Nummer 10,
Zondag 1 Februari 1891.
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
B® Qotdimid van Wtenen.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
UITGEVER:
Waalwijk.
Mi
liaria, die niet geheel zonder afgunst, maar
toch met deelneming hare vriendin had aange
hoord, beloofde haar stilzwijgendheid, maar merkte
aan, dat, als zij eenmaal een echtgenoot koos, dit
een Hongaarsche magnaat moest zijn; de schoonste
mar., dien zij tot dusverre gezien had, was graaf
Emmerich lokoly; slechts beviel het haar niet
in hem, dat hij amazone Helena Zriny, ofschoon
deze met graaf llagoczy verloofd was, als hut
ware met zijne blikken verslond. Ik zou geen
man kunnen beminnen, die het mij kon vergeven,
dat ik een ander boven hem verkoos, zei Maria
zeer bepaalddaartoe zou hij te trotsch moeten
zijn.
Echo van het Zuiden,
Waalwyksclic en Langslraatscbe Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Frauco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regeln J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
A.DOLF Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
't Begint in Parijs zoo langzamerhand een
erg saaie boel te worden en wie weet of
menig echt Parijzenaar niet likkebaardend
aan den tijd dacht, toen wijlen Boulanger
nog in het moderne Babel troonde, omgeven
door een troep aanhangers, elk oogenblik
van den dag bereid schandaaltjes of opstooties
te verwekken. Dat was een goede tijd! En
nu Zelfs geen kamer-incidenten meer, de
ministers behouden hun portefeuilles zonder
dat het hun eenigen strijd kost, er zijn zelfs
geen duels meer in 't zicht.
Eindelijk is er dan toch weer eens wat
gekomen.
In het Thé&tre Francais werd Zaterdag
voor 't eerst opgevoerd »Thermidor« de
laatste pennevrucht van Sardou, een stuk
dat een tijdperk uit de geschiedenis behan
delt en wel het van dat schrikbewind, be
ruchter nagedachtenis. Nu is dat schrikbewind
volgens sommige Franschen'tmooiste stuk ding
van heel de revolutie en wie daaraan durft
tornen, krijgt 't met hen te kwaad. Ongeluk
kig is Sardou's >Thermidor« op dit punt
niet heel en al zuiver op de graat, het
schrikbewind verheerlijkt hij niet en tegen
Maandagavond hadden eenige bewonderaars
en aanbidders van het moord- en bloedbewind
het doodvonnis van »Thermidor« geteekend.
't Ging er joviaal toe in het deftig Thédtre
Francais. Een bende heethoofden, mei Lis-
sagaray, hoofdredacteur van de „Bataille"
en eenige van diens collega's van andere
bladen, als „Radical," „Lanterne" enz. als
leiders, zou het doodvonnis, tegen »Thermi-
dor« uitgesproken, ten uitvoer brengen. De
wapens waarvan de heeren zich bedienden,
waren fluitjes om hun ongenoegen te betui
gen, terwijl zij niet verlegen bleken door
geschreeuw hun barbaarsch betoog kracht bij
te zetten. Al spoedig nam het lieve leventje
een aanvang, toen Coquelin in het eerste
bedrijf den toestand schetste van Parijs onder
het schrikbewind en 't werd al erger ondanks
II.
4. DE GEBROKEN KETEN.
Het was geen toeval, dat verscheiden Hongaar-
sche magnaten juist thans op het slot Liechten
stein de gastvrijheid van den vorst genoten.
Evenals men den trots van den adel in Bohemen
had gebroken, koesterde keizer Leopold het plan
om de godsdienstige en burgerlijke vrijheden der
Hongaren, die hun door de Ilongaa sche Gouden
Bul gewoarborgd waren, te vernietigen. De zo
nen der Hongaarsche edelen, die eenmaal met
stouten heldenmoed hunne vestingen tegen Soli-
man den prachtlievcnden hadden verdedigd, en
de scharen van het Turksche leger hadden ver
slagen, eer zij Ween en konden bereiken; diezelf
de Hongaren, die altijd een voormuur der Christe
nen tegen de Turken geweest waren, hadden
thans besloten liever een verbond met de onge-
loovigen aan te gaan en de hulp van den Groo-
ten Heer in te roepen, dan van hunne rechten
afstand te doen.
De Hongaren maakten zich reeds gereed tot den
krijg tegen Oostenrijkterwijl zij nog met den
keizer in onderhandeling waren en enkele aan
zienlijke hoofden der samenzwering op het slot
Liechtenstein den vorst trachtten te bewegen, in
den raad des keizers hunne partij voor te staan.
Niemand vermoedde dat diezelfde magnaten, die
schijnbaar hunne hoop bouwden op een minnelijke
schikking, reeds in het geheim een verbond had
den gesloten met de ongeloovigen.
