Nummer 95. Zondag 27 November 1887.
10e Jaargang.
1 1
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen,
IJzer en Staal.
ANTOON TIELEN,
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Duitschland.
UITGEVER:
Waalwijk.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Vervolg en slot.
Het staal kan, wel is waar, onmiddelijk
uit het ijzererts zelf getrokken worden, zoo
als trouwens reeds door onze voorvaderen
geschiedde in hunne zoogenaamde hoogovens,
doch voordeeliger en praktischer is het ge
bleken het te bereiden uit gietijzer door
vermindering van koolstof, of wel uit smeed
ijzer door bijvoeging van deze laatste sub
stantie.
Het zou ons te ver voeren, indien we in
bijzonderheden de verschillende stelsels van
staal fabricatie gingen bespreken één daarvan
echter, de methode van Bessemer, tegen
woordig algemeen bekend en gevolgd om de
weinige kosten, welke zij veroorzaakt en de
snelheid waarmee zij werkt, moge hier met
een enkel woord nader worden toegelicht.
Terwijl bij dit proces de omzetting van 100
centenaars ijzer in staal slechts 20 a 25
minuten tijd vordert, heeft meu bij de af-
koelingsmethode, welke vroeger algemeen in
zwang was, bijna zooveel weken noodig, en
't is dus niet te verwonderen, dat deze ont
dekking van Henry Bessemer - een Engelseh-
man - thans overal in de groote staal
fabrieken toepassing vindt. Toch had zij in
den beginne een groot nadeel in zich, wijl
zij alleen kon aangewend worden bij ijzer,
dat geheel vrij was van phosphor, een stof,
die in 't eerst de staalbereiding bij het.
Bessemer-proces in den weg stond. De
Duitsche staalindustrie geraakte daardoor in
een neteligen toestandhare langzame en
daardoor vrij kostbare bereiding van staal
kon niet langer de concurrentie met Enge
land het hoofd bieden; zij kon het systeem
van Bessemer niet toepassen, uithoofde van
de groote hoeveelheid phosphor, welke in
het Duitsche ijzererts wordt aangetroffen.
De algemeen bekende kauonnenkoning Krupp
te Essen, o a. zag zich in die dagen ge
dwongen ijzermijnen aan te koopen in Span
je, en van daar uit met schepen zijn be-
noodigd erts, vrij van phosphor, aan te
voeren. Het was daarom van het hoogste
belang, inzonderheid voor Duitschland, dat
twee Engelsche technikusseninstaalgieterijen,
de heeren Thomas en Gilchrist, nog niet
lang geleden een middel hebben gevonden,
waardoor gedurende de staalomzetting volgens
Bessemer de phosphor geheel uit het ijzer
wordt verwijderd, en het dus voor de Duit-
schers mogelijk is geworden hunne rijke
ijzervelden te exploiteeren en hunne groote
staalfabrieken staande te houden.
Het schijnt inderdaad of we met volle
zeilen een nieuw tijdperk in de industrie,
de staalperiode, binnenstevenen. Zoolang het
staal een product was, dat door langwijligen
en daardoor kostbaren arbeid moest gewon
nen worden, bleef de aanwending er van in
het groot bezwaarlijk, en eerst door de ont
dekking van Bessemer en de daarmede in
verband staande verbetering van Siemen's
staalfabrikatie is het mogelijk geworden
daaraan ook bij groote werken de voorkeur
te geven boven liet ijzer. Bovendieu is
heden de kennis ker eigenschappen van het
staal aanzienlijker beter dan voor vijftig
jarentoen stelde men zijn hardheid wel op
prijs, maar men geloofde niet aan zijn
duurzame vastheid en kende nog geen mid
del om zijn broosheid te verminderen, zon
der iets van zijn andere uitmuntende eigen
schappen te doen verliezen.
