Nummer 66. Zondag 22 Augustus 1886. 9e Jaargang. t Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Ue burgemeester van Moerkleij. FEUILLETON. ANTOON TIELEN, Y erdraagzaamheid. BUITENLAND. Frankrijk. Bels UITGEVER: Waalwijk. Schoenmaker blijf bij je leest. gie. h De Echo van het Zuiden, Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden 1,00. Franco per post door het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. «73JS Het strekt onze kloeke, koene voorvaderen uit de zestiende en zeventiende eeuw waarlijk niet tot eere, dat zij, na de Spaanscke heer schappij, ter wille voornamelijk der godsdienst vrijheid, te hebben afgezworen, te hebben bestreden en verjaagd, hunne katholieke medeburgers niet alleen geheel uitsloten van het staatsbestuur, maar hun bovendien slechts oogluikend en als bij genade toestonden be lijdenis te doen van hun geloof in kerken, wier uiterlijk wel een loods of een schuur, doch geen bedehuis mocht verraden. Het pijnigt ons te lezen, dat Vondel, //de prins van Neerlands dichters", en wat oneindig meer zegt„de type van edelmoedige ver draagzaamheid" en tegelijk het voorbeeld van niet verschrokken onafhankelijkheid als het er op aankwam tegenover //de menschen" getuigenis af te leggen, van wat zijn geweten hem als plicht voorschreef, zich moest bekla gen, nog wel tegenover den wijd vermaarden poëet, ridder en drost, den hoofschen Hooft, toen deze om een simpel „Ave Marijken" hem zijn tafel en zijn huis verbood. Niet waar, wij zien met eerbied op naar mannen van het karakter en het gehalte als Vondel, en wij vinden een groote mate van belache lijke kleingeestigheid in de onverdraagzame handelwijze van sommige zijner tijdgenooten, die het niet vergeven of vergeten konden, dat hij op drie-en-vijftig-jarigen leeftijd der wereld durfde toonen godsdienstige overtui ging op hoogeren prijs te stellendan machtige bescherming van vrienden en ver eerders. Maar bij het uitspreken van zulke gevoe lens ongetwijfeld getuigen zij van een goed hart denken wij er dan wel altijd aan, ons af te vragen, of wij zeiven ten aan zien van andersdenkenden niet te kort schie ten aan den plicht, welken de verdraagzaam heid voorschrijft? Of zou het voldoende zijn hen, die met ons verschillen in zienswijze omtrent de strijdvragen in het leven, te dulden alleen, omdat ook zij staan onder de bescherming der wet, doch overigens hen te schuwen, als waren het melaatschen, hen te sluiten buiten de gezelligheid van het maat schappelijk verkeer, hen te benadeelen op Advertenticn 1—7 regels J 0,00 daarl-o en 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel VL Ofschoon Marten al heel weinig eigenschappen bezit om als de drager van het gezag te Moerkleij de rust en de orde te bewaren en zoo noodig te handhaven was toch, dank den goeden wil der Moerkleijsche bevolkinghet verzoek des veldwachters voldoende om aan hel gesprek over Martens burgemeesterschap een einde te maken. De veldwachter, die wel zoo handig een glaasje klaren naar den mond kan brengen als dezen of genen ongezeglijken Moerkleijenaar tot zijn plichtwas zoo voldaan over den indruk dien zijne gebiedende stem ditmaal had te weeg ge bracht dat hij niet kon nalaten op den goeden uitslag daarvan nog een glaasje te nemen op de gezondheid van het gezelschap en den burge meester. Het middagklokjehet klokje van gehoor zaamheid had reeds lang zijne liefelijke tonen door Moerkleij doen weergalmen toen het ge zelschap met den veldwachter de herberg verliet. Die eerste raadsvergadering dan was voor Marten eene gereede aanleiding om aan het