N uminer 42.
Zondag 26 Mei 1889.
12e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
■VIISTET-A"
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Engeland.
UITGEVER:
Waalwijk.
75
Waalwyfesclie en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertenticn 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De ontvangst, die Italie's vorst in Duitsch-
lands hoofdstad is ten deel gevallen, gaat
alle beschrijving te boven, overtreft de hoogst
gespannen verwachtingen. De geestdrift had
iets zuidelijksde ontvangst kwam uit het
hart, 't was alsof de gansche bevolking den
Italiaauschen vorst wilde toonen, hoezeer zij
zijn toetreding tot de alliantie op prijs stelt
en alsof zij hem schadeloos wilde stellen voor
de moeielijkheden, die hij er zich door bereid
heeft, met name de onaangenaamheden met
Frankrijk en de verbreking van het handels
verdrag met de groote republiek. Nog dezer
dagen hebben wij gezien hoe weinig de triple-
alliantie Italië vrijwaart voor de aanvallen
tegen zijn rust gericht en dat wel op het
grondgebied van zijn bondgenooten zelf
want de interpellatie van Pais in de Italiaan-
sche kamer over het katholieken-congres te
Weenen dagteekent van slechts eenige dagen
geleden. De getrouwheid, desniettegenstaande
door koning Humbert aan Duitschland en
Oostenrijk betoond, verdient de „Hochs" wel
te Berlijn hem toegeroepen.
Het valt niet te loochenen, dat de triple-
alliantie bij een deel van het Italiaansche
volk niet populair is en te hopen is hel wel,
dat Crispidie zijn souverein vergezelt, met
den grijzen kanselier een middel vindt om den
bond, den dusgenaamden vredebond, meer
populair te maken bij de Italiaansche natie.
Reeds Dinsdag was men in de Italiaansche
kamer onder den indruk van de meer dan
gewoon hartelijke en geestdriftige ontvangst,
den souverein en diens zoon zoowel van de
zijde van den keizer als van die des volks
ten deel gevallen. Dankbetuigingen daar
voor aan den vorst en volk aan te bieden
werden met daverende toejuichingen begroet.
De Duitsche rijksdag machtigde op zijne
beurt den voorzitter, Italie's kamer dank te
betuigen voor hare verklaring betreffende de
onvangst van koning Humbert te Berlijn, en
haar zijne vreugde te verzekeren over het den
DOOR
E. W E R N E R
Het duurde lang eer het lot van graaf Mo-
rynski beslist werd. Eerst in de gevangenis ont
waakte hij weer tot bewustzijn, en een zware
wond, die de geneesheeren aanvankelijk onge
neeslijk achtten, maakte elk rechtsgeding tegen
hem in den eersten tijd onmogelijk. Maanden
lang zweefde hij tusschen leven en dood, en toen
hij eindelijk genas, was het eerste wat hem op
den drempel des levens verwachtte zijn dood
vonnis. Voor den aanvoerder van den opstand,
die tijdens het gevecht, met de wapens in de
hand in de macht van den overwinnaar was ge
vallen, kon de uitspraak niet anders luiden. Het
doodvonnis werd over hem uitgesproken en ze
ker zou het zonder die langdurige, zware ziekte,
evenals aan zoovele anderen, ook aan hem zijn
voltrokken. Tegen den vermoedelijk stervende
wilde men echter niet met geweld te werk gaan,
en toen zijn toestand de uitvoering mogelijk
maakte, was de opstand reeds teD onder gebracht
en de staat van het hem dreigend gevaar bevrijd
waardoor de gestrengheid van den overwinnaar
wat gematigd was geworden. Graaf Bror.islaw
Morynski ontving genade en werd tot levenslange
verbanning veroordeeld, wel is waar tot verban
ning in haar ellendigsten vormnaar een der
afgelegenste streken van Siberië een vreeselijke
gunst voor den man, wiens geheele leven slechts
een enkele vrijheidsdroom was geweest en wiens
persoonlijke vrijheid zelfs gedurende zijn eerste
langdurige ballingschap in Frankrijk niet beperkt
was geworden.
Hij had de zijnen niet teruggezien, sedertdien
avond, toen hij op Wilicza afscheid van hen had
genomen om zich bij de strijders te voegen. Noch
zijne zuster, noch zijn dochter kon vergunning
krijgen om hem te bezoeken. Wat ze ook onder
namen om tot hem door te dringen, alles stuitte
af tegen de gestrengheid, waarmede men den
wereldvrede beveiligend verbond tusschen
Duitschland en Italië.
