Spanje.
Engeland.
Duitschland.
Italië.
Rusland.
BINNENLAND.
UÏTY O E RIN G E K~~
het oostelijk deel des lands heeft bijgewoond,
gereed gemaakt ten dienste fijner regeering,
en hij deelt nu de voornaamste punten er
van mede. De infanterie, aldus vinden wij
vermeld, vechtende in verstrooide slagorde,
heeft alles overtroffen, wat men tot nu toe
bij dergelijke oefeningen gezien heeft. De
bewegingen in gesloten kolonnes hebben zich
gekenmerkt door eene regelmatigheid, die de
phalanx der Grieken in het geheugen terug
roept. Wat de cavalerie aangaat, hare be
wegingen misteu misschien de vereischte
kalmte; maar de wijze waarop zij gemanoeu
vreerd heeft, mag inderdaad voorbeeldig
heeten.
Behalve eenige fouten in de bewegingen
ter concentratie en in de voorzieningen der
approviandeering, lieten de juistheid en het
breede inzicht, waarmede de opperbevelheb
ber, generaal Saussier, al zijne plannen uit
voerde, niets te wenschen over. En de be
velen, die hij gegeven heelt, als hij zich voor
een onverwachten toestand bevond, getuigen
van eene kalmte en helderheid van blik, die
inderdaad bewonderenswaardig zijn.
De korpscommandanten volvoeren hunner
zijds de aan hen gegeven orders met een
even uitstekend inzicht en discipline. Wel
hebben er zich twee gevallen van vertraging
in de nachtelijke manoeuvres voorgedaan,
doch zij waren alleen aan toevalligheden toe
te schrijven, zoodat zij niet geacht kunnen
worden iemands schuld te zijn, evenmin als
dat zij voorzien of voorkomen konden worden.
Van de artillerie kan worden herhaald,
wat er in het vorige jaar van was gezegd,
namelijk dat zij uitstekend is. De toeschouwer
wordt aangenaam verrast door de stipte dis
cipline, die de hoogere officieren aan den
dag gelegd hebben. De manschappen zijn
onvermoeibaar en vol ijver. Zij vechten met
aandrift, misschien zelfs met te groote aan
drift; want men moet bij het openen van een
veldtocht bij soldaten eene afmatting vreezen,
hoe licht die ook zijn moge en hoe licht ook
te herstellen.
Het aantal zieken en toevallen is verbazend
klein geweest.
De organisatie van den gezondheidsdienst
is een model.
Ik ben, voegt de steller van het rapport
er aan toe, bij deze beoordeeling geleid noch
door sympathie, noch door vooroordeel. Mijn
rapport is geheel en al objectief.
De nood, door de overstroomingen in Spanje
veroorzaakt, is nog veel erger dan in de
eerste berichten werd vermeld. Niet alleen
de provincie Toledo is door die ramp bezocht,
ook uit andere provinciën komen treurige
berichten uit Aragon en Oud-Castilië, Ciu-
dad Real, Estramadura, Badajoz, uit Anda-
lusië, Jaen, Granada, Malaga er. Valencia,
van den Ebro en de Taag, de Guadiana, de
Guadalquivir en hunno takken. Overal vindt
men de sporen der overstroomingen: dooden,
puinhoopen en verwoestingen van slijk en
steenen. Consuegra, de bloeiende stad, is
verwoest. Te Almeria zijn 5000 gezinnen
zonder voedsel en onderkomen, en in hon
derden steden of dorpen is het even treurig
gesteld. De particuliere liefdadigheid in Spanje
beijvert zich de ellende te lenigen; tot den
armsten toe wil ieder het zijne bijdragen.
Onder de werkstakers der Wating-dokken,
te Londen, heerscht groote gisting, De leden
der werklieden-syndicaten wachtten de niet-
werkstakenden bij de dokken op en vielen
hen met stokken aan. De aanwezigheid der
politie was hun daarvoor zelfs geen beletsel.
