Bijvoegsel
DE ECHO m IIET ZUIDl
van 20 October.
BINNENLAND.
Burgerlijke stand.
Handelsberichten.
UITVOERINGEN.
"waalwijkV'ïï Oct!
De Wereldtentoonstelling te Parijs.
VAN
WAALWIJK, 19 Oct. 1889.
Gisteren avond 6l/3 uur heeft de gemeen
teraad een openbare vergadering gehouden
tot behandeling van de volgende zaken
lo. Ingekomen stukken.
2o. Aanbieding der begrooting voor 1890.
3o. Voorstel tot benoeming van 3 leden
in de commissie havenzaak.
4o. Zaak van Steenes en Benjaminse.
5o. Reclames hoofdelijken omslag 1890.
Tegenwoordig waren alle leden; alleen de
burgemeester was weder weggebleven, thans
zonder eenige kennisgeving of waarschuwing.
De wethouder Timmermans praesideerde.
Ingekomen was een besl. van ged. staten,
houdende goedkeuring van de wijziging der
begrooting 1889.
Een adres van L. J. Leijtens, verzoekende
dat op kosten der gemeente een gaslantaarn
worde geplaatst aan den paralelweg nabij
zijne woningen, is gesteld in handen van B.
en W. om in overleg met de commissie voor
de gasfabriek naar bevinding te handelen;
op een nader verzoek van den oud-markt
meester Frans Bogaerts is dezen een scha
devergoeding toegekend van f40.—
De door B. en W. aangeboden begrooting
voor 1890 is ter onderzoeking gesteld in han
den van een commissie, bestaande uit de
heeren Timmermans Bz., Van Tilburg en
Van Schijndel (de begrooting ligt gedurende
14 dagen voor een ieder ter lezing en is te
gen betaling der kosten in afschrift verkrijg
baar.)
Naar aanleiding van vroegere besprekingen
is eene commissie benoemd in de havenzaak
om naast de bestaande op te treden. Tot
leden zijn benoemd de heeren Verbunt, Van
der Heijden en Zijlmans.
In zake Van Steenes en Benjaminse is de
dading, voorgesteld door de commissie, aan
genomen. Zij komt in 't kort hierop neder:
Van Steenes en Benjaminse hebben het voort
durend gebruik van het gangetje gelegen tus-
schen hun huis en de teekenschoolde ge
meente betaalt de tot nu toe gemaakte kos
ten en die der dadingde zuidelijke gevel
van het huis van Van Steenes wordt ten
koste der gemeente opgebouwd met een waal
steen, zoover dit niet 't geval is; Van Stee
nes en Benjaminse krijgen ieder f 150 scha
devergoeding en doen afstand van hun recht
op servituut achter en ten zuiden langs de
teekenschool.
Den heer van der Heijden bracht ten slotte
zijn voorstel ter sprake om billijkheidshalve
de levering der drukwerken enz. gedurende
twee jaren aan Tielen op te dragen. De be
sprekingen dienaangaande werden afgebro
ken door den heer B a ij e n s, met de op
merking, dat de reglementaire twee uren ver
streken waren.
Het uitvoerig verslag in het volgende num
mer.
Als een bewijs dat de scheepvaart alhier
aanzienlijk toeneemt, kan dienen,dat de haven
gelden thans reeds hooger zijn dan het hoogste
cijfer tot dusver telken jare op 31 December
bereikt, terwijl de heffing sedert een viertal
jaren aanmerkelijk werd verminderd. De
reederij der heeren Wagemakers en van Hilst
alhier heeft drie stoombooten en twee zeil
schepen in dienst op Dordrecht, Rotterdam,
Amsterdam en Zaandam, en de firma H. van
den Hoek Cie, alhier, brengt op 21 dezer
een nieuwe boot in de vaart, tot vervoer van
passagiers,goederen en vee tusschen Waalwijk,
Dordrecht en Rotterdam, in rechtstreeks ver
keer met Amsterdam, Tilburg, Loonopzand
en Kaatsheuvel.
