Nummer 75. Zondag 20 September 1891. 14e Jaargang
Landbouwfeesten ie Waalwijk,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
ANTOON TIELEN,
UITGEVER:
Waalwijk.
Waalwijkselie en Langslraalsehe Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
bun den Uitgever.
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per re^ei
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
AroLP Steinïb, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
DINSDAG.
Te 10i/2 uur werden de leden van het
Hoofdbestuur der Noordbrabantsche Maat
schappij van Landbouw plechtig ten raadhuize
ontvangen. De geheele raad en verschillende
autoriteiten waren aanwezig. Onder een har
telijke toespraak bood de Burgemeester namens
het gemeentebestuur en de bevolking van
Waalwijk den eerewijn aan. Hij gaf de ver
zekering, dat Waalwijk er groot op ging, dat
juist in deze gemeente, waar de nijverheid
een der hoofdbronnen van bestaan is, land
en tuinbouw en veeteelt elkaar bij deze ten
toonstelling de hand reiken. Hij beval verder
de leden" en alle bezoekers in de gulle gast
vrijheid aan en drukte den wensch uit, dat
Gods zegen op 't werk, der Maatschappij van
landbouw en op deze tentoonstelling moge
neerdalen.
De heer van Rijckevorsel, voorzitter, bracht
in welgekozen woorden dank voor de eer en
't genoegen, der Maatschappij van landbouw
aangedaan, en uitte den wensch, dat de ten
toonstelling bevorderlijk mocht zijn aan den
bloei der gemeente.
Vervolgens werd te 11 uur in Musis Sacrum
de algeineene vergadering door den Voorzit
ter met eene boeiende rede geopend. De
meeste afdeelingen waren officieel vertegen
woordigd.
Hij heette alle leden welkom, wees verder
op 't groote nut van coöperatie, vergeleek
deze algemeene vergadering bij een congres,
waar de landbouwer wordt voorgelicht, waar
de weg gewezen wordt, die ingeslagen moet
worden, wil men 't doel, maatschappelijke
verbetering van den landbouwer, bereiken.
Vervolgens gaf spreker in 't kort rekenschap
van de wijze, waarop de Maatschappij in 't
afgeloopen jaar zich van hare taak gekweten
had. 't Aantal afdeelingen en leden vermeer
derde. In 13 afdeelingen werden proefvelden
aangelegd, waarvoor de Regeering f 1800
subsidie verleende; de aanstelling van een
vasten consulentden heer Hoekbleek
voor de Maatschappij van groot nut te zijn,
enz.
Ten slotte riep spreker aller medewerking
in tot het nemen van besluiten, die den land
bouwer ten goede zullen komen, waarna hij
de vergadering „geopend" verklaarde. (Luid
applaus.)
De secretarisde heer Max, geeft eene
resumtie der notulen van het verhandelde in
de algemeene vergadering van 1 October
1890, gehouden te Tilburg. Onder daverende
toejuiching wordt die resumtie goedgekeurd.
Ter lezing werden gelegd lo. Verslagen
over 1890 van de Afdeelingen „Noord-Bra
bant," van de vereenigingen „het Neder-
landsch Paarden-Stamboek,, en „het Neder-
landsch Rundvee-Stamboek 2o. Eindrapport
aan hel Nederlandsch Landbouw-Comité, in
zake de vee-inzending ter Internationale Land
bouwtentoonstelling te Buenos-Ayres in 1890;
3o. Verslag van de Nederlandsche Kamer
van Koophandel te Londen, omtrent hare op
24 Juni 1891 aldaar gehouden vergadering
van belangstellenden bij den zuivelhandel
tusschen Nederland en Groot-Brittanje.
De rekening over 1890 en de begrooting
voor 1891 worden goedgekeurd. De ontvang
sten bedroegen in 1890 f 5021,43, terwijl de
uitgaven f 4668,54» beliepen, zoodat er een
batig slot was van f 352,89s.
Bij acclamatie wordt de commissie tot
onderzoek der rekening over 1891 en der
begrooting voor 1893 (art. 22 der statuten),
bestaande uit de HH. A. J. Hamilton, F. J.