De zaak van het op last van Balmaceda
door de „Mosette" naar Engeland overge
brachte geld, is Woensdag voor de Londen-
sche rechtbank in behandeling gekomen. Het
geld is gerechtelijk in de kelders der Engel-
sche Bank gedeponeerd. De „London and
River Plate Bank" beweert, dat het geld haar
toekomt, als waarborg voor de door haar
voorgeschoten 125.000 pond sterling.
naar water. De Samum van het geluk heeft met
zijn adem mijn hart doen verwelken, sedert ik
mijn dochter heb verloren, maar de ziel van Said
verlangt naar roem en buit om zijn hart te ver-
dooven. Hij zou zich in de Clmstendrommen
■willen storten om de eerste te zijn, die het Hei-
densche kruis daar van den toren rukt, scheur
den jakhals het vleesch van het schaap uit de
tanden en beproef dan of hij naar de stem der
rede luistert.
Dan vreeze hij den klauw van den leeuw,
hernam Dione en brak het gesprek af. terwijl
zii de beide prinsessen, die deze woordenwisseling,
in de Turksche taal gevoerd, natuurlijk niet
hadden verstaan, een wenk gaf om haar ir. de
tent te volgen.
De ontevredenheid, waarvan Ayescha had ge
sproken, was maar al te zeer gerechtvaardigd.
De grootvizier had den tocht naar Weenen met
zooveel geluk en zooveel snelheid ten uitvoer
gebracht, dat hij mocht veronderstellen, dat de
stad slecht van levensmiddelen was voorzien.
De honger en de vrees voor zijne wraak, indien
men hem door een langen wederstand verbitterd»',
zouden de verdedigers weldra noodzaken hem de
stad over te geven. Hij vergenoegde er zich
daarom mede, de omstreken te verwoesten, aan
de stad allen toevoer af te snijden en door da-
gelijksche aanvallen de bezetting af te matten.
Zoo echter gingen weken voorbij, zonder dat
men met het beleg iets vorderde; wat men des
daags had verwoest, of bij een storm hid ver
nield, dat was den volgenden morgen, in slechts
weinige uren, weer vaster en steviger hersteld.
De grootvizier had gepocht, dat hij binnen wei
nige dagen het kruis van den Stephanusdom zou
Bij de Russisch-Duitsche grens, tusschen
Golaczowy en Wolbrom, zijn twee spoortrei
nen in botsing gekomen. De locomotieven
werden vernield; het waren vormlooze klom
pen metaal geworden; acht rijtuigen werden
verbrijzeld en de vernielde waggons geraakten
in brand. Vier spoorwegbeambten kwamen
om het leven en vijf werden zwaar gewond.
Van de passagiers werden zeven gedood en
twintig ernstig gewond.
De waarschijnlijkheid bestaatdat de
Duitsche regeering verlof zal geven, dat de
inschrijving op de nieuwe 3% Russissche
leening ook te Berlijn geopend worde, hetgeen
sedert jaren niet geoorloofd was
Uit een politiek oogpunt is dit gerucht
indien het bewaarheid wordt, voor de ver
zekering van den vrede van groot belang.
De Duitsche pers is echter geenszins met
het plan ingenomen. De Kreuz-Zeitung wei
gert te gelooven dat een enkele Duitsche
bank aan de Russische leening zou deelnemen.
Zij zegtAls er toch Duitschers waren, ge
neigd om onzen vijanden geld te verschaffen
om hen in staat te stellen zich tot den oorlog
uit te rusten, zou er geene uitdrukking bestaan
sterk genoeg om hen te qualificeeien.
BERLIJN, 25 Sept. Heden avond te 9
uur 38 is de trein hier aangekomen waarin
de keizerlijk Russische familie gezeten was.
Prins Leopold en zijne gemalin, benevens de
generaals HahnkeWittich en Schlieffen
waren aan het station ter begroeiing aanwe
zig. De czaar was in burgerkleedingen
vergezeld van zijne gemalin, de prinsen, enz.
begaf hij zich naar het vorsten salon waar
een souper gereed stond.
