Nummer 22,
Zondag 15 Maart 1891.
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Ba lötdsmld vaa Waeaan.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Portugal.
UITGEVER:
Waalwijk.
Waalwpsclie en Langstraalsche Coorant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden/1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
nan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Adverten tien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
A.DOLF Steinïb, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
In de centrale sectie der Belgische kamer
heeft de radicale leider Janson verklaard,
zich met de regeeringsvoorstellen in zake
het kiesrecht te kunnen vereenigen. Burge
meester Buis desgelijks, alleen met voorbe
houd voor de „evenredige vertegenwoordi
ging" waartegen ook Frère Orban bezwaar
had.
Men begint eeue schikking niet onmogelijk
te achten.
Heden zal in de Fransche kamer de stroom
van welsprekendheid geopend worden en wel
ten aanzien van de algemeene behandeling
der douane-tarieven. Als sprekers hebben
zich reeds twee dozijn afgevaardigden doen
inschrijven.
Mac Carthy, de leider der patriottische
fractie der Iersche partij, heeft nu een po
ging gedaan om een Ierschen nationalen bond
te vormen en zijn streven vindt veel bijval.
18 afgevaardigden waren aanwezig en de
geestelijkheid van Ierland gaf haar instem
ming met het plan ts kennen.
Keizer Wilhelm krijgt zijn schepen toch.
Met groote meerderheid heett de begro
tingscommissie van den Duitschen rijksdag,
Woensdag, het eerst door haar verworpen,
maar sedert aan haar teruggezonden voorstel
bewilligd, om voorloopig twee millioen be
schikbaar te stellen voor het aanvangen van
den bouw van twee nieuwe pantser-kanon-
neerbooten.
We worden weer plotseling eens verrast
met het verdwijnen van een Pruisisch minis
ter. De heer Von Gossler, belast met onder
wijs en eeredienst, heeft van den keizer ont
slag gevraagd en verkregen.
Het ontslag wordt beschouwd als de voor-
looper van verdere concessien aan de cen
trums-partij. In dien geest zal een opvolger
voor hem worden benoemd.
Van ambtswege is thans vastgesteld, dat
16.
VI.
DE VOORSPELLING.
De bemoeiingen van den secretaris werden met
een gunstig gevolg beUroond. Vorst Liechtenstein
was den volgenden morgen ten hoogste verbaasd,
dat hij zijne gasten gereed zag tot een plotseling
vertrek, ja, hij was ervan ontsteld, en een scherp
waarnemer had uit zijne gelaatstrekken wel kun
nen opmakendat dit vertrek zijne plannen op
een onaangename wijze dwarsboomde. Beden
noch voorstellingen hielpen, en wellicht was het
den opgewonden Magyaren ook nietongewenscht
een voorwendsel te hebben tot het afbreken dei-
onderhandelingen op welker gunstigen afloop
zij toch van den beginne af niet veel vertrouwen
hadden gehad. Nu bekende Mary har.r vader,
nadat de Hongaren het slot hadden verlaten, wat
zij met Eleonora afgeluisterd en wat de laatste
gedaan had om haar vader niet te dupeeren. De
vorst raadde terstonddat de Hongaren, hetzij
door den bode van Eleonora, hetzij op een an
dere wijze, ontdekt hadden, hoe de dochter van
vorst Lobkowitz over hen dacht. Zijne trekken
werden ernstig en hij zag Maria zoo donker aan
als hij nog nooit gedaan had. Op uwe vriendin,
zeide hij, rust de mpeste schuld, als uwe. onge
roepen nieuwsgierigheid, uwe dwaze inmenging
in zaken, waarvan gij niet het minste versland
hebt, misschien een onberekenbaar onheil over
het land heeft gebracht. Thans zijn de verraders
in veiligheid, Indien prinses Eleonora de gast
vrijheid wilde schenden, dan hadt gij in elk geval
niet mogen toestaan, dat zij achter mijn rug ge
heime boden zonduw plicht was het, mij in de
eerste plaats uw vertrouwen te schenken, en af
wachten wat ik in die zaak zou doen. Uwe
vriendin zal het slot verlaten en het nimmer
weer betreden.
De vorst luisterde in zijn toorn niet naar
de voorstellingen van Maria maar snelde
heen om Eleonora zijn ongenoegen te doen
de Duitsche herfst-manoeuvres dit jaar ge
houden zullen worden door het 4e of Sak
sische en door het lie of Hessen Casselsche
legercorps, waartoe ook het contingent van
Hessen-Darmstadt behoort. Elk dezer corpsen
zal afzonderlijk voor den keizer paradeeren,
en zullen ten slotte elkander ten aanschouwe
van den monarch bevechten.