Het streven om op groote schaal ijzer
door staal te vervangen vertoonde zich het
aonsK^ncfiBBaoa
Advertentiën 1—7 regels J 0,60 daarbo /en 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
eerst bij de vervaardiging van geschut en
wel op de fabrieken van den zooeven ge
noemden ICrupp. Niet lang daarna kwam
men op het idee de rails der spoorwegen
voortaan van staal in plaats van ijzer te
vervaardigen en de verwezenlijking van dit
denkbeeld is der spoorwegmaatschappijen
jaarlijks een voordeel van vele duizenden
guldens, welke zij door mindere slijtage der
rails uitspaart. In de machinenfabrikatie
strijdt tegenwoordig nog het staal met het
taaie smeedijzer om de heerschappij, doch
het laat zich aanzien, dat binnen kort tijds
verloop ook hier het eerste metaal overwin
naar zal blijven thans reeds worden walsen,
schijven en stangen bijna uitsluitend van
staal gemaakt en het kan niet lang meer
duren of ook stoomketels van staal, welke
hoogere drukking kunnen verdragen, dan de
ijzeren, zullen deze laatste verdringen. In
den bruggenbouw blijkt het staal onschat
bare diensten te bewijzen en verre boven
het ijzer te staan. In Amerika grenzen de-
enorme spanwijdten der stalen spoorweg
bruggen aan het wonderbare, en hoe groot
de samenhangende kracht van dat metaal is,
blijkt ten duidelijkste, als wij opmerken, dat
kabels uit staaldraad gevlochten even gemak
kelijk en zeker de zwaarste treinen torschen
van den eenen oever naar den anderenals
een gewonen voetganger. Ook de groote
inrichtingen voor den scheepsbouw weten
meer en meer partij te trekken van de vele
nuttige eigenschappen in het staal. Hoogst
zelden worden er nog houten schepen voor
de groote vaart gebouwd; zij zijn vervangen
geworden door ijzeren booten en ook deze
zullen spoedig hebben uitgediend, daar de
ervaring leert, dat stalen stoomschepen in
alle opzichten te verkiezen zijn boven de
beide eerstgenoemde.
Wij mogen dus beweren, dat op het uit
gestrekte veld der maatschappelijke samen
leving het staal de eerste en het ijzer de
tweede plaats begint in te nemen.
Met 64 tegen 20 stemmen heeft de k*mer
de door de regeering voorgestelde wijziging iu
de gemeentewet aangenomen. De hierop betrek
king hebbende paragrafen van art. 2 dier wet
zullen voortaan luiden
De burgemeester wordt door den koning uit
de leden van den raad benoemd echter is de
koning bevoegdop advies van Ged. Staten
den burgemeester te benoemen buiten den raad,
uit de kiesgerechtigde ingezetenen der gemeente
boven de 25 jaren.
Wanneer de burgemeester buiten den raad
benoemd is heeft hij in ieder geval raadgeven
de stem in vergadering van burgemeester en
wethouders. Hij is rechtens voorzitter van den
gemeenteraad met raadgevende stem.
De schepenen worden gekozen door den ge
meenteraad uit zijn midden. De verkiezing ge
schiedt bij geheime stemming en volstrekte
meerderheid in zooveel verschillende stemmin
gen als er schepenen te kiezen zijn de rangorde
der schepenen wordt bepaald door de volgorde
der stemmingen.
is. Dat ook een man als Brisson die als een
vriend van Grévy beschouwd moet worden
gezegd heeft dat hij zijn ontslag nemen moet
zal den president ongetwijfeld geschokt hebbi-n.
De heer Grévy vroeg dan ook de reden van
zijn opinie, waarop Brisson antwoordde: „Het
is hard het te moeten ziggen, maar van alle
kanten wordt er op aangedrongen." De strijd
schijnt Grévy zwaar te vallen, hij heeft althans,
na Brisson Le Royerpresident van den se
naatnog bij zich ontboden, doch deze dankte
ook voor de eer een kabinet samen te stellen.
Donderdag heeft de president o. a. ook ge
sproken met den heer Heurij Maretaan wien
hij mededeeldedat hij den heer Ribot het
vormen van een ministerie ten behoeve van het
congres zou aanbieden waarna Grévy zijn ont
slag zou nemen wanneer Ribot weigerde dan
zou hij den heer Goblet of Rouvier die taak
opdragen.
