Nummer 96. Zondag 2 December 1888. lle Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
VITTETA,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
UITGEVER:
Waalwijk.
33
E. Werner.
IVaalwijksclif en Lauptraalsche Conrant,
>Ü5
it blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regels f 0,60 daarbo en 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, woiden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen loor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Op het oogenblik is te Parijs aller aan
dacht gespannen op de manifestatiedie
Zondag moet plaats vinden op het graf van
Baudin een manifestatiedie groote afme
tingen zal aannemen en de regeering niet
ten onrechte ongerust maakt zoodat zeer
gestrenge maatregelen zullen worden geno
men en voornamelijk het ministerie van bin-
nenlandsche zaken en het Elysée krachtig
zullen worden beschermd.
De bezetting van Parijs zal in de kazernes
gereed staan om uit te trekken. Een esca-
dron cavalerie (gardes) moet de paarden
gezadeld klaar hebben staan; gendarmes van
het departement der Seine zullen gestation-
neerd worden op een der pleinen van den
Ooster-spoorwegen verscheidene detache
menten verspreid zijn op eenige punten der
stad.
De commissarissen van politie en de „of
ficiers de paix" die met verlof uit Parijs zijn,
hebben aanzegging gekregen om onverwijld
terug te keeren.
Behalve vele vereenigingendie deputa-
tien zullen zenden om in den stoet te wor
den opgenomenhebben ook muziekgezel
schappen den gemeenteraad verlof gevraagd
om deel te nemen aan den optocht. Dat
is hun toegestaan doch onder voorwaarde
dat zij niets anders spelen dan de beide
vaderlandsche liederen: „la Marseil
laise" en „I e C h a n t d u départ, of
treurmarschen.
De gemeenteraad heeft bepaald dat er
geen enkele redevoering bij het graf zal ge
houden worden. De stoet zal in alle stilte
het graf voorbijtrekken en er de door ver
schillende deputatien medegebrachte kransen
neerleggen.
Te Madrid had eene bijeenkomst van con
servatieve afgevaardigden en senatoren onder
voorzitterschap van den heer Canovas plaats.
DOOR
Wanda 9tond op, blijkbaar verstoord.
Volstrekt niet, maar ik gevoel evenmin roe
ping mij nog langer aan zulk een eigenzinnig
heid. bloot te stellen, en ge zult liet dus niet
kwalijk nemen, lieve tante, dat wij hoe eerder
hoe liever Wilicza verlaten. Ik ten'minste blijf
in geen geval hier en papa zal mij niet alleen
laten gaan. Nog binnen een uur vertrekken wij."
De vorstin kwam tevergeefs hiertegen op; 'ze
moest wederom de ondervinding opdoen, dat hare
nicht het even ver gebracht had als zij zelve in
de kunst van haar wil door te drijven en dat
graaf Morynski ^onbeschrijfelijk zwak" was, zoo-
ara liet ae wenschen zijner dochter gold. On
danks den uitdrukkelijken wil zijner zuster en
Leo's blijkbare misnoegdheid, had Wanda's plan
voortgang, en een half uur later kwam het rij
tuig voor, dat haar en haar vader naarRakowicz
terugvoerde.
Eenige weken waren voorbijgegaan, zonder dat
de komst van den jongen landheer eenige noe
menswaardige verandering op Wilicza ten gevolge
had gehad. Zijne tegenwoordigheid werd nau
welijks opgemerkt, daar hij, zooals de vorstin
terecht had voorzien, slechts zelden in het kas
teel te vinden wasden ganschen dag zwierf hij
in de bosschen en in den omtrek rond. De harts
tocht voor de jacht scheen hem evenals van ouds
te bezielen en al het andere op der; achtergrond
te dringen. Zelfs verscheen hij niet eens geregeld
aan tafel. Gewoonlijk dwaalde hij zoover af, dat
hij genoodzaakt was een houtvesters- of pach
terswoning binnen te treden om iets te gebrui
ken, en dit geschiedde niet zeldenkwam hij
dan laat en vermoeid thuis, dan bracht hij de
avonden, meestal met doctor Fabian in zijn eigen
vertrekken door en liet zich alleen als 't niet
anders kon, in de salons zijner moeder zien.
Leo had het reeds spoedig opgegeven zijn broe-
Laatstgenoemde verklaarde dat de oppositie
van de partij tegen het kabinet zich meer
of minder zal openbaren naarmate de re
geering meer of minder democratische wetten
zal indienen. De spreker stelde het minis
terie verantwoordelijk voor alle vijandelijke
manifestatien die legen hem gericht waren.