M. Heijlaeris en F. A. van Seters, herbenoemd.
Bij de behandeling der begrooting wijst de
heer Coolen (Heivoort) er op, dat er voor
dit jaar de vrij belangrijke som van f 2000
is uitgetrokken voor bijdragen aan de afdee
lingen. In 't kort zet hij uiteen, voor welke
doeleinden dit geld kan en moet besteed wor
den en wijst daarom nogmaals op veredeling
van rundvee en paarden, aankoop van uit
muntende zaaigranen en verbeterde landbouw
werktuigen, aanleg van proefvelden enz.
Spreker spoort de afdeelingen krachtig tot
werkzaamheid aan, om zoodoende den Noord-
brabantschen landbouw tot meerdere ontwik
keling, tot hoogeren bloei te brengen.
De heer Prinsen (Haarsteeg) spreekt over
de bijdrage uit de algemeene kas wat betreft
de uitgave voor proefvelden. Er bestaat hier
en daar misverstand. Sommigen meenen, dat
de afdeelingen, die proefvelden aanleggen,
geen hooger bedrag dan f 25 kunnen erlan
gen, als de inkomsten niet toereikend zijn
om de uitgaven voor de exploitatie te dekken.
Anderen vatten de zaak anders op en zijn
de meening toegedaan, dat eene afdeeling
aanspraak kan maken op eene bijdrage van
de helft in het tekort. In 't belang der zoo
bij uitstek nuttige zaak vindt spreker het wen-
schelijk, dat de voorzitter dienaangaande de
noodige inlichting verstrekke.
De Voorzitter antwoordt, dat aan eene af
deeling, die een of meer proefvelden aanlegt,
alles vergoed wordt, wat voor aanleg en ex
ploitatie meer wordt uitgegeven, dan de op
brengst dier velden bedraagt.
Daarna reikt de voorzitter aan de drie
gediplomeerde burgerhoefsmeden onder eene
hartelijke toespraak hun diploma uit.
Een hunner betuigt, ook namens zijne
makkers, der Maatschappij hartelijk dank
voor den geldelijken steun, waardoor zij in
staat gesteld werden aan eene militaire in
richting hunne opleiding te ontvangen.
Behoudens goedkeuring van den Minister
van Oorlog zullen in 1892 weder drie jonge
lieden aan eene militaire inrichting als burger
hoefsmid worden opgeleid.
Het verzoek van liet Bestuur der Afdeelin
gen „Noordbrabant" van de vereenigingen
„het Nederlandsche Paardenstamboek" en
„het Nederlandsche Rundveestamboek" om
voor 1892 weder eene bijdrage uit de kas
der Maatschappij te mogen ontvangen, werd
bij acclamatie ingewilligd. Voor 't „Rundvee
stamboek" werd f 100 toegekend, voor 't
„Paardenstamboek f 50.
De heer F. van der Eist te Dordrecht zou
inleiden„Het oprichten eener onderlinge
verzekering - maatschappij tegen hagelslag."
Staande de vergadering werd bericht ont
vangen, dat de inleider tot zijn leedwezen
verhinderd was de vergadering bij te wonen.
De heer Coolen licht nu het voorstel toe,
wijst er op, dat het in zekeren zin voor den
landman, wiens oogst door hagelslag geheel
of gedeeltelijk vernietigd is, eenigzins ver
nederend is, de hand naar eene aalmoes tp
moeten uitsteken.
Vervolgens wordt met algemeene stemmen
eene motie aangenomen, waarin de wensche-
lijkheid is uitgedrukt, dat het dagelijksch
bestuur zoo spoedig mogelijk, ook bij ged.
staten van Noordbrabant, de noodige stappen
doeten einde eerlang 't hoofdbestuur in
de gelegenheid* te stellen eene dergelijke
maatschappij in het leven te kunnen roepen.
Daarna gat den heer P. van Hoek, consu
lent der maatschappij, eenige wetenswaardige
opmerkingen over het aanleggen van proef
velden.
Klaar en duidelijk zette de inleider uiteen,
wat proefvelden zijn en waartoe ze moeten
dienen.
Bij 't aanleggen stelle men zich vooraf de
vragen a. Welke proeven zal men nemen
b. Hoe moet de grond zijn c. Hoe groot
moet het proefveld zijn d. Waar moet het
proefveld gelegen zijn e. Zal het proetveld
voor één of meer jaren dienen f. Wie zal
met het onmiddellijk toezicht belast worden?
g. Zal men de proefvelden huren of ander
zins enz.
