N ummer 8.
Zondag 27 Januari 1889. 12e Jaargang.
feuilletgE-
I
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
YINETA,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
47
E. Werner.
LanMraatscne Coral
Dn blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever-
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarbo -en 8 cent per regeJ,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steintsr, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Het mag gelukkig genoemd worden, dat de
kies-periode ten einde spoedt te Parijs,want
anders zou men moeten gaan vreezen dat
de voorraad scheldwoorden en insinuation
die tusèchen boulangisten en republikeinen
worden gewisseldspoedig op zou raken.
Geheel Parijs vermaakt zich echter met
den veldtocht der aanplakbiljetten die Bou
langer en Jacques met onverdroten ijver te
gen elkaar volhouden. Dagelijks worden er
in het departement der Seine honderdduizend
vellen gekleurd papier aangeplakten als de
aanplakkers der twee vijandige partijen elkaar
tegenkomen gebeurt het wel eens dat zij
in verkiezingsijver zoover gaan dat zij den
itijfselpot op elkaar's hoofd omkeeren om-
keeren
Boulanger heeft het terrein dat hij in de
vier laatste dagen verloor schijntniet
herwonnen bij de openbare meening. Op de
Parijsche beurs is men meer geneigd tegen
hem dan voor hem te wedden. Thans zijn
de manoeuvres van het laatste oogenblik in
bewerking: een moordaanslag tegen den ge -
neraal, een telegram over eene nederlaag in
Tongkin een nieuw incident Schnaebele aan
de grenzen en andere phantastische plannen
van overspannen verkiezingsijver. De laatste
dagen kunnen nog verrassingen teweegbren-
voordat men naar de stembus gaat, en iedere
partij is op hare hoede. Vooral aan den
kant van den Elzas is het gemakkelijk eenig
voorval in het leven te roepen dat op de
verkiezing van overwegenden invloed zoude
kunnen zijn. De zaak van Schnaebele is de
eerste oorzaak geweestwaarom zoovelen in
Frankrijk hunne cesariaansche neigingen weder
hebben voelen ontwaken.
Ondanks de verkiezings beslommeringen
vinden de Fransche bladen toch nog tijd be
schouwingen te geven over de nieuwe leger-
wet. Zij maken de opmerking, dat de nieuwe
wet aan Frankrijk een millioen meer strij
ders zal geven en dat dit leger veel beter
DOOR
Reeds gedurende de eerste les, die voor eenige
dagen had plaats gehad, was zij er op bedacht
geweest den doctor omtrent alle mogelijke din
gen uit te vragenomtrent zijn verleden, zijn
vroegere gouverneursbetrekking bij mijnheer Nor
deck, het leven op den Oldcnhof en wat niet al
meeren heden wilde ze volstrekt weten wat
hij eigenlijk studeerdeen dreef den armen geleerde,
die voor geen geld van de wereld zijne „Geschie
denis der Germanen" wilde verraden, steeds meer
cn meer in de engte.
„Maar willen we nu eindelijk onze les begin
nen, juffrouw?" zeide hij op smeekenden toon.
„Op deze manier komen we ook vandaag niet
verder. Ge spreekt voortdurend Duitsch."
„Ja, maar wie kan nu ook aan dat Fransch
denken riep Greta, ongeduldig de eene blad
zijde van het boek na de andere omslaande. „Ik
heb geheel andere dingen aan het lioofd er
gebeurt hier zooveel op Wilicza."
„Dat had ik niet gedacht," meende de doctor,
terwijl hij de bladen weer een voor een omsloeg,
om de plaats op te zoeken waar zij gebleven
waren.
De jonge dame mat hem als het ware met den
blik van een inquisiteur. „Niet, mijnheer Fabian?
Nu, gij moet toch uit de eerste hand weten, wat
er eigenlijk op het kasteel is voorgevallen. Gij,
de vriend en vertrouwde van mijnheer Nordeck!
Voorgevallen is er iets dat staat vast, want
alles is er immers in rep en roer, sedert de jonge
landheer vertrokken is. De boden vliegen tus-
schen Wilicza en Racowicz heen en weer. Nu is
graaf Morynski hier, dan vorst Baratowski ddar;
als mer. de vorstin bij toeval te zien krijgt, trekt
ze een gezicht, also! de wereld op haar eind liep
en wat zijn dat voor dingen, die sedert twee of
drie avonden in het park gebeuren en waarvan
de inspecteur mij iets verteld heeft Men haalt
iets of brengt iets. Dat moet gij toch ook wel
geoefend en toegerust zal zijn dan het oude.