Hij zeide verder dat hij de invoering van
het algemeen stemrecht nadrukkelijk zal be
strijden.
In eene vergadering van de leden der
meerderheid van de cortes heett de minister
president Sagasta de wetsontwerpen opge
somd, die de regeering bij het parlement zal
indienen. In de eerste plaats zullen de be
grooting en eene wet tot invoering van het
algemeen stemrecht worden aangeboden.
De sociaal-democratische afgevaardigde van
den Duitschen rijksdag Liebknechtheeft
een redevoering gehouden van anderhalf uur,
waarin hij o. a. een internationale ontwape
ning voorstelde en zoowel de binnen- als
de buitenlandsche politiek van Duitschland
heftig aanviel en eigenlijk niet veel nieuws
deed hooren.
De minister Boetticher heeft zich verklaard
tegen het door Liebknecht uitgedrukte ver
langen naar eene internationale ontwa
pening, als zijnde onuitvoerbaar. De minister
heeft voorts de aanvallen van Liebknecht te
gen de buitenlandsche staatkunde der regee
ring afgeweerd. Bismarck zeide hij, heeft
nooit conflicten met het buitenland te voor
schijn geroepen. Hij heeft steeds den vrede
trachten te bewaren. Dat door de wetge
ving niet aan alle verkeerde toestanden een
einde is gemaaktis de regeering zich be
wust. Zij zou echter plich.vergeten geweest
zijn indien zij niets gedaan had Zij heeft
getracht aan sommige stuitende toestanden
een einde te maken.
De koning van Italië heeft zijne sanctie
verleend aan het nieuwe strafwetboek on
langs in den senaat met groote meerderheid
goedgekeurd. Aan eene commissie, bestaan
de uit tien senatoren tien afgevaardigden
der te vergezellen, want het bleek werkelijk, dat
zij op zeer verschillende wijs van het jachtver
maak genoten. De jonge vorst was ooit hierin,
evenals in alle andere zaken, vurig en onver
saagd, maar niet volhardend genoeg; hij schoot
alles wat hem onder schot kwam, schuwde geen
hindernissen om het wild te vervolgen en vond
het recht aangenaam, als de jacht van eenig ge
vaar vergezeld ging. Waldemar daarentegen
volgde met een taai geduld en onvermoeide vol
harding dagen achtereen het spoor van het wild
dat hij zich voorgenomen had te vellen, zonder
er zich over te bekommeren dat het tijd was om
te eten of te slapen, en getroostte zich hierbij
ontberingen, die slechts zulk een krachtig lichaam
als het zijne straffeloos kon verduren. Leo begon
dit spoedig vermoeiend, vervelend en uiterst on
gerieflijk te vinden, en toen hij daarenboven tot
ae ontdekking kwam, dat zijn broeder onvoor
waardelijk liever alleen was, liet hij hem zonder
eenig leedwezen aan zijn eigen gezelschap over.
Op deze manier kon er van een gezellig sa
menwonen met moeder en broeder geen sprake
zijn, hoewel ze elkander dagelijks meermalen
ontmoetten. Waldemar was even ontoegankelijk
als vroeger en zijne stugheid in het huiselijk
verkeer was eer toe- dan afgenomen. Na weken
lang bij elkaar te zijn geweest, was noch de vor
stin noch Leo iets vertrouwelijker met hem ge
worden, dan bij zijne komst, doch hieraan had
ook geen hunner eenige behoefte. Men was te
vreden dat de jonge landheer zoo volkomen aan
de verwachting beantwoordde en ten opzichte
van het gezellig verkeer zelfs een inschikkelijk
heid betoonde, waarop men niet had durven re
kenen. Zoo had hij onder anderen niet gewei
gerd, een tegenbezoek op Rakowicz af te leggen,
en het verkeer tusschen de beide kasteelen was
nu drukker dan ooit. Graaf Morynski kwam met
zijne dochter zeer dikwijls op Wilicza, maar
meestal troffen zij de heeren niet thuis. Het
eenige, wat de vorstin soms hinderde, was de
verhouding tusschen haar oudsten zoon en Wanda,
die maar steeds dezelfde bleef; hij behandelde
haar even koel, afgemeten, vijandig zelfs. Zijne
moeder had een paar malen als bemiddelaarster
trachten op te treden, maar tevergeefs; en r.u gaf
ze 't eindelijk op, de beide „stijfhoofden" tot rede
te brengen. De geheele zaak had eigenlijk niet
veel te beteekenen, als daardoor slechts geen ver
en tien rechtsgeleerden is opgedragen den
inhoud zoo noodig nog te rangschikken en
toe te lichten.
