Nummer 95. Zondag 29 November 1891. 14e Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. ~1Fëuilleto]\. ANTOON TIELEN, Staatkundig overzicht. ▼an BUITENLAND. Frankrijk. UITGEVER: Waalwijk. De Echo van het Zuiden, Waalwyhschc cd Langstraalscbe Courant, -- ,-ü jafrugaa Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden .ƒ1,00. Franco per post door het geheele rijk f 1,15 Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advertentiën 1—7 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb- land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van Adolf Steinee, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. Aanbod gering, veel vraag en toch stem ming flauw aldus zouden we in handels termen den stand willen weergeven van het artikel politiek en tot troost van hen, die den loop der politieke gebeurtenissen van dag tot dag volgen en niet „lekker," zijn als hun de gewone dosis politiek wordt ont houden, zouden we er nog wel kunnen bij voegen hooger aanbod voor de eerstvolgende dagen verwacht. Op 't oogenblik is 't in waarheid treurig, zelfs Brazilië laat ons in den steekwat er komt overwaaien is óf heel vaag öf akelig onbeduidend en dus moet men zich maar weer tevreden stellen met gevolgtrekkingen, die evenwel niet onfeilbaar zijn. Zoo zou men b.v. uit het bericht, dat 't tusschen de marine en het leger eenigszins gespannen is, kunnen opmaken, dat 't er alles nog niet in den haak is en dat met Da Fonseca's aftre ding en zijn opvolging door Peixota men wel een schrede heeft gedaan op den weg naar vreedzame oplossing, doch het einddoel toch nog niet heeft bereikt. Door de berichten omtrent de kabinetsvorming alsook door de mededeelingen aangaande de algemeene te vredenheid in Rio-Grande over het gebeurde moet men zich niet laten biologeeren, men moet niet uit het oog verliezen, dat opnieuw het militarisme, de soldateska zegeviert en de vertegenwoordigers des volks rustig en kalm op den achtergrond houdt. Dat Da Fonseca door in zijn eigen belang op den eeisten aandrang zijn gezag over te dragen, den lande een grooten dienst heeft bewezen, al zij 't dan ook onwillekeurig, valt niet te loochenen. Als men zoo eens ziet wat de Chileensche oorlog heeft gekost, dan staat men versteld. Niet minder dan 73 millioep papieren dollars heeft Balmaceda uitgegeven gedurende den oorlog Salisbury, Engelands premier, heeft weer eens gesproken over den politieken toestand 75. XXIX. DE KOMMANDEUR DER MALTHEZERS. De koning zond de op de Turken veroverde vaandels aan den Paus, met de in christelijk en zin veranderde woorden van Cesar *Ik kwam, ik zag en God overwon Den 13 September haalde graaf Rudiger von Starhemberg den koning van Pelen, die in de tent van den grootvizier den nacht had doorge bracht, af, tot een plechtigen intocht in het ge redde Weenen, die prachtig en roerend was. Alle klokken der stad, die sedert achtenvijftig dagen hadden gezwegen, luidden; het volk omringde juichend den Poolschen koning, boog voor hem de knie, vergoot vreugdetranen, en noemde hem hun redder. Voornamelijk de vrouwen onder scheidden zich door hare geestdrift, Zij kusten den koning handen en voeten, en hieven hare kleine kinaeren in de hoogte om hun den held te laten zien. De oogen van Sobieski werden vochtig, God heelt alles gedaanzei hij tot het volk, dat om hem heendrong, laten wij I-Iem voor de overwinning onzen dank opdragen! Hij trad met de menigte de Augustijner kerk binnen, wierp zich in de Lorettokapel voor het altaar neder, en hoorde knielend de mis Daarop trad hij zelf, snel en ongeduldig als hij was, voor het hoogaltaar, en begonU, o God, U loven wij! En de lofzang ter eere van den God, die de zege in zijne hand heeft, door een geheel volk gezon gen, scheen de gewelven der kerk te doen schud den. De bisschop betrad den kansel, en hield een feestrede over de verlossing van Weenen; hij koos tot tekst de woorden, die Pius V op Don Juan van Oostenrijk, den overwinnaar van Lepanto, had toegepast: ,/En er was een mensch van God fezonden, en zijn naam was Johannes.'' En aller likken vestigden zich op Johannes Sobieski. Wij breken hier de schets der historische ge