plan van zijn zoon om er de boerderij aan te geven voor het leven op de secretariezijne volle gluiperige, geniepige wijze in de middelen van hun bestaan Waar eene partij kliek is misschien juister, maar minder fatsoenlijk de sterkste is, pleegt zij niet zelden tegen over de minderheid daden, welke, goed be schouwd, den toets eener rechtvaardige be oordeeling niet kunnen doorstaan, en* zeker niet strooken met het edele voorschriftheb uwen naaste lief, zooals u zeiven waar die partij echter eerlijk is en vertrouwen stelt iu de kracht van haar beginsel, neemt zij nooit de macht te baat om het recht te schenden van de zwakkeren tegenover haar, al poogt zij overigens met alle geoorloofde middelen de waarheid te doen zegevieren van hare meeningen. Togenover enkele gevallen, waarin de menschen gescheiden zijn en een verschillend standpunt innemen staan er honderdvoud zooveel, waarin zij niet ver blind zijnde door bekrompene onverdraag zaamheid kunnen samenwerken tot een edel oogmerkzonder het minste prijs te geven van hunne beginselen. Partijschappen waren er al in de oudheid, ze zijn er heden nog, en ze zullen ook bestaan in de toekomst; zonder haar had ook het woord verdraagzaams heid geen zin, geen reden van bestaan, maar partijschappen behoeven toch geen vijand schappen te worden, waarover de haat aan voerder is Als iemand dwaalt tracht hem dan, indien ge daartoe roeping gevoelt, terug te voeren op het rechte pad door overtuiging, die voortspruit uit liefdedoch werp hem, terwijl gij langs den weg verscholen staat, geen schimpwoorden naar 't hoofd, of spuw geen laster op zijn kleed, of leg ter sluiks geen hinderpalen hem voor de voeten om het genot te smaken hem te zien struikelen. Uw doel is heilig Het zij zoo, maar weet ge niet, dat het nimmer mag getroffen wor den anders dan met een eerlijk middel In een land met zóó gemengde bevolking als het onze is verdraagzaamheid zeer zeker een der eerste nationale deugden, en de aan kweeking er van dus een plicht voor eiken Nederlander, bovenal voor hem, die eenigen invloed kan doen gelden op zijne medeburgers. Menige bladzijde in de geschiedenis waar schuwt ons voor onverdraagzaamheidde moeder van dweeperij, welke op hare beurt, door het volk op te z weepen, den haat aan- goedkeuring te hechten. Ik gevoel al meer en meer hoi: noodig het is dat ik iemand naast me heb waarop ik me geheel kan verlaten. Als onzen Tienus nu op op de secretarie is dan zal hij wel spoedig op de hoogte zijn en mij in alles kunnen helpen dan heb ik den secretaris ook niet meer naar de oogen zien. Dan ja dan zal de tijd eindelijk aanbreken dat ik ze allen missen kan. Marten gevoelde bij zulke stille overpeinzingen maar al te wel, dat hij op het raadhuis steeds zou zijn gelijk een kat in een vreemd pakhuis. Dat hij wel burgemeester van Moerkleij was, maar dat hem de geschiktheid en de onmisbare kundigheden daarvoor ten eenenmale ontbraken en dat hij die nimmer meer zou verwerven. Bij die overwegingen wasen hoe kon het ook anders, Martens hoop geheel en al gebouwd op zijnen zoon die zou hem dan bijstaan en voorlichten. Daarbij kwam nog de zoete gedachte, dat Marlen dan ook niet voor niemendal het geld had uitgegeven voor Tienus' studie en dat Tienus als oud student op de secretarie eene goede figuur zou maken. In strijd met het gevoelen van Martens familie werd besloten dat Tienusvan studie thuis komende bestemd om vader op te volgen in de boerderijnu zich zou gaan wijden aan de ge meente-administratie. Met den secretaris werd die zaak besproken en overwogen en weldra verscheen