Nummer 65. Zaterdag 15 Augustus 1891. 14e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
De Goudsmid vaa Weuun.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
De Echo van het Zuiden,
Wualwijksclie en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden /1,00.
■Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
A.DOL? Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De Engelsche regeering schijnt öf geen
zuiver geweten te hebben öf zoo heel zeker
niet te zijn van de overwinning bij de alge-
meene verkiezingen. Balfour, de staatssecre
taris voor Ierland, heeft te Plymouth de hoop
te kennen gegeven, dat het parlement een
door hem opgesteld plan van zelfregeering
voor Ierland door middel van graafschapsra
den, zal aannemen. Hij verwacht van dien
maatregel alle goeds, maar de politiemacht
in hare tegenwoordige regeling, durft hij er
nog niet. aan geven.
In Rusland is een keizerlijke ukase ver
schenen, den uitvoer van rogge, roggemeel
en roggezemelen naar het buitenland verbie
dend. Het verbod betreft de havens van de
Oostzee, die der Zwarte zee, de zee van Azow
alsook de westgrens en treedt 15 dezer in
werking. Alle maatregelen zullen voorts wor
den genomen om den toevoer van graan ge
makkelijk te maken en naar die streken,
welke 't meest te lijden hebben. Reeds is
een som van 15 millioen beschikbaar gesteld
voor de noodlijdende bevolking, volgens den
een om brood en zaad aan te koopen, vol
gens den ander om werk te verschaffen.
De Russische bladen juichen dat Frankrijk
en Enge'and door dezen maatregel geen
schade lijden, omdat deze beide politieke
vrienden alleen tarwe noodig hebber.. Duitsch-
land's roggeverbruik wordt voor 90 percent
door Rusland gedekt.
Oorzaak en gevolg worden in de wereld
zoo raenigwerf verward, zoo dikwijls wordt
't een voor 't ander in de, plaats gesteld, dat
't inderdaad geen verwondering kan baren,
dat dit ook geschiedt naar aanleiding var.
het besluit der Russische regeering, den rog-
geuitvoer verbiedend van 27 Augustus, vol
gens onze tijdrekening, af. Laat ons in 't kort
nagaan, welke gebeurtenissen in Rusland aan
dezen belangrijken maatregel ten grondslag
liggen, om dan als van zelf te komen tot de
50.
XVIII.
VERDUISTERDE HEMEL.
Zulk een blind werktuig van hare voorgevoe
lens, wanneer die haar overvielen, was de oude
Wlaska, daarom beefde zij ook voor hen, die zij
lief had, in weerwil van de voorspellingen die
zij hun had gedaan in oogenblikken, waarin de
geest over haar was gekomen, waarin hare lippen
iets hadden gesproken, dat haar geestelijk oog
als in een droombeeld had gezien.
Het wonderbare trekt ons aan, maar hoe meer
wij gevoelig zijn geweest voor de betoovering van
het geheimzinnige, des te bitterder is ons de
teleurstelling.
Max stiet de oude vrouw bijna met afkeer
terug; ziin bloed kookte bij de gedachte, dat haar
voorspellingen zijne hoop hadden gevoed en hem
tot zalige droomen verleid; dat nij misschien
indien niet de waan dat het voorspelde geluk
thans moest komen, zorgeloos had gemaakt
reeds gisteren berichten zou ingewonnen hebben
waar Maria zich thans bevond, en dat hij dan
wellicht haar nog bijtijds had kunnen waarschu
wen, want hij had immers reeds onderweg ver
nomen, dat de Turken naar Weenen in aantocht
waren.
Hare voorspelliug, dat hij tot liooge eer zou
geraken, scheen hem thans bijna als eer. bloedige
hoon; welke waarde kon het leven voor hem heb
ben, nu zijne gelukszon was ondergegaan
Weg van mij I donderde hij, als door een
blinde woede aangegrepen, in al de bitterheid van
onbeschrijfelijke smart. Ik wenschte dat ik u
nooit had gezien, en nooit het gift van eene waan
zinnige hoop had gedronken!
Wat gebeurt daar? vroeg een gebiedende
stem. Een man trad het paleis binnen, wien men
kon aanzien, dat hij gewoon was met een ijzeren
wil te bevelen, en dat eene sombere stemming
de wel strenge, maar toch niet onvriendelijke
uitdrukking zijne gelaatstrekken had verduisterd.
De portier maakte een eerbiedige buiging —Die
gevolgen er van voor landstreken, buiten het
groote czarenrijk gelegen.
