Nummer 59.
Zondag 28 Juli 1889.
12e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
c
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
De Wereldtentoonstelling te Parijs.
Echo van het Zuiden,
Waalw(|hsche en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden _/l,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden,
aan den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De boulangisten hebben geen „veine" met
hun grootsch plan een plebisciet te organi-
seeren bij de verkiezingen voor de algemeene
raden, Zondag a. s. Zij hebben maar gerin-
gen kans iets te winnen (van de te vervan
gen leden ten getale van 1439, zijn er 975
republikeinsch- en 464 conservatief gezind)
en zij zeiven hebben aan deze verkiezing
een groote beteekenis willen geven, zoodat
't eigenlijk best mogelijk is, dat zij zeiven
in den put vallen, voor anderen gegraven.
Hun kans slaat slecht, omdat bij deze
verkiezing de plaatselijke belangen vóór alles
gaan, gewoonlijk wordt hij gekozen, die het
kanton kent en er dus 't meest nuttig kan
zijn. Bovendien zullen de boeren niet zoo
dwaas zijn een persoon te kiezen, die enkele
dagen later wordt vervallen verklaard van
zijn mandaat.
Aan het ministerie van binnenlandsche
zaken is men zeer gerust over den uitslag
van de verkiezingen van Zondag a. s. Men
rekent er op, dat de republikeinen minstens
250 stemmen meerderheid zullen verkrijgen.
Met koortsachtigen ijver wordt van bou-
langistische zijde de propaganda voortgezet.
In een enkele drukkerij zijn besteld een
millioen aanplakbiljetten, een millioen stem
briefjes en vijfhonderd duizend plakkaten,
welker aanplakking alleen 40,000 francs kost,
terwijl de kosten van verspreiding der brief
jes worden berekend op 30,000 francs. Men
zegt, dat een tiental drukkerijen gelijke be
stellingen hebben gekregen.
De Duitsche regeering heeft het vestigin"s-
of nederzettingstractaat met Zwitserland, dat
eerst in 't midden van het volgend jaar af
liep, formeel doen opzeggen.
Een eigenaardig pendant van dit bericht
vormt de telegrafische mededeeling uit Ber
lijn, volgens welke de inschrijving op de
nieuwe Zwitsersche 3!/2 percents leening daar
met schitterenden uitslag is bekroond en in
de schuldbrieven reeds een levendige handel
werd gedreven tot den ongekend hoogen
koers de inschrijvingsprijs was 979/lö
van 103 percent, wel een bewijs, dat de
openbare meening het geenszins met het
barre optreden van den Rijkskanselier in deze
eens is. In de dagbladpers trouwens, in de
Witzblatter vooral was dat verschil van den
beginne af in het oog loopend.
Karakteristiek voor de bekommering, die
XII.
Keeren wij thans terug naar het Champ de
Mars om daar in de hoofdgalerij, welke ons land
en België scheidt van Oostenrijk-Hongarijeeen
bezoek te brengen aan het salon, dat de aideeling
vormt der Nederlandsche koloniën, en waar we
Oost en West vereenigd vinden.
Beginnen wij met te zeggen dat de rangschik
king inet veel smaak is geschied. In de hoeken
zijn een viertal baldakijns aangebracht, terwijl
de muren behangen zijn met Oostersche stoffen.
In het midden verheft zich een monumentale
inzending den groothandel betreffende, de verdere
ruimte wordt ingenomen door sierlijke vitrines.
Het koloniaal comité onzer afdeeling behoort
er tot de voornaamste inzenders.
Het zond eene verzameling kleederen, hoeden
van bamboe, enz., verschillende draagbare wa-
jenenals daar zijn pijlen bogen, geweren
ansen en krisseneene uitgebreide collectie fles-
schen met boschproductentoilet-artikelen, ge
neesmiddelen en arak; werktuigen gebruikt wor
dende bij het weven; een reeks keurige modellen
van een passar, te Soerabaya, van een drijvend
Chineesch huis uit de residentie Palembang, van
een Makassaarsch huis, van een tabaksdroogschuur,
enz., ilesschen met een aantal meelsoorten, die
nende voor voedingsmiddel; monsters koffie, thee,
suiker, nootmuskaat, foelie, kruidnagelen, peper,
enz.
Aan het comité moet lof gebracht worden voor
hetgeen het met de bescheiden middelen, waarover
het te beschikken had, heeft weten tot stand te
brengen.