Behalve de Hongaarsche gasten vertoefde ook
de dochter van den alvermogenden minister en
gunsteling des keizers, Eleonora von Lobkowitz,
op het slot, tot een bezoek bij hare vriendin Ma
ria Liechtenstein. Beiden warelï in den eersten
bloei der vrouwelijke jeugd, nauwelijks de kinds
heid ontwassen. Het gedruisch der Hongaarsche
gasten stoorde de jonge meisjes slechts weinig in
haar stillen omgang; men hield haar verre van
de feesttafel en van de drinkgelagen, waar meest
staatkundige gesprekken werden gevoerd, en niet
zelden woeste hartstocht losbarstte; maar zoo ge-
de protesten van het publiek, toen gedurende
de derde acte Lissagaray zich niet ontzag
Coquelin met een fluitje en eenig klein geld
te werpen. Buiten weri het spektakel voort
gezet en dertig heeren lawaaimakers werden
in de doos gestopt.
En toch heeft het ruw geweld gezegevierd:
»Thermidor« is niet meer opgevoerd inge
volge een besluit, door den minister van
binnenlandsche zaken en diens collega van
schoone kunsten in overleg met den politie-
prefect genomen. In den ministerraad was
er druk over geredekaveld, maar 't was tot
geen beslissing gekomen. Minister Constans
zegt alleen aldus te handelen om de open
bare orde te bewaren, maar in werkelijkheid
heeft hij zich laten belezen door de bladen
der intransigenten, die niet dulden dat de
misdaden van het schrikbewind bij haar
waren naam worden genoemd, en dat wel in
een theater, door den staat gesubsidieerd.
Bij de feestelijke viering van 's keizers
verjaardag door de Duitsche kolonie te Parijs
hield de Duitsche gezant, graaf Münster,
als voorzitter eene beslist politieke redevoe
ring, terwijl hij keizer Wilhelm prees als den
bewaarder des vredes, die aan de vredelie
vende tradities van zijnen grootvader en
zijnen vader getrouw bleef, om zijne uitslui
tend aan de beschaving gewijde roeping te
vervullen. Niemand (zei le spreker) begrijpt
beter dan de keizer, dat tot het vervullen
dier roeping de vrede onvoorwaardelijk noo-
dig is.
In Spanje moeten Zondag de verkiezingen
voor de kamer plaats vinden en de republi
keinen zullen zich daarbij niet onbetuigd
laten, getuigen de talrijke meetings.
Naar aanleiding van de weder opduikende
geruchten te Londen, en op het vasteland
omtrent eene geheime Engelsche-Oostehrijk-
sche conventie, waarbij Engeland zou aan
nemen Oostenrijks eventueele bezetting van
Salonica te steunen, herinnert de Times dat
de Engelsche regeering die geruchten cate
gorisch heeft tegengesproken.
heel vertrouwelijk al9 vroeger, wanneer Maria in
gezelschap harer ouders naar Weenen of Leonora
naar het slot Liechtenstein kwam, was haar om
gang niet meer De begroeide helling van den
slotberg, in welks boschjes en beschaduwde plekjes
de vriendinnen vroeger al wandelende van hare
kleine geheimen konden snappenwerd thans
verlevendigd door het gevolg der magnaten; on
bescheiden pages maakten het haar niet zelden
lastig met hunne aardigheden.
Eleonora, een jaar ouder dan Maria, had hare
vriendin een groot, belangrijk geheim toever
trouwd: het geheim dat zij beminde en weder
bemind werd. Graaf Guido van Starhemberg had
haar wel is waar nog met geen woord doen blij
ken, dat haar vermoeden juist was, maar hij was
altijd gelijk met haar in de mis, hij bloosde tel
kens als zij hem op nieuwsgierige blikken be
trapte. Het is zeer treurig, zeide zij naïf, dat
Guido's oom met uw vader in onmin is en niet
meer hier komt, anders kondet gij hem zien en
mij uw oordeel zeggen. Ik geloof dat er geen
schooner, deftiger en dapperder cavalier is dan
Ik zag gisteren, fluisterde Eleonora met een
geheimzinnig gelaat Maria toe, hoe gravin Wes-
selenyi den secretaris van haar echtgenoot een
briefje in de hand stopteen dat met een blik
alsof hij haar minnaar was.
Eihebt gij dat gezien riep Maria. De
gravin, ging zij wijsneuzig voort, beviel mij even
wel al niet, zij doet alsof zij een koningin was,
omdat haar man palatijn van Hongarije is; hij
staat echter even goed onder den keizer als mijn
vader. Haar kleeding is niet zeer zedig en zij is
erg koket.