Te 10 uur 38 reisde het hooge gezelschap
per extra-trein verder. De czaar had hier,
met betrekking tot zijne doorreis, doen ver
zoeken die als eene zuiver particuliere te
beschouwen, veroorzaakt door het sterfgeval
in zijne familie, hetwelk zijn tegenwoordigheid
te Moskou noodzakelijk maakten deswege
van elke officieele ontvangst af te zien.
Naar de Italiaansehe Secoio mededeelt,
zijn in de afgeloopen week in Massowah 76
menschen van honger omgekomen.
De werkstaking der leerlooiers te Genua
is thans weder algemeen geworden, daar de
patroons eenige reeds gedane concessiën
weder hebben ingetrokken.
Naar uit St. Petersburg aan de Standard
gemeld wordt, heeft de minister van binnen-
landsche zaken een wetsontwerp voltooid,
volgens hetwelk de uitgewezen vreemdelingen
overgebracht zullen worden naar Siberië, bij
aldien de regeeringen der landen van waar
zij komen, weigeren hen weder toe te laten.
Door dezen maatregel zouden voornamelijk
de Joden en de Polen getroffen worden.
Te Kieff stonden dezer dagen zes ge
vangenbewaarders terecht, omdat zij een ge
vangene met stokken en zakken met steenen
hadden doodgeslagen. Het bleek bij de in
structie, dat die manier van tuchtigen in de
gevangenis iets zeer gewoons was.
De gevangenbewaarders werden tot dwang
arbeid veroordeeld. De inspecteur Morozoff,
die mede in de zaak betrokken was en die
in een getuigschrift van zijn chefs geroemd
werd als een „voorbeeldig ambtenaar", werd
bij verstek want deze is voortvluchtig
veroordeeld tot deportatie naar de provincie
Tobolsk en verlies van zijne burgerrechten.
WAALWIJK.
Op Zondag 27 dezer, 's middags 12 uur,
door de Liedertafel „Oefening en Vermaak"
van Waalwijk en Besoijen, op Musis Sacrum.
1 Sonntags. Abt.
2 Lentelied. Giessen.
3 Les Emigrants Irlandais
(op verzoek) Gevaert.
neerhalen weken waren verJoopen en hij had
nog geen enkel bastion vernield.
Maar de ijdele man lachte in het bewustzijn
van zijn overmacht. Hij hield zich overtuigd, dat
honger en ziekte den moed der belegerden weldra
zouden uitdooven, en hij had den tijd daarop te
wachten. Te vergeefs trachtten de bevelhebbers
zijner troepen, en vooral Emmerich Tokoly, hem
te bewegen, een algemeenen storm te bevelen,
ten einde de stad te veroveren eer er hulp van
buiten kwam. Kara Mustapha lachte slechts.
Laut den keizer maar een leger verzamelen, zei hij,
wij zijn sterk genoeg om het te vernietigen, eer
het de muren van Weenen heeft gezien. Maar wie
zou zoo dwaas zijn zich den grooten Heer tot
vijand te maken, om ondankbaarheid van den
Habsburger in te oogsten De keizer heeft zelf
wel gezorgd, dat hij geen vrienden heeft. En
sedert wanneer vreest een geloovige voor een
strijd tegen Christenen
Kara Mustapha was niet spaarzaam met men-
schenbloed, maar hij liet een algemeenen storm
achterwege uit hebzucht. Hij hoopte de stad te
noodzaken om te capituleeren; vroeger of latei-
moesten haar krijgsvoorraad en levensmiddelen
en de krachten der belegerden uitgeput raken.
Nam hij de stad met storm, dan kon hij zijn
leger niet beletten haar te plunderen, maar hij
begeerde den rijken buit voor zich en voor den
sultan. Hij vleide zich met de hoop stadhouder
te zullen worden van een nieuw Turkseh rijk,
met Weenen tot hoofdstad. Zou hij nu eene stad
aan plundering prijs geven, die hij tot capitulatie
kon noodzaken, die hij reeds als zijn eigendom
beschouwde
Neen, zei hij in vertrouwen tot Dione, me-
WAALWIJK, 26 September 1891.
