Nummer 50. Zondag 23 Juni 1889. 12e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. FEUILLETON. •VnSTZET-A ANTOON TIELEN Staatkundig overzicht. UITGEVER: Waalwijk. De hedendaagsche Schoenen- industrie. 81 E. Werner Echo van het Zuiden. Waalwijksclie en Langslraalsche Courant Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden,/1,00. Franco per post door het geheele rijk f 1,15 Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regeJ, groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van Adolï Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. -:o:- Allen, die gewoon zijn belangstellend den loop der Waalwijksche en Langstraatsche industrie te volgen, zullen met ingenomen heid de omwenteling hebben gadegeslagen welke de laatste jaren op het gebied der schoenen-fabricage is tot stand gekomen Zooals men weet was het vroeger zoo ge renommeerde Waalwijksche schoeisel na de vette jaren, volgende op den Eransch-Duit- schen oorlog, door het knoeien, zoowel van bazen als van knechts, in alle opzichten zoo zeer achteruitgegaan, dat het door het bui- tenlandsche als 't ware geheel van de markt verdrongen werd. Eenige schrandere vakmannen, begrijpende dat de ondergang der Waalwijksche schoenen industrie onvermijdelijk was, als niet met den ouden sleur gebroken werd, zonnen op mid delen om haar den vorigen roem terug te geven. Zij trachtten dit te bereiken door uitbreiding hunner zaken; zij zagen i.i, dat, er per paar maar weinig te verdienen nu was, zij op groote schaal moesten fabriceeren, om toch het noodige te winnen. Aan kun dige en actieve agenten droegen zij de taak op, hun fabrikaat onder de oogen der ver bruikers te brengen, die reeds begonnen het geheel of ten minste grooteudeels niet meer als bruikbaar te beschouwen. Zij verbonden aan zich knappe, ontwikkelde werkkrachten, personen zoowel op theoretisch als praktisch teirein hier en in het buitenland uitstekend gevormd, ten einde door dezer kennis en ervaring, vereenigd met. hunne eigene, in staat gesteld te worden schoeisel te vervaar digen, dat èn in kwaliteit èn in prijs met het buitenlandsch zou kunnen concurreeren. De uitkomst heeft bewezen, dat die man nen volkomen juist hebben gezien; de door hen aangegrepen middelen hebben de schoen makerij gereleveerd, niet alleen hun eigen fabrikaat maar ook dat van al hunne vak- genooten. Overal toch valt een verbazende vooruit gang op te merken in de modellen. Zeer DOOll «.Over acht dagen," was liet antwoord. „Maar met betrekking tot den titel, dien ge mij daar geeft, mijnheer Frank, meen ik mij een kleine wijziging le mogen veroorloven. Ik weer maakte hij een pauze, veel langer dan destijds zijne liefdesverklaring voorafging, en zag de aan wezigen één voor één aan, alsof hij hen op iets groots wilde voorbereiden, haalde vervolgens diep adem en eindigde, terwijl een zalig glimlachje op zijn gelaat verscheen «.sedert gisteren ben ik regeeringsraad. «Goddank! Eindelijk!* zeide Greta op half lui den toon, terwijl haar man haar aan den arm stootte, om haar voor verdere onvoorzichtige ui tingen te waarschuwen. Gelukkig had Hubert dezen uitroep niet gehoordmet een waardigheid, volkomen in overeenstemming met het gewicht van het oogenblik, ontving hij aller gelukwen- sclien. Geen wonder dat hij zoo verzoenend ge zind was De nieuwe regeeringsraad was ver ver heven boven de beleedigingen, die de voormalige assessor ooit had ondergaan. Hij vergaf ieder, zelfs den staat, die hem zoolang miskend had. «Die bevordering brengt echter geen verande ring in mijn besluit teweeg," hernam hij, zonder te bedenken dat hij haar enkel en alleen aan dat bealuit te danken had. „De staat erkent dikwijls maar al te laat, wat hij aan zijne dienaars ver- fdicht is, maar de teerling is nu eens geworpen, k neem nu natuurlijk nog mijn vroegere ambts plichten waar, en deze laatste