Nummer 5. Donderdag 17 Januari 1889. 12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
YINÈTA
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
UITGEVER:
Waalwijk.
44
E. W ERNE R.
De Echo van het Zuiden,
faalwijksdie en Laiigstatsdie Uimf,
it blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regels J 0,60 daart-o en 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentieu 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Adrertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De vredelievende strooming heeft op 't
oogenblik den boventoon in den staatkundi
gen toestand van Europageen enkele wan
klank is tot nu toe de geruststellende, op
nieuwjaarsdag afgelegde verklaringen komen
storen. De gezondsheidstoestand van onzen
geliefden koning baart wel eenige bezorgheid
aan de diplomatieke wereld maar, daar alles
omtrent de troonsopvolgingzoowel in Ne
derland als in laet groothertogdom Luxemburg,
geregeld iszal het ophanden schijnend
onheil geen ernstige verwikkeling tengevolge
hebben.
De man die het lot van Europa in han
den heeft, de ijzeren kanselieris te Berlijn
teruggekeerdna maanden lang te Frie-
drichsruhe vertoefd te hebben, geduiende
welke de leiding der rijks-aangelegenheden
oogenschijnlijk in handen was van graaf Her
bert von Bismarck sedert de troonbestijging
van Wilhelm II. Deze terugkeerblijkbaar
door geen enkel moeilijk internationaal vraag
stuk vereischt, vindt waarschijnlij zijn beweeg
reden in de ongelukken, welke 's kanseliers
staatkunde den laatsten tijd getroffen hebben,
en die een gevolg zijn van den treurigen
veldtocht door hem ondernomen tegen de
nagedachtenis van den ongelukkigen en be
treurden keizer Frederik III. Van den eenen
kant is het incident tusschen den staatsse
cretaris des rijks en Engelands gezant te St.
Petersburg sir Robert Morrierdoor de of-
ficieuse pers, blijkbaar met het doel om zijn
terugroeping te bewerkenbeschuldigd in
1870, terwijl hij zaakgelastigde te Darmstadt
wasmaarschalk Bazaine op de hoogte te
hebben gebracht van de operaties van het
Duitsche leger, een incident, dat uitgeloopen
is op een armzalig échec der keizerlijke
staatkundewant het ziet er minder dan ooit
naar uit, dat het Britsche kabinet de Duitsche
regeering zal komen raadplegen omtrent de
keuze harer vertegenwoordigers in het buiten
land.
Van den anderen kant wordt prins Bis
marck rechtstreeks getroffan door de niet-
ontvankelijk-verklaring door het opperste
gerechtshof te Leipzig uitgesproken in het
proces, wegens hoogverraad tegen dr. Geff-
cken ingesteld wegens de openbaarmaking
van het dagboek van keizer Frederik. De
openbare meening wordt ten slotte de op-
houdelijk herhaalde en steeds van dezelfde
zijde komende beschuldigingen moede. Men
ziet, 'tis tijd dat de machtige hand van den
grooten minister de leiding der staatszaken
weder aanpakt om aan zijne staatkunde
al haren luister en al hare kracht terug te
geven.
De Fransche kamers zijn weder bijeen
maar de zittingen trekken niet zeer de aan
dacht die geheel wordt in beslag genomen
door de aanstaande verkiezing te Parijsal
het overige is voor 't oogenblik van geen
belangaller oogen zijn gevestigd op den
stembusstrijd tusschen generaal Boulanger en
den heer Jacques voorzitter van den al-
gemeenen raad der Seinecandidaat der
republikeinsche concentratie, 't Is vooralsnog
onmogelijk te oordeelen over de waarschijn
lijke kans dezer candidaturenzeker schijnt
het echter dat alle conservatieven het eens
zijn om op Boulanger te stemmen dit zal
natuurlijk grooten invloed hebben op den
uitslag der stemmig van 27 Januari.
Wie ook de uitverkorene van het algemeen
stemrecht zijde binnenlandsche toestand
van Frankrijk zal er niet minder bedenkelijk
om zijn want de toekomst zijner instellin
gen, de binnenlandsche vrede, de waardig
heid en de kracht van zijn standpunt zullen
de speelbal blijven van onvoorziene gebeur
tenissen.
De Fransche minister van financien heeft
voor de desbetreffende commissie zijn voor
stel aangaande de inkomsten belasting nader
ontvouwd. Hij wees er nadrukkelijk op
dat het geen nieuwe belasting bedoelt, maar
een belasting ter vervanging van die op de
dranken welke zeer ongelijk verdeeld en
bovendien hoogst impopulair is. Eerst door
DOOR
„Dat dunkt mij niet," zeide Waldemar kalm.