Wij herinneren bij deze belanghebbenden
aan de trekking der tentoonstellingsloterij,
welke morgen, Zondag, namiddags ten 5 ure,
op Musis Sacrum zal plaats hebben.
Zij zal geschieden ten overstaan var. het
uitvoerend bestuur, terwijl de wethouder Hoff-
mans, als vertegenwoordiger van het gemeen
tebestuur zal optreden als getuige.
Den uitslag der trekking deelen wij in ons
volgend nummer mede.
Eveneens zal binnen den kortst mogelijken
tijd in ons blad worden opgenomen de ojfi-
cieele bekroningslijst.
Donderdag ochtend ten ongeveer 3l/%
uur werden de ingezetenen gewekt door brand
alarm het bleek dat een huis in de Nieuw-
straat, behoorende aan de kinderen Rubbens,
in lichte laaie vlam stond. Van den inboedel
der vijf inwonende gezinnen^ waarvan er
slechts twee verzekerd waren, is zeer weinig
gered; er waren er, die met achterlating van
alles de vlucht moesten nemenzoo snel
greep het vuur om zich heen; eene geit en
een varken kwamen in de vlammen om.
De brandweer deed haar uiterste best en
't gelukte haar met groote krachtsinspanning
het huis van H. van Eethen dat met riet
gedekt is en herhaaldelijk vlam vatte, te be
houden.
Het huis was verzekerd bij de Brusselsche
maatschappij de schade daaraan wordt ge
schat op f 1000 onroerend goed en vee
op f 650.
De uitslag der verkiezing van een lid
der tweede kamer in het hoofdkiesdistrict
Hoorn is, dat uitgebracht werden 3343 stem
men, waarvan 3327 geldige. Gekozen is de
heer P. B. J. Ferf (liberaal) met 1811 stem
men. De heer mr. M. W. F. Treub (radicaal)
had er 1516.
Het wetsontwerp op het faillissement
en de surséance van betaling, eerst inge
trokken is door de regeering onveranderd
weder ingediend.
Bij de discussie op het adres van ant
woord op de troonrede nam ook de minister
van financien het woord.
Aanleiding daartoe had hij gevonden in
eene toespeling van den heer Michels op het
banket bij gelegenheid van het onlangs ge
houden internationaal landbouwcongres dat
door den minister werd bijgewoond. Men
weet, vele verhalen hebben in de antiliberale
pers de ronde gedaan omtrent den toost, dien
de heer Pierson daar heeft uitgebracht. Met
De Standard voorop trachtten tal van blaadjes
om strijd er munt uit te slaan om het mini
sterie en de liberale partij bij de landbouwers
verdacht te maken. Toen nude minister van
financien sprak van zijne sympathie voor den
Nederlandschen landbouw en van de kloek
heid en flinkheid der landbouwers in de
moeielijke omstandigheden die zij beleven,
ging er aan de rechterzijde der kamer een
ironisch gelach op. Maar met de kracht van
een eerlijk man, met den gloed der waarheid
beantwoordde de heer Pierson dit spottend
gelach met de verklaring, dat wat hij zoo
even sprak niet was pour le besoin de la
causemaar dat die woorden kwamen uit
het diepst van zijn gemoed. Wat hij tot
wegneming van het misverstand, waartoe zijn
toost had aanleiding gegeven daaraan toe
voegde, wa^ het volgende
„Men kan als redenaar heel veel fouten
begaan door te snelle voordracht onduide
lijke dictie te groote beknoptheid van uit
drukking. Gaarne wil ik aannemen, dat öf
het een, öf het ander, misschien wel èn het
een èn het ander is geschied; maar zeker is
het, dat de Nederlandsche landbouw te hoog
bij mij staat aangeschreven, dan dat ik hem
in een ongunstig daglicht zou stellen. Dit
is niet geschied, maar wel heb ik voorspoed
toegewenscht aan den landbouw in het alge
meen, en als vrijhandelaar de verwachting uit
gesproken, dat die voorspoed den landbouw
van Nederland niet zal benadeelendaar
buitenlandsche concurrentie een krachtig wa-
mand verwoest zijn eigen gebied. De schatten
van Weenen, hare kerken, die ik in moskeeën
zal veranderende gedenkteekenendie de
alsdan Mahomedaansch geworden stad zullen
versieren, zijn de mijnen, ik zal ze weten te be
houden. Nóg een weinig geduld en alles zal
eindigen tot roem der Osmanen.
