen van de voortdurende malaise geen
genoegzame voldoening vindenmag toch
erkend wordendat gedurende het jaar de
meeste schoenmakerijen geregeld te werken
hadden en dat de in den winter op voorraad
gemaakte artikelen in het voorjaar vrij spoedig
konden worden geplaatst.
Wat onzen anderen tak van industrie
namelijk de leerlooierijbetreftmogen wij
ons niet ontveinzendat nog voortdurend
wanverhouding tusschen grondstoffen en fabri
kaat aan de voortvarendheid onzer leerlooiers
in den weg staatzoodat dan ook in het
afgeloopen jaar minder gewerkt werd dan in
betere omstandigheden en in verhouding tot
de werkkrachten zou geschied zijn.
Met welgevallen vermeldt de kamer het
succesdat onze industrie op de in 1883 te
Amsterdam gehoudene internationale koloni
ale en uitvoerhandel tentoonstelling heeft
behaald.
Deze bekroningen nemen voor onze in
dustrie eene blijvende en gedenkwaardige
plaats in en leveren het bewijs, dat zij buiten-
landsche concurrentie krachtig het hoofd biedt.
De jaar- en weekmarkten handhaafden
haren goeden naam, het vertier en 't verkeer
worden steeds drukkerterwijl uit de liier-
achtergestelde cijfers blijktdat het aantal
aangevoerd vee dat van vorige jaren ver heeft
overtroffen.
Is dit een verblijdend verschijnselmen
vleit zichdat de toekomst onzer markt
nog vrij wat gunstiger wordtzoodra de
spoorweglijn Zwaluwe-'s Bosch in exploitatie
komt.
Buitenlandsche kooplieden rekenen er op,
dat zij op de Waalwijksche markt steeds een
ferm aantal prima hoornvee in alle soorten
aantreffen.
De scheepvaartbeweging duidt evenzeer
vooruitgang aanterwijl het verkeer op het
postkantoor niet onbelangrijk is toegenomen
Alleen is het aantal telegrammen vermin
derd de oorzaak daarvan is hoofdzakelijk
toe te schrijven aan de omstandigheiddat
er in de naburige plaatsen zooals Kaatsheuvel,
Waspik, Vlijmen-Nieuwkuik, sedert kort
telegraaf-kantoren zijn opgericht, waarvan
vroeger een groot aantal voor ons kantoor
bestemd was.
Van de staatsspoorweglijn Zwaluwe-'sBosch
werden de aardenbaan en de rails gelegd van
Geertruidenberg tot den Baardwijkschen Over
laat en er is o. a. een begin gemaakt met
den bouw van het station Waalwijk.
Met gespannen verwachting ziet het publiek
uit naar de voltooiing dezer lijn en naar de
reeds zoolang verbeide openingwaardoor
deze streek aan het wereldspoorwegnet on
middellijk verbonden wordt.
De kamer bewust van den grooten ommekeer,
die zich in de Langstraat gaat voordoen bij
de heropening der Oude Maasnam elke
gepaste gelegenheid te baat om voor de scheep-
vaartbelangen dezer streek uit te komen. In
verschillende vergaderingen maakte deze aan
gelegenheid het hoofddoel der besprekingen
uit. Zij werd door het gemeentebestuur
aangezocht om zijn adres dd. 4 September
1883 te steunen.
In dat adres wendde genoemd bestuur zich
tot z. excellentie den minister van waterstaat,
handel en nijverheidom in verband met
de heropening van liet Oude Maasjete
verkrijgen
1°. Daarstelling eener schutsluis aan
en ter verbinding van de Waalwijk
sche haven met de nieuwe rivier, en
2°. Eeu stoombootveer tot herstel der
te verbreken gemeenschap met het
land van Heusden en Altena, daar
te stellen aan de oostzijde van
Waalwijk, in verbinding met den
grintweg Waalwijk, Gansoijen, Ee-
then Heusden, waar een vaste brug
over het Oude Maasje bestaat.
De kamer zond afschriften van dat adres,
met verzoek van adhsesie, aan eenige kamers
van koophandel, welker handelsbelangen naar
hare meening met de onzen gepaard gaan.
Het was haar eene aangename gewaarwor
dingdat de kamers van Tilburg's Bosch
en andere daaraan gereedelijk gevolg gaven,
terwijl ook de kamer van Amsterdam na
herhaald verzoek op krachtdadige wijze onze
pogingen bij de hooge regeering voorstond.
In vereeniging met het gemeentebestuur
van Waalwijk Tilburg en eenige omliggende
plaatsen, blijft de kamer onverpoosd werkzaam
om dit hoogst nuttig werkwaarbij zooveel
belangen zijn betrokkenvan de regeering
te verkrijgen.
De Waalwijksche haven toch vormt het
centrum der scheepvaart van de Langstraat;
voor Tilburg is zij tot hiertoe de eenige
en onmisbare waterweg.
Men mag aan den goeden uitslag haast
niet twijfelen.
Fabrieks— en Handelsnijverheid.
Zoo als reeds hierboven in onze algemeene
beschouwingen is vermeldwaren de winsten
voor de looierij weer gering.
Het gevolg daarvan wasdat er over 't
algemeen minder gewerkt werd. Dit geldt
echter hoofdzakellijk de zoolleerlooierij.
De paardenleder-fabrikanten daarentegen,
bleven op denzelfden voet doorwerken en
kunnen zich zelfs beroepen op een vermeer
derd debiet.
Een dier fabrieken wordt gedreven met
gemiddeld 15 tot 17 werklieden; het fabrie-
kaat is uitmuntend.
Ook de schachten-fabriek, in 1882 opge
richt, breidt zich langzaam uit.