ITnvas meldt verderdat de president rter
republiek Donderdag avond met de leden van
het oude kabinet eene bijeenkomst heeft gehad
en met hen heeft beraadslaagd over zijn besluit
om af te treden. Het ministerie-Rouvier zal
aanblijven en waarschijnlijk Maandag bij de
kamers cene boodschap betreffende de aftreding
van den heer Grévy inzenden waarna het con
gres Dinsdag zou kunnen bijeenkomen.
Jules Grevy is thans bijna negen jaren
president der republiek en in dien tijd heeft
hij twaalf rainisterieu gehad om niet te spreken
van de tusschentijdsche verandering van eenige
ministers onder hetzelfde hoofd. Het kabinet
Waddington werd gevormd de 5 Februari 1879
en heeft tien maanden geduurd. Freycinet
29 December 1879 gevormdnegen maanden.
Jules Ferry 22 September 1880 veertien maan
den. Gambetta :J 14 November 1881twee en
een halve maanden. Freycinet30 Januari 1882;
zes maanden. Duclerc 7 Augustus 1882; zes
maanden. Fallières: 29 Januari 1883 veertien
dagen. Jules Ferry.- 22 Februari 1883; zes
en twintig maanden. Brisson 6 April 1885
negen maanden. Freycinet8 Januari 1886
elf maanden. Goblet 10 December 1886 vijf
maaoden. Rouvier30 Mei 1887 vijf eo een
halve maand.
Hieruit blijkt dat elk ministerie g<middeld
negen maanden heeft bestaau. Jules Ferry was
twee- en Freycinet driemaal het hoofd van een
kabinet.
Het heeft de verwondering van velen gewekt,
dat de rechterzijde Zaterdag jl. de uiterste lin
kerzijde heeft geholpen ter omverwerping vau
het ministerie, daar zij den dag te voren in hare
partij-vergadering besloten had het ministerie te
steunen bij de beraadslaging over de interpellatie
van Clémenceau. De Siècle weet opheldering
te geven omtrent dien on verwachten keer. De
graaf van Parijs had in allerijl een zijner secre
tarissen naar Parijs gezonden om zijne partij tot
ar dere gedachten te brengen.
De monarchale Gauloi9 spreekt dit wel tegen,
maar le Siècle houdt zijne bewering nadrukke
lijk volen zegt zelfs den man te kunnen noe
men dien de graaf van Pariis onverhoeds naar
Parijs heeft gezonden. Het is de heer Du puis.
De Parijsche gemeeuteraad weigert alle
omgang met den nieuwen prefect van politie,
wanneer de icspecteur van politie Ilonorat die
het ontplooien van de roode vlag verbood bij de
voor eenige dagen plaats gehad hebbende begra
fenis van een communard, niet ontslagen wordt.
Er wordt den heer Grévy geen keuze m^er
overgelaten. Van daag of morgen zal hij moe
ten aftreden. Met Brisson is de president niet
gelukkiger geweest dan met Floquet, De Freyci
net en Gobiet. Ook hij heeft gezegd wat de
o rongen verklaard hebben, dat de bestaande
crisis geen ministerieele maar een presidentieele
Een depêche uit Londen meldt het plotseling
overlijden van den infant Don Jnan de Bourbon
geb. in 1822, vader van Don Carlos, den pre
tendent Daar den Spaanschen troon en te wiens,
behoeve hij zelf in 1868 afstand had gedaan.
Dou Juan was de jongste zoon van den graaf
de Montemoulin die onder den titel van Karei
VIde aanspraken had gesteund welke men
krachtens de Salische wet door hunnen vader
Karei V tegen Isabella II had doen gelden.