week, dat ik in vele kunnen met recht smaakvol genoemd worden, maar alle voldoen aan de eischen, die voor net, gemakkelijk en solied schoeisel gesteld mogen worden. Het bezoeken van de teekenschool en het bijwonen der lessen van den heer Staller heeft hierop zeker een zeer gunstigen invloed uitge oefend. Ook de wijze van fabriceeren heeft eene groote wijziging ten goede ondergaan, waar door de soliditeit ten zeerste wordt bevor derd. Het snijden van het leder en andere grondstoffen geschiedt naar vaste berekenin gen en gaat met veel minder verlies gepaard, waaruit volgt dat fabrikanten in staat zijn goedkooper te leveren. Waarlijk, zij hebben zich verdienstelijk gemaakt jegens de Waalwijksche en Lang straatsche nijverheid, de maunen, die in de tijden van moedeloosheid en druk de energie hadden tegen de buitenlandsche concurreutie op te treden en door hun voorbeeld de vakgenooten aanzetten om hun voetspoor te volgen, de mannen, die tijd en geld veil hadden om zich op te werpen als baanbre kers, om den stroom van verbruikers wedei te leiden naar Waalwijk en de Langstraat, den weg te bereiden voor hunne collega's en zoodoende de welvaart te bevorderen van werkgever en werkman. Dat zij op het goede pad zijn bewijst de drukte, die hier thans overal heerscht tengevolge van de vele bestellingen, welke uit onze groote steden niet alleen maar ook uit het buitenland en zelfs uit andere werelddeelen toevloeien. Zeker is hetdat het aanvankelijk kleine succes van bedoelde fabrikanten de oogen heeft geopend van kleinere en grootere bazen sn een prijzenswaardigen naijver heeft doen onstaan om het fabrikaat over het geheel te verbeteren en Waalwijk en de Langstraat, het centrum der Nederlandsche lederindu strie te doen blijven aan Te spits dier nij verheid, die door alle tijden heen aan zoo- velen een onbezorgd en ruim bestaan ver schaft heeft. _auu JJCSBS. In de Belgische Kamer is Zaterdag de interpellatie van Janson over het Henegouwer proces voortgezet. De minister president, die zijne verdediging vervolgde, werd heftig aangevallen door Janson en Bara, terwijl de liberalen op hunne beurt door enkele minis- terieelen aangegrepen werden, die trachtten de verdeeldheid, die tot voor korten tijd onder de liberalen heeft bestaan, opnieuw op te rakelen. In de heele zitting is van een geregeld debat geen sprake geweest. Bijna na iederen volzin volgde en eene in terruptie, waarop weder door den spreker en door anderen geantwoord werd, het een en ander vergezeld van een gejoel, geschreeuw en tumult, dat tegen 5 ure zijn toppunt be reikte, zoo zelfs dat den minister van justitie, den heer Lejeune, het spreken feitelijk on mogelijk werd gemaakt. Men schreeuwde elkander over en weer toe, maar voor de verslaggevers was hetgeen er gezegd werd meerendeels onverstaanbaar, en toen de mi nister Lejeune, hetzij omdat hij uitgesproken had, hetzij hij er van afzag het rumoer te overschreeuwen, wederom zitten ging, sloot de voorzitter de zitting en tevens, volgens sommige bladen, de discussie over de inter pellatie. Nu wordt er tegen 30 Juni te Brussel een liberale betooging georganiseerd, die gevolgd zal worden door een staatkundig banket. Frère-Orban, Bara en alle liberale afgevaar digden en senatoren zijn uitgenoodigd daar aan deel te nemen. 't Kan er aardig gaan spannen bij onze zuidelijke buren. Daar de commissie ter treffing van een vergelijk tusschen de Fransche Kamer en Senaat orer de militaire wet 't niet eens heeft kunnen worden is zij ontbonden De ministerraad heeft thans besloten, on middellijk nadat de begrooting zal zijn afge handeld, bij de Kamer op beraadslaging over de legerwet aan te dringen. De ministers zullen als reden doen gelden, dat die wet noodzakelijkerwijze tot stand dient tc komen voordat de Kamers uiteengaan. In de Kamer heeft men 't weer over de marine gehad en naar aanleiding van een voorstel van den afgevaardigde Roche om een krediet van 915.000 francs te verleenen betrekking ben, heeft men mij nog een hoogst gewichtige taak toevertrouwd. Ik ben op reis naar W., moet ge weten.