Nummer 63, Zondag 9 Augustus 1891. 14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
van
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
Engeland.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Duitschland.
UITGEVER:
Waalwijk.
en Langslraalsehf Conrant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het gekeele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De zegetocht der Franschen is nog niet
uit. Van Kroonstadt zijn zij naar Moscon,
de vroegere residentie van de Russische czaren,
getrokken, en ook daar zijn admiraal Gervais,
zijn 55 officieren en 12 matrozen geestdriftig
ontvangen. De stad was kostbaar versierd en
bevlagd en aan het station werd de reeks
der oyatien geopend door den gemeenteraad
met den burgemeester aan het hoofd. Het
volk juichte dat de kelen er droog van wer
den en de gasten waren opnieuw tot tranen
geroerd door de vele bewijzen van liefde
en aanhankelijkheid, welke zoo mogelijk het
gejuich en gejubel bij het vertrek uit Peters
burg nog overtroffen.
Bedriegen wij ons niet, dan zal men in
Engeland geen kosten of moeiten sparen om
't den bezoekers die alleen Portsmouth
zullen aandoen zoo aangenaam mogelijk
te maken en in Rusland ziet men daarin een
bewijs van Engelands neiging om den indruk,
door keizer Wilhelm's laatste bezoek teweeg
gebracht, te verzwakken.
Men moet maar durven
Hoewel 't dwaasheid mag heeten aldus
zichzelf iets wijs te maken, aan welks juist
heid men in geenen deele geloof hecht, valt
't toch niet te loochenen, dat er in Engeland
velen zijn, die met voldoening hebben ver
nomen, dat het Fransche eskader ook den
Engelschen bodem zal aandoen. Dat zijn de
meeste liberalen, die in de triple-alliantie wel
geen direct gevaar zien, maar die in Enge
lands aansluiting aan dien bond toch maar
weinig lust toonen en dan ook in het minst
geen behagen scheppen in keizer Wilhelms
verheerlijking.
De stemmen, die de berichten van de Times
c. s., omtrent een Russisch-Fransch bondge
nootschap formeel tegenspreken, nemen steeds
in aantal toe, zoodat het niet lang zal duren
of de opgewonden gemoederen van alle zenuw
achtige zielen zullen weer gansch en al ge-
XVII.
IN IIET KLOOSTERPENSIONAAT.
Ginds rookten de pachthoeven van het dorp,
daar sloegen de heldere vlammen uit het klooster.
Zijn paard schrikte toen hij de verbrijzelde poort
in den kloostermuur voorbijreed, in het groene
gras lag het lijk van een ouden man met een
gapende schedelwond, het bloed had zijn grijze
fokken rood geverfd. Wat verder lag een verminkt
lijk, dat hij herkende aan de livrei der Starhem
bergen, het gelaat was door sabelhouwen en
bijlslagen tot een bloedige klomp misvormd. Nog
verder lag een hoop vrouwenlijken in kerkelijke
kleederen, en daar achter zag Guido door de
openstaande deur van de kapel het hoogaltaar
branden.
Hij kon niet verdei*, rook en hitte dreven hem
terug, maar hoe scherp zijn oog ook zocht, hij
zag onder de lijken geen vermoorde in wereldlijke
kleeding. Daar hoorde hij een zwak gekerm; hij
sprong van het paard en zocht, en bemerkte nu
zijn bediende, die Eleonora had vergezeld, in
doodstrijd.
Waar is mijne vrouw? schreeuwde hij, waar
is mijne vrouw alsof hij den man niet wilde
laten sterven eer hij geantwoord had.
Weggevoerd, stamelde de stervende, gebon
den allen geroofd.
Een gerochel, en de ongelukkige had opgehou
den te leven.
Duisternis, als de schaduw van den nacht,
verspreidde zich over het gelaat van Guido. De
dooa was verschrikkelijk, maar nog verschrikke
lijker was de gedachte, dat zijn schoone vrouw,
zijne Eleonora, in handen van die dierlijke hor
den was gevallen. Hij zou thans bijna liever
hebben gewenscht dat hij haar onder de lijken
had gevonden.