Eene zeer volledige en schoone verzameling
koffie van Java, van Sumatra, van Celebes en
in de Pruisische districten, grenzende aan
Rusland, heerscht omtrent het oorlogsgevaar,
is de bijzonderheid, dat de vroegere minister
van oorlog, generaal Bronsart-Schellendorf,
die thans het bevel voert over het eerste le
gercorps in Oostelijk Pruisen, gebruik maakte
van een hem aangeboden feestmaal om open
lijk in eene rede van die bekommering uit—
diukkelijk gewag te maken. Hij zeide na
melijk, dat hij op zijne verschillende reizen
door de provincie dergelijke bezorgdheid her
haalde malen heeft vernomen doch hij ver
zekerde, dat die ongegrond is en er geen
uitzicht bestaat op verstoring van den vrede.
De vrees werd van verscheidene kanten in
de provincie geuit dat bij een plotselingen
inval uit het het Oosten het Duitsche leger
bestuur, wellicht om redenen van tactiek, het
geraden kon achten, zij het ook voor eenigen
tijd, de provincie tot aan den Weichsel prijs
te geven. De generaal Bronsart-Schellendorf
verklaarde daarentegen dat hij en zijn le
gercorps, indien de oorlog tegen verwachting
mocht uitbarsten, tot den laatsten man de
grenzen te verdedigen en het vaderland te
beschermen zouden weten. Hij zeide dit in
het bijzonder, daar hij wenschte dat zijne
woorden tot volkomene geruststelling zouden
dienen, en hij hoopte dat zij dit doel moch
ten bereiken.
Daar generaal Bronsart een man is van
rustigen aard en een behoedzaam spreker,
zoo blijkt genoegzaam welk eene spanning er
in Pruisen's Oostelijke grensdistricten bestaat,
als zulk een man het-noodig vond die ge
ruststellende verklaring te laten hooren.
Ook van Oostenrijksche zijde komt eene
tegenspraak van aan deze Mogendheid toe
gedichte niet zoozeer oorlogzuchtige als wel
opruiende neigingen.
Het Weener Fremdenblatt namelijk ver
klaart, dat het beweren, als zou Oostenrijk
er naar streven Servië en Bulgarije met el
kander in botsing te brengen, geheel uit de
lucht is gegrepen. Ook is het on war, dat
de Bulgaarsche regeering vooral op Oosten-
rij k's aandringen troepen naar de grens van
Servie heeft gezonden. Dit alles wordt uit
gestrooid om de openbare meening tegen
Oostenrijk op te hitsen. Oostenrijk's staat
kunde is er juist op uit, tegenover de regee
ringen te Belgrado en Sofia klaarheid te ge
ven en te verkrijgen omtrent hare respectie
velijke voornemens, ten einde mogelijke mis
verstanden uit den weg te ruimen.
De Servische en Bulgaarsche regeeringen
van Timor en Bali, zoowel gouvernements-koffie
als koffie van particuliere plantages, zijn wij ver
schuldigd aan de vereenigete inzending derVer-
eeniging voor den Amsterdamschen koffiehandel
en de Vereeniging voor den Rotterdaraschen kof
fiehandel.
De op Java zoo hoogst belangrijke Kinakuituur
is vertegenwoordigd door eene schoone expositie
van den heer Gust Briegleb, te Amsterdam. Wij
treffen daar al de verschillende deelen aan van
den zoo nuttigen Kinaboommonsters van de
stam van den bast, de wortels, de blaadjes, de
vrucht enz. Aan deze verzamelingwelke in
hooge mate de aandacht trekt, zijn monsters
kapok, plantenzijde (Bidocrie) ramek, coca, kwas-
siahout, wilde en tamme cubeben, enz. toegevoegd.
De heeren G. Kolff Go., de bekende uitgevers
te Batavia, exposeeren verschillende indische boek
en plaatwerken.
Eene verzameling opgezette vlinders, gevangen
op Nieuw-Guinea, Ternate, enz. toont ons de'heer
A. A. Bruijn, van Ternate, terwijl door tusschen-
komst der heeren J. en O. G. Piersou te Parijs een
vitrine gevuld is met eene collectie Paradijs- en
andere fraaie opgezette vogelsmet paarlraoer
schelpen en sohjliiadsehalen. Wij merken daarin
o.a. een zeer fraaien schilpadsohaal op, waaraan
hals en kop nog zijn bevestigd. Al de voor
werpen, welke deze vitrine bevat, zijn afkomstig
van den Molukschen archipel.