In aansluiting daaraan zal de keizer ook
de twee Beiersche legercorpsen inspecteeren,
wat zijn grootvader nimmer heeft gedaan,
om de gevoeligheid der Beieren niet te kwet
sen intusschen zal de gevoeligheid ook hier
in den loop der jaren wel wat geweken zijn
en zal men den keizer wel rustig zijn plan
laten uitvoeren.
De prins-regent Luitpold van Beieren heeft
ter gelegenheid van zijn 70en verjaardag,
vele bewijzen van sympathie ontvangen. De
ministers boden hem een adres aan.
De prins beantwoordde dit adres met een
schrijven, waarin hij er op wijst, dat Beieren
in bloei vooruitgaat. Het neemt ijverig deel
aan de instandhouding van de vriendschap
pelijke betrekkingen tusschen het Duitsche
rijk en de andere staten en aan de bevesti
ging van Duischlands binnenlandschen vrede.
In het land zelf genieten alle godsdienstige
gezindten gelijke rechten en openbaart zich
zoowel ontwikkeling van kunsten en weten
schappen als van verkeer en nijverheid, van
de geldmiddelen en de strijdkrachten.
De regent betuigt ten slotte zijn ingeno
menheid met een bestuur, dat tot zulke uit
komsten heeft geleid.
De Elzas-Lotharingers, die de hoop te
kennen geven, dat de deputatie, die heden
door den keizer zal ontvangen worden ten
einde het adres betrekkelijk den passendwang
te overhandigen, eenig resultaat zal ver
krijgen, voeden zich met een ijdele hoop en
zij weten dit ook wel, evenals de bladen, die
hun verwachtingen steun verleenen, maar de
hoop is zoo zoet en zoo gaarne neemt men
den wensch voor de werkelijkheid. De ont
vangst, den heeren door den keizer te be
reiden, zal welwillend, beleefd en hoffelijk
gevoelen. Toen deze echter verklaarde, dat de
eer baars vaders haar nader aan het hart lag dan
al het andere, stoof hij op. Vorst Lobkowitz
zal u voor deze voorzorg weinig dank toebren
gen, of zoo hij ze wellicmt gewensclit hadwat
wel eenigen schijn heeft hazoo die knaap
door hem was gezonden zoo hij had ge
waagd
Vraag mijn vader wat hij waagt, hernam
Elenonora vertoornd hij zou zulke oproerige
woorden niet geduld hebbrn, als ik moest nan-
hooren j Ja, hij verlangde, dat ik hem zou schrij
ven en Maria beging geen misdaad, toen zij eene
dochter hielp haar vader een brief te zenden.
Ha! zeide de vorst met een bitteren glim
lach, daar verraadt gij mij iets, Prinses, dat ik
waarlijk niet had durven vermoeden: Vorst Lob
kowitz speelde dus ook met mij een valsch spel,
hij wilde wellicht de magnaten laten ontkomen,
daar hij den oorlog wenscht. Gij waart hier als
afgezant, Prinses, en hebt goed comedie gespeeld.
Eleonora gaf geen antwoord op deze grievende
beleediging. Noch zij noch Maria konden be
grijpen, wat den vorst zoo opwond; slechts een
duister vermoeden werd in haar opgewekt, dat
hare handelwijze de plannen van den vorst had
verijdeld, maar zij konden niet inzien, wat hem
zoo tegen Lobkowitz verbitterde. De lezer zal
wel kunnen raden, dat vorst Liechtenstein in de
meening had verkeerd, dat zijn Hongaarsche gasten
zich zoozeer zouden comproraiteeren, dat het hun
eigen schuld zou geweest zijn, indien men hen
in hechtenis had genomen, en dat hij vorst Lob
kowitz verweet te hebben verhinderd, omdat deze
misschien het uitbarsten van den opstand heime
lijk wen.-chte, om dien met de wapenen in de
hand te onderdrukken.
Het is historisch dat deze tegen den eersten
minister en gunsteling des keizers gekoesterde
argwaan hem later verderfelijk zou worden.
Max Gundacker, die bij het verlaten van het
slot, behalve zijn ransel ook nog het harnas van
Zriny had te dragenvoelde dien last niet, in
zalige gedachten spoedde hij zich voort. Den
reine is alles icin, zegt het spreekwoord, en wie
zich geheel in de ziel van een ander kan ver
plaatsen mag ook over zijne handelingen geen
oordeel vellen. De gedachten van Gundacder
waren zoo geheel vrij van ijdele aanmatiging en
bloeddorstige hoop, dat hij niet eens vermoedde
zijn, dat lijdt geen twijfel, maar daarmee
basta, practische resultaten zijn in deze niet
te wachten.