Landbouwonderwijs, zei spreker, kan aan
volwassenen moeilijk gegeven worden. Lec
tuur zou niet genoeg uitwerken, 't Gros der
landbouwers is niet genoeg ontwikkeld. Lezin
gen geven slechts brokstukken over landbouw
en bij de practische to'passing blijkt vaak
dat de handen verkeerd staan. Alle deskun
digen zijn het dan ook vrij wel eens er over,
dat proefvelden, een soort aanschouwelijk
landbouwonderwijs, vooreerst het grootste nut
kunnen opleveren. Zijne inleiding bevatte
verder tal van nuttige wenken, door voor
beelden uit het dagelijksch leven van den
landbouwer opgehelderd.
Een luid applaus bewees, dat de zaakrijke
behandeling van den heer Hoek algemeene
instemming vond en de voorzitter bracht spr.
een welverdiend woord van dank namens de
Maatschappij, bij welker leden de heer Hoek
zich reeds vele vrienden verworven heeft.
Verder wordt op voorstel van den voorzitter
besloten, dat uit naam der algemeene land-
bouwvergadering nog een adres, naast dat
van het hoofdbestuur, den minister zal worden
aangeboden, ten einde ZEx. te verzoeken den
heer Hoek als landbouw - leeraar voor de
provincie Noordbrabant te willen aanstellen.
(Luid applaus.)
Oosterhout werd als plaats voor de alge
meene vergadering in 1892 aangewezen.
Dr. Swaving, directeur vau 't rijks proef
station te Breda, schetste ons op eenvoudige
wijze het wordingsproces dier stations in
Nederland. Hij wees er op, hoe ieder jaar,
ook in ons land, de aanvragen tot onderzoek
in aantal toenemen, een bewijs dat men meer
doordrongen wordt van het nut dier instel
lingen. Toch wordt in het Oostelijk deel van
Noordbrabant en in Limburg nog te weinig
gebruik gemaakt van de gelegenheid om te
onderzoeken of men bij den aankoop van
meststoffen, zaaigranen, voederstoffen enz
door gewetenlooze handelaars wordt beetge
nomen.
Krachtig spoort spreker de landbouwers
vooral in hun eigen belang aan, tot een meer
der gebruik van onderzoekingen aan het
proefstation.
De voorzitter dankt dr. Swaving hartelijk
voor zijne degelijke inlichtingen en uit den
wensch, dat eerlang door de leden der Noord
brabantsche Maatschappij van Landbouw een
druk gebruik van het proefstation gemaakt
worde.
Dr. Bruinsma, (Steenbergen) wijst op het
koninklijk besluit omtrent dé zoogenaamde
vogelenwet en verklaart, dat de ondervinding
geleerd heeft, dat het voordeel, dat de huis-
musch aanbrengt, lang niet opweegt tegen de
schade, die zij aanricht, vooral in die streken,
waar veel tarwe, erwten, fijne zaden enz.
geteeld worden.
De heer Prinsen zou 't wenschelijk -/inden,
dat gedurende den oogsttijd ieder landman
op aanvrage het recht verkreeg, om de mus-
schen op zijn eigen akker te mogen schieten,
om zoodoende zijn eigendom tegen deze al
te roofzuchtige vogels te beschermen. In zijne
afdeeling kan men bij de kom der gemeente
geen tarwe meer winnen, omdat in den oogst
tijd scharen van duizenden musschen op de
akkers neerstrijken. Hij hoopt, dat het hoofd
bestuur de noodige stappen ;al doen, teneinde
die vergunning te verkrijgen. Aldus wordt
besloten.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de
voorzitter met een woord van dank voor de
trouwe opkomst de vergadering.
Na afloop der algemeene vergadering spoed
den zich allen, die haar hadden bijgewoond,
naar het feestterrein, waarzooals wij reeds
in ons vorig nummer zeiden, een kolossale
drukte heerschte. Iedereen wilde de prach
tige paarden en runderen zien, die waren
ingezonden en die over 't algemeen zoo schoon
waren, dat men elders in ons land vergeefs
hun gelijke zou zoeken. Wij voor ons waren
er trotsch op, onze confraters journalisten te
kunnen wijzen op die uitmuntende collectie,
welke bewees in welken bloeienden staat de
veestapel en paardenfokkerij in Noordbrabant
en vooral in de Langstraat en het Land van
Heusden en Altena verkeert.
