Nummer 98
Donderdag 11 December 1890.
13e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
VERKOCHT.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
UITGEVER:
Waalwijk.
32 Naar het Hoogduitsch.
Practische wenken voor den
s schoenmaker bij het koo-
/v pen van leder.
Langslraatscbe Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden./1,00.
Frauco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels j 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitseb-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Uit een briefwisseling van den ambassa
deur Herbette met den minister Marschall
blijkt, dat Frankrijk en Duitschland formeel
erkennen, het laatste het Fransche protecto
raat over Madagascar en het eerste het Duit-
sche protectoraat over Zanzibar, met alle ge
volgen daarvan wederzijds wordt aan de on
derdanen de behandeling op den voet der
meest begunstigde natie beloofd.
De eerste verkiezingen in Spanje onder
het algemeen stemrecht voor de vernieuwing
van de hïlft der leden van de provinciale
raden kenmerkten zich door een buitenge
woon slechte opkomst der kiezers over het
geheele landgeen tiende deel der stemge
rechtigden nam deel aan de stemming.
In Madrid verkreeg geen enkele candidaat
meer dan 4000 stemmen, hoewel ieder kie
zer drie candidate» mocht stemmen. De uit
slag geeft daar 11 liberalen, 2 conservatieven
en 8 republikeinen.
De quaestie-Parnell moge nu en dan eens
van phase veranderen, aan de orde van den
dag, dus onopgelost, is zij nog immer. Men
weet hoe de zaken stonden.
Strijdens moede hadden Parnell's tegen
standers in de Iersche partij, er in toege
stemd de hand te leenen tot een manoeuvre
die wel politiek maar niet strikt eerlijk was.
Zij hadden geduld dat men twee geheel ver
schillende quaesties dooreenhaspelde, name
lijk die betreffende de handhaving van Par-
nell als leader en die aangaande wijzigingen
aan te brengen in het home-rule-plan van
1886.
Gladstone heeft zich niet laten vangen,
kort en bondig heeft hij na ruggespraak met
zijn voornaamste aanhangers den Ieren me
degedeeld, dat de quaestie der persoonlijke
leiding in het Iersche kamp in geen enkel
opzicht de liberale partij er toe zal leiden
zich voor de toekomst de handen te binden.
Met de belofte, dat geen enkele liberale re-
Eenige der heeren wilden met de bedienden
mee om het park te doorzoekenmaar de graal"
hield henuit vrees dat zij zijn vrouw zouden
ontdekkenterugzeggende dat hij zelf reeds
vruchteloos gezocht had; bovendien zouden de
wilddieven nu natuurlijk al lang het hazenpad
gekozen hebben.
De graaf zond iemand naar de stad om een
dokter te halen, de patiënte had men op haar
kamer te bed gebracht. In den beginne
vreesde de graaf, dat de wonde doodelijk
zou zijn, doch een der aanwezende dames stelde
hem spoedig gerust; zij meende dat de wond
van weinig beteekenis was en de kogel er ge
makkelijk uit verwijderd kon worden. Zijn
grootste vrees, dat zijn vrouw schuldig zou zijn
aan moord, was nu geweken, maar toch kon het
ter blijken dat de wonde wel degelijk gevaarlijk
was. In alle geval was het beter om haar o ogen -
blikkelijk te verwijderen.
Aan de gasten deelde hij, zooals meh zich her
inneren zal, mede, dat zij vrouw plotseling bij
Tiaar vader ontboden was. Geen mersch dacht
er natuurlijk aan deze twee voorvallen met el
kaar te verbinden; eenigen meenden zelfs, dat
het maar goed was dat de gravin er niet was,
het had haar een vreeselijken schrikbespaard.
Het duurde niet lang of de dokter kwam, en
nu was het gedaan met alle angsl. De kogel
was niet diep ingedrongen en kon gemakkelijk
uit den schouder verwijderd worden.
Mevrouw von Heiberg hief het hoofd op en
vroeg op matten toon
„Zal ik erg ziek worden, dokter?* v
//Neen, denkelijk niet. Alleen een weinig pijn,
anders niet.*
„Zal ilf lang mijn kamer moeten houden?*vroeg
zij verder.
Ook op dit punt werd zij gerustgesteld.
Waarom moet mij juist zoo iets tref-
geering immer met een home-rule programma
zal komen, dat voor de Iersche natie onaan
nemelijk zou zijn, eindigt Gladstone, die een
nadere conferentie ook overbodig oordeelde.