Reeds lang hielden de vooruitzichten van
den graanoogst, in Rusland, duizenden en
nog eens duizenden in spanning en geleide
lijk kwam men tot de vaste overtuiging, dat
de opbrengst van den oogst dit jaar onvol
doende zou zijn. Dat was dus een feit, waar
mede men rekening moest houden en ter be
zwering van welks noodlottige en o vermij de-
lijke gevolgen, naar afdoende maatregelen
moest worden omgezien. Moest de handels
vrijheid in deze de vrijheid tot uitvoer
worden beperkt of moest men gestreng vast
houden aan sommige beginselen, hoewel hei
lig overtuigd, dat die beginselvastheid nood
lottig zou zijn Natuurlijk gebood de econo
mische politiek breken met het beginsel van
vrijen uitvoer en een ukase was in deze de
eenigeuitweg.
Die ukase is dan ook verschenen en het
gevolg van dezen maatregel voor het czaren
rijk dient afgewacht te worden, doch in
Duitschland is men er zwaar door getroffen,
in Duitschland, dat voor 9/10 gedeelte zijn
rogge in Rusland koopt. En in datzelfde
Duitschland zijn de graanprijzen reeds zoo
hoog. Doch „elkeen is zich zelf het naast"
en Rusland is volkomen in zijn recht, terwijl
hij, die in den maatregel een samenzwering
tegen Duitschland mocht zien, de plank glad
mis zou zijn. Rusland staat voor een gedeel
telijken hongersnood en daarin te voorzien is
zijn dure, zijn heilige plicht, zonder in de
noodzakelijkheid te verkeeren eerst rond te
zien of een of andere bevriende of zelfs min
der bevriende mogendheid er schade door
zou kunnen lijden.
Indien bet als een kenteeken van oorlog
geldt, wanneer de eene partij 't er op aan
legt de andere uiltehongeren, dan heeft Rus
land aan Duitschland den oorlog verklaard
en allicht komt men tot de meening, dat deze
maatregel de eerste stap is op den weg tut
een offensief verbond tusschen Rusland en
Frankrijk, doch gelukkig laat men, ook in
Duitschland, de kalme overweging zegevieren
jongman, zei hij. verlangt den heer graaf Guido
te spreken, excellentie; maar ik mag niemand
toelaten; ook schijnt hij mij toe, dat
De portier sprak eenige woorden op een fluis
terenden toon, en wees met een veelbeteekenend
gebaar op zijn voorhoofd.
Wie zijt gij en wat verlangt gij vroeg graaf
Rudiger von Starhemberg aan Max, terwijl hij
den jongen man scherp aanzag.
Ik ben iemand, die onder de sabels der Tur
ken wil sterven, heer generaal 1 riep Max. Zend
mij op een verloren post, opdat ik mijn bloed
duur moge verkoopen.
Daar is wel gelegenheid toe
Luister niet naar hem 1 riep Wlaska. Hij is
van uw bloed, hij moet niet wanhopen.
Breng de oude weg, beval Rudiger aan den
portier. Ik heb geen tijd om zotteklap aan te
nooren. Hoe is uw naam vervolgde hij tot Max.
Ik kan wel menschen gebruiken, die het leven
moede zijn.
Max Gundacker.
Graaf Rudiger glimlachte. Hij zag dat Wlaska
teruggeweken was, om door gehoorzaamheid ge
weld te voorkomen, maar hare blikken waren
smeekend op hem gericht. Hij had wel van hare
voorspellingen en van Max Gundacker gehoord,
want Guido was immers zijn neef; de nieuwgie-
rig uitvorschende blik, dien hij op Gundacker
sloeg, scheen echter bevredigd. Ha, zei hij,
dus zijt gij de jonge goudsmid, van wien ik wel
heb gehoord. Nu, thans zult gij kunnen toonen
of er werkelijk edel bloed door uwe aderen stroomt;
de naam doet niets ter zake. Volg mij.
Duarmee klom hij de trap op en Max volgde
hem. Toen waagde het de oude, achter den rug
van Rudiger, Max te naderen.
Er waakt een oog over de Liechtensteinsche,
fluisterde zij, verlies den moed niet, vertrouw op
God en op uw gesternteGraaf Rudiger was
gekomen om zijn neef, van wiens ongeluk hij had
gehoord aan de wanhoop zijner smart te ontruk
ken, en hem zijn plicht jegens het vaderland en
den keizer te herinneren. Guido opende hem de
deur, toen hij ziin stem hoorde, en de onver
wachte, verrassende aanblik van Max had op hem
eene wonderbare uitwerking. Hij kende immers
zijn stoute droomen, en zag nu de voorspelling
van Wlaska vervuld, dat Max zou terugkomen,
wanneer de halve maan voor Weenen was geplant.
over de heftige agitatie van het oogenblik.