Hij steeg weer te paard en reed langzaam van
daar. Uit de verte klonken doffe geluiden tot
hem over, alsof elders de moord nog woedde
hij had moeten vreezen dat hij een terugkeerende
bende Tartaren zou ontmoeten, maar hij liet zijn
kalmeerd zijn. Veranderd echter is de toestand,
naar onze meening, daardoor slechts in geringe
mate. Zoo na als vóór deze moet de triple-
alliantie er rekening mee houden in een
mogelijk conflict met Frankrijk, laatstgenoemd
land hand aan hand te zien optrekken met
Rusland. Gelukkig geven de officieuse Rus
sische en Fransche bladen even stellige ver
zekeringen omtrent de vredesgezindheid der
Fransrhe-Russische coalitie, als de Duitsche,
Italiaansche en Oostenrijksche pers omtrent de
triple-alliantie.
Er komt een eind aan alles, zelfs aan de
zittings-periode van het Engelsch parlement.
Woensdagavond om half zeven zijn zoowel
het lager- als het hoogerhuis van Engeland
gesloten, nadat de heeren sinds het einde
der Londensche „Season" reeds op heete
kolen hadden gezeten.
De sluitingsplechtigheid is vergezeld gegaan
van een troonrede, die in 't kort nagaat, wat
er wel en wat er niet gedaan is en wat er
nog te doen staat. De koningin noemt de
betrekkingen tot de mogendheden vreedzaam
en vriendschappelijk en betuigt den leden
van het lagerhuis haar dank voor de som,
ter beschikking gesteld voor het verplicht
onderwijs. In Ierland acht zij den algemeenen
toestand verbeterd en zij meent dat de maat
regelen, ter bestrijding van den hongersnood,
enorme rampen hebben voorkomen. Ook de
wet tot aankoop van land in Ierland wordt
een weldadige wet geheeten, zoo ook de
overige besluiten, in zake Ierland genomen.
Van de maatregelen ter verbetering van de
fabrieks-wetgeving verwacht de koningin de
beste resultaten.
Uit Parijs wordt aan de Standard geseind,
dat Engeland en Frankrijk onderhandelen
over een gemeenschappelijk optreden tegen
China, om hunne landgenooten te bescher
men, desnoods door eene betooging met eene
gecombineerde vloot, waarbij vermoedelijk
ook Duitschland zich aansluiten zou.
paard gaan waar het wilde, als ware het hem
onverschillig wat er mocht gebeuren.
Plotseling zag hij op. Voor hem lag in den
nevelsluier van den schemerenden morgen de stad
VVeenen. Het gelui van een klokje drong in de
stilte van den nacht tot hem door, het getier, dat
hij had gehoord was reeds lang verstomd en in
dien niet rondom hem de vuurgloed van rookende
puinhoopen den hemel rood gekleurd had, had
hij bijna kunnen gelooven, dat hij een zwaren
droom had gehad, die als een berg op zijne borst
had gedrukt.
Daar lag de stad, schijnbaar in vollen vrede,
in gelukkige rust; maar wat heden onder be
scherming van den nacht door den bloeddorstigen
vijand aan de dorpen was gedaan, dat bedreigde
morgen de keizerstad, Het was een misdaad den
dood te zoeken, waar zooveel duizenden sidderend
iederen arm telden, die tot hunne verdediging
nog een zwaard kon voeren
Daar is uwe plaats, klonk het in zijn bin
nenste; wijd uw leven en uwe krachten aan de
bedreigden, voor wie nog redding mogelijk is en
sterf op de muren van uwe vaderstad
XVIII.
VERDUISTERDE HEMEL.
De alarmkreet, die de stad Weenen uit den
slaap had gewekt, de tijding dat de keizer gevlucht
en de hertog van Lotharingen teruggeslagen was,
had ook het huis van Bockel in opschudding ge
bracht en Max Gundacker was niet de laatste,
die naar de wapenen greep. Terwijl de vlammen
aan den horizon opstegen, snelden de burgers
van VVeenen naar het raadhuis en reeds «den vol
genden morgen vormden zich compagnieën en
stelden zich ter beschikking van graaf Rudiger
von Starhemberg, voor den arbeid in de schansen
en de bewaking van de muren.
Stephanus Kolschitsky was niet weinig verrast,
toen hij bij Bockel kwam om zich wapenen aan
te schaffen, daar een jongmensch aan te treffen,
wiens gelaat hem levendig den persoon herinner
de, over wien men hem had ondervraagd.
Ja, ja, zei Bockel, men zou haast bijgeloovjg
gaan wordende oude heelt voorspeld dat hij
komen zou als de maan zich op den vollen dag
aan den Weener hemel vertoonde; en daar is hij
nu; en de ongeloovigen hebben de fakkels reeds
Uit Weenen wordt gemeld, dat de door
Oostenrijk en Duitschland met Zwitserland
aangeknoopte onderhandelingen over toetre
ding tot het handelsverdrag, tusschen beide
eerstgenoemde mogendheden gesloten, tot
niets hebben geleid, daar Zwitserland de
verlangde toenaderende stappen weigert te
doen.