Zeker is dus, dat Gladstone van verdere sa-
mensprekingen niets wilde hooren, zoolang
Parnell als leider gehandhaafd blijft. Of deze
nu gaan zal
Geen denken aan en tot een scheiding
wellicht nog maar een tij lelijke is 't reeds
gekomen in de Iersche partij en wel Za
terdagmiddag. Levendige debatten wa
ren er gevoerd van één uur af, de Parnel-
listen wilden hun obstructiepolitiek weer in
praktijk brengen en toen ora vijt uur Parnell
weigerde de discussie te sluiten, die alleen
vertraging in den gang der zaken ten doel
had, verlieten de zoogenaamde patriotten,
ten getale van 45 de zaal, om in een ander
appartement de besprekingen voort te zeiten
en wel onder presidium van Mac Carthy, die
een hulp-comité van 8 leden heeft gekre-
gen.
De minderheid had geen president te ver
kiezen Parnell werd als zoodanig herkozen,
nadat men zijn leedwezen te kennen gaf over
Gladstone's weigering om zich onvoorwaar
delijk over zijn plannen uit le laten.
Toen zoo tegen 6 uur beide bijeenkomsten
werden gesloten, was de breuk in de Iersche
partij een formeel feit.
Als overwinnaar en met het aureool, door
zijn terugtreding aan de zaak der home-rule
een onschatbaren dienst te hebben bewezen,
kan hij dus niet meer aftreden. Ierland en
de Iersche natie hebben nu inderdaad te be
slissen en Parnell is van zijn overwinning
zeker zoo zegt hij tenminste.
De meerderheid envenwel heeft veel voor.
Z'j heeft Dillon en O'Brien, de kerk van
Ierland, de gansche nationalistische pers en
wie weet of Engeland en Schotland zoo ge
leidelijk ook niet uit een ander vaatje gaan
tappen tegenover home-rule.
Op 't oogenblik staat Parnell's zaak er lee-
lijk bij.
De Maccarthyisten teekenden Maandag eene
fen, en nu dokter, moet ik u nog iets gewich
tigs vragen."
„Ik zal mij gelukkig rekenen u op dat ge
wichtige te kunnen antwoorden, wanneer het ten
minste in mijn macht staat.*
„Ik zou gaarne willen weten of de kamer
lucht ook op de eene of andere manier schade
lijk kan zijn voor mijn tint?"
Hij had alle moeite om zijn lachlust te be
dwingen doch antwoordde zeer ernstig
//Ik meen u daarover gerust te kunnen stellen,
mevrouw. Gij moet u echter bijzonder rustic
houden."
Zij bleef nu tevreden op haar kamer. Zij was
nu imkers de heldin van den dag geworden, en
dat alleen door een weinig pijn te verduren. Zij
wist dat haar aanbiddersde graaf vooralzeer
bezorgd over haar zouden zijn, dat zij dagelijks
overvloedig voorzien zou worden van welrie
kende briefjes-, bloemen vruchten boeken en
dergelijke attenties meer; wie op haar geschoten
had, daarover dacht zij niet eens na; het waren
wilddieven geweest, die bij ongeluk haar getrof
fen haddenniemand had het natuurlijk met
opzet gedaan, want, zooals zij lachend zei-
de, op de geheele wereld had zij geen enkelen
vijand.
De nasporingen, die men nog aanwendde om
het spoor der dieven te ontdekken, waren geheel
vruchteloos.
De graaf was nu eenigszins gerustgesteld toen
hij 's avonds zijn kpraer opzocht. Hij moest alleen
zijn om over de gebeurtenissen van dien dag na
te denken. Zijn gedachten vertoefden minder bij
de misdaad zijner vrouw dan wel bij de zonder
linge bekentenis, dat zij hem liefhad. Hij kon niet
slapen. Den geheelen nacht stond het bleeke,
hartstochtelijke gelaat zijner vrouw hem voor den
geest. Hij had een gevoel alsof zij hem tot nu
toe vreemd geweest was. De hartstochtelijke liefde,
de vreeselijke ijverzucht was verborgen gebleven
achter haar koele, trotsche houding. Hoe lief had
zij hem Nooit had hij zulk een edel gelaat ge
zien. Hij begreep niet hoe hij zoolang met haar
in een huis had kunnen wonen zonder er door
getroffen te zijn. Maar boven alles verwonderde
hij zich over het feit, dat zij hem liefhad. Hij
wist het niet alleen door haar woorden, maar
haar geheele gelaat had gesproken van liefde en
verklaring, dat deze nieuwe parlementspartij
steeds onafhankelijk van andere staatspartijen
blijven moet. Zij benoemden eene commissie
van acht leden om Maccarthy bij te staan.