De bladen geven te verstaan dat de aan
gebrachte wijzigingen ten doel hebben gehad
het Fransche leger in staat te stellen te
strijden tegen het Duitschedoor de laatste
stemming in den rijksdag aanzienlijk ver
meerderd.
Als Duitschland nu ook weer aan 'tver-
roeerderen gaat, omdat Frankrijk dit heeft
gedaan en dan Frankrijk weer zoo om de
beurtdan blijft er wat leven in de brou
werij, tot groot genoegen van de nieuwsgrage
journalistenmaar de lasten der volkeren
nemen toe en het gevaar voor een catastrophe
wordt steeds grooter.
Indien wij al het geschrijf over de zaak
Geffken wilden weergeven door de bladen
der verschillende partijen gevoerd wij zijn
er zeker van, dat niemand er bij zou win
nen want het wordt hoogst vervelend op
den duur.
De Köln. Ztg. kan maar niet tot zwijgen
komen en pleit nu weder voor de geheele
openbaarmaking van de briefwisseling, die in
het Geffcken-proces wordt vermeld en
waarvan het blad uittreksels heeft openbaar
gemaakt. Het blad meent dat de aan
klacht nu maar half werkt doordien de
bewijzen ontbreken er ook tal van scheve
voorstellingen ontstaanen namen worden
genoemd, die er volstrekt niet bij betrokken
waren. Er bestaat volgens het officieuse
blad niet het minste bezwaar Geffckens brief
wisseling openbaar te makenja het dringt
er krachtig op aan ongetwijfeld omdat het
meent er munt uit te kunnen slaan voor
zijn strijd contra Roggenbach, Morier, e. a.
om van den grooten keizer Frederik niet te
spreken.
Fr loopen te Berlijn geruchten dat Bis
marck's aanstaande redevoering in den rijks
dag niet alleen zal handelen over Zanzibar
en Samoamaar over nog tal van andere
ondeiwerpen.
De Norddentsche Zeitung spreekt tegen, dat
Engeland en Amerika tot de Duitsche re-
gemerkt hebben. Uwe vensters zien immers juist
op dien kant uit."
Ze sprak hardnekkig Duitsch en Fabian liet
zich altijd weer verleiden om haar ook in die
taal te antwoorden. Onrustig school hij op zijn
stoel heen en weer.
„Ik weet er niets, volstrekt niets van," verze
kerde hij.
„Dat zegt papa ook altijd, als ik er hem naar
vraag," pruilde Greta. „Dezer dagen vooral be
grijp ik hem volstrekt niethij is tegen den in
specteur uitgevaren, toen deze hem het een en
ander kwam mededeelen en heeft hem streng be
volen, zich niet verder met dat park te bemoeien
omdat mijnheer Nordeck 't niet verkoos. Papa
kan tochonmogelijk mee in dat komplot zijn
betrokken cn toch heeft het er al den schijn van.
Wat dunkt u
„Maar, juffrouw." hernem(de doctor, „het doel
van mijn komst wordt inderdaad niet bereikt,
als ge u voortdurend met zulke dingen bezig
houdt. Sedert een half uur zit ik Lier en we
hebben nog geen halve bladzijde gelezen. Mag ik
u verzoeken
Voor omstreeks de zesde maal schoof hij haar
het boek toe. Eindelijk schikte zij zich in baal
lot en nam lut voor zich.
„EnfinIk merk dat men mij niet in het
geheim wil inwijden maar ik zal er toch wel
achter komen., en dan zal men berouw hebben
dat men mij niet vertrouwd heeft. Ik kan ook
wel zwijger. zeker kan ik dat!" En hiermede
begon zij een Fransch vers te lezen maar met
zulk een verstoord gelaat en met zulk een op
zettelijk verkeerde uitspraakdat het haar leer
meester bijna tot wanhoop bracht.
Ze was juist aan het tweede couplet begonnen,
toen een rijtuig het voorplein opreed. 'tWas
leeg, maar de koetsier scheen hier bekend te zijn,
want hij maakte terstond aanstalten om uit te
spannen. Een oogenblik later kwam een van de
meiden de kamer binmn met het bericht, dat de
heer Hubert de familie Frank weldra een bezoek
hoopte te brengen. Ilij was even in het dorp
achtergebleven, waar hij den schout moest spreken,
en zond zijn rijtuig vast vooruit met het verzoek,
of hij ook ditmaal op de gastvrijheid van den
administrateur mocht rekenen.
Dit alles was zeer natuurlijk eu meer gebeurd.
De vriendschappelijke betrekking lusschen de
geering vertoogen hebben gericht ter zake
van het gebeurde op de Samoa-eilanden.