De treurige toestand der Italiaansche finan
cien komt dagelijks duidelijker aan het licht.
Thans blijkt weer, dat de belastingen in de
eerste acht maanden van 't loopende dienst
jaar elf en s/4 millioen minder hebben op
gebracht dan in 't vorige.
De regeering heeft besloten zeker ook
als bezuinigingsmaatregel in de eerstvol
gende tien jaar geen subsidien toe te kennen
aan tentoonstellingen. Als grond geeft ze op,
dat de kunst en nijverheid onmogelijk proeven
kunnen geven van werkelijken vooruitgang,
wanneer die tentoonstellingen niet door een
vrij lang tijdsverloop zijn gescheiden.
De zuinigheid der nieuwe ministers van
Italië is dan ook voorbeeldig. Minister Luz-
zatti heeft den senator Castagnolo, syndicus
van Genua 500,000 lires geweigerd voor de
feesten ter eere van Christophorus Columbus
uit zuinigheid, hoewel met een bloedend
hart en Nicotera heeft van zijn kant 525,000
lires gekoit op de geheime fondsen met de
verzekering, dat de dienst er niet door lij
den zal.
Nu schijnen de voorgaande ministers dan
ook al heel raar te hebben huisgehouden.
De een noteerde maandelijks 2600 lire voor
rijtuigen, de ander gaf dineetjes op rijks
kosten weer een ander bracht voor zijn
departement in twee maanden tijds meer dan
1000 lire in rekening voor cognac
Groote vroolijkheid onder het publiek en
de balie te Parijs verwekt een proces tus
schen twee advocaten. Zekere mr. Isaure
Toulouse had namelijk in eene door hem
uitgegeven handleiding van practische rechts
vordering onder voorbeelden van in te vullen
iets gezegd te hebben dat een derde bijna
als een beleediging voor Maria zou kunnen be
schouwen. De bloeitijd der ridderliefde
waarin de dweepzieke aanbidding der aard-
8che vrouw in vele gevallen zelfs in dwaas
heid ontaardde, was voorbij; maar juist in het
Oosten, waar Max zijne jeugd had doorleefd, waren
onder de Duitschers met de herinneringen van de
kruistochten ook nog de minnezangen bewaard
gebleven; met het verlangen naar den Duitschen
grond was in de borst van Gundacker de droom
saamgevlochten, een lieve Duitsche vrouw te vin
den, zooals zij door de dweepende poëzie der
minnezangen werd afgeschilderdeene vrouw
anders dan de wellustige Griekinnen, of de slavin
nen van het serail een ideaal van zedelijkheid,
vroomheid en deugd.
Maria was hem als zulk een ideaal vsrschenen;
in zijne verrukking had hij haar gezegd, dat hij
haar aanbad, dat haar beeld voortaan het palla
dium van zijn hart zou zijn, en hij dacht gelijk
hij had gesproken, dat hij haar had willen dienen
en voor haar sterven, zonder anderen dank dan
de erkentenis van zijn toewijding en van zijn
trouw. Het was een poëtische, idealistische liefde,
die hem vervulde, en zijne gevoelens zouden niet
veranderd zijnal ware zij de bruid van een
ander geweest. Deze reine, edele lietde bezielde
zijn geheele wezen; de gedachte den lof van Ma
ria te verdienen, was hem eene ster, die zijn le
venspad zou bestralen.
Zeer laai bereikte hij Brunn, maar hij wekte
den aldaar wonenden wapensmid, om hem het
harnas over te geven en het werk voor der. vol
genden dag af te spreken; daarna spande hij zijn
licht rijtuig in, kwam nog voor de morgensche
mering te Weenen, gaf den hem toevertrouwden
brief aan der. secretaris van vorst Lobkowitz in
diens paleis, over, en was twee uren na het aan
breken van den dag weder in Brunn terug, om
daar met het beloofde werk een aanvang te
maken.