Het vervoer met bestemming voor Tilburg
is zeer beduidend. De Waalwijksche haven
is de meest geschikte voor die voorname fa
brieksplaats.
De handel in deze streek neemt voortdu
rend toe, de schoenfabrieken werken buiten
gewoon druk, terwijl de leerlooierijen ook
beter vooruitzichten krijgen en nu reeds meer
leven en verkeer doen opmerken. De Waal
wijksche veemarkt kan als een der drukste
en meest bezochte uit deze provincie worden
beschouwd.
De handel in granen, hooi en stroo in de
Langstraat heeft den laatsten tijd door zware
concurrentie veel geleden, doch ock daarin
is sedert eenige tijd eene gunstige wending
gekomen; dank zij de spoorweglijn Waalwijk
Zwaluwe en WaalwijkVlijmen. Eene
spoedige aansluiting met 's Bosch wordt met
belangstelling verbeid.
De handel in paarden was in de Lang
straat dit jaar van meer belang dan in het
vorige jaar. De meeste werden tusschen f 350
en f500 verhandeld en de omzet geschiedde
zoowel aan de paardenhouders onderling als
aan buitenlandsche kooplieden. Wegens het
gure en aanhoudend natte weder is de stal
tijd zoowel voor de werkpaarden, als die voor
den handel bestemd zijn, reeds aangevangen.
Veulens en oude paarden laat men zoolang
mogelijk in de weide, omdat het zeer dure
kostgangers zijn.
De handel in leverantiehooi was sedert de
vorige noteering van weinig beteekenis, slechts
enkele partijtjes van de le qual. werden voor
de persen tegen f 10 per 1()0 V2 Kg. afge
leverd. Jarig schraal hooi deed f 5.en dito
van dit jaar f6.af. In stroo wordt de han
del, met het oog op de winterstalling, iets
levendiger, zonder dat er noemenswaardige
prijsverandering plaats heeft. Naar qual. wordt
het tegen f 8 a 10 per 1000 Vg Kg. verhan
deld.
Het leveren van roode en witte kool uit
de Boven-Langstraat blijft druk aanhouden.
De prijs is thans naar grootte l1/3 a 5 ct.
per stuk.
De vette varkens worden van week tot
week lager in prijs. De 2e qual. wordt thans
tot 58 ct. per Kg. schoon afgeleverd.
In de Donderdag gehouden openbare
vergadering van den gemeenteraad van 's Gre-
velduin-Kapelle is tot wethouder herbenoemd
de heer J. Verheijden.
Bij koninklijk besluit van 15 October
is aan M. J. Romer, op zijn daartoe gedaan
verzoek, met ingang van 1 Novembsr a. s.,
eervol ontslag verleend als kantonrechter
plaatsvervanger in het kanton Schoonhoven;
aan mr. F. A. J. van Lanschot, op zijn ver
zoek, met ingang van 6 November a. s. eer
vol ontslag verleend als raadsheer in het
gerechtshof te 's Hertogenbosch, met dank
betuiging voor de door hem in rechterlijke
betrekkingen bewezen diensten.
Het hof te 's Bosch heeft in hooger
beroep de invrijheidstelling bevolen van J.
W. Dols, lid der prov. staten van Limburg,
te Sittard, tegen wien een bevel van gevan
genneming was uitgevaardigd, als verdacht
van meineed bij de aangifte eener memorie
van successie en die zich vrijwillig ter be
schikking der justitie te Maastricht had gesteld.
De kapitein der kon. Maréchaussée te
Eindhoven, vestigt de aandacht op 2 vreem
delingen, vermoedelijk Belgen, 20 en 28 jaren,
zonder baard, fatsoenlijk gekleed, één met
een kiel, met hooge petten, die voor onge
veer drie weken getracht hebben te Budel
een nagemaakt gouden 20markstuk in betaling
te geven, dat de kleur en grootte had van
een zoodanig echt stuk, aan de eene zijde
met de woorden: „Willem keizer van Duitsch-
land" en diens beeltenis en aan de andere
zijde met de woorden „leihe, lijden ohne
klagen." Vermoedelijk hebben diezelfde per
sonen den 9e dezer te Gestel een nagemaakt
tienguldenstuk in betaling gegeten, dat wel
de kleur had van een zoodanig echt stuk,
doch grooter was, aan de eene zijde met de
woorden:„Willem III Koning derNederlanden"
en diens beeltenis, aan de andere zijde de
woorden: „Willem III, Koning der Neder
landen, Prins van Oranje-Nassau, Groothertog
van Luxemburg."