Het blad voegt er bijdat met Amerika
wel is waar niets omtrent de onafhanke
lijkheid van Samoa is overeengekomen
maar dat Duitschland niettemin de rechten
zal eerbiedigenwelke andere staten door
verdragen met Samoa hebben verworven.
Sherman, de rapporteur der commissie voor
buitenlandsche zaken in den senaat der Unie
stelt intusschen voor het verleenen van een
krediet van 600000 dollars, ter bescherming
der Amerikaansche belangen en ter nakoming
van de verplichtingen, welke der regeering
door het Samoa-tractaat worden opgelegd.
Sherman heeft in die commissie gezegd, dat
de Unie zoo noodig met geweld moet tus-
schen beiden komen, om de vrijheid van be
stuur voor de Samoa-eilanden te verdedigen.
De Londensche Standard bevat een artikel,
waarin ruiterlijk een samengaan van Engeland
met Rusland wordt aanbevolen.
Wanneer de czar dus redeneert het
conservatieve hoofdorgaan zijn belang goed
inziet, dan moet het hem duidelijk worden
dat een bondgenootschap met Engeland het
meest in de natuur der dingen ligt, mits
zoodanig bondgenootschap zij conservatief en
vredelievend.
Beide landen, vervolgt the Standard, heb
ben evenzeer belang bij de handhaving van
het Europeesch evenwicht en Engeland zal
Rusland's voorwaarts dringen in Azie niet
langer met leede oogen aanzien, wanneer he
weet, dat daarmede niet de verwezenlijking
van eerzuchtige oogmerken bedoeld wordt.
Mair ook zonder dat bondgenootschap, al
dus eindigt the Standard, is de toestand zoo,
dat, indien eenige mogendheid zou trachten
het evenwicht in Europa te verstoren, als ten
tijde van Napoleon I, men de pogingen van
zoodanigen verstoorder der orde zou weten
te verijdelen.
Weder heeft te Weenen een militaire con
ferentie plaats gehad onder leiding des keizers.
Minister Tisza rekent ondanks allen tegen-
familie Frank en den assessor was van dien aard
dat deze steeds ten haren huize overnachtte, als
ambtsbezigheden hem in de buurt van Wilicza
voerden, en hii zorgde wel, dat dit niet zelden
geschiedde. De administrateur was dien dag wel
is waar van huis, maar werd toch tegen den
avond terug verwacht, en zijne dochter beval dus
voor rijtuig en koetsier te zorgen en na te zien
of alles op de logeerkamer in orde was.
„Als de assessor komt, is het met ons lezen
gedaan," zeide zij min of meer verstoord tot den
doctor, „maar hij zal ons niet lang ophouden.
Binnen de eerste vijf minuten laat ik mij een
enkel woord ontvallen over die geheimzinnighe
den in het park, en dan loopt hij er ijlings lieen
om achter een boom op de loer te gaan staan en
zijn wij hem kwijt."
„Om Godswil, doe dat niet!" riep Fabian, ge
weldig verschrikt. „Zend hem niet daarheen 1
Houdt hem integendeel, het koste wat het wil,
daarvan terug!"
Greta schrikte. „Wel zoo, doctor? Ik dacht,dat
ge niets, volstrekt niets wist waarom krijgtge
dan nu op eens- zoo'n angst?"
Daar zat de doctor met neergeslagen oogen als
een op hceterdaad betrapt misdadiger; te vergeefs
zocht bij naar een uitvlucht, maar het liegen
ging hem nooit goed af. Eindelijk sloeg hij de
oogen op en zag het jonge meisje trouwhartig
aan, zeggende
„Ik leef stil en afgezonderd, juffrouw Greta,
en tracht nooit de geheimen van een ander op
het spoor te komen. Ik weet wezenlijk niet wat
er op het kasteel voorvalt; maar dat er iets voor
valt, heb ook ik de laatste dagen wel moeten
merken. Mijnheer Nordeck heeft er slechts van
verre tegen mij op gezinspeeld maar het lijdt
geen twijfel, dat er gevaar bij de zaak is."
„Welnu, tocli niet voor ons," onderstelde Greta
met volkomen gemoedsrust. „Wat doet 't er toe,
of de assessor werkelijk dien geheelen troep ginds
uiteenjaagt? Mijnheer Nordeck is er niet dien
kan hij dus niet gevangen nemen en hij zal ook
wèl oppassen na zijne eerste ondervinding 1 Gij
zijt boven alle verdenking verheven en wat de
vorstin en vorst Leo betreft
„Deze zijne Waldemar's moeder en broeder,"
viel doctor Fabian haar hoogst ernstig in de
rede. „Begrijpt ge dan niet, dat iedere slag, die
tegen hen is gericht, ook hem moet treffen Hij
stand toch nog op een meerderheid van 80
stemmen voor de militaire wet. De agitatie,
vooral onder de studeerende jongelingschap,
neemt eer toe dan af.