do zoon blies tusschen de zonen van hetzelfde vader land, tót hij uitsloeg in de laaie vlam van den burgeroorlog, de grootste ramp, waardoor een volk kan getroffen worden. Gij kunt van anderen altijd iets leeren, zelfs van uwe tegenstanders. Zoek dan in hen datgene vooral, wat aanspraak kan maken op uwe waardeering, en al wordt het verschil in beginsel tusschen u eD hem daardoor niet kleiner, het zal zich toch minder scherp doen gevoelen, en de gedachte bij u levendig hou den, dat wij allen burgers zijn van denzelfden staat, onderdanen van. denzelfden vorst en kinderen van denzelfden Vader. Te zeggen, Tl dat verdraagzaamheid leidt tot lauwheid of onverschilligheid in beginselen is even absurd, als te beweren, dat spaarzaamheid voert tot gierigheid of voorzichtigheid tot lafheid. Wie de hulp behoeft der onverdraagzaamheid om zijne meening staande te houdendoet wijs haar over boord te werpen en eene andere de hand te reikendie meening is uit den booze. In de burgerlijke samenleving kan een zekere harmonie bestaan tusschen men schen van de meest uiteenloopende ideeën, een harmoniewelke de. gezelligheid aan kweekt, vooroordeelen wegneemt, een weder- zijdsch vertrouwen opwekt en voor een wijle den slagboom opheft, die hen scheidt. Broe ders, laat ons verdraagzaam zijn jegens anders denkenden, die ook onze broeders zijn De //Union Verrière" heeft eene algemeene vergadering gehouden, welke door meer dan 800 leden werd bijeengewoond. Er werd eene in schrijving geopend om dankbetuigingen te zenden aan de advocaten die Falleur Schmidt en Mas- son voor de assissen verdedigden en den heer Englcbienne een geschenk aan te bieden. Volgens berichten uit Congo zouden Afri- kaansche volksstammen de nederzetting van Bangala hebben aangevallen. De strijd heeft zeventien dagen lang geduurd. De nederzetting werd verdedigd door luitenant Baert van Brussel. Deze heeft de inlanders gevoelige verliezen doen ondergaan. Ter gelegenheid der nationale feesten, die Zon dag eu volgende dagen gehouden werden is Brussel alom versierd. Vandaar dat de werk- licdenmaniffstatie ook een feestelijk aanzien kreeg. Maandag werden in tegenwoordigheid van den koning op het kanaal van Willebrocck roeiwed- strijden gehouden die echter door het regen achtige weder wel eenigszins verstoord werden. Ook de illuminatie van dien avond verloor daar door veel van haar schoonheid. Dinsdag opende de koning eu de koningin het nieuwe museum van afgietselz. Het nieuwe museum bezit ver schillende afgietsels van beroemde monumenten en andere voorwerpen, wier kennismaking voor kunstenaars en industiieelen van belang is. De locaalspoorwpg Antwerpen Turnhout is plechtig geopend. MIL III ^SSaaOBPCgW prompt eiken dag ter secretarie, om onder de leiding van den secretaris op het raadhuis te Moerkleij werkzaam te zijn. Zoo dom als vader Marteu was in het aan- leeren van burgemeesterlijke wetenschap, zoo slim was haast de zoon daarin. Aan den jongen moest voor goed de schaaf worden aangelegdzoowel wat betreft vormen en opvoedingals kunst eu wetenschap, maar 't zij tot zijn eer gezegd hij was vlijtig en ge willig en had zijnen leermeester weldra voor zich gewonnen, zoodat hij in betrekkelijk korten tijd bewijzen gaf in de gemeente-administratie vrij goed thuis te zijn. De bewering, dat Tienus te dom was om nog langer op studie te blijven werd alzoo gelogenstraft. lederen dag kon men nu de zoon om 9 uur 's morgens de trappen van het raadhuis zien beklimmen, terwijl vader Marten een uurtje later verscheen. Alles marcheerdeonder de leiding van den secretaris, als