Ntimmer 86. Donderdag 31 October 1889. 12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
Gemeentebegrooting voor 1890.
Het Amerikaansch congres.
en Lantstraatsch» Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Begrooting der plaatselijke inkomsten en uit
gaven der gemeente Waalwijk over 'tjaar 1800.
INKOMSTEN.
Opcenten op 's rijks directe belastingen en vaste
uitkeering op de person, belasting 1 12027,78
Hoofdelijke omslag 5500,—
Vergunningsrecht tot verkoop van ster
ken drank in 't klein 1200,—
Hondenbelasting K 275,
Vergoeding van de provineie voor de
oplielïing van tollen
Opbrengt marktgeld
r haven- en kaaigeld
u leges ter secretarie geheven
Schoolgelden
Huur van huizen en gebouwen
Opbrengst verpachte landerijen
u haardasch en vuilnis
gasfabriek
Vergoeding door het rijk ingevolge
art. 45 der wet lager onderwijs
Pensioensbijdrage onderwijzers
Rijks- en provinciale bijdrage in de
verplegingskosten van krankzinnigen
Teruggaaf van voorschotten voor het
rijk wegens reisgelden, huisvesting,
voeding enz. aan militairen
Uitkeering van bijdrage voor het on
derwijs ingevolge bestaande ver
plichtingen
Provinciale bijdrage in de kosten der
teekenschool
Vergoeding van de helft der hersohat-
tingskosten van 't vergunningsrecht
door de aanvragers te voldoen
Bijdrage van de gemeente Bezooien
wtgens Vj in het onderhoud van den
giintweg Bezooien-Drongelen
Vergoeding door het rijk in de kosten
der 7e algemeene tienjarige volkst.
Totaal der inkomsten H 36445,16
103,38
1000,—
1900
75,—
985,—
1285,—
780,—
250,—
8230,—
1260,—
84,-
880,—
10
200,—
150,—
10,-
100,—
160,—
UITGAVEN.
Jaarwedde burgemeester 500,—
wethouders 160,
Presentiegeld leden van den raad 110,—
Jaarwedde secretaris 750,
t klerk ter secretarie 264,
ambtenaar belast met het bij
houden der registers van den bur
gerlijken stand en der bevolkings
registers 200,--
Idem der kiezerslijsten 25,
Jaarwedde van den ontvanger 63o'—
gaarder van havengelden 160,—
h van den veldwachter 365,
van nachtwachten 520,—
Kosten van kleeding er. wapening der
ambtenaren van politie 80,
Jaarwedde van den bouwkundige 4- 200'—
h van den klokkenist u 40.—
r' ambtenaar der botenuijn 36,—
t van den gemeente arbeider c'64.
schatter van 't vcrgunningsr. 65,
Salaris van de herschatters 20,—
u van den aflezer gemeente pu-
blicatien K jo,
Salaris der schatters van perceelen be
doeld bij art. 1c der kieswet 20,—
Reis- en verblijlkosten van commissien
door den raad benoemd 100,
Idem verkiezingen *10
Idem dagelijksch bestuur 50'
Kosten van schoonhouden en meube
len van het gemeentehuis 125,
Kosten van licht en brandstoffen 15,—
schrijfbehoeften H 45,
briefporten, bodeloonen en
andere kleine verschotten 45,
Kosten der stukken, die ten behoeve
der gemeente gedrukt worden 275.—
Abonnementen 15,50
Kosten van het aunleggen der registers
van den burgerlijken stand 120,
Kosten van aankoop der registers van
bevelschriften met de zegelgelden 110,
Kosten van aankoop en inbindirfg van
boekwerken 25,
Zegels en dergelijke 15
Zegels van huwelijks afkondigingen 2o[—
Advertentiekosten y 75,
Onderhoud van wegen, straten, pleinen
enz. b 1200,—
Onderhoud geraeentetoren en uurwerk 10,—
-Onderhoud haven en havenkaoi 300
pompen en putten 50,
- Aanleg van trottoirs aan de Noord
zijde der Groote straat. Memorie.