De Tijd verneemt, dat het. lid der
eerste kamer, de heer H. M. Smits, te Oos
terhout, ernstig ziek is, zoodat hij hoogst
waarschijnlijk aan de behandeling van het
wetsontwerp-Mackay geen deel zal kunnen
nemen.
Te Boksmeer is de vrouw van den
bakker J. de dupe geworden van een sluwen
oplichter. Een koopman in linnen bracht een
groot stuk van die stof bij haar, voorgevende
dat haar broer te Sambeek dit gekocht en
verzocht had het bij haar te brengen, waar
het zou worden afgehaald zij zou dan de
rekening, bedragende 35.72, wel voldoen.
De vrouw, die geen kwaad vermoedde, be
taalde en vertelde het geval aan haren man,
die bij zijne thuiskomst het pak onderzocht
en er slechts vodden in vond. Van den be
drieger was geen spoor meer te vinden.
Een woestaard heeft Zondag te Woer.sel
aan een 12jarigen knaap, zoon eener weduwe,
zooveel jenever met asch vermengd doen
drinken, dat de knaap in levensgevaar ver
keert.
Moord te Amsterdam.
Een aangrijpend treurspel had Dinsdag
nacht plaats in de Eerste Goudsbloemdwars
straat. Een in perceel 10 wonend melkboer,
genaamd J. Smid, was om twee uur nog niet
te huis en zijn vrouw was uit bed gekomen
om eens te zien waar hij bleef. Op hetzelfde
oogenblik kwam Smit binnen.
Een oogenblik later ontstond, volgens het
verhaal van den 17jarigen zoon, een woor
denwisseling en gaf Smit zijn vrouw een duw,
zoodat zij viel en bewusteloos bleef liggen.
Ongeveer een uur had zij zoo doorgebracht,
toen de man haar bij den arm trekkende
riep: „Slaap je al weer," en haar begon te
trappen. Een oogenblik later kwam de zoon
boven bij een buurvrouw en zeide zeer be
angst, dat h;j moeder geen geluid meer hoorde
geven.
Een buur spoedde zich naar een familielid
en een ander naar het politie-bureau op de
Noordermarkt en al spoedig werd de onge
lukkige per brancard naar het Gasthuis ge
bracht. Toen daar de dood werd geconsta
teerd, wilde de iamilie het lijk liever weer
mee nemen.
Inmiddels was de man naar bed gegaan en
sliep, daar hij zwaar beschonken was, onder
hetzelfde dak met zijn doode vrouw, rustig
zijn roes uit, zoodat hij des morgens door
de rechercheurs Panhorst en Verbeek gear
resteerd wordende, zich niets scheen te her-
inreren. Het voorval wekt algemeene deel
neming in de buurt. De man staat wel als
dronkaard, ook bij de politie, aangeschreven,
maar overigens scheen 't een gemoedelijk man.
Volgens het verhaal der kinderen (Smit heeft
een zoontje van 10, een van 13, en een van
I7 jaar), „was vader niet kwaad voor zijn
vrouw," zoodat zij onder tranen betuigden
„dat als vader niet beschonken was geweest,
het zeker niet gebeurd zou zijn." Zooveel
is zeker dat de drankduivel weder een vree-
selijken triomf heeft gevierd.
Uit het Spui is Donderdag middag te
's Hage de revolver opgehaald, dien Bootsma
wegwierp na den aanslag op vrouw de H.
Te Zevenbergen is aan de suikertabriek
„de Phoenix," van de firma De Basson en
Houdenden monte-jus uiteengesprongen, waar
door de beide beenen van den vijftien-jarigen
werkman V. A. verbrijzeld werden en hij
buitendien een aantal zware verwondingen
kreeg, tengevolge waarvan hij 's nachts is
bezweken.