Portugal begint nu Engeland te bestoken
in Hindostan, en wel door eene onverhoed-
sohe pretentie op eene thans Engelsche land-
strook nabij Goa.
Dit verhoogt de ontstemdheid onzer re-
geeringskringen tegen Portugal, daar de
heerschende overtuiging isdat de Portu-
geesche regeering deze nieuwe moeilijkheden
alleen opwerpt wegens Manikaland. Het mi
nisteriele blad „Dia" schrijft„De verkla
ringen der Engelsche regeering in het lager
huis betreffende het charter van de Mozam
bique-maatschappij schijnen beleedigend voor
Portugal's waardigheid en volktrots. In dit
geval kent de Portugeesche regeering haren
plicht."
Volgens bericht uit Soeakim heeft een
sterke troep opstandelingen, behoorende tot
de slavenhandelaars te Hanboeb, eenen inval
gedaan en vee geroofd. De Engelschen ach
tervolgden hen, heroverden het vee en vin
gen 50 Arabieren, waarna zij zonder verlies
Handoeb bezet hebben.
Groot opzien is ontstaan door een nieuw
artikel in de „Hamburger Nachrichten"; dat
aan Bismarck toegeschreven wordt. Het ar
tikel brengt verband tusschen het zesdaag-
sche bezoek van den aartshertog Frans Fer
dinand te St. Petersburg, die een eigenhandig
schrijven des .keizers aan den czaar over
bracht, en Oostenrijks ondersteuning van de
door Rusland ingebrachte bezwaren tegen
Bulgarije wegens de aldaar verblijf houdende
Russische nihilisten. Het artikel wijst verder
op het gevaar, dat door Oostenrijks in het oog
vallende toenadering tot Rusland, Duitsch-
land vervreemd wordt van het Czarenrijk.
Daardoor kan Oostenrijk aan kracht en in
vloed winnen in het drievoudig bondgenoot
schap, zoodat Duitschland gevaar loopt in
zekeren zin afhankelijk van Oostenrijk te
worden. Er bestaat reden om te vreezen,
dat Oostenrijk oeconomische concessien van
Duitschland verlangt en buitendien eene ver
betering der betrekkingen met Rusland
zoekt. „En daartoe behoefde het niet te
komen."
Onder dit gekeuvel hadden de beide meisjes de
weide bereikt, waarop nog tegenwoordig de zoo
genaamde duivelsmolen klappert. Vorst Liechten
stein was met zijne Hongaarsche gasten en het
geheele gevolg op de jacht; de beide vriendinnen
hadden aus ongehinderd hare lievelingswar.deling
kunnen doen; zij zetten zich op het groene tapijt
neder, en terwijl de molenaarsvrouw zich haastte
haar een kan. versche melk te brengen, schikten
zij de onderweg geplukte veldbloemen tot geurige
ruikers.
Daar kwam een vreemdeling langs den weg,
en het verracsend lieflijke beeld der beide keu
velende jonkvrouwen in het groen boeide zijne
blikken. Hij hnd ook in den molen een verfris-
sching willen vragen eer hij den berg besteeg,
van welks top de Liechtensteinpche torenwachter
in den omtrek kon rondzien; hij kon wel raden,
dat de iijk gekleede jonkvrouwen op het slot te
huis behoordenen groette haar met gepasten
eerbied. Toch lag er iets vertrouwelijks in dezen
groet, dat een lichten blos van 'misnoegen op de
wangen van Eleonora te voorschijn riep; de jonge
man, die niemand anders was, dan Max Gundacker,
wekte door een glimlach bij zijn eerbiedige bui
ging bij de gravin Lobkowitz die achterdocht op,
waarvoor nauwelijks volwassen dames het meest
gevoelig zijn, het vermoeden, dat men haar nog
niet geheel voor ,/Vol" aanziet.
Die man schijnt naar het slot te willen
vraag hem naar zijn verlangen, fluisterle zij Ma
ria toe; hij schijnt mij vrij 9tout te zijn, het kan
geen kwaad, dat hij weet wie wij zijn.
Maria had den vreemdeling met nieuwsgierig
heid gadegeslagen; zij scheen niet recht te weten,
wat zij van hem maken of waarvoor zij hem
houden moest, Hij zag er noch uit als een land
man, noch als een cavalierhij had voor een
student kunnen doorgaan, als hij niet een ransel
had gedragen, maar voor een handwerksman kon
zij hem toch niet aanzien. In dit geval alleen
zóu de blik, dien hij op de jonge meisjes wierp,
te stout geweest zijn, gelijk Eleonora vond; maar
de opene en vrije uitdrukking daarvan paste zoo
geheel bij zijn voorkomen behoorde zoozeer bij
zijn karakteristiek uiterlijk, dat Maria ditmaal
niet met het oordeel van haar vriendin instemde.