In den boezem van het Italiaansche kabinet
moeten weer onaangenaamheden ontstaan
zijn, wegens het bezuinigings-programma van
Luzzatti. Ieder minister komt voor zijn depar
tement op en acht juist daar bezuiniging
onnoodig en onmogelijk.
De Standard meldt uit Konstantinopel, dat
Rustem pacha, volgens de instructie der Porte,
aan lord Salisbury het verlangen van den
Sultan mededeelde om de onderhandelingen
te heropenen over den termijn van ontruiming
van Egypte door de Engelsche troepen. Sa
lisbury moet, naar vernomen wordt, als zijne
meening hebben te kennen gegeven, dat het
huidige oogenblik weinig geschikt is voor
deze onderhandelingen.
Van Kreta luiden de tijdingen gunstiger;
de krachtige maatregelen van den gouverneur
hebben eene goede uitwerking tegenover de
reactionaire muzelmannen, die zijne verwij
dering trachtten te verkrijgen. De Turksche
troepen verlieten Heraclion, waar de ergste
anarchie dreigde. Ook de goede oogst draagt
tot de pacificatie bij.
De werkstaking der grondwerkers duurt
voort26 werkgevers bleven weigerachtig
aan de eischen der werkstakers toe te geven.
Donderdag middag moest de politie hande
lend tegenover de onwilligen optreden. Vijf
arrestaties hadden tot nog toe plaats.
ontstoken, die hunne nadering aankondigen.
De Pool had Max in Turksche kleeding en bij
het zwakke licht van den schemeravond gezien;
thans waren het niet alleen de blonde hai*en van
Gundacker, die hem in het oog vielen, hij zag de
slanke gestalte in wapendos, zijn geheele voor
komen bezield van geestdrilt voor den aanstaan
den strijd, hij zag dat de oogen van Louise als
aan den schoonen jongeling waren geboeid en
een wolk gleed over zijn voorhoofd.
Meester, fluisterde hij Bockel in, gij hebt
mij misleid, een ander bezit het hart van uw
kind en neem mij niet kwalijk deze is niet
in het huis van een handwerksman geborenin
dien hij uw gezel is geweest, zoo neem u in
acht, dat hij niet zijn masker afwerpt als het er
op aankomt de eer van uw kind op te houden.
Het gelaat van Bockel verduisterae. Ik zal het
niemand ten kwade duiden, hernam hij, die mij
een welgeraeenden raad geeft, maar mijn oogen
zijn nog niet blind. Uw argwaan doet den jon
gen man onrecht, zijn hart is eerlijk, maar ik
wenschte dat mijn arme Louise hem nooit had
gezien. Hij heeft haar gezegd, dat hij een andere
bemint, gave God, dat z:j haar hart van hem kon
losrukken, maar hij heeft geen schuld.
De Pool trad op Max toe, en bood hem de
hand. Herkent gij mij niet? vroeg hij. Wij
hebben elkander te Constantinopel gesproken.
Het zou beter geweest zijn, indien gij toen mijne
waarschuwing liadt in acht genomen, er zijn om
u vrij wat tranen uit schoone oogen gevallen.
Max herkende thans den Pool, en hernam
Zeg dat niet, het lot heeft mij op wonderbare
wegen gevoerd en de gevangenschap, die ik heb
moeten doorstaan, heeft mij geheimvolle raadsels
opgelost. Maar de tranen, waarvan gij spreekt, zul
len mij steeds herinneren, dat ik hier een nieuw
vaderland, een vaderhuis heb gevonden, en als
de Turken komen, weet ik voor wie ik mijn le
ven waag.
Gij moet aanvoerder van ons vrijcorps worden!
ried de Pool. In *u is iets dat mij, ofschoon ik
een oud jager ben, beweegt om op uwe leiding
te vertrouwen. Ik zal u voordragen als kapitein.
Ja, ja, riepen Jozef en Leopold, Gundacker
moet onze kapitein zijn, ieder die hem kent, zal
hem gehoorzamen.