Te Ommerschans heeft een der ver
pleegden een dertienjarig meisje, de dochter
van den hoevenaar K. Hoogenberk, met een
mes doodgestoken. Den vorigen dag had zij
zich bij haren vader beklaagd, dat zij zooveel
overlast van dien man had. De moordenaar
vluchtte, maar werd door andere gedetineer
den gegrepen.
Van zijn familie moet men het maar
hebben.
Van Doesborg is geboeid naar het huis
van bewaring te Arnhem overgebracht de
arbeider S., vroeger werkman aan de olie
slagerij van de heeren Van Hengel en Lens-
velt. Door zijn broeder C. S. werd aan den
kantonrechter mededeeling gedaan, dat door
evengemelden S. en anderen de brandkast
van de heeren v. H. en L. het vorig jaar is
gestolenC. S. is dezelfde, op wien poging
lot moord door zijne vrouw werd gepleegd
door hem vitriool, terwijl hij sliep, in de keel
te gieten. Zij is tot vijf jaar celstraf veroor
deeld, maar heeft appèl van dit vonnis aan-
geteekend. In de gevangenis heeft haar man
haar opgezocht en het vergrijp tegen hem
haar vergeven. Thans heeft hij, naar hij
vertelt, zijn broer aangegeven om de beloo
ning van f300 op de aangifte uitgeloofd te
verdienen, teneinde zijne beminnelijke we
derhelft een knappen advocaat bij haar appèl
te bezorgen.
Men meldt uit Wateringen van 16 Oc;.
Tijdens de tuinder V. en zijne vrouw wo
nende in een afzonderlijk staand huis aan
de zoogenaamde Kwak onder deze gemeente,
's avonds tusschen 6 en half 8 uren naar de
kerk waren, heeft men bij hen, door het stuk
slaan van eene ruit, ingebroken, en een dub
bele gouden streng en 1 dito manshorloge,
benevens f 300 aan geld gestolen, en voorts
nog meegenomen een partijtje centen, lig
gende in een kopje, aanwezig in een belen
dend schuurtje. Uit een en ander wordt op
gemaakt, dat de dief met de localiteit goed
bekend was.
WAALWIJK.
Zondag 20 dezer zal door de harmonie
L'Espérance, in de zaal van de erven VAN
RIEL worden uitgevoerd:
1. Marche militaire Van Hemert.
2. Retraite militaire Wagner.
4. La fille de Madame Angot.
potpourri Van Eule.
WAALWIJK. (Niet officieel.)
Vanaf 12 Oct. tot 19 Oct.
GEBOREN Cornelia Maria D. v. Hubertus Moo-
nen en Adriana Maria Iilerx.
OVERLEDEN: Elisabeth v. d. Goor 5 maanden.
CAPELLE.
Van Oct. tot 18 Oct.
GEBOREN; Pieter Izaiik, Z. v. Izaak de Visser
en Elisabeth van Tilborgh. Ardina D. v.
Cornelis Boer en Ardina van den Hoven.
HUWELIJKS-AANGIFTEJohannes Spierings
50 jaren en Johanna Maria Camerling, 37
j. te Dordrecht. Gerrit van der Hoeven,
46 j. te Sprang en Catharina Ruijtenberg
36 jaren.
HUWELIJKS-AFKONDIGINGCornelis Bakkeren
2S j. en Johanna Clasina Roosenbrand 23
j. te Waspik.
HUWELIJKS-VOLTREKKING: Christiaan van
den Anker, 24 jaren te Besoijen, en Helena Jo
hanna van Rooij 27 jaren.
OVERLEDEN Hendrikus de Roon 19 j.
Bij vluggen handel en goeden aanvoer waren
de prijzen van hoornvee toch iets minder.
Kalfkoeien golden f 167.50 a f 275.
Kalfvaarzen f 137,50 f 210,
Vet vee gezocht tegen flinke prijzen.
