Aanbesteding.
Zangschool
F. van Gerwen
FABRIEK;
REGISTRATIE en DOMEINEN
NIEUWE CURSUS
KUIPERS WERK.
Advertentiën.
HUISHOUDSTER.
ZITDAG HOUDEN,
Ingezonden stukken.
WAALWIJK.
te Waalwijk,
Tevens Vleesehrookerij.
PUIK ROOKVLEESCH.
M. Govaerts Waalwijk.
van PRIMA HUIZEN.
Het Keizersveer.
Woensdag 14 November 1888,
om 2 uur des namiddags, ten RAADHUIZE
aldaaarAANBESTEDEN
Het maken van 2 klinkerwegen,
Kerksteeg en Molensteeg, met één
jarig onderhoud, tegen vermoede
lijke lengte van ongeveer 1000
meter.
ZATERDAG 3 November,
FRANS DE CORTIE.
g Christianus Franciscus Bax,
"STEEDS^VERKRIJGBAAR
prima qualiteit
L JU BÜ
DE ONTVANGER
Winteraardappelen voor provisie uit het
Land van Heusden en Altena f4,50 J 5.
per Hl. De ongunstige stemming in Belgie en
Duitschland is oorzaak dat in hop niets ge
daan wordt.
Door de gemeente Tilburg is de in
schrijving opengesteld in de geldleening van
f 100,000 it 4 pet., tot een bedrag van f 40.000.
Inschrijvingen uiterlijk op 10 November e.k.
De heer H. Cooijmans, heeft, om re
denen van gezondheid zijn ontslag aange
vraagd als directeur der liedertafel „Oefening
en Vermaak'' te 's Bosch.
De liedertafel verliest in hem een bekwaam
en ijverig directeur, die vele jaren zijne beste
krachten aan haren bloei heeft gewijd.
De vrees van sommigen voor hooge
broodprijzen en de ijver van anderen om de
noodzakelijkheid daarvan te doen uitkomen,
zullen ongetwijfeld aanmerkelijk gematigd
worden door het verblijdend officiéél bericht,
dat de opbrengst van den graanoogst in
Rusland meerendeels aanzienlijk boven het
gemiddelde is. Rusland is namelijk, naast
Amerika, de groote voorraadschuur van gra
nen voor Europa; van de laatste oogsten
voerde het meer dan 16.000 millioen kilo
gram graan uit.
Dank het bij ons heerschende vrijhandel
stelsel komt een deel daarvan ten goede aan
onze bevolking.
Uit Oosterwij k wordt gemeld
Zaterdag ochtend werd het lijk van Franz
Michels die onlangs hier stierf en den 22sten
October begraven werd opgegraven en op
last der justitie door twee artsen gerechtelijk
geschouwd.
In de maand Juli jl. was Michels als mo
lenmaker werkzaam te Herpen, .en daar werd
hem op een avond op verraderlijke wijze met
een zwaar voorwerp zulk een slag op het
hoofd toegebrachtdat hij, na eerst eenigen
tijd te Herpen in zijn kosthuis liefderijk te
zijn verpleegd, nog steeds zeer ernstig lijden
de, naar hier, waar hij woonde werd over
gebracht. Oogenschijnlijk herstelde hij, totdat
hij dezer dagen vrij plotseling stierf, en nu
is bij de lijkschouwing gebleken, dat ereene
zeer belangrijke beleediging van den schedel
had plaats gehad, die zeker de oorzaak van
den dood is geweest.
Het is zeer te hopen dat de laaghartige
dader zijne gerechte straf niet zal ontgaan
en dat hij behalve deze ook verplicht zal
worden tot eene ruime schadevergoeding aan
de weduwe en kinderen, die in zeer behoef
tige omstandigheden achterblijven.
Te Nunen is door onbekende oorzaak
de landbouwerswoning met schuur en stallen
van Jan Sleegers geheel afgebrand. De
oogsthet hooi, eenig vee en een gedeelte
van den inboedel werden door het vuur
verteerd. Alles was verzekerd.
Zaterdagnacht te ruim 12 uren werd in
de Turfsteeg te Haarlem „moord geroepen.
De politiespoedig aanwezigvond aldaar
twee personen liggende op straatbadende
in een grooten plas bloed. Bij onderzoek
bleek echter dat slechts de een zeer belang
rijk in het aangezicht en aan het hoofd met
een mes verwond was. In eene tapperij was
tusschen hen twist ontstaan over een borrel.