Dione versterkte Kara Mustapha in deze mee
ning, die God hem scheen te hebben ingegeven
om de stad te redden; zij spoorde hem aan, om
aan de morrende aanvoerders zijne macht te
toonen; zij zeide hem, dat het voornamelijk Said
was, die het te verantwoorden had, dat de woeste
Janitzaren reeds luide hunne ontevredenheid
begonnen aan den dag te legger..
De Grootvizier zette het beleg slechts flauw voort,
hij deed slechts zooveel, dat hij de verdedigers
dag en nacht op de been hield; overigens bracht
hij den tijd door met wapenspelen, krijgsoefenin
gen en gastmalen. De Janitzaren begonnen zijn
oogmerk te bevroeden, en waren woedend, even
als de roofzuchtige Tartaren en andere Aziatische
volken. „Komt maar, riepen zij tot de voorpos
ten van den Hertog van Lotharingen, die zich
achter den Kahlenberg had gelegerd, komt maar,
gij Giaurs, reeds het gezicht van uw vaandels zal
ons op de vlucht jagen; wij zijn niet meer de
onoverwinnelijke strijders van den Islam gelijk
eertijds.
Ja, het moest Dione als een zichtbare, wonder
volle besturing van God toeschijnen, dat Kara
Mustapha hardnekkig bleef vasthouden aan een
plan, 'dat, indien er voor Weenen nog redding
mogelijk was, deze alleen kon bevorderen. Iedere
dag, dien Kara Mustapha liet voorbijgaan, deed
de hoop aangroeien, dat er ontzet zou opdagen.
pen is tegen de groote vijanden van alle
ontwikkeling: traagheid, onkunde, gemis aan
moed. Ik accepteer geen andere lezing mij
ner woorden want ik ben mij klaar bewust
juist die gezegd te hebben, al werd mij te
goeder trouw, maar toch tot mijne bevreem
ding, iets geheel anders in den mond gelegd."
Bij deze woorden was het gelach verstomd;
btijkbaar was de rechterzijde onder den indruk
van de oprechtheid van den sprekerdie,
toen hij uitgesproken had, door de linkerzijde
met warme bravo's werd toegejuicht.
Zoo is dan naar men mag verwachten
voor goed een einde gemaakt aan de legende
van „de brutaliteit van het liberalisme",
zooals De Standaard in zijne edele veront
waardiging den toostdien de heer Pierson
zou uitgesproken hebben noemde. Niets
letterlijk niets is er overgebleven van de
aantijging, dat de minister zich beleedigend
over de landbouwers zou hebben uitgelaten
integendeel kwamen niet alleen woorden van
lof over zijne lippenmaar wat meer zegt
de minister bleek ook met de beste voorne
mens ten aanzien van den landbouw bezield.
Een der grootste idealenwaarmede hij op
getreden was verklaarde hij, was om ook
ten aanzien van onze agrarische belangen de
beginselen van recht en rechtvaardigheid op
fiscaal gebied te doen zegevieren. Zoo heeft
dan al het kabaal, dat men tegen den nieu
wen minister heeft op touw gezet, deze goede
zijde gehad, dat de natie thans weet, dat zij
in hem een man heeft, die ook op het gebied
van den landbouw met warmte de edele be
ginselen is toegedaan, die hij op ander gebied
voorstaat.
Op militair gebied is een niet onbe
langrijke maatregel genomen.
Aan de beide compagnieën infanterie uit
's Hertogenbosch, welke met 1 November a.s.
te Roermond en te Venlo in garnizoen zul
len komen, zal worden opgedragen de be
waking van de spoorwegbruggen over de Maas
aldaarhaar worden tevens de springmid
delen verstrekt om die bruggen onbruikbaar
te maken.