Jonge varkens f7.75 a f 13,50 naar qualiteit.
Ter botermarkt aangevoerd 939 KG. van f0,99
a f 1,07 per KG.
Eieren f 6.a f 6.50 per 100 stuks.
De handel in leder was wel zoo levendig.
Voor prima zwaar en licht zoolleder zijn de
prijzen beter, doch de voorraad is gering;
van daar dat tweede en inferieure soorten
meer de aandacht beginnen te trekken. De
prijzen daarvan zijn echter nog zeer laag en
de stock is groot.
In schors was eenige handel uit de tweede
hand aan iets betere prijzen.
XXIII.
Ter zijde van het hoofdgebouw, waarin d«
Fransche nijverheidsprodukten zijn geherbergd,
heeft een Franschmande heer E. Roulina een
groot paviljoen opgericht, waarin hij eene dia
mantslijperij heeft geinstalleerd, ons eene groote
verzameling ruwe en geslepen Kaapsche diamanten
laat zien, op zeer natuurlijke wijze in het klein
diamantvelden uit de Kaapkolonie heeft voorge
steld. De ruwe en geslepen diamanten liggen
in een groote vogelkooi van zware ijzeren stangen,
eheel volgens het model van die, waarin in 1855
e tot de Engelsche kroon behoorende beroem
de Koïnoor op de tentoonstelling te Londen
was geëxposeerd.
Onder de werktuigen voor het bewerken van
diamanten vinden wij hier onder anderen een
machine om deze kostbare steenen te boren. Deze
machine doet niet minder dan dertien duizend
wentelingen per minuuten opdat onze lezers
zich eenige'mate een denkbeeld zouden kannen
vormen omtrent de ontzettende hardheid van een
diamant, willen wij nog zeggen dat twee honderd
vier en dertig millioen slagen noodig zijn om er
een gaatje in te boren van slechts één enkelen
millimeter dieptedat wil zeggen, dat dit een
arbeid vordert van tien uren aaags, gedurende
drie honderd dagen.
Een machine dat dertien duizend slagen doet
er minuut zal velen misschien ondenkbaar voor
omen. De schijf, waarop de diamant geslepen
wordtdraait echter altijd met eene duizeling
wekkende snelheid. Zoo doen machines in de
diamantslijperij van den heer Boas, uit Amster
dam hier op de tentoonstelling, en over wier
fraai paviljoen ik een tijd lang geleden reeds
breedvoerig sprak, ook niet minder dan tiendui
zend slagen per minuut, en dat niet eens voor
het borenmaar enkel voor het slijpen van een
diamant.
De heer Roulina afficheert in zijn paviljoen
dat hij de eerste franschman is, die eene diamant
slijperij te Parijs heeft opgericht, waar Fransche
slijpers arbeiden, er bijvoegende dat hij er niet
dan met ontzagelijke geldelijke opofferingen in
geslaagd is franschen door kundige Amsterdam-
sclie slijpers te doen opleiden. De groote be
kwaamheid onzer diamantslijpers wordt hier dus
gul uit erkend. Trouwensdeze is ook altijd
boven allen twijfel verheven geweest.
Als de Hollanders nu maar oppassen dat hun
nieuwe Fransche concurrenten hen niet boven
het hoofd groeien
Thans treden wij de Fransche sectie nogmaals
binnen. In de afdeeling goud en zilver vinden
we zóóveel kunstgewrochten, dat we waarlijk
bijna niet weten waarhen het eerst het oog te
wendenwaaraan het meest onze aandacht te
schenken.
Wat wij echter in geen opzicht onopgemerkt
mogen laten voorbijgaan is net gedreven zilver
van den heer Vernaz en zijne echtgenoote mevr.
Vernaz-Vechte.