* „De grenzen over?" vroeg Fabian verwonderd. „Ja. Mij zijn onderhandelingen opgedragen met de daar aanwezige beambten omtrent de inhech tenisneming en uitlevering van een hoogver rader.* Greta wierp haar man een blik toe, die duide lijk zeide: „Daar begint hij alweer! En dat zelfs als regeeringsraad!" Frank was echter opmerk zaam geworaen, maar deed zijn best een onver schilligen toon aan te slaan, toen hij zeide „De opstand is nu toch gedempt, dunkt mij.* „Maar de samenzweringen (luren voort!' riep Hubert driftig. „Daarvan hebben we thans weer een schitterend voorbeeld. Ge weet misschien nog niet dat de aanvoerder, de ziel van de geheele revolutie, graaf Morynski, ontvlucht is?" Fabian en zijne vrouw zagen den spreker met ongeloovige verbazing aan, terwijl de administra teur kalm beweerde: „Dat's haast niet mogelijk." De nieuwe regeeringsraad haalde de schouders op, „'t Is helaas geen geheim meerte L. wordt er al op straat over gesproken. VVilicza en ita- kowicz geven daar altijd, evenals vroeger, rijke stof tot discours. Wel is waar is er van Wilieza niets meer te vreezen, sedert mijnheer Nordeck daar zooveel veranderingen en verbeteringen in voert, maar op Rakowicz houdt de vorstin liura- towsky haar verblijf en geloof mij, die vrouw is gevaarlijk voor de geheele provincie; we krijgen geen rust, zoolang zij op onzen grond blijft. God weet, wat ze nu weer heeft uitgevoerd om haar broeder te bevrijden! Een ongeëvenaarde dolkop moet 't geweest zijn, die zijn leven daarvoor heeft willen wagenDe tot verbanning veroordeelde gevangenen worden uiterst streng bewaakt. Niet temin hebben zijne medeplichtigen zich met den graaf in verbinding weten te stellen en hem de middelen tot ontvluchten in handen gespeeld. Zij zijn tot binnen in de vesting, tot aan den muur der gevangenis zelve doorgedrongenmen heeft de bewijzen gevonden, dat de vluchteling hier verwacht werd, en daarop hebben ze hem mid den door al de wallen en ringmuren ontvoerd hoe dat is tot dusver nog een raadsel. De halve bezetting móet omgekocht zijn geweest de geheele vesting is in rep en roer over het on gelooflijk vermetele stuk. Reed« gedurende twee dagen wordt de gansche omtrek doorzocht, maar tot nu toe is er nog geen spoor gevonden." In het begin had Fabian naar dit alles met warme belangstelling geluisterd maar naarmate het roekelooze van de onderneming meer en meer ter sprake kwam, begon hij ongerust te worden. Een onbestemd vermoeden ï-ees in zijne ziel op, en een haastige vraag zweefde hem op de tong, toen hij nog juist bij tijds den waarschuwenden blik van zijn schoonvader ontmoette, die hem onwillekeurig het zwijgen oplegde. Hij zweeg dan ook, maar ontroerde inwendig. Greta had niets van die zwijgende overeenkomst tusschen de beide andere gemerkt en luisterde belangstellend, terwijl Hubert voortging: „De vluchtelingen kunnen niet ver gekomen zijn, want de vlucht werd bijna onmiddellijk na het vertrek van den graaf ontdekt. De grenzen heeft hij nog niet gepasseerd dat staat vast, maar even ontwijfelbaar zeker is het, dat hij het Duitsche grondgebied zal trachten te bereiken daar hier het gevaar minder groot voor hem is. Waarschijnlijk wendt hij zich het eerst naar Ra kowicz. Wilieza is nu Goddank! voor zulke ver raderlijke listen gesloten, hoewel mijnheer Nor deck op het oogenblik niet daar is." „Neen,* bevestigde de administi-ateur„hij is op den Oldenhot." „Dat weet ik; hij heeft dit onzen president zelf medegedeeldtoen hij afscheid van hem nam. 