Doch in agitatie is men en elkeen zoekt naar
een persoon om zijn minder aangename stem
ming er op te wreken. De vrijzinnige pers
meent dien te hebben gevonden in de regee
ring van Pruisen in 't algemeen en in den
kanselier des Duitschen rijks in 't bijzonder
en met meer kracht dan immer te voren
wordt er gehamerd op het aanbeeld: gedeel
telijke of algeheele opheffing der graanrech
ten. Wel geeft men toe, dat zelfs een rijks
kanselier wel eens dwalen kan, maar deze
dwaling vindt men toch wat al te kras en
onmiddellijk herstel der begane fout acht
men geboden, 't Is een harde les, die de
Duitsche regeering heeft gekregen, zij kan
er door leeren dat er tusschen vermoedens
of schoonschijnende voorspellingen en feiten,
een hemelsbreed verschil is.
Men moet alles beproeven eerst heeft een
deel der Duitsche pers geprobeerd de ge
beurtenissen van Kroonstadt dood te zwijgen
later heeft zij 't over een anderen boog ge
gooid en is zij pogingen in 't werk gaan
stellen om die niet te loochenen feiten dood
te praten een edel doch hopeloos streven
waarmede men nog immer doorgaat. En dat
terwijl dag aan dag meer en meer blijkt, dat
er tusschen de beide geïsoleerde mogendhe
den, de eene in het oosten, de andere in 't
westen van Europa, een sympathie bestaat,
die waarlijk niet door schriftelijke overeen
komsten behoeft te worden bezegeld. Dat
men in hooge regeeringskringen heeft ge
meend de al te luidruchtige en opzienbarende
manitestatien te moeten tegengaan, dat men
het Fransche enthousiasme zelf een sourdine
heeft opgezet, doet aan de feiten niets at.
Terwijl koning Alexander van Servie zeer
aangenaam getroffen heet te zijn over de
hem door keizer Frans Jozef bereide vader
lijke ontvangst, komen uit Belgrado berichten,
dat de den jongen koning te Petersburg ten
deel gevallen ontvangst allesbehalve hoffelijk
en vriendschappelijk is geweest; niet als sou-
verein doch als vasal is Alexander ontvangen.
Hij zag in Max iemand, wiens borst door dezelf
de smart werd verscheurd als de zijne, maar het
was alsof deze plotselinge, wonderbare wederver
schijning van clen doodgewaande hem hoop in
boezemde; er was immers aan Max ook voorspeld,
dat hij zijn geliefde zou verwerven, en werd Maria
gered, dan was er hoop dat ook Eleonorë het
verderf zou ontgaan.
In het eerste oogenblik was het Guido, alsof
Max hem reeds eene tijding van hoop bracht
maar diens somber gelaat verdreef weldra die
dwaling, de vonk der hoop bleef echter in zijn
hart voortgloeien. Guido wierp zich aan de borst
van Max, en riepWij zullen haar redden of
wreken.
Graaf Rudiger staarde verbaasd op de beide
mannen zijn neef omarmde dien vreemdeling
als een broederHoofdschuddend liet hij toe,
dat Wlaska in het vertrek trad. De oogen der
oude stonden wijd open, in haar blik lag iets dat
hem, ofschoon hij niet bijgeloovig was, met een
heimelijken afkeer en met nieuwsgierige verwach
ting vervvlde.
Eer de maan zoo dikwijls heeft gewisseld
als miine hand vingers telt, zeide zij op een
zonderling plechtigen toon, zullen twee broeders
de geliefden van hun hart uit de tent eener
moeder halen, uw wapen, graaf Rudiger een
toren, en uw geslacht een nieuwe loot verkrij
gen. Laat den moed niet zinken; ik zeg u, van
den Khalenberg at, zal het licht der zon redding
verkondigen, gelijk de vuurgloed van den don
keren nacht schrik heeft verspreid
Plotseling verstomde de oude vrouw, haar ge-
liat werd zoo bleek als van een doode.
XIX.
DE BEDREIGDE KRUITKAMERS.
Op Maandag den 12 Juli stond reeds de hoofd
macht der Turken voor Weenen, de grootvizier
vestigde zijn hoofdkwartier in het lustslot der
keizerin weduwe, den tegenwoordigen Augarten.