Gladstone verklaarde dat Parnell's afzetting
Ierlands redding is. De Iersche volksmeening
over Parnell blijft verdeeld. In de meeste
Iersche kerken werd een bisschoppelijke brief
tegen Parnell afgelezen. Daarentegen blijven
verschillende afdeelingen der Nationale Liga
Parnell steunen. Zoo ook de in het Volks
park te Dublin gehouden vergadering, waai
Healy in effigie werd verbrand.
Des Duitschen keizers woorden inzake de
opvoeding en het onderwijs, worden in de
Duitsche pers wel veel besproken, maar wei
nig of niet gecritiseerd. Daarom moet men
in Germanie niet komen en toch, met allen
eerbied voor en alle instemming met de denk
beelden des keizers als geheel genomen, valt
er op de détails nog wel 't een en ander
af te dingen.
Ingevolge de verkiezing van den grooten
raad bestaat de regeering van het kanton
Tessin nu uit twee liberalen Colombi en
Rusconi en drie conservatieven Soldati, Ca-
sella en Gianella.
Tusschen den Italiaanschen minister van
financien en dien van openbare werken is
een geschil ontstaan over het verminderen
der uitgaven. Men zegt dat de minister van
financien zijn ontslag gevraagd heeft.
De onderhandelingen met het Duitsche
rijk over eene handelsunie tusschen de beide
rijken worden als mislukt beschouwd. De
Duitsche gevolmachtigden blijven nog een
tiental dagen en zullen trachten de grond
slagen te ontwerpen voor een nieuw handels
verdrag, dat meer gewenscht schijnt door de
Oostenrijksch-Hongaarsche regeering, die hals
starrig blijft weigeren, in zake de ijzerwaren
en geweven stoffen de tarieven te vermin
deren.
Een diplomatiek diner, door den Oosten-
rijkschen agent te Sofia gegeven, werd bij-
trouw. Zij had hem lief, zooals geen andere hem
ooit had lief gehaden hij gevoelde plotseling,
dat de vrouw, die hij veronachtzaamd, veracht
had, niettegenstaande haar misdaad een der edel
ste vrouwen van de wereldwas. Ware alles maar
anders geweest, had hij vroeger maar meer aan
haar gedachtHoe lief moest zij hem gehad heb
ben om zulk een misdaad te begaan I
„Was het maar niet gebeurd," dacht hij. „Zij
is niettegenstaande alles, een edele vrouw, en
ik ik heb haar zoo slecht al hare goedheid
vergolden; nu is het echter te laat zij is voor
altijd van mij heengegaan.*
Nog nooit 'had hij zooveel zorgen gehad. Waar
heen hij ook ging, wat hij ook deed, altijd dacht
hij weer aan Elfriede.
Eindelijk zocht hij rust en troost bij zijn neef
Reinhold.
„Laat mij bij u blijven, Reinhold," sprak hij,
„mijn gasten kwellen mij nog dood. Men hoort
over niets anders dan over mevrouw von Heiberg
en over de wilddieven. Ik heb altijd en altijd
weder dezelfde geschiedenis moeten herhalen, tot
dat ik eindelijk moede ben."
De overste zag hoe groot Erich's overspanning
was „Arme jongen," zeide hij. „Ik beloof u dat
ik noch over mevrouw von Heiberg noch over
de wilddieven zal spreken."
„Wilddieven," herhaalde de graaf verachtelijk.
„Gij hebt toch welhij hield plotseling stil; hij
had bijna het geheim, dat hij beloofd had nooit
te zullen vertellen, verraden.
De overste lachte.
„Het komt mij voor dat ge even verdorven zijt
als de rest, want gij kunt evenmin dat gehate
onderwerp laten rusten."
