Nummer 58. Zondag 24 Juli 1887.
10e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
1U1J
UITGEVER:
Waalwijk.
VERGADERING van bolantjliebbonilen bij de lederindustrie,,
1874 tot 1881 36,000 145.000 260,000 30,000
1881 heden 16,000 65,000 116,000 13,000
De Echo van het Zuiden,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ./1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
gehouden op initiatief der kamer van koop-
handel te Waalwijk, op de zaal Musis
Sacrum aldaar
DONDERDAG 21 JULI 1887, nam. 4 ure.
Tegenwoordig waren 64 leerlooiers, schoen
fabrikanten, handelaars in schoenmakers -
fournituren enz. uit Waalwijk, Bezooien, Kaats-
heuvel-Loonopzand, Waspik, Dongen, Gilze,
Drimmelen, Tilburg, Oisterwijk en Eindhoven
en een paar belangstellenden uit Amsterdam
en Rotterdam.
Aan de bestuurstafel hadden plaats geno
men de leden en de secretaris der kamer
van koophandel, de heeren C. Vermeulen
uit Dongen en Bernard Verhagen uit Eind
hoven.
De heer J. B. Timmermans, president der
kamer van koophandel, bekleedde den voor-
zittersstoel.
Hij leidde de vergadering in met nagenoeg
de volgende woorden
In de maand Mei van dit jaar ontving de
kamer van koophandel eene uitnoodiging
van het bestuur der Nederlandsche vereeni-
ging van meelfabrikanten, te Amsterdam, om
haar opgave te doen van de voornaamste
industrieelen uit deze plaats en omstreken.
Kort daarop ontvingen velen uwer eene
uitnoodiging om te verschijnen op eene bij
eenkomst, te Utrecht te houden in hel Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen aldaar,
op dato 16 Juni.
Aanleiding tot het bijeenroepen van indus
trieelen uit den lande vond de Nederland
sche Maalindustrie in de omstandigheid, dat
het haren tak van nijverheid met verschil
lende andere onvoordeelig gaat en zelfs, dat
hare industrie den ondergang te gemoet gaat,
indien zij langer zou verstoken blijven van
den steun der regeering tegenover de be
schermde concurrentie van den vreemde.
Niet alleen de Maalindustrie, zoo betoogde
de Vereeniging van Meelfabrikanten, maar
bijna de gansche Nederlandsche nijverheid
is ernstig in gevaar gebracht door de han
delspolitiek, die in het buitenland wordt ge
volgd.
De producten der Nederlandsche nijverheid
worden op de buitenlandsche markten be
lemmerd daarentegen kan de beschermde
vreemde concurrentie ongestoord het over
schot harer productie tegen zeer lage prijzen
hier verkoopen. Wij moeten het onderspit
delven, zoodat mededinging voor den Neder-
landschen fabrikant bijna onmogelijk wordt.
Met vereenigde krachten wil men dit ge
meenschappelijk gevaar te keer gaan van
daar de uitnoodiging ter beraadslaging over
de middelendie daartoe moeten worden
gebezigd.
Deze uitnoodigingvergezeld van de noo-
dige toelichting, maakte bij onze kamer van
koophandel een punt van overweging uit en
in hare vergadering dato 8 Juni werd beslo
ten den heer Fano e.n mij tot de Utrechtsche
vergadering af te vaardigen.
Overtuigd dat de lederindustriewaaron
der wij natuurlijk ook begrijpen de schoe-
nenlabrikatiein sterke mate deelt in de
algemeene malaise wenschten wij ons niet
te onttrekken aan de gelegenheid welke
aan de Nederlandsche nijverheid gegeven
zou worden van gedachten te wisselen over
de middelen die haarnaar de meening
der vele ervaren mannen daar aanwezig, te
beramen zouden zijn om in de huidigen toe
stand verbetering te brengen.
Wij kunnen niet in den breede relateeren
wat op de Utrechtsche vergadering behan
deld isdaartoe is onze tijd te kort.