beurtenissen eenige oogenblikken af. om ons bezig te houden met iemand, dien wij sedert geruimen tijd uit het oog hebben verloren. Wij en wel Dinsdagavond in het stadhuis te Bir mingham. De eerste minister van Groot-Brit- tannie sprak tegen een loslating van Ierland, deed men dit, dan zou daarin een bewijs van zwakheid worden gezien en al spoedig zouden de koloniën trachten zelf haar af scheuring te bewerken, terwijl juist Engelands bezittingen in de andere werelddeelen, En gelands macht en aanzien vormen. De datum van de samenkomst van het parlement is door Salisbury niet medegedeeld, maar toch valt uit zijn woorden op te maken, dat 't wel Februari zal worden. Het vrij-conservatieve Deutsches Wochen- blatt, waarvan redacteur is de afgevaardigde dr. Arendt, de bekende bi metallist, beweert te hebben vernomen, dat de rijkskanselier Caprivi zijne betrekking moede is en dat men een belangrijken omkeer in de binnen- landsche staatkunde heeft te wachten. Het Wochenblatt maakt van deze gelegenheid ge bruik om eene algemeene oatevredenheid in alle standen en partijen te constateeren over de onbezadigde en onvaste staatkunde, tot nu door het ministerie Caprivi gevolgd. Werkelijk moet Caprivi reeds meermalen verklaard hebben zijn ambt moede te zijn nochthans behield hij zijne positie, en zoo stuit het gerucht van zijn aftreden ook thans op sterken twijfel. Het bericht van het Wochenblatt is, van politiek standpunt gezien, nochtans zeer ka rakteristiek. Verscheidene groote bladen uit de provincie pleiten opnieuw voor eene per soonlijke verzoening tusschen den keizer en Bismarck, welke zij wenschen, ook al nam de laatste geen enkel ambt op zich. Over de rede, welke de keizer Dinsdag bij de beëediging, der jonge recruten heeft gehouden, liep te Berlijn eene lezing, welke eerst weinig geloofwaardig voorkwam. Thans wordt zij echter van verschillende zijden be vestigd. De keizer moet dan o. m. ungeveer gezegd hebben „Gij zult hopenlijk alleen in vrede gelegenheid hebben uwe dapperheid te toonen misschien echter staat ons ook verlieten vorst Liechtenstein, toen hij in vreese- lijke onzekerheid over het lot van zijne dochter, en zeer vertoornd op Guido, wien hij Maria's stijfzinnigheid ten laste legde, den keizer op diens vlucht volgde. De tijding van de verwoesting der Turken, die ook het slot Liechtenstein hadden in den asch gelegd, van de wreedheid der Tartaren; en de overtuiging dat ook Weenen vroeger of later in het lot der omliggende plaatsen zou moeten deelen, deden den vorst wenschen, dat een spoe dige dood zijn kind mocht hebben bevrijd van de kwellingen van een bestendigen doodsangst en van den smaad der gevangenschap. Hij kon niet hopen, Maria ooit weder te zien, en de smart verdreef niet alleen zijn toorn tegen hen, die het verzet van Maria tegen hem hadden gestijfd, maar vervulde ook zijn hart met berouw. De vorst, evenals zijne gemalin, gevoelden thans, nu hunne eerzuchtige plannen schipbreuk hadden geleden, het bitterste verwijt op hunne harten drukken, dat zij hun ongelukkig kind de dagen harer jeugd hadden vergald. Toen bracht een officier uit het leger van den Lotharinger het bericht, dat een Starhemberg had veihaald, dat de prinses van Liechtenstein en de gravin Guido van Starhemberg zich in het Turksclie leger bevonden, en dat de gemalin van Kara Mustapha haar een bijzondere bescherming verleende, omdat de dames bevriend waren met iemand, dien zij voor haar verdwenen zoon hield. Deze man, Max Gundacker geheeten, behoorde tot de verdedigers van Weenen, en was om zijne dapperheid door graaf Starhemberg tot keizerlijk kapitein benoemd, en bovendien kon het nauwe lijks betwijfeld worden, dat hij ook een afstam meling was van het het geslacht der Starhem bergen. Maria leefde, zij was in gevangenschap, maar onder een machtige bescherming, de wanhopige ouders mochten weer hoop voeden Vorst Liech tenstein zocht graaf Caetano op, die met het hof was gevlucht. Hij had indertijd, toen Gundacker met het gezantschap naar Konstantinopel was vertrokken, den graaf zijne wenschen met be trekking tot Max medegedeeld, maar hem geen bepaalden last gegeven, daar gene