Onderhoud en exploitatie gasfabriek 7095,
gemeentehuis H ]00,
kazernen en wachthuizen50^—
brandweer 305,—
ir ponten en schuiten 25,
h post-en telegraafkantoor 75,
teekenschool en boterbal 50,
o der brandspuithuisjes 15,
gemeentebeplantingen H 100,
Advcrtentiën 1—7 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentien voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolp Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Kosten van ontginning van woeste
gronden, en van verbetering van an
dere gemeente-gror.den
Grondbelasting gebouwde en onge
bouwde eigendommen
Polderlasten
Rente van door de gemeente aange
gane geldleeningen
Graan en geldrenten
Aflossing van schulden
Jaarwedden der onderwijzers
Kosten van instandhouden van school
lokalen en onderwijzerwoningen
Kosten van aanschaffen en onderhou
den van schooi m eubelen
Aanschaffen en onderh. van schoolboe
ken, leermiddelen en schoolbehoeflen
Verlichting, verwarmine en schoon
houden der schoollokalen
Plaatselijk toezicht
Storting van pensioensbijdrage der on
derwijzers bij den betaalmeester
Jaarwedden van de onderwijzers der
teekenschool
Kosten van teekenmodellen
Onderhoud en schoonhouden der ge
bouwen en schoolmeubelen
Subsidie aan het algemeen armbest.
Verpleging arme krankzinnigen
Jaarwedden van den geneesheer
Kosten geneesmiddelen
Begraven van lijken van onverm.
Kosten van sanitaire voorzorgen
Kosten van oude en gebrekkige arme
lieden en weezen
Verpleging van zieken in 't gasthuis
Kosten der schutterij k
Verzekering tegen brandschade
Aandeel der gemeente in verevende
uitgaven van kwade posten der pers.
belasting u
Vergoeding aan het rijk ingevolge de
wet, van 21 Dec. 1852.
Verkoopingen en verhuringen
Voorschotten voor het rijk wegens reis
gelden enz aan militairen
Onverhaalbare kosten
Premien voor markten
Bijdrage bezoldiging veearts
Toelage aan de kamer van koophandel
Opneming der patenten
Openbare boterveilingen
Uitkeering aan de gemeente Bezooien
voor 3 in de opbrengst van't gras
gewas op den Zomerdijk u
Iluur van een strook ie grond
Huur van een lokaal voor opneming
van lijders aan besmettelijke ziekten H
Ververschingen van 't stembureau
Kosten voortvloeiende uit politie maat
regelen w
Teruggaaf van te veel betaalde belast.
Gemeenlereinigingsdienst
Kosten van de 7e algemeene 10-jarige
volkstelling
Onvoorziene uitgaven enz.
Totaal der uitgaven
25,—
150,—
30,—
3245,—
1,25
3500,—
4200,—
125,—
100,—
475,-
200,—
10,-
84,—
450,—
150,—
50,—
1750,—
2200,—
800,—
300,—
20,—
25,—
500,—
500,—
359,50
60,—
160,—
150,—
60,—
10,—
15,
50.
120,
100,—
10,
15,—
16.40
181,65
15,—
75,—
25,-
350,—
160.—
667,86
36445,16
Inkomsten der gemeente 36445,16.
Uitgaven 36445,16.
Waarschijnlijk batig slot Nihil.
rrcniini—rn II
Terwijl de congresleden van Noord,- Mid
den en Zuid-Amerika zich vermeien in de
beschouwing der rijkdommen en liet won
derbaarlijke voortOrengingsvennogen derNoor-
delijke staten, waar het genie der werktuig
kunde zijn zetel schijnt te hebban opgesla
gen, wenschen wij eenige belangrijke bij
zonderheden mede te deelen ten opzichte
van den handel, en meer bepaald den leder
handel, tusschen de verschillende landen dei-
nieuwe wereldvergeleken met het cijfer der
zaken door den kluropeeschen handel met
diezelfde naties gedaan.
In 1888 ontving Zuid-Amerika van Eu
ropa voor twee milliard vijfhonderd millioen
koopwaren terwijl de Vereenigde Staten
slechts voor 250.000.000 derwaarts zonden.
