Nummer 72. Donderdag 12 Sept. 1889. 12e Jaargang TONI. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. ANTOON TIELEN, Staatkundig overzicht. FEUILLETON. BUITENLAND. Frankrijk. UITGEVER: Waalwijk. Naar het Duitsch van v. d. Horst, De Echo van het Zuiden, Waalwpstk en Langstraatsclie Courant, Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00. Franco per post door het geheele rijk f 1,15 Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscli- land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. Zooals men weet, heeft de president van Frankrijk na lang dralen de verkiezingen voor de kamer van afgevaardigden vastge steld op Zondag 2*2 September a. s. Daarmede heeft de heer Carnot het teeken gegeven tot den eigenlijken aanvang der kiescampagne, waarvoor alle partijen zich reeds sinds maan den hebben toegerust. De verkiezingen zijn dit jaar geheel anders ook naar den uiterlijken vorm, dan die van 1885, De „scrutin de liste" is weder afgeschaft, het kiessysteem, dat toen zulke vreemde resultaten opleverde, tengevolge waarvan het parlement tot zulk een volslagen werkeloos heid werd gedoemd ten aanzien van de bevestiging en ontwikkeling der republiek, dat het parlementarisme in discrediet geraakte en het boulangisme zoo diep wortel kon schieten. Bovendien is verboden, dat één persoon meer dan eenmaal als candidaat op treedt een maatregel in hoofzaak gericht tegen Boulanger's plebiscitaire bedoelingen. Daardoor wordt het aantal herstemmingen aanmerkelijk verminderd en zal reeds de ver kiezing een vrij helder overzicht geven van de verhouding der partijen. Wat de groepeering der partijen aangaat, zoo kan men nu reeds vaststellen, dat de botilangisten, het grootste deel der monar chisten en de imperialisten bij de verkiezingen zullen samengaan. Reeds zijn tal van lijsten opgesteld door het comité der vereenigde reactionairen, waarop de namen van monar chistische hertogen en graven prijken naast die van heftige sociaal-democraten, Boulanger toegedaan. Dat men bij die samenstelling nogal eens moeite heeft, is te begrijpen. Hoe die orleanisten hun samengaan met imperialisten en boulangisten in overeenstem ming kunnen brengen met hun principes, is onbegrijpelijk, ook al zeggen zij, dat het hoofddoelomverwerping der parlementaire republiek, van allen hetzelfde is. Wat er dan na de bereiking van dat groote doel zou moeten gebeuren, daarvan wordt door 10. Hij scheen een weinig ontstemd te zijn, doch spoedig hadden de liefkozingen zijner vriendin weder de rimpels uit zijn voorhoofd gestreken. Dien avond ging hij vroeger dan gewoonlijk near huis. Zijn hoofd gloeide en zijn hart klopte hevig. Ja, zij beminde hem, hij gevoelde het, zij moest hem beminnen. Haar vertrouwelijk fluisteren en de teedere blikken uit haar geestige blauwe oogen bewezen het daghelder. Zijn ge heele denkvermogen, zijn gevoel, zijn wilskracht, alles ging op in die eene, zalige, betooverende gedachte„Zij bemint mij." Te huis wachtten hem weder een half dozijn maanbrieven. Hij opende ze een voor een zon der veel acht te slaan op den inhoud, overtuigd als hij was, dat alleen de tijding van zijn ver loving met de schoone en schatrijke gravin Har- tenstein voldoende zou zijn, om al zijne credi teuren op een eerbiedigen afstand te houden. Een van de vele documenten trok echter ziin bijzondere aondacht. Het was een wissal, die door den trekker verkocht was aan een derde en die derde was Dahlberg. Zijn vriend en schoolkameraadde man, die zijne geldelijke aangelegenheden zoo kende, die wist in welken nood hij verkeerde, had den wis sel gekocht en vorderde het verschuldigde bedrag. Het bloed steeg Oscar naar het hoofd en een gevoel van schrik en wrevel over zooveel trou weloosheid in een vriend maakte zich van hem meester. Hij' greep zijn hoed en zonder een oogenblik te verliezen spoedde hij zich naar het huis van deii advoka'at. Dahlberg ontving hem ijskoud. „Wat is ervan uw dienst," waren de woorden, waarmede hij zijn ouden' makker ontving. Oscar was niet gekomen om te smeeken