Het zij mij vergund er op te wijzen dat
de dagbladen een trouw verslag daarvan
hebben geleverdzoodat een ieder onzer
zich op de hoogte heeft kunnen stellen.
Tot ons genoegen mochten wij ondervin
den dat de lederindustrie behalve uit Waal
wijk ook nog vertegenwoordigd was door
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regeJ,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau va*
Adol? Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Eindhoven en Dongen, twee zeer voorname
plaatsen waar het vak ook op uitgebreide
schaal beoefend wordt.
Wij hebben gemeend deze heeren aan de
bestuurstafel te vragendie zooals U ziet
bereidwillig aan ons verzoek voldaan hebben.
De beraadslagingenwelke zullen volgen
zullen daardoor naar onze meening verge
makkelijkt worden.
De volgende motiedoor den heer van
Marken voorzitter van het comitéwerd
met algemeene stemmen op ééne na (p. m,
100 industriëelen waren aanwezig) aangeno
men
„De vergadering van Nederlandsche indus
trieelen gehouden te Utrecht den 16 Juni
1887,
„gehoord de mededeelingen van vertegen
woordigers uit verschillende takken van nij
verheid
„van oordeel dat de Nederlandsche nijver
heid in ernstig gevaar is gebracht door de
handelspolitiek, die in het buitenland wordt
gevolgd;
„besluit
„Aan eene commissie van industriëelen op
te dragen
„1. voor eiken bedreigden tak van nijver
heid in het bijzonder de gegevens te verza
melen die dat gevaar duidelijk in het licht
stellen
„2. deze gegevens openbaar te maken
„3. in eene volgende openbare bijeenkomst,
te houden vóór 15 Aug. a.s., maatregelen
voor te stellendie door de Nederlandsche
industriëelen kunnen genomen of bevorderd
worden, ten einde in het algemeen nationaal
belang het dreigende gevaar af te weren".
D.d. 25 Juni ontvingen de heeren C. Ver
meulen en C. van Baal te Dongen, en de
heer Fano en ik eene uitnoodiging van het
comitéom ons in commissie te vereenigen,
ten einde gegevens te verzamelen waaruit
kan blijken of en zoo ja welken invloed
door de buitenlandsche handelspolitiek wordt
uitgeoefend op den staat onzer nijverheid.
Men noodigt ons uit in dat verslag zooveel
mogelijk met cijfers te willen aantoonen in
welken staat de Nederlandsche lederindustrie
verkeert.
Men wenscht te ontvangen eene opgaaf
in cijfers van onze productie, gelijk zij thans
is en gelijk zij wasvóórdat de uitvoer naar
het buitenland werd belemmerd.
Wanneer ook op eigen markt onze industrie
wordt in het nauw gebracht door de concur
rentie van beschermde vakgenoten, wordt er
eene opgave uwer productiekosten gevraagd,
vergeleken met den prijs, waarvoor het bui
tenland hier levert enz. Zie circulaire d.d.
2 5 Juni.
Hoewel wij ons gaarne alle moeite getroos
ten in het belang der ledernijverheid, is ons
de taak alleen te zwaar en hebben wij ge
meend eene oproeping tot de lederindustrie
te moeten doen om de noodige gegevens bij
elkaar te krijgen.
Wij achten de zaak van een overgroot be
lang, vooral omdat thans bijna alle takken
van nijverheid samenwerken. Gaarne zullen
wij dus van u hooren op welke wijze wij
tot ons doel zullen komen.
Naar onze bescheiden meening zou er hier
uit uw midden eene commissie gekozen wor
den, waarin zitting nemen één of meer per
sonen uit elke plaats, die vertegenwoordigd is.
Zooals de meesten der heeren zich zullen
herinneren, is er in September 1883 eene druk
bezochte vergadering van leerlooiers gehouden
te Tilburg, onder leiding van mr. Bahlmann.
In die vergadering werd eene commissie be
noemd belast met de taak om in een adres
aan de hooge regeering de grieven en wen-
schen der lederindustrie uiteen te zetten.