Mannen als Mancini, Vigliani. Tajanien Pes-
sina maken deel uit van deze commissie. De ar
tikelen 173 174 175 en 176 die bij het
Vaticaan zooveel kwaad bloed gezet hebben,
werden mede door den senaat goedgekeurd,
behoudens een wijziging in den vorm, tot
welke Zanardelli zelf zich bereidwillig heeft
laten vinden. Het nieuwe wetboek zal den
30 Juni 1889 worden afgekondigd en twee
maanden na die afkondiging in werking tre
den.
Of het in verband hiermede staat weten
wij nietmaar weder komen uit Rome
geruchtendat de eenige weg voor den
paus om aan den onhoudbaren toestand
een einde te maken zal zijn dat hij Rome
verlaat.
Zoo zegt de „Moniteur de Rome een
blad dat niet zelden officieuse mededeelingen
van het Vaticaan ontvangtin zijn nommer
van 26 dezerdat het vertrek van den paus
uit Rome een der oplossingeu van de Ro-
meinsche quaestie kan wezen, die niet alleen
mogelijkmaar zelfs waarschijnlijk zijn. Het
is zekervoegt het blad er bij, dat verschei
dene natiën ingenomen zouden zijn met de
eer den paus in haar midden te hebben en
dat zij hem met bescherming zouden omrin
gen. Voor Italië zouden de gevolgen van
's pausen heengaan ernstig zijn.
De Italiaansche buitenlandsche politiek zal
de belasting-plichtigen weder eens geducht
doen bloeden de premier Crispi is reeds aan
't uitdenken van middeltjes om zijn greep zoo
ruim mogelijk te kunnen doen ten einde den
bodemloozen put „militaire uitgaven" weder
eens goed te kunnen voorzien.
Een witte raaf onder het ministersgilde in
Europa is de nieuwe minister van oorlog in
Rumen ie die niet alleen van den gewonen
weg afwijktdoor zijn collega's te Rome
Berlijn Weenen enz. gevolgd maar zelfs
voorstelt de begrooting van oorlog aanmer-
wijdering tusschen de verschillende familieleden
ontstond, en dit was het geval niet. Waldemar
behandelde den graaf zoo voorkomend, als men
het van zulk een stuursch man als hij slechts
kon verwachten, en deed overigens al zijne bloed
verwanten het genoegen, zich zooveel mogelijk
aan hun gezelschap te onttrekken.
Weer had er eene groote jachtpartij plaats, bij
welke gelegenheid al de bewoners der omlig
gende kasteelen op Wilicza plachten samen te
komen en ook ditmaal was er aan al de rond
gezonden uitnoodigingen gehoor gegeven en het
gezelschap, dat uitsluitend uit den Poolsehen
adel van den omtrek bestond, talrijker dan ooit.
Het deed de vorstin genoegen, dat haar zoon de
keus hiervan ook thans aan haar had overgela
ten. Natuurlijk zou ze heiu het offer gebracht
en de uitnoodigingen volgens zijn verlangen ge
wijzigd hebben maar dit eischte hij niet. Wal
demar scheen het niet meer dan natuurlijk te
vinden, dat de kennissen zijner moeder ook de
zijnen waren, en bij het geringe aandeel, dat hij
aan het gezellig verkeer nam, kon hem dit ook
tamelijk onverschillig zijn. Hij zelf ging tot nu
toe nog met niemand in de nabuurtschap om en
vermeed ook de kennismakingen, die de vorstin
eenigszins gevreesd had, met de liooge beambten
te L. en de officieren van het hier in garnizoen
liggend regiment, hoewel hij de meesten hunner
reeds elders had ontmoet. Men hield er in deze
kringen dan ook voor, dat de Baratowsky's hem
volkomen geannexeerd hadden en dat 'hij zich
geheel in de macht zijner moeder bevond, die
hem met geen enkel vreemd element in aanra
king wilde doen komen.
Het was ditmaal buitengewoon laat, eer het
jachtgezelschap zich op weg begaf. Een zware
nevel, zoo dicht als een muur, waardoor men
slechts weinige schreden van zich kon afzien, had
's morgens gedreigd het geheele feest in duigen
te doen vallen. Eerst in den namiddag trok de
mist In zoover op, dat het voor den dag vastge
stelde programma ten uitvoer kon gebracht wor
den, met de geringe wijziging, dat men in het
kasteel in plaats van in het bosch het tweede
ontbijt zou gebruiken.