Goede en slechte jaren dooreen genomen
voertdeArgentijnsche republiek in hetNoorden
in voor 12.500 000 fr. huiden en ontvangt
van daar slechts vooreene waarde van 75,000
lr. tuigen en zadels, 50.000 fr. ledtr en on
geveer 1500 fr. schoeisel.
In 1887 heeft Uruguay aan verschillende
huidensoorten geleverd voor 7.500,000 fr.
en terug ontvangen voor 450 fr. aan leder
waren.
De jaarlijks uit Venezuela in het Noor
den aangevoerde huiden vormen een bedrag
van 11.000,000 lr., terwijl laatstgenoemd
land aan lederartikelen slechts voor de ge
ringe som van 50,000 fr. daarheen uit
voert.
Deze verhouding is nagenoeg dezelfde voor
de overige Zuidelijke republieken.
Eindelijk hebben de Vereenigde staten in
den loop dezes jaars in Mexico en de negen
voornaamste landen van Zuid-Amerika voor
57.680.855 fr. huiden gekocht. En het cij
fer hunner uitvoeren naar diezelfde landen
bedraagt 153,980 fr. voor leder, 1.171.305
fr. voor schoeisel en 721.690 fr. voor zadels
en tuigen.
't Is dus alleen om dit enorm tekort aan
te vullen en om de grootst mogelijke schade aan
den Europeeschen handel toe te brengen, dat
de vertegenwoordigers van dit congres, dat
zpker opgang zal maken in de geschiedenis
van den wereldhandel, deze reis ondernemen
door de vruchtbare velden en de rijke ex
ploitaties van het land van Franklin,
Intusschen wordt reeds aan Daily News
uit Madrid geseind, dat de Spaansche re
geering dépêches ontving, volgens welke Chili
en Argentinië ongenegen zijn, het plan van
de Staten der Unie te steunen, dat alle
Amerikaansche staten een tolverbond zouden
vormen tegen invoer van Europeesche pro
ducten. Chili en Argentinië begrijpen dat
zoodanig tolverbond enkel Noord-Ainerika
zou bevoordeelen, terwijl de staten van Zuid-
Amerika meer voordeel hebben bij Europa.
De Schoolwet.
Het wetsontwerp regelende het lager on
derwijs, zooals het door de tweede kamer is
aangenomen, heeft in de laatste weken heel
wat pennen in beweging gebracht. Van alle
kanten worden adressen aan de eerste kamer
gezonden, verzoekende het ontwerp niet aan
te nemen, terwijl sedert ook verschillende
dagblad artikelen verschenen zijn, welke ten
doel hebben de eerste kamer te bewegen,
zich aan die adressen niet te storen en het
land een schoolwet te schenken, waarvan het
ontwerp thans bij haar is ingediend. Onze
ruimte laat niet toe een résumé van al die
artikelen, voor en tegen het wetsontwerp, te
geven, en wij bepalen ons daarom tot 'het
laatste woord, dat een vakblad. „Het School-
blad'* over deze belangrijke quaestie laat
hooren.
Na de voor en nadeelen te hebben opge
somd, welke het ontwerp-Mackay in de oogen
van het „Schoolblad" heeft, komt het tot de
volgende conclusie
„Ziedaar de balans opgemaakt, wat de
hoofdzaken betreft. Min gewichtige verande
ringen hebben wij onvermeld gelaten. En
ook hebben wij tot hiertoe het ontbreken
van leerplicht niet genoemd. Wij vinden het
dan ook zeer zonderling, dit laatste als een
argument gebruikt te zien, om verwerping
van de eerste kamer te vragen. Wij zijn
warme voorstanders van leerplicht, maar in
de wet van '78 komt zij niet voor, en in de
wet van '89 zal zij niet voorkomen. Door
verwerping of aanneming der wet wordt in
dit opzicht niets gewijzigd. De liberalen
zijn pas sinds enkele weken eenstemmig over
het beginsel van leerplicht. Waren ze dit
eerder geweest, dan hadden ze vóór zoowel
als na '78 volop gelegenheid gehad, den
leerplicht te krijgen. Doch nu ze zei ven jaren
lang verzuimd hebben dien in te voeren,
zullen zij de eerste kamer vragen een wet
te verwerpen, omdat de clericalen daarin den
leerplicht niet hebben willen opnemen
Was er eenige kans, hem na of door die
verwerping wel te krijgen, de handelwijze
zou te begrijpen zijn. Doch de verwerping
van deze wet verwijdert ons weer mijlenver
van leerplicht. Verwerping van deze wet be-
teekentde agitatie over de onderwijs-quaestie
weer van meet af beginnen, verwerping be-
teekentopnieuw alle andere groote volks
belangen, die luid schreeuwen om behartiging,
aan kant duwen, om zich slechts met dat
ééne bezig te houden. En dat ééne is niet:
of ons volk al dan niet goed onderwezen
zal worden; dat ééne is de quaestie, of men
menschen, die geen onderwijs voor hun kin
deren goedkeuren, indien het niet een kerke
lijke kleur draagt, al dan niet voor het door
hen noodig geachte onderwijs een klein ge
deelte der kosten uit de staatskas zal ver
goeden. Dit is geen zaak, waarmee de volks
ontwikkeling staat of valt; voor het volk zijn
leerplicht en, vóór alles, verbetering van de
stoffelijke welvaart de zaken, waar het op
aankomt en, deze schaadt men door verwer
ping van de herziene onderwijswet. (R.N.)