De kieswet-commissie in Servie heeft een
sub-commissie gekozen en bestaat zelve uit
9 leden, drie van elke partij, een verhouding
waarmede de radicalen op het oogenblik vrede
nemen. Of 's konings plan, om het kabinet
aan te houden tot de nieuwe verkiezingen
over het lot er van beslissen, gelukken zal
valt nog immer te betwijfelen.
Prins Ferdinand heeft de ernstige fout ge
maakt openlijk de katholieke propaganda te
steunen, wat hem zeer impopulair maakt bij
de streng orthodoxe bevolking. Daar Stam-
bouloff den prins in deze steunde, wordt ver
moed dat in Bulgaarsche regeeringskringen
de toeleg bestaat het prestige van den prins
te verzwakken om hem te kunnen verwijderen.
Gedurende een voorstelling van het circus
Wombwell, te Antwerpen, brak dezer dagen
een olifant een flesch, welke hij moest ledigen
en slikte de stukken in. Het arme dier leed
blijkbaar veel pijn. Een veearts kwam om
hem de stukken glas uit de keel te halen, eu
olifant liet dit zeer geduldig toe, zonder
.nigszins tegen te stribbelentotdat het
laatste stukje er uit was.
Gisteren moest de zaak van Veil-Picard
tegen Wilson voor de correctioneele recht
bank behandeld worden. Op verzoek van
den advokaat van Wilson is de zaak vier
weken uitgesteld.
De minister van schoone kunsten heeft
aan zijn collega's een ontwerp overgelegd
waarbij aan de som, welke Jde verkoop der
i9 de eigenaar van het kasteel; op hem rust de
verantwoording van alles wat daar voorvalt."
„En dat met alle recht!" riep Greta, driftig
wordende. „Waarom gaat hij op reis en laat hier
vrij spel aan alle woelingen? Waarom is hij 't
met zijn familie eens?"
„Dat is hij niet," betuigde Fabian. „Het tegen
deel toont hij metterdaad. Zijne reis heeft enkel
ten doel och, dwing mij toch niet over zaken
te spreken, waarvan ik niet weet of ik ze al dan
niet mag oververtellen. Maar dat weet ik wel,
dat Waldemar zijn uiterste best doet, om moeder
en broeder zooveel mogelijk te ontzien. Hij heeft
mij bij zijn vertrek laten beloven, dat ik niets
zou willen hooren of zien van alles wat er in
het kasteel voorviel en tegen uw vader heeft hij
zich op dezelfde wijs uitgelaten. Ik hoorde r-og
dat hij tot hem zeide „Ik stel u verantwoorde
lijk, dat de vorstin onderwijl geen onaangenaam
heden ondervindtik neem alles op mij." Maar
nu i9 hij weg en mijnheer Frank ook van huis,
en nu voert een ongelukkig toeval juist dien as
sessor Hubert hierheen, die volstrekt iets ontdek
ken wil en ook zeker ontdekken zal, als men hem
vrij spel geeft. Ik weet nu werkelijk geen raad."
„Dat komt er van als men voor mij iets ver-
zwijgt," zeide Greta op bestraffenden toon.„„ Had
men mij in het vertrouwen genomen, dan had ik
bij tijds met den assessor gekibbeld en zou hij
vooreerst niet meer hier zijn gekomen. Nu zal itt
raad schaffen."
„Och ja, doe dat!" verzocht de doctor. „Gij
kunt immers alles van den assessor gedaan krij
gen. Houdt hem terug. Hij mag vandaag vooral
niet in den omtrek van het kasteel komen,"
Juffrouw Margaretha schudde bedenkelijk het
hoofd. „Ge kent Hubert niet; niemand kan hem
terughouden als hij eens iets op het spoor denkt
te zijn, en zeker zal hij iets op het spoor komen,
als hij hier op Wilicza blijft, want hij vraagt
f eregeld den inspecteur uit. Blijven mag hij hier
ns niet en maar ik weet een middel om hem
weg te krijgen. Ik laat hem mii een declaratie
doen hij begint er telkens mee, maar ik voor
kom hem altijd nog bij tijds en dan laat ik
hem een blauwtje loopen. Daarover zal hii dan
zoo woedend worden, dat hij hals over hoofd
naar L. terugrijdt."
(Wordt vervolgd.)
