Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
't hielp niets. Verder geeit zij het aan den
raad over."
De heer Baijens „ik wensch te vragen
of de muur geheel van een heelen waalsteen
zal moeten worden opgebouwd voor zoover
hij dit niet isals ik mij niet vergis, is hij
thans alleen tot aan den zolder van een hee
len steen gebouwd en daarboven maar van
een halven."
De heer Timmermans Bz.„mag ik den
heer Baijens opmerken dat het rapport te
dien opzichte heel duidelijk isdaar staat
„dat de muur van een heelen waalsteen zal
gemaakt worden voor zooverre hij niet van
een heelen waalsteen is gebouwd."
De heer Baijens „dus zal het heele bo
vendeel moeten worden vervangen."
De heer Timmermans Bz.„als de com
missie dit niet geweten had, zou zij het niet
in haar rapport hebben opgenomen; de be
doeling staat duidelijk op 't papier."
De heer HofFmans „vooral tegen het le
punt van de voorwaarden heb ik groot be
zwaar, namelijk dat de nieuwe uitweg tus-
schen de teekenschool en het huis van Van
Steenes en Benjaminse, aan hen in voortdu
rend gebruik wordt afgestaan. Thans mogen
zij maar 6maal het privaat en 2maal de
mestvaalt ledigen en volgens deze voorwaar
den krijgen zij het in voortdurend eigendom;
dat is eene eeuwigdurende erfdienstbaarheid
leggen op gemeentegrond, waar die niet be
staat 't komt mij voor dat het van hen
veel gevorderd is baas te worden van een
kostelijk stuk gronddat zij nooit bezeten
hebben.
Dan het ijzeren hekwaartoe dat Het
dag. bestuur zou zeker dat gangetje behoor
lijk hebben afgesloten, maar met een houten
deurdie was even voldoende als een ijze
ren hek, dat maar onnoodige kosten zijn
Wat het opbouwen van den muur aangaat
moet ik opmerken, dat het voorste gedeelte
dat nooit met de andere gebouwen in con
nectie heeft gestaan, geheel buiten bespreking
kan blijven. De heele muur kan volgens
mijne schatting, 50 a 60 gulden kosten. Het
bestuur zou zeker den muur heel goed in orde
gemaakt hebbenhet bestek spreekt er zelis
van; maar voor veel minder kosten."
En nu de schadevergoeding, aan elk f150.
Ik zou wel eens willen weten welke schade
zij geleden hebben. Ik kan niet inzien dat
zij er eenige geleden hebben, welke dan ook;
het komt mij dus onbegrijpelijk voor waar
voor hun vergoeding moet worden gegeven.
Ik zou hen gerust afgewacht hebben, te meer
omdat de gemeente het recht heeft hun een
anderen uitweg aan te wijzen; daarbij is 't
nog lang niet zeker dat zij recht hebben op
dien uitweg.
Maar er zal niet veel aan te doen zijn
dat begrijp ik welmaar ik ben tegen zulke
groote kosten; er zal een kleine 1000 gulden
mede gemoeid zijn. Ik vind het zeer onre
delijk dat zij de gemeente zoo'n last aan
doen die hun dit nooit gedaan heeft; hunne
huizen zijn in waarde gestegen en nu moe
ten wij zoo iets afwachten iedereen kan zoo
wel de gemeente komen lastig vallenals
wij maar betalen."
De heer Timmermans Bz.„mag ik daar
op even antwoorden."
le dan de uitdrukking, dat van St. en B.
baas zouden worden van dien uitweg, 't
Schijnt dat mijnheer HofFmans het rapport
niet heeft gelezen of niet heeft willen lezen
er staat alleen in dat zij er gebruik van
kunnen maken.
2e. Het ijzeren hek. De commissie heeft
de goede bedoeling van het dag. bestuur
dienaangaande niet kunnen kennen juist dit
is het euvel, dat de raad nooit op de hoogte
is gehouden van de plannen van B. en W.
Had het dag. bestuurden raad steeds gekend,
de tegenwoordige ongelukkige toestand zou
nooit geboren zijn.
Wat nu het verschil aangaat in kosten
tusschen een houten en een ijzeren deur, dit
zal wel zoo gering zijn, dat men zich daarvoor
niet aan een proces kan wagen. Zijt gij ech
ter zoo van uw goed recht overtuigd, welnu!
neem dan de zaak voor uwe rekening en
déchargeer de gemeente dan kunt gij uwe
proceswoede botvieren.