Een gedeelte van de gasten zou zich aanstonds
op weg begeven. De heeren en de jongere dames,
kelijk te verminderen als zijnde buitensporig
hoog.
Te Weenen zal men die schoon e voorne
mens van den Russisch-gezinden minister
minder mooi vinden want men weetdat
de kostbare Rumeensche versterkingen in
hoofdzaak tegen Rusland zijn gericht
Weder loopen in Servie geruchten van een
ministerieele crisisRistitch zou Christitch
als premier vervangen een gevolg van de
waarschijnlijke overmacht der radicalen in
de Skouptchina.
Van de zijde der Russische regeering wordt
al het mogelijke gedaan om de opinie ingang
te doen vinden dat Rusland geen kwaad in
den zin heeftdat de vrede ook door den
czaar hoog wordt gehouden.
De nieuwe leening zou niet moeten die
nen voor militaire doeleindenof om het
deficit te dekkenmaar enkel en alleen
voor den handel en de nijverheid worden ge
bezigd.
Zulk een verzekering van vredesgezindheid
mag niet als overtollig worden beschouwd
want alle handelingen van den czaar aller
Russen worden voornamelijk van Duitsche
zijde met wanirouwen gadegeslagen. Zoo nu
weder zoekt men des vorsten buitengewone
genegenheid voor Frankrijk af te leiden uit
een aantal bekroningendoor hem aan
eenige Fransche letterkundigen toegekend,
als Augier, Doucet, Sardou, Dumas, Feuillet,
Meilac en Blanet, alsook aan den componist
Salvaire.
De geheele vraag is of de czaar in hen de
mannen van talent en verdienste eert of de
zonen van het Fransche rijk.
In den laatsten tijd heerscht er eene on
rustbarende gisting onder de mijnarbeiders
in het bassin du Centre, in het bijzonder te
Mor'anwelz en la Louvière. In meeting op
die hen op de jacht vergezelden, namen afscheid
van de vorstin, die met Leo midden in de groote
zaal stond. Ieder, die de omstandigheden niet
van nabij kende, had onvoorwaardelijk den jon
gen vorst als den eigenlijken heer en meester van
Wilicza aangezien, want hij en zijne moeder
vormdëïi het middelpunt van het geheele gezel
schap, namen alle beleefdheden, alle belangstel
lende vragen der gasten in ontvangst en hielden
op een even voorname als innemende wijs de eer
van het huis op, terwijl Waldemar eenzaam en
half vergeten bij het \enster met doctor Fabian
stond te praten, die natuurlijk thuisbleef en al
leen aan het ontbijt had deelgenomen.
De houding van den jongen eigenaar van het
kasteel viel echter niemand in het oog, daar hij
deze ondergeschikte rol steeds vrijwillig op zich
nam. Hij scheen zichzelf voortdurend te beschou
wen als een gast zijner moeder, die de eer van
het huis niet mede behoefde op te houden, en
wees alle9, wat' hiermede in eenig verband stond,
als lastig en hinderlijk van de hand. Men had
zich dus langzamerhand gewend om den jongen
man, die niet de minste aanspraak maakte op
bijzondere onderscheiding ook als een gewoon
huisgenoot te behandelen. Men groette nem al
tijd beleefd als hij kwam of ging, luisterde be
langstellend, als hij zich soms verwaardigde aan
het gesprek deel te nemen, en getroostte zich
zelfs in zijne tegenwoordigheid Duitsch te spre
ken, hoezeer deze taal allen ook mocht tegen
staan hij was en bleef in elk geval in naam
de heer en meester van die uitgestrekte goederen,
en ieder begreep van hoeveel belang zijn lijde
lijke houding als zoodanig was. Reeds sedert
lanff niemand zich meer de vergeefsche moeite
om zijne stugge onverschilligheid te overwinnen
en alles bij elkander genomen, namen de gasten
niet meer notitie van hem dan hij van lien.
//Nu niet zoo wild rijden, Leo!" vermaande de
vorstin, terwijl zij van haar jongsten zoon met
een kus afscheiü nam. „Gij en Wanda, gij wed
ijvert met elkaar in alle mogelijke waagstukken.
Ik verzoek u vriendelijk, voorzichtig te zijn.'
Hierop wendde ze zich tot Waldemar, die tlians
ook op haar toetrad, en stak hem koel, maar
welwillend de hand toe. -/Amuseer u goed! Van
daag zult ge u recht in uw element gevoelen,
niet waar?»
(Wordt vervolgd.)