Don Carlos en diens broeder zijn naar Londen
vertrokken.
l)e troonrede, waarmede de zitting van den
rijksdag geopend is maakt melding van de
ernstige ziekte van den kroonprins. Uit de be
grooting blijkt dat de financieele toestand gun-
stiger geworden is. De belangrijkste weisons-
werpen, welke aangekondigd worden, betreffen
de verhooging der graanrechten, de landweer-
en de landstorm-wet tot versterking van de
weerbaarheid des rijks, de verzekering van oude
en gebrekkige werklieden, de beperkte aanspra
kelijkheid der vennootschappen, en de voorloo-
pige verlenging van het handei9tractaat met
Oostenrijk. Do buiteolaudsche staatkunde des
rijks 9treeft naar het behoud vau den Europee-
schen vrede door de vriendschappelijke betrek-
Kingen tot alle mogendheden te bevestigen door
tractaten en bondgenootschappen, welke ten doel
heboen, het gevaar voor oorlog te voorkomen en
onrechtmatige aanspraken gemeenschappelijk af
te wijzen. Hel Duitsche rijk is niet gezind
iemand aan te valleD iedere onchristelijke nei
ging om naburige volken te overrompelen is ons
vreemd, doch wij willen sterk zijn om ons te
kunnen verde ligen. Zoo min de staats- als de
leger in richting van het Duitsche rijk is er op
berekend, den vrede met onze naburen door
willekeurige aanvallen te verstoren. Maar iu het
afslaan van dergelijke aanvallen en in het ver
dedigen onzer onafhankelijkheid ziju wij krachtig,
en willen wij met Gods hulp zoo krachtig wor
den, dat wij ieder gevaar gerust ouder de oogen
kunnen zien.
De troonrede heeft hier overal een zeer
ernstiger, iodruk gemaakt. Bladen van verschil
lende richtingen, als bijv. de Vossische Zeitung
en de Po9t, geven hunne bezorgdheid le kennen
over hetgeen in de rede ter kenschetsing van
den buitenlandschen toestand wordt gezegd. Da
Post ziet reeds voorteekenen van een oorlog
tusschen Rusland en Oostenrijk. Andere bladen
zijn wel eenigszins minder pessimistisch, maar
achten tocb, wegens de crisis in Fraukrijk, den
toestand zorgwekkend.
De voorzitter verzocht den rijksdag hem
te machtigen tot het zenden van eene dépêche
aan den kroonprins tot het betuigen der deel
neming van den rijksdag in het hem treffende
leed, en tot het overbrengen dierzelfde gevoelens
aan den keizer. Eenparig werd deze machtiging
verleend.
De landdag van Lotharingen heeft, op voor
stel van zijn oudste lidden heer Finstinger,
eenstemmig en langs telegrafischen weg den keizer
zijne smartelijke deelneming betuigd iu de ziekte
van den kroouprius, alsmede zijne goede wen-
schen voor de geuezing van den doorluchtigen
lijder.
De officieu9e organen beginnen reeds te
spreköu over het verhandelde tusschen de keizers
van Duitschland en Rusland en Bismarck.
De Köln. Ztg. begint en verklaart, geheel
officieus, dat in den loop van het gesprek tus
schen den czaar en Bismarck gebleken is, dat
de czaar een aantal brieven en telegrammen over
de houding van Bismarck in de Bulgaarsche
quaestie ontvangen heeft, die vari begin tot het
einde valsch waren en die, wanneer zij echt
geweest waren, den czaar reden gegeven hadden
boos te zijn, en de politiek van Bismarck te
wantrouwen, Men heeft den oorsprong der be
richten ontdekt en men weet reeds dat zij van
de Orleani&ten afkomstig moeten zijn. Laier
zullen de gevolgen van dit rumdschappelijk
onderhond wel blijken, voegt het blad er bij.
Er i9 dus eene geheJe verandering in de politiek
van Rusland jegens Duitschland op handen.
Deze onthullingen brachten te Berlyn veel
sensatie teweeg. De beurs zag daarin de mo
gelijkheid van eene verdere verstandhouding
tusschen Rusland en Duitschland en de Rus
sische fondsen rezen dientengevolge.
Daarentegen is men in staatkuudige kringen
over de gebeuilijkheia van eene weikelijke in
nige verstandhouding tusschen de beide staten
zeer sceptisch. De bladen dringen aan op nadere