De heer en mevr. zonden slechts een zeer be
scheiden vitrine en we vinden er hoogstens een
dozijn voorwerpen in, waarvan de helft nog niet
eens te koop is. De andere helft bestaat uit een
schildeen vaaseen paar coupes en den knop
van een wandelstok, alles van prachtig gedreven
zilver en de coupes voorzien van met goud inge
legde randen. Alles is verrukkelijk van vorm
en onberispelijk van teekening. Elk beeldje, elke
bloem, elke arabesk op zich zelf een juweeltje
een meesterwerkje. De vaas, het pièce de résis-
tance inzonderheid, is onbeschrijfelijk schoon. Het
stuk is nog geen 3 decimeter hoog, toch wordt
ermet het gedreven voetstuk 1 decimeter
hoog waarop het staat, het bagatel van twin
tigduizend francs voor gevraagd, hoewel het aan
zilver geen twee duizend franks waard is. Maar
het vertegenwoordigt een arbeid van meer dan
vier jaar 1
Het ronde schild, dat er naast ligt, is te koop
voor tienduizend franks en elk der beide kleine
coupes voor twee duizend vijf honderd franks.
Maar ge moet ook eens zien noe verwonderlijk
fijn het gouden inlegsel in den rand is!
De echtgenooten vernaz houden er geen teeke
naars modeleurs of andere werklieden op na
zij concipieerenteekenen, modeleeren, drijven
ciseleeren en incrustreeren alles zelf.
Beiden zijn kunstenaars, die hun weêrga be
zwaarlijk zullen vinden. Zij werken eigenlijk
hoofdzakelijk voor hun pleizier, gedreven door
het heilige vuur der kunstwant voor hunne
hoogst kostbare artikelen zijn de koopers uit den
aard der zaak met een lantaarntje te zoeken. En
daarbij, heel hard zoeken ze er toch niet naar.
Een andere kunstenaar, maar in een ander
genreis de Hr. G. Facchinaeen Italiaandie
echter reeds een vijf en twintig jaar te Parijs
woont en echte kunstwerken vervaardigt in Ve-
netiaansch en Romeinscli mozaïek.
In het laatste dat wil zeggen in uit mar
mer vervaardigd mozaiek laat ons de hr. Fa
cchina een paar vloeren en een paar tafeltjes
zien, die een zeer schoon effect maken.
Doch de stukken, waarin zijn meesterschap uit
komt, zijn de groote muurvakken, de medaillons
en schilderijen in Venetiaansch mozaïek, namen-
lijk ir. dat, bestaande uit geëmailleerd glas.
Twee groote muurvakken, elk ter hoogte van
4 en ter breedte van ruim 3 meter wekken in de
allereerste plaats de bewondering der bezoekers
op. Het stelt voor de inscheping van Cleopatra,
het andere Cleopatra aan tafelop het oogenblik
dat zij een paarl laat oplossen in het glas dat
zij gereed is te ledigen. Beide voorstellingen zijn
copies van frescos van Tiepolo, en zoo prachtig
van toonde overgangen der kleuren zijn zoo
zacht, in het geheel zit zooveel diepte, dat men
nu eens zou denken met tapijtwerk, dan eens
met schilderwerk te doen te hebben.
Aan beide vakken is zeven jaar gearbeid. Zij
zijn te koop voor dertig duizend franks. Dit tot
naricht voor de liefhebbers.
Van die zeven jaren arbeids zijn echter door
den hr. Facchina niet minder dan drie besteed
aan het zoeken naar en het gereedmaken van
de verschillende nuances zijner kleuren. Om b.v.
van hoog rood geleidelijk te komen op rose en
vleeschkleur heeft hij ruim twee duizend nuan
ces moeten maken. Zoo zijn de zachte gelaats
trekken van Cleopatra en de daarop vallende
schaduwen weergegeven door evenveel nuances
als het gelaat steentjes bevat: over de 200. In
het geheel zijn twintig duizend nuances noodig
geweest om deze meesterstukken te scheppen.
De arbeid van dezen Italiaanschen meester is
eenvoudig verrukkelijkhoe langer men er op
staart, hoe meer die schoonheid der verschillen
de onderdeelen uitkomt, hoe meer men verbaasd
staat over het effect, dat de kunstenaar met zijn
ontelbare blokjes van email heeft weten te weeg
te brengsn.
Senio r.