„Die man is den geheelen dag dronken en heeft
zijn pachthoeve door eigen schuld op de onver-
antwoordelijkste wijs ten gronde gericht."
De vorstin beet zich op de lippen. „Wie heeft
u dat verteld De administrateur soms P»
De jonge landheer zweeg, terwijl zijne moeder
op eenigszins geprikkelden toon voortging:
„Ik verstout mij natuurlijk niet invloet te wil
len uitoeienen op de keus uwer beambten, maar
in uw eigen belang waarschuw ik u toch, niet
onvoorwaardelijk geloof te schenken aan Frank's
lasterlijke praatjes. Die pachter hindert hem als
zijn waarschijnlijke opvolger en daarom intri
geert hij tegen hem."
„Dat geloof ik niet," antwoordde Waldemar
even bedaard als straks, „want hij weet reeds,
dat ik geen plan heb hem een opvolger te geven.
Voor de dagelijksche werkzaamheden zijn de beide
Duitsche inspecteurs voldoende, en wat het op
perbestuur betreft, zoo hoop ik zelf dit op mij
te nemen."
De vorstin schrikte. Het was alsof de adem
haar plotseling in de keel stokte. „Gij zelf?'»
herhaalde zij. „Dat komt mij vreemd voor."
„Waarom? Er is immers altijd sprake van ge
weest, dat ik mijn goederen zelf zou gaan be
stieren De iaren aan de academie en op reis door
gebracht, hebben de uitvoering van dit plan wel
vertraagd, maar niet verhinderd. Ik heb genoeg
kennis van landhuishoudkunde en boschzaken,
om 't te durven ondernemen; daarvoor hebben mijn
voogd zoowel als mijn gouverneur gezorgd. Wel
zal t mij eenige moeite kosten, mij in de ver
schillende toestanden hier in te werkenmaar
tot het voorjaar blijft Frank mij nog ter zijde.»
Hij zeide dit alles zoo onverschillig, alsof het
van zelf sprak en voor geen tegenspraak vatbaar
was, en scheen daarbij zoo ten eenenmale in de
beschouwing van een aquarel verdiept, dat hij
do ontsteltenis zijner moeder niet eens opmerkte.
Deze had zich uit haar achtelooze houding opge
richt en zag hem vorschend en onafgebroken a*an
maar zij kwam tot hetzelfde besluit als hare nicht
den vorigen dag uit dat gelaat liet zich niets
opmaken.
„'t Is toch zonderling dat ge u nooit een woord
over dat besluit hebt laten ontvallen," merkte
zij aan. „Ge liet ons allen in den warn, dat ge
hier slechts een vluchtig bezoek bracht.»
„Dat was ook eerst mijn plan, maar nu zie ik
dat de goederen het oog van den meester noodig
hebben. Mede naar aanleiding hiervan," ging hij
na eene korte pauze voort, „wensch ik een enkel
woord met u te spreken, moeder."
Hij sloot het bock en wierp het op de tafel.
En nu, voor de eerste maal, kwam het denkbeeld
ook bij de vorstin op, dat Wanda's „instinct"
wellicht juister kon gezien hebben dan haar eigen,
gewoonlijk zoo onfeilbare blik zij zag den storm
aankomen, maar ze was ook terstond bereid dien
weerstand te bieden, en de vastberaden uitdruk
king op haar gelaat liet voorzien, dat 't een
zware strijd zou zijn, dien haar zoon met haar
had te voeren.
„Spreek dan," zeide zij koel. „Ik luister.»
Waldemar was opgestaan en hield den blik
somber op haar gevestigd. „Toen ik u nu vier
jaren geleden aanbood om op Wilicza uw ver
blijf te houden, achtte ik mij verplicht de positie
mijner moeder derwijze te regelen, dat zij zich
hier als meesteres van het kasteel kon laten gel
dende goederen zelf bleven immers mijn ei
gendom
„Heelt iemand ooit het tegendeel beweerd?»
vroeg de vorstin op denzelfden toon. „Het recht,
dat gij op uwe goederen hebt, zal wel door nie
mand betwijfeld worden.»
„Neen, maar ik zie thans wat het gevolg is,
als men ze jaren lang in handen van de Bara-
towski's en Morynski's laat."
Ook de vorstin verhief zich nu van haar zetel.
Met al den haar aangeboren trots stond ze te
genover haar zoon.
„Wat wilt ge daarmede zeggen Wilt ge het
mij soms wijten, als het bestuur hier veel, ja,
alles te wenschen overlaat? Beschuldig daarvan
uw voogd, die tal van jaren heeft geduld, dat
het bestuur hier enkel aan uw beambten werd
overgelaten. Dat heb ik lang genoeg ge-
een algeheele belasting-hervorming zal men
komen tot een proportioneele belasting en
na een verheerlijking van zijn plannen ging
de minister over tot de artikelsgewijze be
handeling van zijn voorstel.