Moet gij naar het slot Liechtenstein? vroeg
zij, terwijl zij den vreemdeling wenkte om nader
te komen die daartoe slechts dit verlof scheen
Uit Belgrado wordt gemeld dat het mi
nisterie zijn ontslag heeft genomen, omdat
de minister van binnenlandsche zaken de re-
geeringspolitiek een meer radicale richting
wilde geven. Het is waarschijnlijk dat aan
Paschics de samenstelling van een nieuw ka
binet zal woiden opgedragen.
Het blad „Caspian", dat te Baku verschijnt,
vermeldtdat tengevolge van den toevloed
van joden in Samarkand eenige der oudste
Russische firma's daar ter plaatse een ver
toog tot de ministers van binnenlandsche
zaken en financien willen richtenom te
wijzen op de noodzakelijkheid om den ver
deren intocht van joden in dit gedeelte van
Centraal-Azie te verbieden.
Het denkbeeld, dat de Russische koopman
van concurrentie heeft, is eigenaardig. Hij is
in de onmogelijkheid om mede te dingen
met den joodschen koopman, zonder de hulp
der regeering, zooals de tegenwoordige stroo
ming, in zijn land hem thans eene gelegen
heid geeft te vragen, en waarschijnlijk niet
te vergeefs, in spijt van het bericht, dat de
voorgestelde wetgeving tegen de joden, ten
gevolge van de meeting in Londen, voor drie
jaren is uitgesteld.
Ongetwijfeld worden er voor het oogenblik
geene verdere pogingen gedaan om die wetge
ving door te drijven, en de pers is veel min
der scherp en luidruchtig geworden. Dit kan
misschien wel toegeschreven worden aan het
Engelsche protest en aan het optreden van
„the Times." Men zegt zelfs, zoo althans
meldt de St. Petersburger berichtgever van
„the Times", dat de czar een verslag van de
Londensche meeting gelezen heeft en zich
zeer voldaan toonde over de wijzewaarop
hijzelf daar werd besproken.
Volgens de laatste berichten uit Chili heb
ben de opstandelingen Pisagna, Coquimbo en
La Serena bezet.
Op 21 Jan. hebben de troepen aan de op
standelingen eene nederlaag toegebracht.
Lord Salisbury heeft een langen neus ge
haald de procureur generaal Miller heeft aan
afgewacht te hebben. Mijn vader is niet te
huis.
Een hooge blos vloog over liet gelaat van den
jongen man, die aan de sierlijke kleeding en de
roode hakken der schoenen wel de adellijke jonk
vrouw had herkend, maar in dit onschuldige
wezen geenszins een prinses had vermoed.
Ik ben op het slot ontboden, hernam hij
zonder zijne verrassing op een andere wijze aan
den dag te leggen dan door een tweede, nog
diepere buiging. Meester Bockel uit Weenen zendt
mij hierheen om de bestellingen te ontvangen.
Niet alleen in de gelaatstrekken van Eleonora,
maar ook in die van Maria, en bij de laatste zeer
in het oog loopend, toonde zich bevreemding.
Eleonora was minder verbaasddaar zij Max
naar zijne kleeding had beoordeeld. Maria scheen
een oogenblik in bedenking of zij de verklaringen
van den vreemdeling kon gelooven. Dit kwam,
omdat zij handwerkslieden slechts meestal in hun
werk of ten minste in hun werkpak had gezien.
Gelaat en handen van den vreemdeling verrieden
echter nog minder dan zijne kleederen, dat hij
ijzer en staal in het vuur der smederij bewerkte.
Het gelaat van Gundacker was door de zuiderzon
gebruind, maar had toch iets zachts, dat door de
lichte haren nog verhoogd werd. De heldere
witheid van zijn halskraag, waarom een zijden
dasjes los en bevallig was geknoopt, viel des te
meer in het oog, daar zijde toenmaals nog een
kostbaar artikel was, deze zijde een bijzonderen
glans had en hare kleuren niet hel tegen het
witte linnen afstaken, maar aangenaam daarmee
harmonieerden. De snede der uiterst zindelijke
kleederen had, even als de wijze waarop Max ze
droeg, iets buitenlandsch en bevalligs. Eleonora
Lobkowitz, die moestal te Weenen was en daar
dikwijls gelegenheid had menschen van verschil
lende natiën te zien, werd daarom door het ei
genaardige voorkomen des vreemdeling9 minder
getroffen dan Maria, die slechts zelden bij wijze
van bezoek in de residentie kwam en eerst kort
geleden het klooster verliet, waar zij hare op
voeding had genoten; de rijke, phantastiscne
kostuinen der Hongaarsche edelen hadden daarom
op haar ook een bijzonderen indruk gemaakt.
Wordt vervolgd.