De chagrijnleder-fabriek te Bezooijen
welker oprichting in het vorig verslag is
aangegeven werkte geregeld door en breidde
zich gematigd uit. Van vele zijden mocht
de fabrikant tevredenheid over de qualiteit
en de billijkheid der prijzen inoogsten.
De schoenmakerijen, zoowel machinaal als
met handenarbeid, werken geregeld door.
De loonen der werklieden werden bijna
niet verminderdofschoon de tegenwoordige
prijzen van het fabrikaat daartoe wel eenige
aanleiding zouden geven.
Eenige fabrikanten hebben tengevolge van
het door hen behaalde succes op de tentoon
stelling verschillende nieuwe relatiën verkre
gen. Voor exporthandel leent zich naar de
meening der kamer het schoenwerk uitmun
tend zij heeft reeds dikwijls daarop gewe
zen, er staat in dit opzicht nog een ruim veld
ter bearbeiding open.
Hebben wij in de vorige verslagen nu en
dan op de belangrijkheid meer speciaal van
de eene of andere zaak in deze streek gewe
zen dan wenschen wij nu de aandacht te
vestigen op een der oudste schoenfabrieken,
namelijk op die der firma Gebr. Kievits te
Bezooijen.
Bedoelde fabriek heeft deze eigenaardige
zijde, dat zij bijna uitsluitend door handen
arbeid gedreven wordt. Ongeveer 7 0 man
nelijke werklieden toch, behalve een talrijk
stiksters-personeel, vinden bij haar voortdu
rend volop werk. Bovendien wordt de groote
hoeveelheid benoodigd zoolleder en verder
ondertuig, zoomede een groot deel van het
gebezigd overleder, op de looierij der firma
gelooid en getouwd. Het behoeft geen betoog,
dat de fabriek, welke nog steeds in voor
uitgaande beweging iseen zeer gezocht fa
brikaat levert en dat zij vooral in het bin
nenland gunstig bekend staat.
Met niet minder succes breidt de firma
Gebr. De Bakker aldaar, hare leerlooierij,
touwerij en schoenmakerij steeds uit.
Even als vorige jaren werden de klomp
laarzen voor de bemanning van de Willem
Barentz alhier reeds voor den zevenden maaal
gemaakt en geleverd.
De door het departement van koloniën
aanbestede schoenen werden weder door de
zelfde fabrikanten alhier gemaakt.
In de werkplaatsen van de naamlooze ven
nootschap //de Nederlandsche fabriek van
lederartikelen te Baardwijk, werden de werk
zaamheden in het afgeloopen jaar met kracht
hervat. Eene opdracht van het departement
van oorlog tot levering van een tamelijk
aanzienlijke partij militaire schoenen werd
door de directie aanvaard.
De zaken werden ook in andere richting
uitgebreid, terwijl de fabrikatie van particulier
schoenwerk min of meer op den achtergrond
werd gedrongen. De concurrentie met bui
tenlandsche fabriekenwaar tegen lagere
loonen wordt gearbeid, verklaart deze gedrags
lijn van de directie. Voor de Langstraat
blijft het wenschelijkdat deze schoone in
richting in bloei moge toenemen.
In de inrichting tot machinale berei
ding van leestklaar schoenwerk te Bezooijen,
werd op denzelfden voet als vorig jaar door-
den dienst 1883/84 voor zoover de patent
registers alleen voor Waalwijk tot heden zijn
opgemaakt1008 stuks
De handel in huidenlederschors en
traan was tengevolge van den minderen om
zet in de leerlooierijen niet geanimeerd.
De prijz. n der huiden waren bij afwisseling
wel eens wat lagerdoch bleven in verhou
ding tot die van het leder voortdurend te
hoog.
Dezelfde wanverhouding bestaat in de
schorsook deze prijzen zijn te hoog voor
den looier, zij gold f 4,50 a f5,75 per 65
kilog. gehakt. Op het einde van het jaar
was de stemming zeer gedruktzoodat de
markt ongeveer f 1.terugliep. Doordien
men in het-bleksaisoen gunstig weder getroffen
had was de qualiteit over het geheel wel
zoo goed.
In schoenmakersfournituren is de omzet
nog steeds belangrijkde concurrentie in
deze artikelen is groot.
De handel in manufacturen en in koloni
ale waren gaf redelijk goede uitkomsten.
getrokken prijzen. (Naar de geschreven lijst.)
5de klasse. Trekking van 17 Juni.
No 10708 f 1500; nos 2264, 8306, 14094
en 19608 ieder f 1000 nos 6775 en 8039
ieder f400; nos 6805 10944,12788 en 13168
ieder f200; nos 279, 2965,3157, 10769, 10819,
11693 13081 14570, 17101 17133, 17836
en 20369 ieder f100.
Noorderstraat no 5 bij de Vijzelgracht
Amsterdam.
Adres Postkantoor Sappcmeer.
Een BOTERH ANDELAAR te Amsterdam
ZOEKT
om tegen behoorlijke provisie BOTER
direct van de landbouwers op te koopen en
wekelijks naar Amsterdam op te zenden.
Onnoodig zich aan te melden zonder
solide borgen.
Adres franco brieven motto Boter aan
het bureau van dit blad.
Het GEMEENTEBESTUUR van Waalwijk
is voornemens
des namiddags 7 uur, ten raadhuize aldaar
in het openbaar
De bestekken liggen van heden af ter
visie ter secretarie.
Aanwijzing op den dag der besteding des
namiddags 2 uur.
Inlichtingen geeft J. VAN DIJCK Jr.,
te Waalwijk.
Het Gemeentebestuur voornoemd,
VAN DER KLOKKEN
burgemeester.
E. W. VAN LIEMPT,
secretaris.
te
gewerkt.
Handel.
Het getal uitgereikte patentbladen over
'Q