Zooals men zich herinnert, is er door den
heer Henri Tindal meermalen op gewezen,
inzonderheid dat bij eenen oorlog tusschen
Duitschland en Frankrijk, de Duitschers niet
zullen nalaten te trachten, over de genoemde
bruggen en door Belgie heen Frankrijk in
het noorden aan te vallen.
Naar den Transvaal
Aan onderwijzers, die zich in den Trans
vaal willen vestigen, geeft onder zekere
voorwaarden de Zuid-Afrikaansche veree-
niging, te Amsterdameen voorschot van
f 900, af te betalen in driemaandelijksche
termijnen van 5 pond sterling, zoodra men
zich in het „zwarte" werelddeel gevestigd
heeft, zoo deelt de heer C. Stumphius uit
Charlois, in de Schoolwereld mede. De hier
bedoelde voorwaarden hebben tevens betrek
king op eenige vragen, die de personen in
quaestie te beantwoorden hebben, welke vra
gen het karakter dragen van het afnemen
eener formeele geloofsbelijdenis, zoo o. a.
„Erkent u den bijbel als Gods woord?" „Is
u innig overtuigd van de zoen-verdienste van
onzen Heer en Zaligmaker Jesus Christus?"
„Gelooft u onvoorwaardelijk aan de wonde
ren eDz.
Ofschoon wij gaarne gelooven, dat door
het stellen van dergelijke vragen de Zuid-
Afrikaansche vereeniging handelt in overeen
stemming met de alles beheerschende Gods
dienstige richting der Transvaalsche Boeren,
is mededeeling van een en ander zeker niet
overbodig, om sommige onderwijzers voor
een „blauwtje" te vrijwaren.
De Italiaansehe troonopvolger komt 30
September te Amsterdam. Van daar uit zal
Z. K. H. eenige Noord-Hollandsche steden
bezoeken en daarna naar Den Haag komen,
waar de prins in het hotel der Italiaansehe
legatie zijn intrek zal nemen. De prins blijft
een week in Nederland en zal ook op het
Loo een bezoek brengen.
Ontvreemd zijn in een bankiershuis in de
City van Londen een aantal Engelsche bankn.
riiiïïTiTi. -
Nu zou Dione, indien er nog eenige twijfel in
hare borst was overgebleven, of hare veranderde
gevoelens voor een man, die volgens de Turksche
wet haar echtgenoot was, ook eene misdaad wa
ren, ook van deze zorg worden bevrijd. Op zeke
ren morgen reikte eene vertrouwde negerin haar
heimelijk een briefje toe, waarvan de inhoud
luidde: „Max Gundaeker leeft en strijdt in Weenen
aan de zijde van Starhemberg. Hij bezweert u
de vrouwen te beschermen, die als gevangenen
bij u vertoeven. Houd na drie nachten een bood
schap voor hem gereed.'
Dat gaf mij een man fluisterde de negerin,
hij zal terugkomen, zoodra de maan geheel don-
kcr is.
Met deze woorden reikte zij Dione aarzelend
ook een klein pakje over, alsof het aannemen
van het briefje haar eerst moed had moeten geven
om zich geheel van haar last te kwijten.
Haastig en met bevende handen verscheurde de
Griekin den omslag, en nauwelijks had zij een
blik op den inhoud geworpen, of zij gaf een gil,
alsof door een mengeling van smart en vreugde
haar een ader in de borst was gesprongen; een
oogenblik was het of haar hart plotseling stil
stond, daarop stroomde het bloed haar als een
bruisende vloed door de aderen, zij beefde aan
alle leden, hare borst juichte, hare wijd geopende
oogen zwommen in tranen; zij geleek eene ver
heerlijkte, die in de bedwelming van de hoogste
zaligheid de spraak had verloren, die, medege-
sleept door haar gevoel, als aan de aarde is ont
voerd.
(Wordt vervolgd.)