Men beweert dat de muur van het afge
broken gebouw in geen relatie stond met het
huis van Van Steenes; maar waaruit «is dan
het begin der actie onstaan? door het afza
gen van zolderribben, die i n het huis van
Van Steenes ingemetseld waren.
Wat de schadeloosstelling aangaatals zij
meenen schade te hebben hebben zij ook
het recht vergoeding te vragenwilt ge die
niet toestaan, dan schiet er niets over dan
procedeeren; maar als ge daar heil in ziet
voor de gemeente, neem dan het proces
voor uwe rekening.
De door den heer HofFmans gemaakte be
grooting der kosten van f lOOO is zeker over
dreven alles bijeengenomenkan het niet
meer zijn dan f700 750; dit is altijd een
verschil van een paar honderd gulden, wat
niet verwerpelijk is.
De commissie stelt het volste vertrouwen
in 't beleid van den raad't is hier de
quaestie de gestelde voorwaarden, zooals ze
zijn, aan te nemen of niet; er gaat geen cent
afer is geen andere weg over dan betalen
of procedeeren."
De heer Hoffmans „wat het ijzeren hek
of poortje aangaathet dag. bestuur heeft
het onnoodig geacht zulke kleinigheden den
raad mede te deelen.
Omtrent den muur heeft mijnheer Timmer
mans mij verkeerd begrepen. Ik heb gezegd
dat het voorste gedeelte, het in waalsteen
opgetrokkene, waarom dat dat moet worden
afgebroken. Het binnengedeelte, dat was het
gemeente bestuur ook van plan behoorlijk in
orde te maken.
Verder verwondert het mij dat de com
missie het niet noodig heeft geoordeeld ook
den raadsman der gemeente, mr. Bergmann,
eens te hooren.
Wat nu aangaat het gezegde, dat ik het
proces voor eigen rekening moest nemen,
dat zijn van die praatjes, die men gerust aan
de kinderen op straat kan vertellen."
De heer Timmermans Bz.„ik stel mij te
ver boven mijnheer Hoffmans en acht mij te
hoog verheven boven zijne onparlementaire
uitdrukkingen, om mij in 't minst te storen aan
zijne personaliteiten. Dergelijke ongepaste
uitingen zal ik niet beantwoorden en laat die
geheel voor zijne rekening.
In het rapport wordt de voormuur in geen
geval genoemddaar is alleen sprake van
den zuidelijken muur.
Wat aangaat het raadplegen van mr. Berg
mann, de commissie heeft hare taak zóó op
gevat dat het niet haar doel was uitspraak
te doen wie gelijk of ongelijk hadmaar
dat zij alleen moest trachten partijen bij el
kander te brengen en hieraan meent zij vol
daan te hebben."
De heer HofFmans „ik weet niet waarin
ik mijnheer Timmermans kan beleedigd heb
ben ik meen daartoe geen aanleiding te
hebben gegeven.
Ik spreek alleen over het voorste gedeelte
van den Zuidelijken muur en vind het on
noodig dien geheel af te breken."
De heer van der Heijden »laat al die
dingen toch rusten't duurt toch lang ge
noeg we hebben al die praatjes niet noodig."
De voorzitter„men moet wel begrijpen
dat er geen middenweg is't is hier aanne
men of niet.
Nog een opmerking aan den hr. Hoffmans:
hij heelt-gesproken van f 1000 kosten; pro
cedeeren wij, dan zijn wij die al heel gauw
kwijt, maar bij deze dading kan het onmo
gelijk zoo hoog loopen. Op rekening daar
van behooren we alleen te stellen de scha
devergoeding van f300 en de kosten van
hunnen advocaatden onzen moeten we in
alle geval betalende muur moet iu elk
geval hersteld wordendit kan nu een klei
nigheid meer kosten maar nooit kunnen de
kosten hooger loopen dan f 400 a 500.
De heer Zijlmans „het gemeentegebouw
behoudt toch ook hel recht om gebruik te
maken van het gangetjedaarbij wordt het
op dat gebouw rustend servituut langs achter
opgehevendie som is dus niet weg."
De voorzitter„de heer Hoffmans heeft
van punt I. hoog opgegevenmaar de ge
meente heeft gebruik van dat gangetje even
goed als van Steenesverder kan de ge
meente er nooit van profiteeren, al wilde zij;
zij houdt het eigendom en het recht van
overgang*"
De heer Mombers„wij hebben gemeend
dat gangetje te moeten opofferen om daar
door een vrij terrein achter het gebouw te
krijgen voor de gemeente."