De Samoa-conferentie is nog wel niet af-
geloopen maar loopt toch op 't einde. Waar
schijnlijk is, dat de regeering wordt geregeld
op den grondslag van een gemeenschappelijke
controle der drie mogendheden, waarbij En
geland de functie van scheidsrechter vervult.
't Schijnt dat koning Mataafa wel zin heeft
in een Amerikaansch protectoraat, maar liefst
niet door een drietal mogendheden op de
vingers wil gezien worden, 't Zal de man in
elk geval niet in keus worden gelaten.
Pairs en afgevaardigden van Ierland heb
ben een bijeenkomst gehouden te Dublin ter
bespreking van de afschaffing van het onder
koningschap voor welke afschaffing werd
gesproken. De er aan verbonden emolumenten
240000) zouden als civiele lijst worden
toegekend aan een lid van de koninklijke
familie, dat te Dublin verblijt wil houden. Zij,
die het zoo hebben aangenomen, zijn conser
vatieven en daarom juist zal het bestrijding
vinden bij de gladstonianen en 86 homerulers.
't Is nu de vraag hoe de regeering over
dit plan denkt.
't Schijnt in Lombardije nog maar niet tot
rust te komen de troepen moeten nog al
eens gebruik maken van de wapenen, de
werklieden verwoesten en plunderen huizen
en fabrieken.
De Franschc kamer heeft een vrij onrustige
zitting gehouden geheel gewijd aan den
aanval op en de verdediging van het finan
cieel systeem der tegenwoordige regeering.
De minister van financien wederlegde alle
aanvallen op de begrooting en den financiee-
len toestand en lokte repliek uit in die mate,
dat ten slotte de discussie moest gesloten
worden en er een duel zal plaats hebben
tusschen de heeren Jamais en Amagat.
't Schijnt, dat Duitschlands rijkskanselier 't
nu eens met zachtheid wil beproeven of hij
het centrum niet voor zich, of liever zijn
werklieden-pensioenverzekering, kan winnen,
gevangene aan de buitenwereld en het verkeer
met zijne bloedverwanten onttrok. Deze waren
wel is waar zelf schuld hieraan, daar zij meer
dan eens pogingen aanwendden om hem aan zijn
kerker te onttrekken. Zoodra de graaf slechts
aan de beterhand was, werd er door de vorstin
en VVanda niets onbeproefd gelaten om hem te
doen ontvluchtenmaar alle plannen te zijner
bevrijding mislukten en het laatste kostte Paw'lick
den ouden trouwen dienaar der familie Baratowski,
het leven. Hij had zich vrijwillig aangeboden
om het gevaarlijk ontwerp ten uitvoer te helpen
brengen, en het gelukte hem ook inderdaad, zich
met aen giaaf in verbinding testellen; deze werd
van het voornemen verwittigd en alles wasafge
sproken, maar reeds bij de voorbereidingen daar
toe werd Pawlick ontdekten toen hij in den
eersten ichrik de vlucht nam, door de wacht op
de muren der vesting doodgeschoten. Tengevolge
van deze ontdekking werd de gevangene nu nog
strenger bewaakt en zijne familie des te scherper
in het oog gehouden zij konden geen enkele
schrede wagen zonder nieuwe achterdocht op
te wekkenzonder de gevangenschap van vader
en broeder nog te verzwaren, en zagen zich ein
delijk verplicht alle verdei e pogingen op te geven.
Terstond na den dood van haar jongsten zoon
had de vorstin Wilicza verlaten en zich voor
goed op Ralcowicz metterwoon gevestigd. De
wereld vond het zeer natuurlijk, dat ze hare
nicht, die nu ook haar vader moest missen, niet
alleen liet; maar Waldemar begreep beter wat
zijne moeder voortdreef. Hij had het zwijgend
aangehoord, toen zij hem haar besluit mededeel
de, en niet de minste poging aangewend om haar
terug te houden, daar hij wist dat zij het niet
kon dulden, langer op zijn kasteel te wonen en
hem dagelijks te ontmoeten was hij niet de
oorzaak van Leo's rampzalige handeling geweest,
die dezen den dood berokkend en de zijnen ten
verderve gevoerd had Misschien was het voor
Nordeck ook een verademing, dat de vorstin heen
ging, nu hij gedwongen was, haar eiken dag en
ieder uur als het ware te kwetsen door de wijs,
waarop hij het bestuur over Wilicza voerae.