Cigaretten vinden we van de Indische cigaret-
tenfabriek „Het wapen van Batavia"van den
heer van Buurenaldaaren een verzameling
diverse soorten van ruwe tabuk, van daarvan in
Nederland gemaakte sigaren, benevens sigaren,
cigaretten en gekorven tabak door de inboorlingen
bewerkt, zonden de heeren gebrs. Repelius, te
Amsterdam.
zegt het blad zijn het best in staat om
getuigenis te geven van Oostenrijk's werk
zaamheid in dien geest.
Ex-koning Milan is inmiddels weer naar
Belgrado gekomen, waar hij uitdrukkelijk ver
klaard heeft, dat zulks geschied is, niet om
zich met de politiek te bemoeien, maar om
het oog te houden op de opvoeding van
zijnen zoon.
Het tegen 4 Augustus door kardinaal La-
vigerie vóór 6 maanden saamgeroepen inter
nationale congres tegen de slavernij is, vol
gens een uit Lucern door den kardinaal aan
ille anti-slavernij-comité's gezonden telegra
fisch berichtvoor oubepaalden tijd uitge
steld, omdat uit Frankrijk de meeste aan
zienlijke mannen niet kunnen komen door
de a. s. algemeene verkiezingen. Slechts 18
Franschen, van welke slechts 4 bepaald le
den waren, hadden hun komst aangekondigd
en de kardinaal kan zich niet vereenigen met
het denkbeeld van een internationaal con
gres van zooveel belang, waaraan een der
groote katholieke mogendheden niet zal deel
nemen reden waarom hij besloten heelt
het congres van Lucern uittestellen tot een
datum, dat elkeen gelegenheid heeft er aan
deel te nemen.
De St. Petersburgsche berichtgever der
Kreuz-Zeitung bevestigt thans, dat de czar
tegen het einde van Augustus naar Duitsch-
land komt, en wel over land, per spoor, met
zijn geheele gezin. Reeds worden de rijtuigen,
waarmede, en de lijnen, waarlangs de reis
zal geschieden, aan een nauwkeurig onder
zoek onderworpen, want sedert het ongeluk
b'j Borki is het keizerlijk echtpaar nog be
vreesder dan vroeger om van den spoortrein
gebruik te maken. Men kan het lang uitstellen
van het bezoek nu gevoeglijk hierop schuiven,
dat die angst eerst een weinig moest over
wonnen worden, schoon het klaar is, dat,
wat overwonnen moest worden, niets anders
was dan een schier onoverkomelijke tegenzin
van den czar tegen dit bezoek. Herhaaldelijk
moeten de ministers hem bezworen hebben
toch te gaan, al was het dan alleen maar
in het belang des lands, maar daarop volgde
telkens een antwoord, dat, zegt de Kreuz-
Zeitung, „in zijne niet weder te geven Sla
vonische oorspronkelijkheid aan duidelijkheid
van weigering niets te wenschen overliet."
Thans echter schijnt de czar werkelijk te
zullen gaan.
De onlusten op Kreta zullen, hopen wij,
niet die uitbreiding nemen, dat de tusschen-
De heeren Wessanen Laan, te YVormerveer,
zorgden er voor de Java-rijst niet schittert door
afwezigheid. Wij vinden ze gepeld en ongepeld.
De firma Schroeter Co., te Amsterdam en
Londen, zonden verschillende specerijen, als noot
muskaten, kaneel, foelie, voorts cacao van Java
en uit Suriname, gom-copal, drogerijen en aan
verwante artikelen. Onder de noot-muskaten en
de foelie bekleeden die van onze bezittingen op
Banda eene eerste plaats; zij munten uit door een
bijzonder aroma en een uiterst fijnen smaak.
Deze specerijen werden ook ingezonden door de
Crediet- en Handels-Vereeniging „Banda*, te
Amsterdam.
De firma's Maclaine Watson Co te Batavia
Mac'neill Co. te Samarang en Eraser Caton
Co. te Soerabaya, Passaroean en Probolingo
deden eene collectieve inzending van de voor
naamste soorten Java suiker.
De thee ia niet minder vertegenwoordigd dan
de suiker, daarvoor is op verdienstelijke wijze
gezorgd door de onderneming Perakansalak, be-
hoorende aan de erven A. W. Holle, de onder
neming Sinagar, directeur de heer kerkhoven, en
de onderneming Tjisalak, administrateur de heer
Netscher, allen op Java.
Arak vinden wii ook bij verschillenden, inzon
derheid in de zending van den heer W. van Kem
pen, te Amsterdam, die behalve Java-arak, ook
Surinaamsche rum exposeert.