De heer van der Heijden„ten laatste zullen
wij er dus nog een koopje aan hebben."
De voorzitter „ik acht nu de zaak ge
noeg besproken en zal dus de dading, zoo
als ze door de commissie is voorgesteld, in
stemming brengen."
Zij wordt aangenomen met 7 stemmen vóór.
Tegen de leden Baijens en Hoffmans. De
leden van der Heijden en Van Schijndel
onthielden zich.
De voorzitter„naar aanleiding van het
gevallen besluit stelt het dag. best. voor, dezen
post te vinden uit het goed saldo van 1888."
De heer van der Heijden „ik ben daar
niet tegen, als er bijgevoegd wordt, zoo
er recht toe gevonden kan worden, die som
te laten betalen door hen, die ons die kosten
op den hals hebben gehaald."
De heer Hoffmans „dat is net als het putje
van IJzendijke."
De heer van der Heijden„Ge zijt er
maar goed afgekomen met dat putjeals ge
't zelf betalen moest zoudt ge wel anders
praten."
Het voorstel van het dag. best. wordt aan
genomen.
De voorzitter„verlangt ook een van de
heeren het woord nog in de openbare ver
gadering
De heer van der Heijden „ja, mijnheer
de voorzitter. Ik heb in de vorige vergade
ring een voorstel gedaan betreffende de le
vering van de drukwerken. Ik meen dat het
thans dient behandeld te worden."
De voorzitter„toen is bepaald dat uw
voorstel in een volgende vergadering zou be
handeld worden. Daartoe doet zich juist een
goede gelegenheid voor bij de begrootings-
debatten, naar 't mij voorkomt."
De heer van der Heijden „mij nietals
de som op de begrooting is toegestaan dan
wordt er maar we r gezegd dat de raad er
verder niets mede noodig heeft.»
De voorzitter „bij de behandeling ran den
desbetrcffenden post kan uw voorstel in over
weging genomen worden."
De heer Van der Heijden „als er nu een
besluit genomen is, is de zaak afgedaan."
De voorzitter „Ik geloof niet dat het noo
dig zal zijn dien maatregel toe te passen en
ik meen wel dat de heer van der Heijden
zich niet zal verzetten tegen uitstel, daar het
toch op 't zelfde zal neerkomen."
De heer Baijens„heeren de twee uren
zijn om, 't is kwart voor negen."
De vergadering gaat uiteen.
Waarschijnlijk zal de Fransche kamer 12
November samenkomen en de regeering zal
haar programma in hoofdtrekken openbaar
maken, politieke quaesties zooveel mogelijk
vermijdend.
De radicale-opportunistische coalitie in de
nieuwe Fransche kamer is een beslist feit,
dank zij het intitiatief van enkele der co
ripheeön van beide partijen. Dit zal echter
Clémenceau en consorten niet verhinderen
ijverig te ageeren tot de herovering van de
belangrijke positie, die zijn partij (de radicale)
in de vorige kamer innam, welk streven de
republikeinen in staat zijn volkomen te doen
mislukken. Van de toenadering tusschen de
opportunisten met een deel der gematigde
rechterzijde tegen de radicalen onder Léon
Say, zal dus niets komen.
De groote politieke program-redevoeringen
zijn in Engeland aan de orde van den dag
en dat men elkaar somtijds geducht de
ooren wascht is le begrijpen. Een enkele
maal gaat dat zelfs al te bont. Zoo in een
redevoering van Chamberlain, die niets meer
of minder beweerde, dan dat Gladstone voor
zijn val als premier getracht heeft zijn ho-
merule-voorstel er bij tweede lezing door te
halen, door de belofte van hooge posten en
verheffing in den pairs-stand. Gladstone moet
voornemens zijn een aanklacht wegens laster
in te dienen, maar Chamberlain laat zich
niet intimideeren, hij heeft zich bereid ver
klaard zijn bewering met bewijzen te staven.