De gebeurtenis van den dag in Belgie is
een vlugschrift over 's lands politieken, mili
tairen en huishoudelijken toestand. De schrij
ver, waarschijnlijk een hooggeplaatst officier
(zelfs heeft men den koning als den schrijver
gedoodverfd, die steeds oneening is met het
clericale ministerie) houdt zich voornamelijk
bezig met de wederinstelling van de marine,
de erkenning van den Congostaat als Bel
gische kolonie de invoering van persoon
lijken dienstplicht en versterking van het
staand leger.
Het ministerie Christitch in Servie zal tot
half Februari het bewind voeren, aldus wordt
uit Belgrado gemeld.
De melding dat het niet zeker was,of de
Amerikaansche kamer de reeds door den
senaat aangenomen bepaling dat geen
vreemde mogendheid zich zou mogen mengen
in het Panama kanaal zou aannemen, wordt
weersproken door het bericht dat bevel
is gegeven eenige oorlogsschepen uit te
rusten. Deze zouden naar Samoa of Pa
nama gaan een nieuwtje dat zoowel
te Parijs als te Berlijn lang niet welkom zal
zijn.
Een commissie van aandeel- en obligatie-
houders in de Panama-kanaal-maatschappij
is door den premier Floquet ontvangen
eri heeftbij monde van den voorzitter
aangeduid welk groot belang de maatschap
pij er bij heeft dat ook de senaat vóór
26 dezer het wetsvoorstel aangaande de
faillissementen aanneme wijl daardoor een
nieuwe maatschappij uit de oude zou kunnen
worden gevormd. De premier betuigde zijn
belangstelling in de grootsche onderneming en
daarmede uit. (Zie onder Frankrijk.)
Of het besluit van den Amerikaanschen
senaat ook niet van eenigen invloed is
geweest op 's ministers gereserveerde hou
ding
De stand van zaken in Zanzibar trekt
te Londen meer en meer de aandacht, voor
al daar deskundigen beweren dat de op
positie der ingeborenen tegen de blanken
aan de Duitschers geweten moet worden.
Mr. Asherdie voor eenigen tijd uit Uganda
terugkeerde verklaarde, dat zijn doortocht
volstrekt niet bemoeielijkt werd ja dat de
negerhoofden hem voorthielpen tot op 200
mijlen van 'de kust, waar hij de eerste onaan
genaamheden ondervond.
Het ergste is te vreezen voor de zende
lingen in het binnenland, daar de geest van
ongenoegen zich snel landwaarts ver
spreidt, doordien de handel vertraging onder
vindt nu de slavenhandeldie steeds een
aanzienlijk deel daarvan uitmaakte belem
merd wordt. Anderen spreken er nu reeds
over, dat de oorlog tusschen Oostenrijk en
Pruisen op de gemeenschappelijke expeditie
tegen Denemarken volgde en zien in de
blokkade van Zanzibar een poging van de
Duitsche regeering om de kracht de Engel-
sche marine te peilen.
weten, maar dat moet ge met uw ondergeschik
ten uitmaken, mijn zoon, en niet met mij.»
„Mijne beambten?» riep Waldemar bitter. „Ik
gelouf dat Frank nog de eenige is, die mij als
heer en meester erkent: de overigen staan allen
tezamen in uw dienst, en zoo zij 't al niet zul
len wagen mij openlijk te trotseeren, zoo weet
ik toch dat elk mijner bevelen met een zee van
uitvluchten, kuiperijen en tegenstribbelingen te
kampen heeft, zoodra gij het in den zin krijgt,
uw „neen» daartegenover te stellen."
„Ge dioomt, Waldemar,» zeide de vorstin op
half spottenden, half berispenden toon. „Ik had
niet gedacht dat ge zoo onder den invloed van
den administrateur stondt; maar ik verzoek u
althans u te mijnen opzichte aan dien invloed te
onttrekken."
„En ik verzoek u, geen verdere pogingen aan
te wenden om mij tegen hem in het harnas te
jagen," viel de jonge landheer haar in de rede.
.Eens hebt ge 't wel is waar vermocht, mij door
de vrees voor een vreemden invloed, die zich
van mij zou meester maken juist den
uwen op te dringen eerst sedert ik een
eigen wil hebis het mij onverschillig of ik
den schijn daarvan al dan niet op mij laad.