De verwonde is in het gasthuis verbonden
en de dader, zekere K., is naar het huis van
bewaring overgebracht.
Zondagavond woedde er een felle brand
te Kunrade—Voorendaal. Twee landbou
werswoningen met ingeschuurden oogst en
inboedel werden vernield. Weinig werd ge
red en alles was laag verzekerd.
Kaatsheuvel, 31 Oct. In den nacht van
Zaterdag op Zondag werden bij den herber
gier J. de J. alhier door een tot heden on
bekend gebleven individu de ruiten ingewor
pen. Zes weken geleden werd aan datzelfde
huis een raam met al de ruiten verbrijzeld.
Men veronderstelt, dat de een of andere
deugniet op deze wijze zijn wrok koelt op
den eigenaar dezer woning. Het ware te
wenschen, dat de onverlaat spoedig in de
handen der politie viel.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnheer de Redacteur!
Het tijdschrift //De Ingenieurnummer 42 dd.:
20 October 1888 bladz. 359, meldt
Staten-Generaal
Staatsbegrooting voor 1889,
Hoofdstuk IX, Departement van W., II. en N.
Memorie van Toelichting,
Vervolg van bladz. 343.
Verlegging van den Maasmond (Vervolg).
♦De onteigening loopt af in 1889. Ten einde
het vermogen der aan het Keizersveer te stich
ten bemnlingswerktuigen te bepalen zal men
trachten de toekomstige waterstanden daar ter
plaatje op proefondervindelijke wijze te leeren
kennen.'
,üit kan geschieden door het over den Baard-
wijkschen overlaat in het Oude Maasje stroo-
mende water te leiden in de nieuwe rivier, wijl
de werking van dezen overlaat meermalen over
eenkomt met den afvoer van de Maas. Daur het
Oude Maasje beneden Hagoort in de nieuwe ri
vier kan worden geleidwenscht men het rivier
vak HagoortDussensche Gantel zoo spoedig mo
gelijk aan te leggen.'
♦Het riviervak Dussensche GantelKeizersveer
is n uitvoering en zal in 1889 nagenoeg voltooid
worden. Het gedeelte HeleindeDoodeMaas(voor
zooverre buitendijks gelegen) komt dit jaar in uit
voering. In 1889' wenscht men met het gedeelte
Doode Maas-Doeveren te kunnen beginnen, daal
de daarlangs te leggen dijken later eveneens tot
den dijksring der landen van Heusden en Altena
zullen belmoren en dus tijd moeten hebben om
de noodige vastheid te krijgen.*
,Met de uitvoering van het in de laatste plaats
te graven riviervak DoeverenHagoort lioópt
men ln 1891 te kunnen aanvangen. Dit kan ech
ter niet geschieden voordat de wederzijds de
nieuwe rivier ontworpen al'waterings- en scheep
vaartkanalen gereed zijn. Voor deze kanalen is
daarom op de begrooting van 1889 eene som
uitgetrokken. De verbreeding en verdieping der
Langstraatsche havens moet gereed zijn ^ooi-
dat tot de afsluiting van het Oude Maasje nabij
Keizersveer kan worden overgegaan.'
,Met den bouw van een brug over het Oude
Maasje te Capelle moet worden aangevangen
wijl de bewoners van de Langstraat en van het
land van Altena anders, na het tot stand komen
van de nieuwe rivier van twee veren zouden
moeten gebruik maken.
»Met de beteugeling van de Heerenwaar-
densehe overlaten zal in 1889 worden voortge
gaan.'
Dus met andere woordenHet water dat uit
het inundatie-terrein 's Hertogenbosch stroomt
naar den Baardwijksclien overlaat en daarheen
uitloopt in het Oude Maasje doch dat dan zal
worden doorgeleid in de Nieuwe Rivier, zal
daar een peil aanbrengen, gelijk aan het peil,
datna de doorgraving van den Hedikhuizen-
schen Dijk, het Maaswater in de rivier zal krij-
fen bij 's Keizersveer, en waarnaar de stichting
er bemalingswerktuigen zal moeten geregeld
worden.
Alweder een doorslaand bewijs, dat de ont
werper van den Nieuwen Maasmond evenals
alle andere plannenook dit plan op zeer losse
schroeven gesteld fheelten even loszinnig als
ondoordacht de bezwaren gewikt en gewogen of
misschien geheel over het hoofd heelt gezien
omdat zeer goedzooals hier nader blijken zal
dat peil met juistheid en zekerheid nu reeds is aan
te geven.