Zijne hand, die dit met zulk een ijzeren wils
kracht had gegrepen, wist het ook met niet min
der vastheid te leiden; en dit was ook werkelijk
noodzakelijk. Hij had gelijk, 't was een chaos,
maar 't blijkt dat de door hem daartoe in
geslagen weg, namelijk verdeeldheid te zaaien
onder de centrumleden en de minderheid
dier partij aan zijn zijde te krijgen, niet ge
lukkig gekozen is getuige de houding der
katholieke bladen.
Graaf Czaky, de Hongaarsche minister voor
onderwijs heeft de op hem geworpen blaam
als z ou hij een door den staat gesteunde
secte-school willen oprichtengewis willen
weerleggen en daarom een redevoering in de
kamer gehouden, waarin hij er op wees, dat
de regeering volkomen gewetensvrijheid zal
doen eerbiedigen en voor het onderwijs de
bestaande wetten trouw zal handhaven.
De minister van justitie heeft in de Kamer
medegedeeld namens de regeering, dat zij
zich nog met zal verdedigen tegen de aan
vallen en verwijten, waaraan zij in een groot
deel der pers heeft blootgestaan naar aan
leiding van hetgeen bij de behandeling van
het monster-proces te Mons aan het licht
is gekomen. De regeering zal eerst spreken
als de rechtbank uitspraak heeft gedaan.
Van 23 Mei wordt uit Luik gemeld
De' werkstaking te Marihaye heeft zich
verder uitgebreid. In de kolenmijnen te Xhore
en Flemaile is de arbeid gestaakt. De orde
is niet verstoord, er zijn uitgebreide maatre
gelen genomen om de rust te handhaven.
Het boulangisme verliest steeds terrein
tal van bladen, als: La France, Clairon en
Jeune République, tot nogtoe ijverige voor
vechters van het boulangisme, verklaren dat
zij bij de verkiezingen republikeinsche can-
didaten zullen steunenvoorstanders van
grondwetsherziening. De bond van Boulanger
met de reactionairen is deze bladen niet naar
den zin.
die door het twintigjarig beheer van de beamb
ten onder zijn voormaligen voogd en de vier
laatste jaren onder het bestuur zijner moeder op
zijne goederen was ontstaanmaar met een on-
geloofelijke geestkracht beijverde hij zich orde
in dien chaos te brengen. In het eerst had Wal
demar wel is waar genoeg te doen, toen hij met
inspanning van alle krachten den oproerigen
geest, die ook op zijn gebied heerschte, moest
dempen maar zoodra hij de handen weer vrij
had, zoodra de opstand, die zich met allerlei ge
heime vertakkingen ook over Wilicza uitstrekte,
bedaarde, begon hier een omwentelingsproces,
welks wedergade men tot dusver tevergeefs zocht.
De beambten, die zich niet onvoorwaardelijk wil
den onderwerpen, werden ontslagen, terwijl ieder
die bleef, zich een scherp toezicht moest laten
welgevallen.
Het beheer over de bosschen werd grootendeels
aan een geheel nieuw personeel opgedragen de
pachthoeven werden, voor het meerendeel met
aanzienlijke geldelijke offersuit de handen dei-
pachters bevrijd en aan de heerlijkheid zelve
toebedeeld, aan welker hoofd de jonge landheer
geheel alleen stond. Het was een reuzenwerk
voor één persoon, dit alles te bemeesteren,
thans nu al het oude in elkander stortte en
het nieuwe Perst geschapen moest worden, nu nog
niets zich voegde, niets zich aansloot; maar Wal
demar bewees, dat hij tegen die taak was opge
wassen. In den kamp met zijne onderhoorigen
was hij ten laatste overwinnaar geblevenen
hoewel de eigenlijke bevolking van Wilicza hem
evenals vroeger vijandelijk gezind bleef en voort
durend in hem den Duitscher haatte, had ook zij
de hand van den meester erkend en zich allengs
leeren buigen. Met het heengaan der vorstin
verloor de tegenstand zijn hechtsten steun en
met het dempen van den^ opstand in het buiten
land hielden ook aan de zijde van de grenzen
verzet en tegenstand op. Van een kalmen, ge-
regelden toestand, zooals op de goederen in andere
provincies heerschte, was wel is waar nog geen
sprakedaarvoor waren een andere tijd en een
andere omgeving noodig geweest; maar het begin
was althans gemaakt, de baan gebroken, en na
moest het overige aan de toekomst worden over
gelaten.