De nieuwste en hopen wij bovendien
meest vertrouwbare lezingen van de sa
menkomst tusschen czaar Alexander van
Rusland en den Duitschen rijkskanselier zijn,
hoewel niet van overgroot belang, omdat er
slechts van gedachtenwisseling wordt melding
gemaakt en niet van de oplossing van een
of ander vraagstuk, in zooverre van belang
dat zij aangenomen dat zij waarheid be
vattende vooruitzichten op de voortduring
van den vrede aanmerkelijk vei sterken. Voor
namelijk indien Bismaick er in geslaagd is
den czaar te overtuigen, dat Duitschland
zich in het Oosten passief zal blijven gedra
gen, mag met voldoening op de keizer ont
moeting worden teruggezien.
Of men het eens is geworden over den
oorsprong der conflicten tusschen Rusland
en de triple-alliantie, over de Balkan-quaestie,
is de vraag, maar men meent reden te heb
ben dienaangaande 't beste te verwachten.
Zooals wij reeds zeiden, zou dus niets zijn
„opgelost" maar alles bij het oude zijn ge
bleven, zooals 't was 18 November 1887 bij
's czaren samenkomst met den rijkskanselier,
een resultaat, waarmede wij ruimschoots
tevreden zouden zijn. De czaar zou naar
Petersburg z'jn teruggereisd met de overtui
ging, dat men in het westen den oorlog niet
zoekt.
Hopen wij dit deze voorstelling de ware
is, dan zou ook de mededeeling, dat keizer
Wilhelm door den czaar is uitgenoodigd a. s.
zomer de groote manoeuvres in Rusland te
komen bijwonen en deze invitatie bereidwillig
is aangenomen, van hooge beteekenis zijn
en zouden de verzekeringen van den vrede
van meer belang zijn dan voor dezen.
Von Giers, Ruslands premier, moet niets
op zijn gemak zijn, dat hij van de samen
komst te Berlijn is buitengesloten, te meer
omdat alles voor zijn reis in gereedheid was
gebracht, toen er plotseling uit Kopenhagen
een tegenbevel kwam. De onderscheiding,
vanwege den czaar Bismarck ten deel ge
vallen, zou de maat hebben volgemaakt en
het zou niets te verwonderen zijn als de
premier eerstdaags zijn verzoek om ontslag
indiende.
De sociaal-democraten in Duitschland moe
ten reeds 123 candidaturen hebben gesteld
voor den rijksdag een feit, dat de bladen
der nationaal-liberalen en conservatien doet
aandringen op aansluiting tegen den gemeen-
schappelijken vijand.
De sociaal-democraten worden in Duitsch
land machtig tegen de verdrukking in, want
aan tegenwerking geen gebrek. Bismarck zal
einde November of begin December naar
Berlijn komen ter gelegenheid van de be
slissing over de socialisten-wet en dan wel
een woordje meepraten.
Men noemt voor de nieuwe leening ver
schillende getallen, die echter in zooverre
overeenstemmen, dat zij allen een zeer hoog
cijfer opgeven. Anderen meenen, dat het
cijfer lager zal zijn dan oorspronkelijk is ge
meld, doordien men het over de uitbreiding
van het strategische-spoorwegnet niet eens
is kunnen worden. Vrijdag of Zaterdag a. s.
reeds zal de begrooting in behandeling wor
den genomen en Bismarck zal er naar alle
waarschijnlijk toch bij tegenwoordig zijn; men
zegt, dat voor het leger I39ll2 millioen, voor
de marine 3*21/^ millioen meer wordt aange
vraagd De socialistenwet komt niet dadelijk
in behandeling.
Op hoog bevel van keizer Frans Jozef
zullen voortaan het leger en de marine van
Oostenrijk-Hongarije heeten„keizerlijk en
koninklijk" op grond van de wettelijke be
palingen Van 1867, welk besluit echter, naar
de keizer hoopt, geen nadeel zal toebrengen
aan de eenheid en ondeelbaarheid van leger
en marine.
Deze concessie aan de partij, welke de
zelfregeering van Hongarije tot haar ideaal
maakt, is er een van belang; het heeft Tisza,
den premier, moeite gekost zijn voorstel in
gang te doen vinden om het leger te verdee-
len in een keizerlijk Oostenrijksch en koninklijk
Hongaarsch, maar nood breekt wet, 's mans
positie maakte deze concessie noodzakelijk.
In alle geval gaat de regeering een moeie-
lijken tijd te, gemoet. De concessie, door
Tisza gedaan, wordt door de oppositie als
een zwakheid beschouwd en zal den val van
den Hongaarschen minister - president ver
haasten.