Te negen uren des morgens werd het gewoon
lijk levendig op de straten. De nieuwsgierigen
bleven staan om den prachtigen stoet der Hon
gaarsche magnaten te zien, die van Liechtenstein
komende, door het stadje trok. Graaf Zriny reed
voorbij het huis van den smid zonder een blik
te slaan op de werklieden in de smederijhij
formulieren er een opgenomen, waarbij het
onder curateele stellen van een krankzinnige
werd aangevraagd. In plaats van den onder
stelden krankzinnige daarbij met een letter
of een verzonnen naam aan te duiden, ge
bruikte hij den naam van een collega, den
heer Signovino, die zich, zoo leest men in
liet formulier, „nu eens voor den grooten
Berry er, dan weer voor Lachaud of voor den
deken der orde van advocaten houdt."
De heer Signovino, woedend, vervolgt den
heer Toulouse voor de rechtbank der Seine.
Bij dit rechtsgeleerd tweegevecht, hetwelk
aan het dezer dagen verijdeld duel tusschen
twee Parijsche schermmeesters doet denken,
zal het zeker aan „exceptien," vernuftige
pleidooien, hoogere beroepen en voorzienin
gen in cassatie niet ontbreken. (H. Ct.)
In het Hippodrome te Parijs, waar
thans de dierentemmer Seeth achter een
traliewerk zijn zes leeuwen touren laat ver
richten, werd bij een repetitie een dier
leeuwen weerspannig. De leeuw wilde niet
in zijn hok terug, wat Seeth en eenige be
dienden ook deden om hem daartoe te
dwingen, en eindelijk viel hij onverhoeds op
den dierentemmer aan en sloeg hem zijn
klauwen en tanden in het rechterbeen. Slechts
met veel moeite gelukte het Seeth te bevrij
den en den leeuw eindelijk in zijn hok te
jagen. Maar de dierentemmer heeft wonden
bekomen, welke, naar men vreest, niet zon
der gevaar zijn.
LISSABON, 11 Maart. Er had te Bissao,
in Gambia, een gevecht plaats tusschen de
Portugeesche troepen en de inlanders. De
Portugeezen verloren 14 man aan gewonden
en 2 aan dooden (een Portugees en een
vreemdeling.) Eene kanonneerboot bombar
deerde Astin en Ventin.
Het rapport der meerderheid van de be-
grootings-commissie is heden bij de kamer
ingediend. Het concludeert ten gunste van
het door den minister ingediende financieel
plan.
was in een levendig gesprek met de schoone
Gravin Wesselenyi, maar zijn wapenmeester hield
stil en eischte op een barschen, bevelenden toon
de wapenrusting van zijn meester, zooals zij was,
gereed of niet.
Geen verstandige redeneering hielp, Max moest
het pantser overgeven, de wapenmeester dreigde
met de hondenzweep als hij zich niet haaitte, en
hij zou wellicht een daad van ruw geweld heb
ben gepleegdindien Emmerich Tokoly er niet
bij gekomen was. De jonge magnaat had nu
eenmaal behagen gevonden in Max, en riep hem
tot zich, nadat deze den wapenmeester de ver
schillende stukken der uiteengenomen wapenrus
ting had ter hand gesteld. Ik bied u nogmaals
aan in mijn dienst te treden, zei hij, werp uw
fortuin niet weg. Er is iets in uw gelaat, dat
mij bevalt. Ik moest eigenlijk boos op u zijn,
gij hebt ons een poets gespeeld. Lochen het
niet, vervolgde hij, toen Max een kleur kreeg,
maar verwondering huichelde, alsof hij die woor
den niet begreepgij zijt een stoute en slimme
knaap, die het oog slaat op prinsessen. Ha gij
bloost als een beschaamde jonkvrouw. Ik houd
van menschen, wien geen ster te hoog is, en het
is mij aangennam dat dit valsche spel uit is. De
sabels zullen nu weldra in de zon schitteren, en
dan isgeloof mij, bij ons meer roem en eer te
behalen aan onder de banier des keizers. Sla toe,
ik heb mij nog nooit is een gelaat bedrogen, en
nog niemand heeft het ooit berouwd, datnij To
koly vertrouwde!
Er lag iets zoo hartelijks in dit stellig eervol
aanbod, dat het Max moeite kostte de verzoeking
te wederstaan. Geloof mij, edele heer, ant
woordde hij, dat, zoo ik een vrije keus had, ik
niemand anders zou volgen dan u; maar ik kan
niet; ik mag niet.
Laat het dan, gij moet het beste weten wat
u past, hernam de graaf, eer telenrgestejd dan
boos; maar hier, neem dezen ring, en indien gij
ooit van meening verandert, breng hem mij en
gij zult welkom zijn.
Daarop gaf Tokoly zijn paard de sporen en
rende heen.
Wordt vervolgd.