De Baardwijksche overlaat, daargesteld m
1766 ligt op een peil van 4,12 M. boven AP., en
het gemiddeld verhang vanaf 's Bosch is 0,30
Meter; zoodat de overlaat werkt met het peil
van 4,42 meter boven AP. te 's Boschzelfs met
een noord-oostenwind, toen de sluizen van het
Bossche Veld gesloten waren en dat verhang op
hield te bestaanheeft de overlaat geloopen met
een peil van 4,25 Meter boven AP. in dien pol
der. [Zie Prov. N.-Brfabantsche en 'sHert. Cou
rant No. 51.]
Op 5 Januari 1883, toen 's Bosch teekende 6,45
meter boven AP., heeft de overlaat gewerkt met
0,80 meter ovex-storting en de hoogstbekende
werking van 1.20 meter heeft plaats gehad in
Februari 1799 tot het peil van 5,12 meter bo
ven AP.
Ook na de verbreeding in 1827 tot 1022 meter,
heeft die ovei-laat gewerkt met 0,94 metei-, den
5 Januari 1834 tot een peil van 5,06 meter boven
AP. toen 's Hertogenbosch een peil van 6,15 M.
boven AP. teekende.
Een bewijs dus, dat de overstorting in den
Baardwijksciien Overlaat zeer afhankelijk is van
de windrichting en zich dus niet regelt naar het
peil op de Maas te Hedel.
Hierdoor wordl bewezen dat het peil van over
storting door den Baardwijkschen Overlaat niets
bewijst voor het te ontstane peil op de Nieuwe
Rivierdoor het van buven afkomende Maaswa
ter na de doorgraving van den Hedikhuizen-
sclien Maasdijk.
Door de wei-king van den ovei-laat overstroo-
men de zoogenaamde Langsti-aatsche buitenvel-
den.
Veeleer moet de oorzaak gezocht worden te
Moerdijk, waar de laagst bekende ebbe geweest
is den 27 Februari 1825 tot 2.05 meter minus
AP. en een der hoogstbekende vloeden heeft plaats
gehad den 3 en 4 Februari van datzelfde jaar;
terwijl dc hoogstbekende geweest is den 24 Fe
bruari 1837 tot 3,36 meter boven AP.
Het antwoord op de vraagwelk peil zal ver
kregen wox'den op die Nieuwe Rivier bij 's Keizers-
veei-, moet dus op eene geheel andere wijze ge
zocht worden, waartoe eene veronderstelling, als
zou de Nieuwe Maasmond nu i-eeds bestaan, kan
toegepast worden op den thans bestaanden rivier
stand.
Tot uitgangspunt dezer redeneexing wordt geko
zen het officieele bericht uit de Staatscourant
No. 253.
De windrichting was dien dag vrij algemeen
Zuid en Zuidwest, doch zeer stil en rustig.
Nijmegen teekende 9,71 meter boven AP. St.
Andries (Waalzijde) 5,04 M. boven AP. en Gorin-
chem 1,93 M. en 1,51 M, boven AP.
Wanneer men den weg op de rivier de Waal
van Nijmegen tot Gorinchem iD 5 deelen ver
deelt, dan zal het vak boven St. Andries 3/5
en het vak beneden St. Andries 3/s gedeelte be
dragen,
Het verhang van Nijmegen tot St. Andries is
4,67 meter en het verhang van St. Andries tot
Gorinchem (laagwater) is 3,53 meterzoodat die
schatting vrij wel uitkomt en men mag aanne
men dat er een gelijkelijk verhang bestaat van
af Nijmegen tot Gorinchem (laagwater.)
Grave teekende 5.90 meter boven AP., St. An
dries (Maaszijde) 2,91 meter boven AP. en Gorin
chem 1,93 meter en 1,51 meter boven AP.
De weg op de rivier de Maas van Grave tot
Gorinchem is in 2 deelen te verdeelen, waardoor
het middelpunt valt te St. Andries.
Het verhang van Grave tot St. Andries is 2,99
meter en het verhang van St. Andries tot Gorin-
is slechts 1,40 meterzoodat het benedengedeelte
slechts het halve verhang heeft van het boven
gedeelte.