De overste begon juist naar Elfriede te vragen,
toen de dokter onaangediend en in groote haast
de kamer binnenkwam. De graaf sprong ver
schrikt op, en vroeg angstig:
„Mevrouw von Heiberg is toch niet erger?*
„Integendeel, zij is veel beter. Daarom kom ik
u ook niet opzoeken, graaf. De zaak is deze:
Toen ik van hier ging, werd ik bij iemand ge
roepen, die vroeger als rentmeester in uw dienst
~as een zekere Diiring.*
During?" herhaalde de graaf onverschillig. „Is
hij ziek?" Hij stelde er niet veel belang in, en
vond het zelfs zeer onbeduidend- te midden der
gewichtige gebeurtenissen in zijn eigen huis.
gewoond door de ministers Stambouloff en
Grecoff, terwijl de gemachtigden van Enge
land. Duitschland, Griekenland, Italië, Ru-
menie, Servie en Tuikije verschenen waren.
De verhouding tusschen Servie en Bulgarije
laat in de laatste maanden weder te wen-
schen over, een krachtig optreden der Bul
garen is te wachten.
De parlementaire commissie, belast met
het onderzoek der ontworpen Braziliaansche
grondwet, heeft haar verslag uitgebracht
waarin zij voorstelt, het ontwerp goed te keu
ren behoudens eenige wijzigingen, voorname
lijk in het stelsel van verkiezing voor den
president der republiek en voor de magistra
tuur.
II
Thans willen wij een en ander zeggen
betreffende het overleder en in de eerste
plaats over Rundschleder.
Rundschleder is een hoofdartikel, vooral
bij een schoenmaker op het platte land ot
fabrikanten, die hun debiet hebben in gewoon
burgerwerkin fijne schoenmakerijen vindt
men het hoogst zelden. Die rundschleder
verwerkt lette vooral op de qualiteit, meer
dan op den prijs, omdat aan rundschlederen
schoeisel hooge eisehen gesteld worden ten
opzichte van deugdzaamheid. Behalve an
dere nadeelen heeft tweede soort rundschleder
gewoonlijk nog het onaangename, dat het
te poreus is en het water opzuigt, of zoo
hard, dat het zich niet laat zetten. Men
overtuige zich dus dat het leder, al is 't
ook dik, toch lenig en glad aanvoelt en er
niet te helder uitziet. Als het te licht van
kleur is, kan men er op rekenen dat het
met dennenschors gelooid is. Maar 't mag
„Neen, niet ziek in de gewone beteekenis van
het woord," antwoordde de dokter. „Ik vrees dat
hij op sterven ligt."
„Op sterven en toch niet ziek Gij spreekt in
raadselen dokter."
„Mij is alles een raadsel,* zei de dokter. „Mis
schien kunt gij het oplossen. Hij heeft een zelf
moord begaan, maar het is hem niet ten volle
gelukt."
„Dwaas genoeg van hem," merkte de graaf
aan. Zelfs dat zijn rentmeester de hand aan zich
zelf had geslagen liet hem op dit oogenblik bij
na koel.
Dokter Wendt keek hem meer of min verlegen
aan. „Mag ik over bijzondere aangelegenheden
spreken
„Zeker," luidde het antwoord, „voor mijn neef
den overste van Bork, heb ik geen geheimen.*
„Mij i9 de geheele zaak niet duidelijk," ging
de dokter voort. „Men stuurde om mij, en toen
ik daar aankwam, vond ik Düring, die getracht
had een eind aan zijn leven te maken. Ik behoef
u niet te zeggen op welke wijzedat doet r.iets
ter zake. Zijn eenige wensch was, om u graaf, te
spreken. „Hij liet mij geen rust, voordat ik hem
beloofd had u te verzoeken bij hem te komen.
Het belangrijkste moet echter nog komen. Het
was geen wilddief, maar Düring, die het schot
afvuurde hij zelf. Dezen keer hebben wij den
wilddieven onrecht gedaan I
De dokter was geheel verbaasd over de uit
werking zijner woorden. De graaf was in een
oogwenk van zijn stoel opgesprongen, de kamer
doorgeloopen en greep hem bij den arm.
„Wat ik u bidden mag, zeg dat nog eens!* riep
hij, „Düring heeft het scnot gelost?"
„Niemand anders. Hij vertelde mij in afgebro
ken woorden de geheele geschiedenis. „Ik heb
haar altijd gehaat," zeide hij, „en gisterenavond
schoot ik op haar toen zij aan den oever der
rivier stond.Ik schoot haar door het hart, zag
haar vallen en
„Maar dat is onmogelijk!* zeide de graaf. „De
man moet ijlende geweest zijn 1 Hij heeft me
vrouw von Heiberg nooit gezien hoe kon hij
haar dan haten
(Wordt vervolgd.)