zijne zinspe lingen maar al te gretig had opgenomen. De graaf verklaarde thans, nu hij hoorde dat Max nog leefde en machtige beschermers had gevon- ir.enige ernstige binnenlandsche strijd te wach ten. Soldaten moeten voornamelijk met sol daten omgaan, niet met burgers." Waarschijnlijk zullen deze uitlatingen van den jongen vorst weder door levendige com mentaren worden gevolgd. Eerst is door Oostenrijks keizer in zijn troonrede het ideaal van een ontwapening en een eeuwigen vrede verheerlijkt, daarna kwam Kalnoky om in geen der bestaande quaesties een onmiddellijk gevaar voor den vrede te zien en hij werd in menigen toon aard nagezongen. Nu komt het rapport van de begrootingscommissie uit de Oostenrijksche delegatie en dat spreekt van den algemeenen wensch om van de zorgen en lasten des be dreigden vredes te worden verlost een wensch, die in Oostenrijk ongetwijfeld veel vuldig wordt gedeeld. Zooals nu blijkt, is de algemeene toepas sing van het uitvoerverbod der landbouw producten op gansch Rusland en Finland, eigenlijk een wetsverkrachting. Finlandsgraan- uit /oer staat buiten alle verbod en een in grijpen in Finlands vrijen graanhandel moet, om geldig te zijn, 3 jaar van te voren afge kondigd worden. Or verlangen der Duitsche regeering zullen de gesloten handelsverdragen nog voor den 4en December bij de parlementen worden ingediend, opdat de eerste lezing in Decem ber kan geschieden en de laatste ongeveer 25 Januari geëindigd kan zijn. De tusschen Duitschland en Oostenrijk gesloten overeen komst betreffende de wijziging in de be scherming van monsters en het patentwezen, zal tegelijk met de tariefvoorstellen als een afzonderlijke overeenkomst worden ingediend. De gemeenteraad van Parijs heeft 12000 francs toegestaan voor de werkstakers in het departement Pas de Calais. den, dat hij reeds in den geest had vooruitgezien, dat de ionge goudsmid door het lot tot iets hoogers was bestemd; dat de raadselen zijner geboorte in het Oosten zouden worden opgelost; dat hij de netten zou verscheuren, die zijne vij anden om hem hadden geweven; want wat in het boek des noodlots stond geschreven, dat moest vervuld worden. Max had hem geen ver trouwen geschonken, daarom had hij hem aan zichzelven overgelaten, maar hij twijfelde er niet aan, dat Max tot hoog aanzien zou geraken. Hier zij tevens vermeld, dat graaf Caetano later, nadat hij het geduld van den keizer had uitge put, en naar Berlijn was gegaan, waar hij koning Frederik I eveneens trachtte te bedriegen, einde lijk, toen men zijn bedrog had doorzien, tot den dood met den strop werd veroordeeld en te Küs- trin terechtgesteld. Men had voor hem eene galg opgericht, die met klatergoud was beplakt, en hetzelfde geschiedde ook met het linnen kleed van den misdadiger. Vijf monniken vergezelden den gelukzoeker naar het schavot, die nog op de sporten van de ladder beweerde, dat hij het ge heim der goudmakerskunst bezat. Het was voor den vorst een groote geruststel ling, dat Caetano geen ontdekking van den aan slag tegeu Max scheen te vreezen, hij was bijge- loovig genoeg om voorbij te zien, dat deze voor- bedaclitelijk do huik naar den wind hing, en zelf niet geloofde dat zijn profetisch woord zou vervuld worden. En thans kon hem niets meer gelegen komen, dan de hoop dat Max Gundacker zou kunnen bewijzen, dat hij van adelijke ge boorte was. Werd zijne dochter gered, had zij den jongen man hare liefde bewaard, dan zou de vorst bezwaarlijk den moed hebben gehad, hare wenschen nogmaals met geweld te bestrij den, indien eene vereeniging der rainnenden door een veranderden levensstand van Gundacker mo gelijk was geworden. De vorst en zijne gemalin gewenden er meer en meer aan, dit'denkbeeld met de hoop, Maria weder te zien, samen te smelten. Zij gevoelden eensdeels, dat zij haar toegevendheid schuldig waren, indien zij het hart van hunne dochter wilden terugwinnen; anderdeels werd de naam Starhemberg thans genoemd met eene bewonde ring en geestdrift, die ieder lid van dat geslacht, in het bijzonder een man, die onder Rudiger met onderscheiding had gestreden, adelde. Te Saint-Etienne is een man gearres teerd die Engelsch Fransch