of te wijselijk niet gerepteensgezind zou 't zeker niet gaan. Ook de opmerking, dat de repu blikeinen wel met de socialisten samengaan om de republiek te behouden, evenals zij (reactionairen) om haar omver te werpen, is geen verontschuldiging, want Boulanger bedoelt niet de omverwerping van de repu bliek, maar slechts een anderen vorm er voor, ten minste volgens zijn programma Eigenlijk is dus de politiek der orleanisten niets dan een oppositie-politiek zonder doel. „Herziening der grondwet'' zal het parool der reactionairen zijn, die daarin een vrij sterk wapen in handen hebben tegen de ra dicalen Zooals men weet, hebben dezen zich bij vorige verkiezingen immer voor grond wetsherziening verklaardgeven zij er nu ter wille van de regeering hun stokpaardje aan, dan komen zij feitelijk in strijd met hun eigen programma. „Bescherming van den landbouw" zal in vele arrondissementen het parool van de op portunisten (gematigde republikeinen) zijn, die den boeren koeien met gouden horens beloven en, daar zij hun aanhangers juist 't meest in de provincie hebben, zullen die beloiten niet zonder resultaat blijven. Zoo is het dus eindelijk aangebroken, het tijdperk van geschreeuw, geschetter,geblagueer; van adverteeren, aanplakken, verspreiden, rondzenden; het tijdperk van voorbereiding voor den strijd bij de stembus is over Frank rijk gekomen. En sinds is men er dol. Die dolheid duurt geregeld voort, met een enkele uitbarsting hier en daar er tusschen, tot den 22 September. Dan heeft ze haar toppunt bereikt, en neemt wonderbaarlijk snel af, zoodat men er den 25 zelfs niet meer van bespeuren kan dan treedt een tijdperk van geestelijke en lichamelijke afmatting in, dat zich naar buiten kenmerkt door veel water, om al de aanplakbiljetten weg te spoelen. Op enkele plaatsen komt nog weer een vleugje van dc stembuskoorts boven bij de herstemmingen; en dan keert alles terug tot het oude. Te Parijs, waar de staven der verschillende legerbenden zetelen, dreigt de slag enorme verzoeken, hij wilde slechts rekenschap vragen en ging daarom recht op zijn doel af. //Waarom hebt gij den wissel van vijfduizend thalers van Wolff en Messman gekocht. Is het misschien uw doel mij te rnïneeren //Ja!" antwoordde de rechtsgeleerde zonder om wegen, ik wil de krisis, die toch niet lang meer duren kan, zoo spoedig mogelijk doen eindigen, en daardoor zooveel als mogelijk is redden voor de rechtmatige eigenares van Schorndof." Die woorden waren Oscar als holle klanken, den zin begreep hij niet. „De rechtmatige eige nares van Schorndorf?" herhaalde hij werktui gelijk. z/Ja, uw nicht, juffrouw Armfeld, mee wiens vermogen uw edele vader indertijd het landgoed gekocht heelt. Gij beiden hebt haar bestolen, gij en hij, elk op zijn manier. Of durft gij misschien beweren, dat haar plotseling vertrek uit het huis van gravin Hartenstein niet in het nauwste ver band staat tot datgene, wat ik u den dag, daar aan voorafgaande, hier heb medegedeeld. Wilt gij misschien tegenspreken, dat uw verraad, uw egoïstisch wantrouwen, haar het hart gebroken hebben Tuans ligt zij doodziek ten huize van den braven ouden dokter, verlaten en ongeluk kig en dat alles door uw schuld en die van uwen vader. Gij beiden zijt haar beulen geweest!' Oscar had, zonder een woord te spreken, zon der zelfs te durven ademhalen, naar de harts tochtelijke rede van den advokaat geluisterd, Toni ziek, misschien stervend!' Deze woorden hadden hem geschokt tot in het diepst zijner ziel- Hij, Oscar was de beul geweest van dit meisje, van Toni. Dahlberg had het gezegd en zijn geweten bevestigde deze vreeselijke aanklacht. Hij leed zwaar. Eerst toen Dahlberg zweeg gevoelde hij, dat de zware beschuldiging, door dezen tegen zijn overleden vader ingebracht, nadere verklaring behoefde. b //Gij zult mij genoegen doen/ sprak hij ijs koud, /wanneer gij u een weinig duidelijker zoudt willen uitdrukken met betrekking tot dat gene, wat gij mijnen vader voor de voeten slin gert. Het spreekt van zelf, dat zoo iets op be wijzen moet zijn