Om aan de praatjes, die aangaande de
altreding van het Fransche kabinet niet zonder
bedoeling werden verspreid, een einde te
maken, heeft de ministerraad onder presidium
van Carnot definitief het besluit genomen
zich in zijn geheel aan de nieuwe kamer
voor te stellen, welker samenstelling nog meer
in overeenstemming is met de regeering, dan
die der voorgaande.
Enkele boulangistische leden moeten plan
hebben tot het vormen van een bond, met
het doel het tractaat van Frankfort te her
zien en de handelsverdragen, die in 1890
vervallen. Men wil zoo een algemeene be
weging wekken een uitstekend reclame
middel, te meer welkom omdat men inziet,
dat men t best doet zich bij de samenkomst
der kamer koest te houden en zich dan ook
zal bepalen tot een protest tegen Joffrin's
verkiezing.
Men heeft in Duitsche regeeringskringen
hoop, dat in drie dagen: Dinsdag, Woensdag
en Donderdag, de discussien over de begroo
ting in Duitschlands rijksdag zullen afloopen,
zoodat de volgende week de beraadslagingen
over de socialistenwet reeds een aanvang
zouden kunnen nemen.
De sociaal - democraten hebben in den
Duitschen rijksdag voorstellen ingediend, tot
opheffing der invoerrechten op het graan, hei
vee, het vleesch, de boter, de eieren enz.—
in één woord van de invoerrechten op alle
levensmiddelen, een protest tegen de regee-
ringspolitiek, waarin de vrijzinnigen hen
steunen.
Dat 't met den economischen toestand van
Italië lang geen couleur de rose is, bewijst
de volgende statistiek van den minister van
justitie. Te Rome is het aantal faillieten in
1888 gestegen tot 1623, hooger dan eenig
vooigaand jaar; 209 zijn beneden 5000 francs
geweest, 776 van 5000 tot 50,000 francs, 165
van 50,000 tot 100,000 francs, 154 van
100,000 tot 500,000 francs, 18 van 500,000
tot 1,000,000 en 10 boven 1,000,000 francs.
Zaterdag heeft de afgevaardigde Iranyi in
het Hongaarsche lagerhuis zijn voorstel inge
diend om den minister voor de landsverde
diging Fejervary in staat van beschuldiging
te stellen, welk voorstel hij in de zitting van
6 November nader zal motiveeren. Het voor
stel om Italiaansch Tyrol een eigen landdag
te geven, is met 37 tegen 27 stemmen naar
een commissie verwezen, terwijl in den Bo-
heemschen landdag de stadhouder graaf Thun
werd aangevallen door de jong-Czechen,
wegens het gebruiken van de Duitsche taal.
Prins Ferdinand van Bulgarije heeft in
Weenen zijn incognito streng bewaard en is
naar zijn Tijk teruggekeerd.
In de stad der geleerden van de oudheid,
in de stapelplaats der geleerdheid, zouden
wij haast durven zeggen vanwaar de weten-