Ik dank u, antwoordde Max, maar vergeeft
mij dat ik die eer moet afwijzen, zelfs indien de
anderen dachten zooals gij. Ik heb een ridderlijk
Uit Londen wordt gemeld
De New York Herald heeft een brief ont
vangen van den zendeling Henry, uit Kanton,
waarin hij schrijft„Wij hadden een schrik-
kehjken tijd door te brengen. Twee weken
geleden bereikte de anti-Europeesché bewe
ging Kanton, maar de consuls en de Chi-
neesche ambtenaren onderdrukten die ten
krachtigste. Desniettemin bestaat er voort
durend eene heftige anti-Europeesche gezind
heid bij het volk, en men vertrouwt daarom
de tegenwoordige kalmte niet. De 3e Sep
tember is voor een algemeenen volksopstand
vastgesteld. Het program des oproers houdt
verwoesting derl christenkerken en algemee
nen christenmoord in.
Het bezoek des keizers aan Europa's noor
delijkste punt duurde drie uur. Ter herinne
ring daaraan richtte men daar uit steenen
een klein gedenkteeken op, waaraan de kei
zer zelf meehielp. Tusschen de steenen werd
een vel papier gelegd, waarop 's keizers te
genwoordigheid aldaar vermeld staat.
Hoewel omtrent het tijdstip van 's keizers
terugkeer in Duitschland nog niets met ze
kerheid valt te melden, is het toch waar
schijnlijk, dat hij den 14en a. s. te Kiel zal
aankomen, van waar hij zich na een kort
verblijf aldaar naar Berlijn en vervolgens naar
Potsdam zal begeven.
De officieele Straatsburger courant lo
genstraft het bericht der Fransche bladen,
als zouden de dcpartementeele directeuren in
een vertrouwelijk schrijven zijn herinnerd aan
de verplichting der in de Rijkslanden ver
toevende Franschen om van passen voorzien
te zijn, en om zich, wanneer zij voortdurend
of langer dan 8 weken aldaar vertoeven
willen, van een kaart te voorzien. De direc
teuren moeten nu niet aangeschreven zijn,
de daarvoor geldende bepalingen streng te
heer beloofd, wanneer ik eenmaal de wapenen
opvatte, onder zijne vaan den keizer te zullen
dienen, en ik word onder eene ridderlijke banier
getrokken alsof ik daaronder behoorde, niet om
dat ik uw vaandel geringer acht. Vergeeft mij,
maar graaf Guido van Starhemberg neeft mij
eens zijn wapendienst aangeboden en als hij thans
nog zijn woord houdt, dan volg ik zijne banier.
Dat dacht ik wel, mompelde Bockel in zich-
zelven, maar hij scheen over dit voornemen niet
ontstemd, al was hij in het eerste oogenblik even
verrast, als zijne zonen. Dat heb ik wel kun
nen denken naar de woorden der oude vrouw
de appel valt niet ver van den stam, en het veu
len ruikt den stal.
Het was vreemd, dat Louise zich scheen te ver
heugen over dit besluit van Max, dat, indien het
tot uitvoering kwam, hem naar een ander huis
en in een anderen kring zou voerener lag ten
minste iets vroolijks in haar blik, toen de Pool
eerst heimelijk naar haar gluurde en haar toen
vragend aanzag, of zij dit besluit van Gundacker
kon billijken. Dan zullen wij dus, riep Kol-
schitzky, toen Louise bloosde en de oogen ne-
dersloeg, met elkander wedijveren, wie het wak
kerste op de muren staat, de edelman of de bur
ger. Gij wilt een ridderketen, ik het burgerrecht
van Weenen verdienen, en eer zal ik dien prijs
met mijn laatsten droppel bloed betalen, eer ik
voor een Turk wijk 1
Bravoriep Bockel, en als gij dat woord
vervult, zal Louise den krans voor u vlechten,
daarop mijne hand
Max had zich gereed gemaakt om te vertrek
ken. Toen hii afscheid nam, drukte hij de hand
van den Pool warmer dan eerst.
Laat hem begaan, fluisterde Bockel zijnen
zonen toe, toen dezen Max nog wilden terughou
den, zijn inwendig gevoel drijft hem daarheen,
waar hij behoortik geloof thans alles wat da
oude heeft gezegd; ik had het anders gewenscht,
maar dat kan nu eenmaal niet. Vooruit naar het
raadhuisDenkt nu aan het belang van de stad,
en aan niets anders. Zegt aan den burgemeester,
dat ik mijn geheele wapenmagazijn gratis aan
de stad aanbiedslechts zooveel wensch ik voor
mij zeiven te houden, om als de nood aan den
man komt, mede in de bres te kunnen springen.
(Wordt vervolgd)