De oorzaak, waarom het benedengedeelte min
der of het halve verhang heeft van het boven
gedeelte is, omdat het benedengedeelte beheerd
en opgestuwd wordt door het afkomende Waal-
water bij Loevestein. Wanneer het Waal water
niet bestond, dan zou het verhang van dat ri
viervak ook 2,99 meter bedragen en het peil te Go
rinchem verlaagd wurden met 1,59 meterhet
verschil tusschen 1,40 en 2,99 meter.
De weg van af St. Andries (Maaszijde) tot Go
rinchem kan men gelijkstellen aan den weg van
af St. Andries (Maaszijde) langs Hedikhuizen naar
den Amerten minstede Nieuwe Maasmond
gerekend ter lengte van '23 kilomete-, omdat het
verdere gedeelte tot aan de volle lengte van 34
kilometer geheel en vrij beheerd wordt door het
Moerdijk-water.
Op dien weg Grave—St. Andries—Hedikhuizen
—Amer is dan het middelpunt St. Andries. Grave
teekent 5,90 meter boven AP- en Moerdijk (laag-
water) 0,57 meter minus AP., zoodat het verhang
bedraagt 6,47 meter. De helft is 3,24 meter en
afgetrokken van 5,90 meter boven AP. te Grave,
is het peil 2.66 meter boven AP. te St. Andries
Het middelpunt van St. AndriesAmeris Hedik
huizen dus de helft van 3,24 meter is 1,62 me
ter afgetrokken van 2,66 meter boven AP. te St.
Andries geeft 1,04 meter boven AP. te Hedik
huizen.
Dit is de stand, die Hedikhuizen bij dezen ri
vierstand zou krijgenindien de Nieuwe Maas
mond reeds bestond.
De gemiddelde stand, die het Oude Maasje te
Keizersveer heeft is 0,60 meter minus en 1.20 M,
boven A.P.; doch daar de Nieuwe Rivier een vrij
en en onbelemmerden toegang voor vloed en uit
gang voor ebbe aanbrengt, zoo zal die stand in de
toekomst vrij wel zijn over een te brengen met
den stand te Moerdijk.
Vroeger was de toegang voor vloed en uit
gang voor ebbe nog al belemmerd door kronke-
ling'en en ondiepten die thans verwijderd zijn
zoodat men gerust als basis kan aannemen, dat
de vloed op den Nieuwen Maasmond bij 's Kei
zersveer iets lager zal zijn dan te Moerdijk, en
de ebbe ook iets hoogerveroorzaakt door den
weg bij de opkomst van den vloeddie zich in
gewone omstandigheden zal verliezen tot Hedik
huizen, en iets hooger bij de ebbe, aangezien die
door de afdaling of uitstrooming niet ten volle
het laagste punt, gelijk aan Moerdijk, zal be
halen.
Ziehier dus de vraag beantwoord, welke peil
's Keizersveer op den Nieuwen Maasmond krij
gen zal.
Men zou dus nu reeds 1,04 meter boven AP.
op de Maas te Hedikhuizen zien, waardoor die
rivier ook nu reeds onbevaarbaar zou zijn.
De rijzing te Moerdijk was op dien dag 1,98.
meter, die bij het stille weder zeer denkelijk toch
nog tot Hedikhuizen komen konen daar een
peil zou bezorgen van 1,98 meter boven het peil
van 0,57 M. minus AP.; dus 1.41 meter boven AP.
eene rijzing van 0.37 meter.
Bij woesten wind en zeer zeker bij Zuid- en
Zuid-Westerstormen, wanneer diezelfde vloed
als op de Nieuwe Merwede slechts zal te kampen
hebben met het in verhouding der rivier de Waal
zeer zwakke riviertje de Maas, dan zal de kracht
van opstuwing onberekenbaar en de verwoesting
op een rivierbed, dat korte dagen te voren aan
zeer laag peil stond, onoverzienbaar zijn; vooral
als men het oog richt op de belendende polders,
die dan allen droog en waterloos zijn.
Wat aangaat het voortgaan met de beteugeling
van de Heerdenwaardensche overlatengelieve
men in te zien de Meierijsche courant no. 83 en
85, alwaar in de stukken „De Dommel* wordt
medegedeelddat de regeering de laatste aanbe
steding tot versterking en verliooging heeft inge
trokken.
De Schrijver der Brochures.