De heeren P. G. C. Calkoen, makelaars te
Amsterdam zonden een platte vitrine met ver
schillende soorten Java-indigo. Op eenige platte
tafels is voorts onder glas een niet onbelangrijke
verzameling voorwerpen van inlandsche kunstin
dustrie bijeengebracht.
Wat vooral in ons Indisch salon aantrekt, is
het pièce de milieu, om het zoo eens te noemen.
komst der mogendheden noodig wordtin
elk geval zou het al te dwaas zijn, dat de
Europeesche mogendheden elkaar in 't haar
zouden vliegen naar aanleiding van een op
stand der Kretensers, die streven naar een
grooter zelfregeering of wel naar volkomen
bevrijding van het Turksche juk. 't Schijnt
vrij wel zeker te zijn, dat de Kretensers
worden gesteund, altijd in 't geheim, door
een groote mogendheid, welke wij niet na
der behoeven aan te duiden.
Indien deze mogendheid kon besluiten haar
diplomatieken zoowel als militairen steun
terug te trekken, zou er geen sprake kunnen
zijn van eenig gevaar, uit de beweging op
Kreta voortvloeiend.
Er zullen nog meer staats-ambtenaren, die
tot het personeel der onder - prefecten be-
hooren, alsmede die belangrijke betrekkingen
in de departementen vervullen, met een briefje
van ontslag naar huis gezonden worden we
gens hun steun, aan Boulanger in diens stre
ven verleend.
Er zijn reeds vele berekeningen gemaakt
betreffende de kosten der Parijsche tentoon
stelling. Officieel is thans vastgesteld, dat
zij 43 millioen francs kost, doch wanneer
men de uitgaven voor de officieele van Re-
geeringswege gegeven feesten en receptien
van vreemde hooge gasten er bij voegt, zal
dit bedrag nog aanmerkelijk stijgen.
Te New-York heeft zich naar Frankrijk
een vijftigtal werklieden ingescheept om de
Parijsche tentoonstelling te bezoeken. Zij wer
den uitgezonden door de werklieden-syndi
caten uit alle deelen der Vereenigde Staten
en door eenige fabrikanten.
Tijdens de zeemanoeuvres te Toulon
zijn een paar torpedobooten met elkander
in aanvaring gekomen, terwijl van een ander
schip de boeg vernield is.
Rochefort deelt in de Intransigeant
mede, dat hem last gegeven is bekend te
maken, dat van nu af tot de verkiezingen
in de maand October, de salarissen van die
staatsambtenaren, die wegens hun boulan-
gistische neigingen hun ontslag bekomen,
uitbetaald zullen worden door het boulangis-
tisch nationaal comité.
Eene pyramide zeer smaakvol gevormd uit balen
koffie en rijst, kisten thee, vaten arak, copal en
kapok in de origineele veroakking, groote blokken
gom, stapels tin (van de firma Ricard Freiwald),
te Amsterdam, een en ander afgewisseld met tij
gervellen en in het haar gelooide buffelhuiden.
De uitgebreide uitvoerhandel onzer schoone In
dische bezittingen is in deze pyramide door de
voornaamste artikelen vertegenwoordigd en aan het
geheele salon wordt daardoor een bijzonder relief
bijgezet.
Verzuimen we voorts niet met een enkel woord
noe melding te maken van eene rijke verzameling
Indische muziek-instrumentenwelke door de
goede zorgen van het comité is bijeengebracht,
terwijl wij het doek ingezonden door de Kra-
lingsche katoen-maatschappij evenmin met stil
zwijgen mogen voorbijgaan.
De algemeene indruk welke men van ons salon
krijgt, is dat onze bezittingen in Azie er veel
beter vertegenwoordigd zijn dan die in Amerika.
Surinaamsche producten komen er om zoo te
zeggen slechts sporadisch in voox*. Uit Curayao
vinden wij er niets. Dat schoone eiland schijnt
altijd nog maar ons stiefkind te blijven.
Aan de commissie voor de afdeeling koloniën
mogen wij dit echter niet wijten. Te Batavia
heeft zich eene sub-commissie gevormd. Waarom
is dit te Paramaribo en op Cura$oa ook niet het
geval geweest? Van eene meer waardige verte
genwoordiging zouden in de eerste plaats onze
West-Indische bezittingen zelve de vruchten ge-
u~ux Men schijnt dit daar niet te hebben
plukt hebben,
begrepen
Sesio*.