gebaseerd.' „Natuurlijk, ik was hierop voorbereid. Zie hier, herkent gij het handschrift van den overleden afmetingen aan te nemen, 't Zal er warm toegaan en stap voor stap zal het terrein moeten worden verdedigd. De vele candidaturen en de programma's der candidaten, zoo van republikeinen, mo narchisten, bonapartistenboulangisten als socialisten, verdeelen zich in zooveel nuances, dat het waarlijk inspanning kost, hen uiteen te houden. Voor zoover bekend, hebben de republi keinen allerwegen den strijd tegen de mo narchistisch boulangistische coalitie flink aangetast en de meeste candidaturen zijn reeds gesteld van 576 zijn er 546 reeds be kend. Gelukkig mag het besluit neeten der heeren republikeinen van de verschillende nuances om bij de herstemmingen gestreng aan de republikeinsche discipline te gehoor zamen door de stemmen uit te brengen op den candidaat hij zij opportunist of radi caal die bij de eerste stemming 't grootst aantal stemmen heeft verworven. De republikeinen zijn begonnen de muren vol te plakken met veelkleurige papierstroo- ken. Enkele boulangisten Turquet, Naquet, Gassier, volgen. Doch die gelooven, haasten niet; of zouden zij geen geld genoeg hebben, om veel te werken in den verkiezingsstrijd Kan het ook zijn, dat men niet ingenomen is met de candidatenlijst, door Boulanger opgemaakt Op het oogenblik staat het reeds vast, dat de Fransche kamer 107 nieuwe titularissen zal tellen, doordien 95 afgevaardigden, ver deeld over 62 departementen en de koloniën, niet meer in aanmerking wenschen te komen voor het mandaat en de kamer bij scheiding reeds 12 vakante zetels telde. Rekent men daarbij nog het aantal aftredende leden, die niet worden herkozen ondanks hun candi- daatstelling, dan kan men het aantal nieuwe leden in de kamer van 576 veilig op 250 stellen. Hoop doet leven denken de bewoners van de Duitsche rijkslanden en daarom houden velen nog vast aan de verwachting, dat de gestrenge passenmaatregelen zullen verzacht worden ondanks de zeer duidelijke uitlatin- heer Verning?" Hij hield een ouden, geel geworden brief on der het licht van de lamp, doch bracht zijn schat spoedig daarop weder in veiligheid, daar Oscar er zich van wilde meester maken. „Zooveel ik van hier kan zien, is dit liet schrift van mijn overleden vader, doch laat mij thans eens lezen wat dit papier bevat." Dahlberg plaatste zich aan zijn schrijftafel. „Ik zal u liever den inhoud van ditdokument eens voorlezen," sprak hij spottend. „Het is ech ter van zooveel beteekenis en van zooveel waarde dat ik het liever niet uit mijne handen geef." En daarop las hij, na de inleiding van den brief met stilzwijgen te zijn voorbijgegaan //Helgeen men u bericht heeft, arme broeder, is helaas maar al te waar; onze arme Henriette heett haren man verloren en leeft met haar eenig overgebleven kind in de bitterste armoede of liever, leefde want de zesduizend dollars, die gij mij voor haar gezonden hebt en die ik 'haar natuurlijk onmiddellijk heb ter hand gesteld, zijn zooals licht te begrijpen is, ruimschoots voldoende geweest om alle ellende voor goed te verbannen. Gij verwacht Karei, dat ik voor onze ongelukkige zuster niet minder zal doen dan gij zeltgeloof mij, broeder, ik heb reeds offers gebracht, die mijne krachten aanmerkelijk zijn te boven gegaan. Hoe innig hebben wij, broe ders, dat teere kleine schepseltje, met haar prach tig haar en madonna-oogen, lief gehadHen riette laat u door mijne tusschenkomst duizend maal danken; de arme is heden te zwak om te schrijven." Dahlberg zag van den brief op. „Wat nu volgt," sprak hij, is niet van veel belang en ik zal het daarom met stilzwijgen voorbijgaan. Hier is slechts kwestie van de zes duizend dollars, die Karei Verning in het vertrouwen op de eerlijkheid zijns broeders, aan deze heeft overgemaakt, met be stemming voor de ongelukkige Henriette en die sedert spoorloos verdwenen zijn. Waar is dit geld gebleven? Weet ge dat niet? Het is achter gehouden, het is gestolen 1" „En wie beweert, dat mijne overledene tante liet geld