't Is maar goed dat hij afwezig is het zou pijnlijk voor hem wezen, zijn oom te zien ge- voor het afwerken van pantsers, deelde de minister van marine doodkalm mede, dat hij plan heeft binnenkort 50 60 millioen aan te vragen, welk plannetje nogal opzien wekt. In de laatste nota der Zwitsersche Bonds- Regeering aan Duitschland wordt verzet aangeteekend tegen de onrechtvaardige be schuldigingen, als zou Zwitserland oogluikend revolutionnaire elementen toelaten en daar door feitelijk daaraan medeplichtig worden. Nooit zijn de Zwitsersche autoriteiten tekort geschoten in hare verplichtingen tegenover de naburige Staten. Nog wordt door de Zwitsersche Bonds- Regeering aangevoerd, dat bij de meeste zaken, welke tot beklag aanleiding gegeven hebben, gebleken is dat de Duitsche politie er zelve de hand in heeft gehad. Wat de neutraliteit van Zwitserland betreft, doet de Regeering opmerken, dat deze berust op eene voor onbeperkten duur aangegane overeenkomst der Mogendheden. De vraag of haar beginsel in twijfel kan worden getrok ken in tijd van vrede, is niet voor behande ling vatbaar. Zwitserland heeft gedurende den loop van deze eeuw de gelegenheid gehad het bewijs te leveren, dat het zijn neutrali teit niet alleen aanvaard, maar ook verdedigd heeft, en in de toekomst zal dit zoo blijven. De over het geschil verontrustende berich ten zijn onjuist; de behandeling van het ge schil gaat den gewonen gang. De Norddeutsche Allgemeine Zeitung be helst intussehen een heftig artikel tegen de misbruiken, waaraan Zwitserland door het bevorderen der sociaal-democratie schuldig is, en die, zoo zij tusschen groote staten zich voorgedaan hadden, tot oorlog geleid zouden hebben. Zwitserlands neutraliteit wordt onna tuurlijk en onhoudbaarals beleedigende minachting van de belangen van een nabu- rigen staat als gerechtvaardigd beschouwd wordt. Hoewel men in het Oosten langzamerhand zijn vertrouwen terugkrijgt, schijnt men toch niet geheel en al gerust te zijn over de dingen die komen kunnen. De Oostenrijksche en de Hongaarsche regeering nemen gestrenge maatregelen om alle gemeenschap tusschen de Serviërs van Oostenrijk, die van Bosnië en van Servie langs de grens van Servie af te breken ter gelegenheid van het Kossowo-feest - vangennemen en uitleverenzooals ongetwijfeld geschiedt." „Hoe Zult ge hem uitleveren riep Greta opgewonden. Hubert zag haar verbaasd aan. „Natuurlijk Hij is immers een misdadiger, een hoogverrader! De met ons bevriende regeering zal daarop haar x-echt laten gelden." De jonge vrouw zag eerst haar echtgenoot en daarop haar vader aanze begreep volstrekt niet dat geen van beide in hare verontwaardiging deeldemaar de administrateur staarde onver schillig voor zich uit en Fabian sprak geen woord. De dappere Greta liet zich hierdoor echter niet weerhouden. Ze verdiepte zich in eene juist niet zeer vleiende beoordeeling van de „met ons be vriende regeering" en ook het bestuur,, van haar eigen land moest zich eenige zeer stekelige aan merkingen laten welgevallen. Hubert luisterde met verbazing. Voor de eerste maal rees er een dankbaar gevoel in zijn binnenste op, dat zij niet de vrouw van een aan zijn vorst en volk verknocht regeeringsraad was geworden; 't bleek hem maar al te duidelijk dat zij ook met zulke hoogverradersdenkbeelden besmet was. „Als ik u was, zou ik die opdracht geweigerd hebben," besloot zij. „Zoo kort voor uw heengaan hadt gc dat best kunnen doen. Ik zou mijn werk zaamheden niet willen besluiten met een armen, half doodgejaagden gevangene zijne vervolgers weer opnieuw in handen te leveren." „Ik ben regeeringsraad," zeide Hubert, al den klemtoon op dit woord leggende, „en ik doe mijn plicht. De staat gebiedt ik gehoorzaam. Maar zooals ik zie, is mijn rijtuig de gevaarlijke plek gelukkig gepasseerd. Vaarwel, heeren Uw dienaar, mevrouw Fabian! Mijn plicht roept mij." Met dezen groet verwijderde hij zich. Wordt vervolgd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1889 | | pagina 1