Met het aanbreken van den nacht werd de ge
heele horizon rondom de keizerstad verlicht door
blauwrode zuilen en strepen; van de Leitha af
tot Baden en Mödling, en tot aan den Kahlenberg
stond alles in vlam en in rook. Op den morgen
van den 13 zwierven de Spahis van de //Spinster
Te Petersburg liet men het jonge mensch
alleen, de czar ging met zijne familie Rustig
en wel naar Finland.
Zoo bereidt men het terrein voor Oostenrijk!
BRUSSEL, 13 Augustus. De minister-pre
sident Beernaert heeft in de kamer, in ant
woord op eene vraag, ontkend dat er eenig
tractaat bestond, dat buitenlandsche mogend
heden het recht geeft, Belgische forten te
bezetten. De mogendheden hebben Belgie's
onzijdigheid en onafhankelijkheid gewaarborgd,
maar niet om zijne torten te bezetten.
De heer Janson, lid der oppositie, sloot
zich geheel aan bij de verklaringen des mi
nisters.
De grootvorst Alexis verliet Donderdag
Parijs om zich naar Vichy te begeven.
Als een echt Parijzenaar is hij langs de
boulevards en andere punten der stad getrok
ken, hier voor de winkels blijvende staan om
een kijkje te nemen, daar de winkels binnen
gaande om aankoopen te doen. Hij was
meestal zonder eenig geleide. Waar men hem
op straat herkend heeft, werd hij, zooals te
denken is, toegejuicht; doch hij trof het vaak
dat hij ongemerkt zijne tochtjes kon voort
zetten.
Wat het Russische volkslied aangaat, dit
blijft men in het geheele land voortspelen.
Geen muzikant in Frankrijk, lezen wij, die
het niet heeft doen hooren.
Sommige dagbladen, zooals de Temps
en de Liberté, hebben gewaarschuwd voor
de heete manifestatiekoorts, die heden ten
dage rondgaat in Frankrijk ten aanzien van
al wat Russisch is. Zij zagen er zelfs een
gevaar in en brachten dit met allen ernst het
publiek onder het oog. De Figaro heeft er
aan het kruis' bij Schönbrunn tot Nunsdorp in
een grooten kalven cirkel rondom de stad, van
het Weenerwoud tot aan den Donau.
Den 14 was de geheele macht der ongeloovigen
met den reusachtigen tros van kameelen, buffels,
paarden en muildieren voor Weenen vereenigd,
oreidde zich twee mijlen in den omtrek uit, en
vatte denzelfden dag post tegenover de poort van
de brug. Reeds in den volgenden nacht opende
de vijand de loopgraven en richtte een batterij
op, waaruit hij den volgenden dag op de bastions
begon te vuren.
Tot aan het begin der insluiting waren meer
dan 65,000 menschen uit Weenen gevlucht.
De Turken hielden in de geheele omstreek op
ontzettende wijze huis; hunne lichte ruiters
stroopten tot bij Enns. Men heeft berekend dat
zij gedurende het beleg van Weenen 87,000 men
schen in slavernij hebben weggesleept, daaronder
26,000 vrouwen en meisjes, 200 van de aanzien
lijkste edelen en 50,000 jongelingen. De Turken
verbrandden de steden, dorpen, kloosters en
kasteelen; ook de voorstad Leopoldsberg werd
door hen in brand gestoken, waarop Starhemberg
zelf het afbranden der overige voorsteden beval,
opdat de Turken zich daar niet zouden nestelen
en beveiligd zijn tegen de kogels der belegerden.
De maan aan den hemel ziet uit een bloedroo-
den kring somber op de stad neder, en de torens
zijn zoo helder verlicht door den vuurgloed der
brandende voorsteden, alsof zij door de zon wer
den bestraald. Op de tinne van den Stephanusdoro
staan twee mannen, en staren in de golvende,
vonkelende vuurzee. Een donkere krans omringt
haar, daar achter woedt een tweede gloeiende
vuur wal aan den horizon, de vlammen springen
van berg tot berg over.
Het is de hooge, krachtige gestalte van Graaf
Rudiger von Starhemberg, aie tegen de borstwe
ring leunt, de magere man met een zwakkelijk
uitzicht, die in eenigszins gebogen houding naast
hem staat, is de hertog van Lotharingen.
Denkt gij het Leopoldseiland te kunnen be
houden? vraafft graaf Rudiger eensklaps, als uit
eene diepe geaacliten ontwakende.
Wordt vervolgd.