Onder de bijzonderheden uit de procedure
van de I. C. G. A. tegen de gemeente Am
sterdam komt ook deze voordat zij beboet
werd en, om volgende boeten te voorkomen,
sterker gas leverde onder protest.
Voor hen, die niet op de hoogte zijn van
het belangrijke cijfer, dat door een reeks van
van boeten voor onvoldoende lichtsterkte
bijvoorbeeld in een halve maandbereikt
wordt, volgt hier de vermelding, dat de „be
palingen" tusschen de associatie en de ge
meente hieromtrent voorschrijven: f100 voor
den eersten dag en voor eiken volgenden
dag het dubbele bedrag van den voorafgaan-
den. In 15 dagen, of een halve maand, zou
dit dus f998.4C0 of bijna een millioen be
dragen. N. v. d. D.
Het Nieuws van den Dag vergist zich. de
bedragen der boeten vormen eene meetkun
stige reeks waarvan de eerste term is 100,
de reden 2 en het aantal termen 15. De
som daarvan wordt uitgedrukt door
215 i
100 x100 X (32768 - 1) 3276700
2 1
dus drie millioen twee honderd zes en ze
ventigduizend zeven honderd gulden.
In eene maand of 30 dagen hadden de
boeten beloopen 107,374,999,900 gulden.
Om de boete voor 3 maanden uit te druk
ken, zou men krijgen een getal van 30 cijfers.
C. O.
Het GEMEENTEBESTUUR van Nieuwkuik
zal op
Aanwijzing in loco op den dag der aanbe
steding om 10 ure voormiddags; aanvang
bij de Kerksteeg.
Inlichtingen geven de opzichter LZJGTEN
te Heusden, en de burgemeester, te Nieuivkuik.
De ONDERGETEEKENDE heeft de eer
ter algemeene kennis te brengendat de
zal geopend worden op den 5en Nov. a.S.
Allen, die wenschen daaraan deel te nemen,
worden verzocht zich aan te melden op
Musis Sacrum,
Jongelieden van 1014 jaar n/m. 2 uur,
r/ 14 jaar en ander n/m. 3 u
De lessen worden gegeven Maandag avonds,
de le cursus van 51/261/2.
n 2e f/ 61/2 71/3.
DE DIRECTEUR,
werkzaam in de KUIPERIJ vroeger in ge
bruik bij J. van Mil beveelt zich beleef
delijk aau voor de LEVERING en RE
PARATIE van alle soort
Steeds voorhanden
Op eene nette en voordeelige bediening
kan gerekend worden.
oorspoedig bevallen van een welge
schapen ZOON
G. J. BOLK-RANT
Waalwijk, 30 Oct. 1888.
Heden overleed tot onze innige!
■droefheid ons teergeliefd zoontje NOR-'
I BERT, in den ouderdom van slechts
j elf dagen.
Waalwijk. 27 Oct. 3 888.
P. J. VAN LOON. jgj
C. G. VAN LOON-GragtmansJ
Te Rotterdam overleed heden, voor-H
Wzien van de H. Sacramenten der ster-®
venden onze hooggeachte grootvnder I
jgj en behuwd-grootvaderde WelEdele
Heer
bijna 90 jaren oud.
Waalwijk, 29 Oct. 188S.
M. A. J. RITS-Hoogeweegen. m
Mr. H. C. E. RITS.
Voor iemandover kapitaal kunnende
beschikken en op de hoogte van adminis
tratie en correspondentie, is te KOOP;
eene in werking zijnde
kennis van het VAK, voorloopig geen
vereischte.
Adres fr. motto t,Fabriek," ANTOON
TIELEN, Waalwijk.
Eene R. C. J U E E R O U W zag zich
gaarne geplaatst als
Beste informatien s^aan ten dienste.
Eranco aanbiedingen letters C. D. E. bu
reau dezer courant.
DER
te WAALWIJK,
zal, op DONDERDAG 1 November 1888,
van 10 uur vdor- tot 2 uur namid
dags, ten raadhuize te Kapelle,
tot ontvangst van P A C H T P E N—
N I N G E N verschuldigd van land ont
eigend voor den Maasmond.
Een NET JONGMENSCH, van uitste
kende referentien voorzien, verscheidene ja
ren op een voornaam agentuurkantoor werk
zaam, vraagt de vertegenwoordiging
Adres fr. br. motto ff Vertegenwoordiging"
Echo van het Zuiden.