Men wist bij deze gelegenheid het nuttige
aan het aangename te paren, want tijdens
de tentoonstelling zijn op het terrein nogal
heel wat zaken gedaan. Verscheidene kalf-
koeien zijn verkocht voor f300 a f350 en
paarden tot voor f 850.
Ten 5 ure begon het feestdiner, waaraan
door een 120 tal leden en andere heeren
werd deelgenomen.
De eerevoorzitter, Jhr. van Grotenhuis, bracht
onder luiden bijval der aanwezigen den eersten
toast uit op HH. MM. de koningin en de
koningin-regentes, welke toast direct naar het
Loo geseind werd.
De voorzitter der Noordbrabantsche Maat
schappij van Landbouw wijdde vervolgens
een dronk aan ZEx. Jhr. Mr. P. J. Bosch
van Drakesteijn beschermheer der tentoon
stelling.
Daarna werd een glas gewijd:
door den heer Kakebeen, 2en voorzitter
van het uitvoerend bestuur, aan den voorzitter
der landbouw-maatschappij;
door den heer C. van Seters, uit Geertrui-
denberg,op het gemeentebestuur van Waalwijk;
door rar. Alfons van Rijckevorselvan
's Bosch, op het uitvoerend bestuur;
door den heer A. J. Hamilton, van Ooster
hout, op Waalwijks schoonen;
door den burgemeester van Eethen, den
heer M. A. Boll, op de inzenders en bezoekers
van buiten de provincie;
door den heer M. A. van Loon, penning
meester van het uitvoerend bestuur, op den
heer L. G. P. Max, secretaris der landbouw
maatschappij, en eindelijk door den heer J.
B. Timmermans Wz. op de juryleden.
Er heerschte gedurende het diner een
prettige en opgewekte geest, waartoe zeker
niet weinig bijdroegen de keurig bereide
spijzen, die den aanzittenden door den resta*-
rateur den heer Jordans werden opgediend
en waarvoor hem een woord van lof niet
mag onthouden worden.
Na afloop van den maaltijd spoedden allen
zich weder naar buiten om op het helder
verlichte terrein te gaan genieten van de
heerlijke muziek der Bossche schutterij, die
zich uitstekend van hare taak kweet, daardoor
luiden bijval oogstte en zeer veel bijdroeg
om het talrijke publiek van dames en heeren
eenen aangenamen en genotvollen avond te
bezorgen.
Eere den luit.-kapelm. en zijn keurcorps
WOENSDAG 16 September.
Op het uur, waarop het concours hippique
zou beginnën, stroomden de bezoekers weer
naar het feestterrein terwijl daarbuiten de
menigte vol bewondering de schoone equi
pages aanstaarde, die aan den wedstrijd zou
den deelnemen, 't Was een prachtig schouw
spel de vurige rossen in gestrekten draf langs
de doelmatig aangelegde en in zeer goeden
toestand verkeerende baan te zien snellen,
in toom gehouden door de krachtige hand
der menners, zoodat de talrijke toeschouwers
rustig en zonder de minste vrees den wed
strijd konden gadeslaan. En waarlijk er was
heel wat te zien en de jury had lang geen
geen gemakkelijke taak.
De uitslag was als volgt:
lo. Spannen paarden, voorgereden en aan
één eigenaar toebehoorende, niet ouder dan
zes en niet jonger dan vier jaar, waarbij
alleen de paarden beoordeeld worden.
Prijs: gouden medaille met diploma. L. Bo-
gaerts 's Bosch, 5 jarige Duitsche merrien.
2o. Tilbury of chaispaarden, voorgereden,
van vier tot zes jaar, waarbij alleen het paard
beoordeeld wordt.
Ie prijsgouden medaille met diploma.
L. Bogaerts 's Bosch, 5 jarige zwarte ruin.
2e prijsgroote verguld zilveren medaille,
met diploma. Fl. van Baal Waalwijkbruine
merrie, Sylva.
3e prijs gr. zilveren medaille met diploma.
D. W. van Dam van Heekendorp, Zalt-Bom-
mel N.N.
3o. Concours voor 't schoonste tweespan,
voorgereden, waarbij 't geheel beoord. wordt