en Duitsch spreekt, en bij verscheidene chefs van wapen fabrieken pogingen heeft gedaan om in het bezit van het nieuwe karabijn der cavalerie te komen. De gearresteerde zegt Walter Pendelle te heeten en verklaart rentenier en uit Engeland afkomstig te zijn. Andere ar- restatiën worden nog verwacht. President Carnot heeft de wetsontwer pen betreffende de scheidsgerechten voor geschillen tusschen patroons en werklieden onderteekend. Van de laatste wet verwacht men een toeneming van het vertrouwen in de rechtspraak in industrieele quaesties. De onder commissie uit de kamer, tot onderzoek van de verkiezing van Lafargue tot afgevaardigde, heeft besloten die verkie zing geldig te verklaren. De senaat heeft bij de behandeling der douane-tarieven bij het hoofdstuk gezouten vleeschhet minimum-tarief van 25 francs verworpen en daarna, na eene verklaring van de zijde der regeeringook het maximum tarief afgestemd. De veroordeeling van den 72-jarigen aartsbisschop van Aix, monseigneur Gouthe- Soulard, tot 3000 francs boete, heeft even min aanleiding gegeven tot eenig incident als de vóór eenige weken tegen hem ingestelde vervolging op grond van beleediging van den minister van eeredienst. Tot betoogingen is 't niet gekomen wel waren er bij de behan deling der zaak tal van belangstellenden en nieuwsgierigen aanwezigwel stond buiten een talrijke menigte den uitslag van deze opzienbarende zaak af te wachten, doch er is niets voorgevallendat aanspraak mag maken op den naam incident. De aange klaagde ontkende de bedoeling gehad te hebben te beleedigen, alleen had hij in den brief aan minister Faillières zijn beschimpten godsdienst in zijn beschimpt vaderland ver dedigd en op grond daarvan noemde hij zijn brief een uiting van vaderlandsliefde. De procureur-generaal betoogde de aanwezigheid Thans bracht Auersperg het bericht van de overwinning, van de bevrijding var. Weenen, en het geheele hof was in zijne blijdschap meer ge neigd Starhemberg en de verdedigers der stad de eer daarvan toe te kennen, dan aen Poolschen koning, die zoo lang met zijn hulp had getalmd; ja het scheen, alsof het den keizer onaangenaam trot, toen men hem mededeelde, hoe bet volk van Weenen de Duitsche vorsten, die ter hulp gesneld waren, in de schaduw had gesteld tegenover den koning; hoe men den laatste had ontvangen met eere geestdrift, alsof de Lotharinger en de Duit- schers slechts een ondergeschikte rol hadden ver vuld. Het gevolg van deze stemming was, dat de anders zoo flegmatische keizer thans de ver diensten van Starhemberg levendiger erkende, dan hij misschien onder andere omstandigheden zou hebben gedaan. Men had hem nooit zoo opgeto gen, zoo hartelijk, ja bijna met verloochening van zijn waardigheid als keizer, met zooveel vuur hooren sprexen, als thans, toen hij Starhemberg ontving. Hij vroeg naar Guido, hij herinnerde zich zelf Gundacker, en toen graaf Rudiger ver meldde, hoe hij het aan de belangstelling van Dione voor Gundacker had te danken, dat de groot vizier in zijne verblinding had volhard, en geen algemeene bestorming had bevolen, en daarenbo ven, dat zijn nicht en de prinses von Liechten stein waren gered, toen beloofde de keizer aan den graaf, dat men over de bewijzen zijner kei zerlijke gunst zou tevreden zijn. Het hof trok naar Weenen terug. De keizer reed met zijn gevolg door de Turksche leger plaats, en onder het gedonder van het geschut, het gelui der klokken en het gejuich van het getrouwe volk, bood de magistraat, aan dezelfde poort, die hij den 7 September vluchtende had verlaten, hem de sleutels der stad aan. Na den maaltijd oniving de keizer den graaf Rudiger von Starheraberg en den bisschop Kol- lonitz. Hij benoemde Rudiger tot opperveldmaar- schalk en minister; hij gaf het geslacht der Starhembergen tot een eeuwig aandenken den Stephanusdom in het wapen; hij schonk den graaf een huis in de voorstad Wieden, vrij van alle lasten, benevens een kostbaren diamanten ring en honderdduizend daalders; later verkreeg Ru diger nog de orde van het Gulden Vlies en een brief van dankzegging van den Paus. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1891 | | pagina 1