De administrateur Frank was nog op Wilicza
De minister-president Tirard heeft een
deputatie uit de restaurateurs en kellners
ontvangen en haar medegedeeld, dat aan het
verlangen om de tentoonstelling des avonds
te sluiten, niet kan worden voldaan. Naar
aanleiding van die mededeeling waren koffie
huishouders, kellners en theater-directeuren
tegen gisteren, Vrijdag, bijeengeroepen.
De vertegenwoordigers der Italiaansche
industrieelen op de tentoonstelling beklagen
zich in de Tribuna over de onverschilligheid,
waarmede zij door de officieele wereld wor
den behandeld.
Een Engelschman huurde voor eenigen
tijd een huis te Parijs, in de buurt der ten
toonstelling, en richtte dat op grooten voet
in tot Hotel Garni. Hij maakte veel reclame
voor zijne inrichting, en weldra waren al de
kamers bezet.
Nu had hij in alle kamers bordjes gehan
gen met een waarschuwing tegen zakkenrollers
en de mededeeling, dat hij zich niet ver
antwoordelijk stelde voor de kostbaarheden
zijner logeergasten, dan wanneer die hem in
bewaring gegeven werden.
Verscheidene zijner gasten volgden dien
wenk op en vertrouwden hem hun geld en
kostbaarheden toe. En toen de brave man
aldus 30,000 frnncs bijeen had, verdween hij
plotseling, zonder iets meer van zich te doen
hooren. Hij werd echter weldra door de politie
gevat bij een poging om zich nog wat meer
te vergaren uit de zakken der tentoonstelling
bezoekers. Hij is nu in verzekerde bewaring
en zijne huurders zullen ten minste een ge
deelte van het hun ontstolene terugkrijgen.
Dinsdag morgen heeft in het Kanaal een
aanvaring plaats gehad tusschen twee stoom
schepen, de „German Emperor" en de „Beres-
ford", gedurende een zwaren mist. Het eerste
schip is onmidellijk gezonken. Twee officieren
en zeven personen der bemanning zijn
in een sloep te Dover aangekomen en
zij gelooven de eenige overlevenden te zijn,
alle anderen, een dertigtal personen, zouden
en had zijn voorgenomen vertrek een jaar uitge
steld. Dit geschiedde voornamelijk op verlangen
van den landheer, voor wien het zeer veel waard
wasden knappenervaren man nog een poos
in zijne nabijheid te houden. Eerst thans, nu het
voornaamste geregeld was, had Frank definitief
zijn ontslag genomen en tevens zijn langgekoes
terd voornemen ten uitvoer gebracht om zelf
landeigenaar te worden. Het fraaievoorwaar
niet onbeduidende buitendat hij gekocht had,
lag in een sclioone streek in een andere provincie
des lands en verkeerde in tegenstelling met dat
//Poolsche nest"waartegen de administrateur
twintig jaren lang had gestreden en dat hij zoo
diep verafschuwde, in rustige en vreedzame om
standigheden. Eerst over twee maanden zou het
in handen van den nieuwen eigenaar overgaan
en zoolang bleef deze nog in zijne oude betrekking.
Wat Greta betrof, zoo had haar vader bij haar
huwelijk metterdaad bewezen, dat hij veel voor
hair overhadhare huwelijksgift overtrof nog
al de berekeningen, die mijnheer Hubert zoo
grondig en nauwkeurig voor een ander had
gemaakt. De bruiloft was reeds in liet vorig na
jaar gevierd en het nieuwe echtpaar woonde te
J., waar professor Fabian werkelijk de hem aan
geboden betrekking had aangenomen en waar
„wij bijzonder grooten opgang maken," zooals
de professorsvrouw aan haar vader schreef. In
derdaad overwon Fabian zijne beschroomdheid
om in het publiek te spreken veel schielijker en
beter dan hijzelf gedacht had, en rechtvaardigde
al de verwachtingen, die men van den zoo on
verwachts beroemd geworden schrijver van de
„Geschiedenis der Germanen" voedde. Zijn be
scheiden en beminnelijk karakter, dat zulk een
scherpe tegenstelling met dat van zijn verwaan
den voorganger vormde, deed hem spoedig de
algemeene genegenheid verwerven, terwiil zijne
jonge, bevallige vrouw, die in hare sierlijke, met
alle denkbare gemakken voorziene woning zoo
aardig de honneurs wist waar te nemen, het
hare bijdroeg, om hem ook een aangename maat
schappelijke positie bezorgen. Thans werd het
jonge naar binnen kort voor de eerste maal in
het vaderlijke huis op bezoek gewacht.
(Wordt vervolgd.)