In eene later te Waalwijk gehouden com
missie-vergadering werd het hoofdzakelijk
door mr. Bahlmann geredigeerd adres vast
gesteld en later, van meer dan 1000 hand-
teekeningen voorzien, aan den minister op
gezonden.
De heeren weten allen, dat wij met dit
adres weinig succes gehad hebben, maar dit
neemt niet weg dat wij moeten volhouden.
De zaak is thans een ander stadium inge
treden de lederindustrie staat niet alleen
wij moeten nu medewerken om tot het be
oogde doel te komen. Als de heeren niet
met ons in gevoelen verschillen, wenschen
wij in elk der vertegenwoordigde plaatsen
eene commissie benoemd te zien, teneinde
te voldoen aan het verlangen van het comité,
uitgedrukt in zijne circulaire van 25 Juni
1887.
Die circulaire, geadresseerd aan de heeren
J. B. Timmermans en S. Fano, te Waalwijk,
en C. Vermeulen'en C. van Baal, te Dongen,
luidt als volgt
IVelEdele Heeren
Op de Vergadering van Nederland
sche Nij verengehouden te Utrecht op
16 Juni 11.ontving ons Comité de op
dracht om gegevens te verzamelen, waaruit
kan blijken, of en zoo ja, welken invloed
door de buitenlandsche handelspolitiek
wordt uitgeoefend op den staat der Ne
derlandsche Nijverheid.
Voor uwe industrie wenden wij ons
tot u met het beleefde verzoek, zoodanig
verslag te willen samenstellen. Wij noo-
digen u uit in dat verslagzooveel mo
gelijk met cijfers te willen aantoonen
iu welken staat de industrie van u en uwe
vakgenooten verkeert. Wij hopen van u
te ontvangen eene opgave in cijfers van
uwe productiegelijk zij thans is en ge
lijk zij was voordat de uitvoeren naar
het buitenland werden belemmerd. Wan
neer ook op éigen markt uwe industrie
wordt in het nauw gebracht joor de
concurrentie van beschermde vakgenooten,
zal van belang zijn eene opgave uwer
productie-kosten, vergeleken met den prijs,
waarvoor het buitenland hier levert. Van
groot gewicht ook is de beantwoording
der vraagof gij ten gevolge der con
currentie van het beschermde buitenland
uwe arbeidsloonen hebt moeten verlagen.
Volgens het besluit der Utrechtsche
Vergadering zullen die verslagen worden
openbaar gemaakt. Door die publicatie
desverlangd zonder vermelding der
namen van hendie de verslagen sa
menstelden hopen wij de zekerheid te
erlangen, dat onze gegevens juist zullen
zijn. Met het oog daarop geven wij u
in overweging omtrent den inhoud van
uw verslag ook andere vakgenooten te
raadplegen.
Wij ontveinzen ons nietdat de ver
vulling van onzen wensch u moeite en
arbeid zal kosten. Wij hopen echter
dat die arbeid u niet zal afschrikken
want met ons zult u overtuigd zijn, dat
een juiste kennis van den staat onzer
geheele nijverheid het eenig deugdelijke
middel verschaft om te vorderen hetzij
behoud hetzij verandering onzer han
delspolitiek.
Met beleefden aandrang noodigen wij
u daarom uitzoo spoedig en zoo vol
ledig mogelijk aan ons verzoek te vol
doen. Mocht gij daartoe niet in de ge
legenheid wezenwil het dan melden
aan Mr. J. G. Schölvinckopdat hij in
staat zij ons verzoek te richten tot een
een ander uwer vakgenooten.
Met de meeste hoogachting hebben
wij de eer te zijn
Uwe Dw. Dienaren
J. C. VAN MARKEN Jr., Delft,
Directeur der Ned. Gist en Spiritnsf abriek
en der Ned. Olie f abriek.
Mr. J. G. SCHöLVINC Amsterdam.
Secretaris der Ned. Vereeniging van Meelfa
brikanten.
De heeren uit Dongen zijn reeds in dien
geest werkzaam geweest, en zijn ons reeds
een heele stap voor.