In den Croatischen landdag heeft zich
eene partij gevormd, die de vereeniging eischt
van Croatie, Slavonie en Dalmatie als een
afzonderlijk Slavisch rijk onder eigen regeering
met den keizer als koning. De advocaat Starce-
vitch, dezer dagen uit de gevangenis ontsla
gen als politiek veroordeelde, is tot leider
dezer partij benoemd.
Diplomatieke onthullingen zijn te verwach
ten van de zijde van het Vaticaan. In ant
woord op de hoogdravende woorden van
Crispi over het innemen van Rome, heeft
Z. H. gelast uit het archief de authentieke
stukken te verzamelen, waaruit bewezen kan
worden, dat Napoleon III en Von Bismarck
besloten hadden een einde te maken aan
de wereldlijke macht des Pausen en dat
Victor Emanuel slechts een werktuig was in
hunne handen. Met spanning worden deze
stukken tegemoet gezien, daar deze lezing
geheel in strijd moet zijn met de officieele
verklaring der Italiaansche regeering omtrent
de bezetting van Rome.
De bekende Russenvriend Zankoff, heeft
een schrijven gericht aan Stambouloff, den
Bulgaarschen premier, waarin hij hem aan
raadt vorst Ferdinand den terugkeer te ver
bieden en desnoods met geweld tegen te
gaan, om een verzoening met Rusland mo
gelijk te maken.
Dat zou een aangename verrassing voor
prins Ferdinand zijn
Het proces tegen Corvilain, den eigenaar
der in de lucht gesprongen kruitfabriek te
Antwerpen, zal, naar men verneemt, niet
voor half November in behandeling komen.
Donderdag heeft de president Carnot op
het Elysée een schitterend feest gegeven ter
eere der bekroonde inzenders der tentoon
stelling. Ruim 8000 personen waren aanwezig
onder welke velen der nieuwgekozen afge
vaardigden, die de gelegenheid waarnamen
zich aan den president te laten voorstellen
en hem hunne sympathie te betuigen met
zijne kalmeerende staatkunde. Bij het bal,
dat om 4 uur eindigde, had mevrouw Carnot
eene nieuwigheid ingevoerd, die zeer in den
smaak viel, namelijk, dat de dansmuziek
door een honderdtal leden van het opera-koor
met gezang begeleid werd.
Zaterdagavond begon in het Nijverheids
paleis het groote feestdoor Le Figaro
georganiseerd ten voordeele der noodlijden
den door de ramp van Antwerpen. Daar
omtrent melden de bladen het volgende
De groote zaal was herschapen in een
Vlaamsche stad, waar een Vlaamsche kermis
werd gevierd. Een aantal artisten van naam,
o. a. Coquelin de jongere, Jeanne Granier,
Mme. Théo en Mme. Judic, gaven daar hunne
talenten ten beste; er waren een caroussel,
een muziekhal, een marionetten-theater, een
speelbank zelfs, en verder tal van winkels en
kramen, waar dames - verkoopsters allerlei
artikelen ventten aan de zeer talrijke bezoe
kers men spreekt van 30,000 die zich
op de „kermis" verdrongen.
De Luiksche zangrereeniging Legia zong
een hymne van Massenet. Daarop volgde de
vertooning der tableaux vivants en eindelijk
kwam de groote optocht over het tooneel,
waaraan fraai gecostumeerde acteurs, figuran
ten en koristen van de voornaamste schouw
burgen deelnamen. Te half drie begon het
bal, dat door de liefhebbers, die alleng meer
ruimte kregen, werd voortgezet tot in den
morgen.
De opbrengst van Zaterdagavond bedraagt,
volgens l'Evènement, 80,000 francs.
Tegen de censors en het bestuur van het
Comptoir d'Escompte is wegens een verzuim
ten opzichte der wet op de handelsvennoot
schappen, een aanklacht ingediend.
De werkstaking te Lens is geëindigd.
De mijn maatschappij aldaar heeft eene loons-
verhooging van 10 pet. toegestaan, hetgeen
de eisch der werkstakers was. Hunne ge
machtigden hebben den vrede met de patroons
gesloten, want er vielen nog eenige andere
ondergeschikte punten te regelen, en de ar
beiders hebben daarop hunne goedkeuring
verleend.
Maar te Liévin en in het verdere kolen
bekken van het departement Pas-de-Calais
is het met de werkstaking nog niet gedaan.
De arbeiders, aangemoedigd door het volledig