destijds niet behoorlijk ontvangen heeft2" vroeg Oscar. „Ik l" riep de jonge rechtsgeleerde met vlam- menden blik. „Volgens den poststempel is deze gen van de officieuse „Norddeutsche." Het schijnt, dat zelfs de stadhouder niets geweten heeft van 's keizers definitief besluit om alles bij het oude te laten. In Hongarije staat een belangrijke veran dering voor de deur. Tal van bladen weten mede te deelen, dat de premier Tisza voor zijn vertrek naar Ostende den keizer heeft te kennen gegeven, dat hij van plan is in den herfst, na opening der kamer zijn ontslag te nemen. De premier zou als zijn opvolger hebben aanbevolen graaf Zichy, ex-minister, en er is ook sprake van graaf Kalay. Zoowel te Belgrado als te Sofia schijnen de hooge heeren weer een weinigje tot kalmte te komen. Ten minste in Servie's hoofdstad heeft men besloten de manoeuvres uit te stellen om Bulgarije alle werkelijke of ver meende aanleiding tot klachten te ontnemen en Bulgarij's minister van oorlog heeft zich bepaald tot oproeping van de reservisten uit Slivno, Tirnova en Plewna, de troepen aan de grenzen met rust latende. De gemeenteraad van Rennes heeft den heer Lebastart, die door de regeering ont slagen was als maire, als zoodanig herkozen. Te Toulouse is eene groote Boulan gistische vergadering gehouden. Er waren omstreeks 6000 personen tegenwoordig. Susini en Laisant voerden het woordmaar buiten de zaal schreeuwde de menigte, wie het ge lukte binnen te dringen tegen het einde der vergadering. Er werden slagen gewisseld. De gendarmes deden de zaal ontruimen en namen eenige personen in verzekerde bewaring. De Fransche minister van justitie heeft een rondschrijven gericht tot de bisschoppen, dezen opdragend de geestelijken met het oog op de a. s. verkiezingen er aan te herinne ren, dat 't der geestelijkheid op strenge straf brief juist vier dagen voor den dood van de on gelukkige vrouw geschreven en toen zijj gestor ven was, toen zij haar rampzalig leven met een zucht van verlichting en zorgvollen blik op haar ongelukkig kindje, had verlaten, toen waren zelfs niet eens de noodige middelen aanwezig om hare begrafenis te bekostigen. Waaraan zou de on gelukkige vrouw, niet in staat als zij was om het hoofd buiten de deur te steken, in vier da gen tijds zooveel geld besteed hebben Honder den getuigen kunnen bevestigen, dat het Rudolf Arning's hand was, waardoor zij tot haar laatste oogenblik is ondersteund geworden, die haar huis vesting en voeding, geneeskundige hulp en klee ding verschaft heeft, terwijl de gezamenlijke bij dragen van eenige huisvrienden noodig zijn ge weest om het ongelukkig schepsel eene fatsoen lijke begrafenis te bezorgen. Uw vader heeft zich over zijne verlaten zuster niet bekommerd, ja, het zelf nog niet eens noodig geoordeeld om haar de laatste eer te bewijzen.' Bleek en in het diepst zijner ziel geschokt, stond Oscar daar. Overstelpt door de macht der bewijzen, beschaamd en vernederd, zou het hem goed geweest zijn op dat oogenblik te hebben kunnen sterven. Doek neen, hij mocht het too- neel nog niet verlaten, de kelk was nog niet tot ded bodem geledigd. „En gesteld dat dit alles waar was," sprak hij, een poging doende om bedaard te schijnen, „dan draag ik daaraan toch geen schuld. Van de door u aangetoonde zaken wist ik, tot op dit oogen blik niets. Juffrouw Armfeld kan thans, nu ik de toedracht der zaak ken, in kare rechten tre den en nemen wat haar toebehoort, ik trek mij terug." Dahlberg kruiste de armen over de borst „En hoe staat het nu met uw eigen misdaad, grootmoedig mensch, met het onrecht, dat gij persoonlijk juffrouw Armfeld hebt aangedaan? Ga heen, als gij er den moed toe hebt en zie uw offer aan, ga daar heen en spreek dan nog op den,toon, dien gij zooeven aansloegt. Het is uw naam," ging hij op zachter toon voort, terwijl zijn oog schitterde van jalousie, „dien Toni fluis tert in hare droomen, het is uw verraad, waar door zij aan den rand van het graf gebracht is.' (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1889 | | pagina 1