Wij allen weten dat er geklaagd wordt en
dat het der looierij en schoenmakerij niet te
best gaatwij zullen in den geest der circu
laire werkzaam zijn om daartoe te geraken
stellen wij voor in Waalwijk en in elk der
hier vertegenwoordigde plaatsen een com
missie te benoemen; dit voorstel wensch ik
in omvraag te brengen."
De heer Faoo (Waalwijk) verzocht de
heeren, met het oog op den beperkten tijd
geen lange redevoeringen te houden, welker
nut gewoonlijk zeer twijfelachtig iser moet
hier handelend worden opgetreden. Verschil
lende plaatsen benoemden reeds comité's
dat deze hunne belangen voordragen.
De heer Arts (Dongen) zegt dat een uit
gebreid rapport door de lederindustrie-ver-
eeniging is gereed gemaakt omtrent den toe
stand der looierij aldaar. Om dit hier geheel
voor te lezen zou te veel tijd eischenhij
zal zich daarom bepalen tot een uittreksel.
Dit luidt als volgt
EXTRACT uit het rapport der Dongemche
lederindustrie-vereeniging.
OVERLEDER. Onze productie van over-
leder is na 1881 met 60°/o verminderd.
Cijfers van productie van overleder te
Dongen
Wicht Waarde Benoodigd
Stuks, in kilo's, in guldens, arbeidsloon
Na 1881 valt er dus
eene vermindering 20,000 80,000 144,000 17,000
aan te wyzen van
Deze vermindering is toe te schrijven aan
den invoer van half en heel gefabriceerd
schoenwerk en aan de heffing van invoer
rechten in Duitschland. 75% der tegenwoor
dige productie geschiedt door de schoenma
kerij zelve buiten deze bedraagt de productie
slechts 16000 ko. met eene waarde aan ar
beidsloon van f3000.
ZOOLLEDER. Onze jaarlijksche productie
beloopt eene Avaarde van f800,000; voor 1881
werd hiervan naar Duitschland uitgevoerd
20% zijnde eene waarde van f160,000; uit
voer heeft geheel opgehouden.
Na 1881 bedraagt onze productie van
inferieur zoolleer 200,000 ko. minder (waarde
f 200,000-) Deze vermindering is toe te schrij
ven aan den invoer van liessen, schouders
vaches lissées, hemlock etc. uit Engeland
BelgieFrankrijk, Amerika, die het surplus
van hun fabrikaat hierheen zenden.
De looierij van zwaar zoolleder heeft toege
nomen, door dat in den omtrek vele looierijen
van zwaar zoolleder hebben opgehouden te
Averken. Als men berekent rente van kapi
taal eigen arbeid, eventueele faillissementen
dan geeft de zware zoolleer looierij geene
verdienste.
BETALINGEN. De buitenlander stelt
zijn afnemener hier betalingsconditien, die
deze van ons niet zou aannemen. Wanbe
talingen en faillissementen komen daardoor
meestal ten laste van den binnenlandschen,
zeer zelden van den buitenlandschen indus
trieel.
ONDERLINGE CONCURRENTIE bestaat
er onder de binnenlandsche industrieelen zei
ven genoeg. Dongen alleen telt meer dan 100
leerlooierijen.
In KWALITEIT overtreft ons fabricaat
over 't algemeen dat van het buitenland.
De ARBEIDSLOONEN zijn laagbij een
zAvaren kunstarbeid en een dag van 10 werk
uren wordt er slechts f5 k 7 verdiend. Deze
loonen dreigen eer lager dan hooger te
Avorden na 1881 zijn de werkloonen 15%
verminderd.
De BESCHERMING, die Avij tegen de
overmacht van geheel Europa plus Amerika,
Australië behoeven is
Heffing van reciproke invoerrechten op ge
fabriceerd leder en lederwaren.
De heer G. Smits (Dongen) zegt daarop
omtrent de schoenmakerij
De productiekosten komen niet hooger dan
die van onze buitenlandsche concurrenten en