van ouds, en als Marten maar zoo verstaudig was geweest stilletjes te huis te blijven en zich met zijn burgemeesterschap zoo weinig mogelijk in te laten, zou het nog al een drage lijke toestand zijn geweest; maar het tegendeel geschiedde. Marten liet zich op zijn burge meesterschap heel wat voorstaan en zijn bemoei en bedilzucht werd voor velen een ondragelijk juk. Een goed politieman is een aangename ver schijning, wiens tegenwoordigheid vooral ten Het gerucht loopt, dat Jules Grévy, presi dent der Fransche republiek, zich wenscht terug te trekken uit zijn ambt. Hoewel hij niet lijdt aan de een of andere bepaalde ziektewordt zijn toestand voortdurend zwakker. De Parijsche correspondent van de Times is de tolk van die berichten hij voegt er bij Wanneer de ge ruchten waar zijn en Grévy het presidentschap nederlegtdan is de heer De Freycinet zijn natuurlijke opvolger. Geen zijner landgenooten verkeert in een toestand als hij. Generaal Bou- langer is aan het aftakelen door de domheden die hij beging in zijn overijling om populair te worden. De heer Floquet is te radicaal in zijne denkbeelden en zou een alliantie van Frankrijk met andere groote mogendheden in den weg staan. Jules Ferry, Clémenceau en Brisson de ecnige die nog in aanmerking zouden kunnen komen missen de uoodige popalariteit of kundigheden. Ter gelegenheid van den 15n Augustus, Napoleonsdag, heeft te Parijs een Bonapartistisch banket plaats gehad dat door ongeveer acht honderd genoodigden werd bijgewoond. Een zekere opgewondenheid was van het begin tot het einde niet te miskennen. De Voltaire kondigt het ontstaan van een tweede Oostersche quaestic aan. De strijd om den invloed in Marokko, die tot nu toe in stilte afgespeeld werdzal weldra openlijk aan den (iag komen. Volgpns het Fransche blad zou Marokko steun zoeken bij Duitschland en dat is natuurlijk Frankrijks eer te na. Voornamelijk ten gevolge van anarchistische kuiperijen is te Vierzon een werkstaking ontstaan, welke veel overeenkomst heeft met die te Deca- zeville. De werkstakers mishandelden de werk lieden, die den aibeid niet slaken wilden. Een sterke politiemacht en 520 man infanterie werden dadelijk naar de oproerige plaats gezonden. I)e goede komt zonder dat zijn optreden op onaan gename wijze wordt gevoeld. Zijne aanwezigheid moet niet ziju een last maar een geruststellend genot. Hij moet noodige wetkennis bezitten en daarbij zijn voorkomend behulpzaam, beleidvol, lank moedig, ijverig, stilzwijgend, menschkundig eerlijkouverschrokkeuvoorzichtig en door tastend. Zijn dit de eigenschappen, die moeten worden aangetroffen in den politieman iu het algemeen zooveel te meer moeten die hoedanigheden in al hunne voortreffelijkheid schitteren bij het hoofd der gemeente-politie. Hij dient, wil hij als zoodanig eenig gezag hebben daarbij nog te zijn een beschaafd en welopgevoed man. Marten nu was er vaak op belust, ging er groot op, zich telkens als hoofd der politie te doen gelden. Hij deed dit echter steeds zoo ondragelijk, dat niemand met zijn optreden als zoodanig ge diend veel minder gebaat was. Marten maakte zich daarbij dan zoo bespottelijk, dat zelfs zijn beste vriend en verdedigerdie na zijn studententijd op een kantoor heel wat vermeende wijsheid had opgedaanhem in den steek moest laten wilde de vriend zich niet even bespottelijk makeu als burgemeester Marten. Moerkleij bezat bij de benoeming van Marten tot burgemeester nog geen harmonie eene mu zikale vereenigingdie in een flink Noordbraoantsch

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1886 | | pagina 1