Ik heb weken lang gezwegen, juist 'omdat
ik de berichten van den administrateur niet ver
trouwde; ik wilde uit mijn eigen oogen zien;
maar thans vraag ik u: wie heeft de pachthoe
ven, die voor vier jaren nog alle in Duitsche
handen waren, aan uwe landslieden afgestaan er.
wel op ongeloöfelijke voorwaarden, zonder eeni
gen waarborg, zonder eenig onderpand voor het
verval, waaraan zij die pachthoeven blootstellen?
Wie heeft in het bestuur over de bosschen al
lengs een personeel gebracht, dat uwe nationale
belangen waarschijnlijk uitmuntend bevordert,
maar de opbrengst van mijn houtgewas tot op
de helft heeft doen verminderen Wie heeft ein
delijk den administrateur zoo tegengewerkt, dat
zijne betrekking hem onverdraaglijk werden hij
er voor bedankte? Gelukkig had hij nog geest
kracht genoeg overgehouden om mij te hulp te
roepen anders was ik waarschijnlijk nog langer
uitgeblevenen toch was het hoog tijd dat ik
terugkwam. Zonder u aan iets of aan iemand
te storen, hebt ge alles aan de tradities van uw
geslacht ten offer gebracht: mijn beambten, mijn
positie zelfs, want ieder denkt natuurlijk dat dit
Zooals men zich herinnert, heeft kardinaal
Lavigerie hier pogingen gedaan een korps
jongelieden bijeen te krijgen om met hem de
slavernij in Afrika te bestrijden. Tot dus
ver hebben zich 6 a 700 Belgische jonge
lieden doen inschrijven. Zeer beleidvol is
men hierbij te werk gegaan. Eerst heeft men
een paar maanden na de aanmelding laten
verloopen, tot de eerste geestdrift voorbij was
en thans heeft men per circulaire aan de
inschrijvers gevraagd of zij bij hun voornemen
blijven en in het bevestigende geval een
aantal inlichtingen omtrent hun verleden en
persoon gevraagd. Bovendien is den jongelie
den nadrukkelijk er op gewezen, dat hun bij
hun terugkeer geen enkele belooning wacht,
en dat, wat hun verblijf in Afrika betreft, zij
alles met mijne toestemming is geschied. Tijdens
het leven van mijn voogd zijn de goederen slecht
beheerd geworden, m-ar dit kon hen niet veel
schade berokkenen, daar zij ontuitputtelijke hulp
bronnen in zich bevatten eerst de laatste vier
jaren zijn ze onder uw bestuur aan den rand van
den ondergang gebracht. Dit kon niet voor u
verborgen blijven. Ge zijt scherpziend genoeg om
na te gaan, wat hiervan het eind moest zijn, en
ge hebt geestkracht genoeg om paal en perk te
stellen aan dat verval, zooara ge dit verlangdet;
maar 't is waar, deze belangen konden en moch
ten niet in aanmerking komen Ge had slechts
een doel voor oogen Wilicza tot de revolutie
voor te bereiden.»
De vorstin had dit alles zwijgend aangehoord
met een onverholen verbazing, die met elke mi
nuut toenam en nog meer de houding dan de
woorden van haar zoon gold. 't Was voorwaar
niet de eerste maal, dat er zulke woorden tus
schen die vier muren geuit werden de overleden
Nordeck had zijne gemalin dikwijls genoeg ver
weten, dat zij, „zonder zich; aan iemand of iets
te storen, alles aan de tradities van haar geslacht
ten offer bracht»i hij had echter nog bij tijds we
ten te verhinderen, wat thans zoo goed als vol
bracht was; maar nooit had er zulk een tooneel
plaats gehad, zonder dat de natuur van den land
heer zich in al hare ruwheid en onbeschaafdheid
had geopenbaard. Met een woedende drift, met
een stroom van scheldwoorden en bedreigingen,
trachtte hij zijne rechten als heer en meester té
handhaven, zonder dat hij de trotsche, onver
schrokken vrouw ooit iets' anders dan een min
achtenden glimlach had ontlokt. Ze wist immers
dat die parvenu noch karakter, noch overtuiging
bezut en dat zijn haat zoowel als zijn partijzucht
hem door de laagste beweegredenen waren' inge
geven en als iets tegen hare verachting opwoog,
dan was het de verontwaardiging, dat men haar
zulk een man als echtgenoot had opgedrongen,
Had aldemar zich op dezelfde manier aange
steld, 't zou haar volstrekt niet verrast hebben;
dat hij bedaard bleef, deed haar juist zoo ont
stellen. Kalm eu bezadigd stond hij tegenover
haar en wierp haar koel, maar met verplette
rende gestrengheid woorü, voor woord, bewijs
op bewijs voor de voeten.
(Wordt vervolgd.)